Талшыты-оптикалы тарату жйелерін тадау

КІРІСПЕ

 

 

азастанны магистральды бірінші байланыс желіліріні азіргі уаыттаы дамысы кабельді, радиорелелік жне арышты байланыс жйелерін олдануа негізделіп отыр. Атмосфералы серлерден жне ртрлі кедергілерден жоары оралан байланыс каналды кабельді байланыс желілері, республиканы е негізгі байланыс желілері болып саналады; кабельді желімен барлы апаратты 75% таратылады.

азіргі уаытта ртрлі белгіленген орындара жеткілікті мыты байланыс тйіндерін жеткізуге ммкіндік беретін е кп тараан байланыс ралы коаксиальды кабельдер болып табылады.

Коаксиальды кабельдерде аналогты сияты цифрлы жеткізу жйелері де жмыс істейді. Дегенмен, металлды кабелдерде елеулі кемшіліктері бар: жиілікті ткізуде шектелген жола; найзаайдан заымдалудан жоары ытималды; ралды антитоттануыны жоары мні; ді металлдарды кп пайдалануда ( кабелді ндірушілік 50% ке дейін мысты пайдаланады жне жалпы ресурсты 25% ке дейін орасынын олданады); екі ортадаы кшейту пунктеріні сандарыны те кп болуы - бл жйені сенімділігін тмендетуге жне оны баасыны ктерілуіне алып келеді.

Жіберілетін апаратты клемі кенет ктірілген жадайда арышты байланыс жне радиорелелік байланыстары сияты ке таралан байланыс жолдарымен салыстыранда талшыты-оптикалы кабельді байланысты олдану нтижесінде, ткізудегі ке жолатылыы едуір жоары болып, толы ол жетімділікке ммкіндік береді. Оптикалы кабельді олдану зарабайланан байланыс желісіні барлы аудандарында экономикалы эффективті жне масата сай болады. Бл тек жіберу жйесінде техникалы-экономикалы крсеткішті едуір жоарлатып ана оймай, сонымен атар цифрлы желіге кезе-кезеімен ткізуге ммкіндік беріп интегральды ызмет крсетуді (ISDN желісі) амтамасыз етеді. сіресе азіргі кездегі бкіл лемде ді металды тапшылыы кезінде, сіресе мысты, ВОЛС- ты дл азір енгізу те ккейкесті мселеге айналып отыр.

 

 

 

ТЕМІР ЖОЛ ТЕЛІМІНДЕ ТАЛШЫТЫ-ОПТИКАЛЫ БАЙЛАНЫС ЖОЛДАРЫН ЖОБАЛАУ

 

Талшыты-оптикалы тарату жйелерін тадау

 

 

Оптикалы байланыс жолдарын жобалау кезінде, е бірінші кезекте талшыты-оптикалы тарату жйелерін тадауда шешім абылдау керек. азірге уаытта жалпы олданыстаы талшыты-оптикалы тарату жйелерінде иерархияны ртрлі дегейлі цифрлы тарату жйесіні бірыай арнатзуші аппаратурасы олданылады

азіргі уаытта тарату жйесіні келесі трлері рылды: «Соната-2», «Сопка-2» ИКМ-120 аппаратурасымен, «Сопка-3» жне «Соната-3м» ИКМ-480 аппаратурасымен, «Соната-4» жне «Соната-4м» ИКМ-1920 аппаратурасымен.

1000км жне одан кп араашытыта апаратты тарату шін таайындалан магистральды желіде 1920 байланыс арнасына есептелген Соната-4 трттік жйе олданылады. Ауматы желіде «Соната-2», «Сопка-2», «Сопка-3» жне «Соната-3м» беру жйелерін олданан жн. Алашы екеуінде екілік ИКМ-120 жйесіні цифрлы аппаратурасы, ал соы екеуінде 3-шілік ИКМ-480 жйесі олданылады.Бл жйелерді 600км араашытыта магистральды байланыста олдануа болады. «Сопка-2», «Сопка-3» жне «Сопка-3м» ТОБЖ рылымды слбасы 1.1 суретте крсетілген

 

1.1-сурет «Сопка-2», «Сопка-3» жне «Сопка-3м» ТОБЖ рылымды слбасы

Жйені негізгі сипаттамасы 1.1-кестеде крсетілген

 

