Солтстік жартышарды орташа климатты аймаындаы блмелерді инсоляциялы режиміні трлері

Ысты жне жылы климат жадайларында терезелерді отстік-батыс жне батыса арай 200-290º аралыында (7.1. срет) орналастыру йді ызып кетуіне байланысты сынылмайды. Сонымен атар, барлы климатты аудандарда солтстікке баыттау да (50-310º) сынылмайды. Шыыс, отстік-шыыс жне отстік баыттара (70-200º) арай барлы климатты аудандарда да баыттауа болады. Кк жиекті олайсыз баыттарына тек осалы блмелерді (мысалы, солтстікте асйді) жне птер блмелеріні бір блігін баыттауа болады.

7.1. срет. Трын й блмелері терезелеріні дниені трт брышына арай

Баытталуы.

Сектор А – 310-50º, сектор Б – 200-290 º, сектор В – 290-70 º, сектор Г – 70-200 º.

Адамны азасын сауытыратын (III - тарау) жне оршаан ортаны микрофлорасына бактерицидтік сер ететін фактор ретіндегі, кн сулесіні блмелерге тікелей тсуіні лкен маызы бар. Біра бл серлер тікелей тсетін кн сулесіні млшері жеткілікті болан жадайда ана байалады. Сондытан, трын й жне оамды имараттарына кн сулесіні тсу затыы санитарлы нормалармен регламенттеледі.

Сонымен атар, блмелерді кн радиациясынан жне ызып кетуден орауды тмендегі іс-шаралар арылы жзеге асыруа болады:

· йді, кн сулесі атты тсетін абыраларыны алыдыын 0,7 м жне одан да арты ету;

· блмелерді биіктігін 3,2 м дейін жоарылату;

· сырты абыралар мен терезелерді кн сулесінен верандалармен жне жасыл желектермен, оларды ішінде, абыралара орала сетін шырмауы сімдіктермен, орау, соны арасында абыраларды температурасы 4-5ºС –а тмендейді;

· кн сулесін жасы шаылыстыру шін сырты абыраларды а тске бояу;

· терезелерді стіне кнаарлар жне баса кннен орайтын рылыстар орнату;

· жарыты тсуін нашарлатып, блме температурасын 3-4,5ºС-а тмендететін терезе апатарын, жалюздер немесе перделер олдану;

· тпелу желдету арылы, бл кешкі уаытта сырты ауаны температурасы тмендегенде, ыса уаыт ішінде блме ауасын жаартып, ондаы ауа температурасын бірнеше градуса тмендетуге ммкіндік береді;

· озалыстаы ауамен денені салындату шін, блмелерді ішінде желдеткіштерді олдану;

Микроклиматты отайландыру шін кондиционерлеуді орталытандырылан жне жергілікті трлері баран сайын кп олданылуда. Олар ауа температурасын 18-25ºС, салыстырмалы ылалдылыты 40-60%, ауаны озалу жылдамдыын 0,3 м/сек аралыында стап тра алады.

3.2. Ауа ортасыны сапасы.азіргі кезде таза ауаны тек елді мекендерден жне трлі ластаушы заттарды кздерінен ашы жерлерде ана кездестіруге болады. Бндай ауматардаы ашы кеістіктерді ауасы оттегімен аныан, рамында жеіл иондары бар, экзогенді химиялы заттармен, шамен ластанбаан, соны нтижесінде кпені жасы желдетілуі амтамасыз етіледі, зат алмасу рдістері арынды жреді, адамны тонусы жоарылайды. Табии кздерден тскен ластаушы заттарды ауа аындары сейілтеді.

Алайда, азіргі кездегі адам тулікті кп блігін (20-22 саата дейін) таза ауада емес, ауаны ластайтын химиялы, физикалы жне биологиялы заттарды талай кздері бар, олданылуы р трлі, жабы блмелерде ткізеді. Химиялы ластаушы заттарды кздері сыртта да, блме ішінде де болуы ммкін. Сырты елеулі кздеріні бірі - атмосфералы ауа болып табылады, блме ауасыны тазалыы, оны ластану дегейіне тікелей байланысты. Ластаушы заттарды ішкі кздеріне мір сру рдістеріні нтижесінде уытты заттар бліп шыаратын адамны зі; рылыста, блмелерді ішін деу, едендерді жабу, жиаз жасау, киім тігу шін олданылатын материалдар; газ плиталары, йді жылытатын ралдар, темекі ттіні т.б. жатады (7.4.-кесте).

Кесте