1.1-кесте Тарату жйесіні сипаттамасы

Сипаттама	Сопка-2	Сопка-3	Соната-2	Соната-3м	Соната-4	Сонтата-4м
Тарату жйесі	ИКМ-120	ИКМ-480	ИКМ-120	ИКМ-480	ИКМ-1920	ИКМ-1920
Тарату жылдамдыы, Мбит/с	8,5		8,5
Толын зындыы, мкм	1,3	1,3	0,85	1,55	1,3	1,55
Энергетикалы ор, дБ
Сызыты код типі	5В6В	5В6В	5В6В	1В2В	10В1Р1Р	10В1Р1Р
Байланыс алыстыы, км	600 дейін	1000 км
Шашырау кзіні типі	Лазерлі диод (ЛД)
Шашырау абылдаышыны типі	Лавиналы светодиод	Р1М-РВ	ЛФД
Оптикалы талшы типі	кпмодалы	Бірмодалы

 

 

1.2 Оптикалы байланыс кабелін тадау

 

 

Оптикалы кабель 4, 8 жне 16 талшытан трады. Талшытар сатылы, градиентті жне бірмодалы болып жіктеледі жне 0,85; 1,3; 1,55 мкм толын зындыында олданылады. Кабельдер металл элементтерімен жне оларсызда жасалынады. Оптикалы кабельді металды элементтерсіз жетісткетері болып аз габаритті лшемдер мен масса табылады.

ОК тадау негізделген:

а) магистралды байланысты берілген арна саны

б) байланыс аппаратурасыны типі

в) кабельді таайындалуы.

Магистралды байланысты берілген арна санымен жне ТОБЖ типімен оптикалы кабельді талшы санын анытау ажет. Мысалы ИКМ 120 цифрлы беру жйесін олдананда 120 екіжаты арна байланысын ру шін оптикалы кабельде екі талшы ажет: біреуі - 120 байланыс арнасын тура баытта, ал басасы кері баытта ру шін.

Беру жйесіні типі жне оптикалы талшы типі, жмыс істейтін толын зындыы мнінен кабель маркасы тадалынады.

 

 

1.3 ИК/Д2-Т кабеліні сипаттамасы

 

ИК/Д2-Т оптикалы кабель маркасы талшыты-оптикалы беру жйелеріндегі орта олданыстаы байланыс желісінде, байланысты технологиялы желілерінде жне байланыс жолдарыны тірегіндегі аспалар шін орта олданыстаы байланыс желісіне осылан жадайада арнайы таайындалан байланыс желісінде, тйіспелі желілерде, электрожіберу жолдарында жне рылыстар мен имараттар арасындаы электрленген теміржолдар автоблокировкаларында олданылады.

 

 

 

1.2-сурет. ИК/Д2-Т маркалы оптикалы кабель: 1 – оптикалы талшы; 2 – модульішілік гидрофобты толтырыш; 3 – периферийлік кштік элемент: шыныпластикалы шыбыша ; 4 – орталы ттікше: 5 – ораныш абыша:полимерлі материалдан жасалан.

2 ЖАРЫ ТКІЗГІШ ПАРАМЕТРЛЕРІНІ ЕСЕБІ

 

 

Бл блімде келесі талшыты жары ткізгіштерді параметрлерін есептеу ажет:

- санды апертура;

- жары ткізгіштегі модалар саны;

- жары ткізгішті шулігі;

- жары ткізгішті дисперсиясы.

 

 

2.1 Жары ткізгішті санды апертура есебі

 

 

Апертуралы брышты синусын крсететін жары ткізгішті негізгі шамаларыны бірі – санды апертура NA (Numerical Aperture) болып табылады. Демек,

 

; (2.1)

 

 

мндаы жне сыну крсеткіші сйкесінше, зекше жне абыша шін бірмодалы 1,46 жне 1,457.

зекше мен абышаны тадалан материалдарыны асиеттері жары ткізгіштік талшыты жмысыны бірмодалы режимін амтамасыз ету керек. Бл шін нормаланан (сипаттамалы) жиілік есептелінеді.

 

(2.2)

 

 

Мндаы – жары зекшесіні радиусы, мкм (кабель маркировкасы бойынша аныталады); - толын зындыы, мкм; NA – санды апертура.

Жарыжолда бірмоданы жалпы таралу саны мына формуламен аныталады:

 

– сатылы профиль шін; (2.3)