Та» журналына жаа бір нмен байазы

Жаа ойдан
шыаран
бір блек бл н,
Жасы нді,
ымды
жас керек бан.
Тола, шыра байап жас жрек.
ншілерден сол тілек.
Жоралат,
Соралат,
Мдандырып, тамылжытып сал.
Бойды еріт,
Ой кеіт,
сер беріп, тышы жанын билеп ал!
Бос айай,
р ойбай -
н деме, ойла,
Тз-дмсіз,
тк нрсіз
ас жеме тойда.
Жасы еттен андай пайда бар,
Болмас онда ттті нр.
йасты,
Сипатты
Ішкі сырлы жырыды нге ос,
Сзі - жан,
ні - тн,
Жарасымды болса, тыдар оны дос.
Жыршылар
н салар,
Толанып ойдан.
Млы зар
озалар
Байалып бойдан.
Жанынан бір майда сыр шыар.
Сезімі ояу оны ар.
Тіл билеп,
н кйлеп,
Суреттесе мір жайын н,
Млатса,
Шыратса,
Ентелетсе, оянбай ма лген жан?
Жаа нім -
Байазым,
ттытап журнал,
Крі жан,
Салып н,
Жыбырлап озал.
Алдынан шы майда н сала,
абыл алсын жас бала.
Домбыра ал,
нге сал,
Шілдехана кзет енді сен.
Ержетсін,
Тербетсін
Елді жаа, нрлы, серлі сзімен.
Толына,
лына
Сопас бл жас.
Зорлытан,
орлытан
Тотасын жолдас.
Еркіндікпен сіп кп жаса,
Ел амыды ойласа.
аламды,
Табанды
Жастар, жатпай жасы сзді жаз,
Емделмей,
Жнделмей,
Басын ашпай, сорлы еліді ылма таз.
Тілменен,
Плменен
Кмектеп, олда,
р бойа
Соны ойла,
Сара болма.
Жрдемінен жаса толар ол.
Адасана табар жол.
Болма ор,
міт зор,
Хат білгені алып оы, бар.
Кксеген,
Жетпеген
Ойы сені йренеді талай зар.

Жарымды жаным сйді, сйе алмай тнім кйді

Таза ымыз кел, шыра.
Болайын айыдан жыра.
Бойым еркін, ойым — жма,
Тілім — блбл, сзім—бла!

Уайым жо, табылды арман,
Тсіп суле асы жардан.
Ктерді пердесін бден,
ызыл глім ашылан ша.

Нрына кн нры жетпес,
асы — жай, кірпігі — о реттес.
Кілден суреті кетпес,
Жзі — сиыр, шашы — тза.

ара кзі тіп ойа,
сері жайылып бойа,
Трандай шаырып тойа.
Бойымда жо сабыр-тра!

Ернінде иын сыр бар
Жаным соан тым ынтызар
Сйейін дейтын шыар.
Лайы па екен денем біра

Те емес ерніне ернім
Ерінге міне жан келді
Сйіп кел, сені жібердім
Тра трсын денем аула

Бояу мінсіз, слу шып жар
Жрегімде сипаты бар
Болып ынты, ыламын зар
лемде бармысы шын-а?

Кріп кзі, нрыа анса
Барып жан лззатін алса
Тнім рбан бола алса
Мнан арты болар ма ба!
1925.

«Мінін айтса, бзылмас кімні тсі...»

Мінін айтса, бзылмас кімні тсі
Ойлаана, ап-аны тр мнысы.
Сасанынан сандыра шал айтады
Ыза болып саылдап кетік тісі.

Айтыпты атыныны бір ойнасшысы:
Неге ойнас ылады екен байлы кісі?
«зі неге ыласы?» деп сраса,
йтпесе брайды екен оны іші

Кей лыты осындай бар белгісі
ОНЫ айта алмай риды елді мысы.
Не кзінше не сырттан мінін айтса
Не иналып, не келеді лтіргісі.

Ол зі — тзететін ел басшысы.
Бл болса лыыны ылан ісі
арапайым азаа не срау бар
Не сйсе соны ылсын жабайысы

Бірдей адам айда бар іші-тысы?
Міндімін деп келмейді жыылысы.
«Дерт жасыран ажалсыз лер» деген
азаты одырмайтын осынысы.

Мін тзелмей тзелмес ел жмысы»,—
Деген жо па брыны білімдісі.
Ханы тура болмаса халы обайды,
Мны айтан ткен ерді жігерлісі.

Нпсі жеуден жалыпас жазы, ысы
Зорлыты матанмен бар байланысы.
айтіп оны таза деп айта алармыз,
Айла, матан, зорлыа толса уысы?
1925.

Адамны еркі айда» -деп аылдан срааным

Шын жаным‚
ораным -
Жалыз сен‚ аыл,
Жрегiм‚
Тiлегiм -
Шын менен мал.
Аыл шiн рбан барлыы‚
Аны сам жарлыын.
Налындым‚
Жалындым
Шиенi шеш‚
Еркiн‚ емiн тап‚ ойымды аш‚
Дертiм бас.
Жазамды кеш.
Рахым етiп‚
Менi аяп.
Бар ма еркiм‚
Сол дертiм.
Жетекшiм - себеп‚
Тым кштi ол‚
Бермес жол билеттiм деп.
Туызан‚
Сол айдап
Жргiзген.
р мiрге
Кiргiзген.
Жылатан‚
Уатан‚
уантан‚
латан да сол.
Ерiк айда‚
Не пайда,
Жлынсам да табылар ма еркiн жол? Жрмек те,
лмек те,
Тума та сонан.
Кiм кнбес,
Кез келмес,
Салмата‚ ойлан.
Себебi жо бiр iс айда бар?
Брi соан байланар.
Ерiк жо,
Атан о,
Бiр мен емес, барша лемге жол.
Ойа да,
Бойа да
Еркiн бермес,
Неге осынша кштi сол?
Ойласам,
Барша адам -
Суа аан дбек.
Себепке,
Кезекке
Тамам жан кнбек.
лсiз бен кш таы себептен,
Кiм тылар кезектен?
Жасылы,
Жаманды,
Брiн себеп билеп алан зат.
«Мен бiлдiм,
Iс ылдым
зiм билеп» дегенiмiз, тiптi, ят!
1926.

Аылды жауабы

Шын аыл,
Бiр мал,
Тсiрдi ой маан.
Масты,
Ындыны
Еркiн ой саан.

Жаралысты берген еркi сол,
Талап ет сен таза жол.
Бзыа
ызыпа,
Ындыныды тура жола сал.
Жетсе де,
Кетсе де,
Масатыды бзба,
Осыны ып ал!

Бл мiр
Екi айыр
зендей аар,
Се аан
р жатан
Кез келер аар.
Таза жолдан таймай бараны -
Жетпесе де, аланы.

былса,
Бзылса.
Не ызыып, не именумен.
айта алмай,
Байалмай,
Себепке ерiп,
Жетектелiп лдi сен.

Мiне еркi,
Шын кркi.
Ындынды таба.
Болмаса,
Толмаса
Мастты салма!
Талабыды себеп билесе,
Жанса, мейлi, кймесе.

Ие бол,
Тура жол
Бердi хабар аны. Аыл, нан.
Тере ой,
Ыдын ой,
Мны табар,
Сезiмi ояу, естi жан.
1926.

«Сраан жана слем айт...»

Сраан жана слем айт,
Бізден кейін алан.
Тезірек деп тр йге айт,
лім деген балуан.

Жарды нрын жарыратып,
Салдым елді алдына.
«Мал емес» деп кетті шатып,
Болмады жан алан.

зімді скті достарым,
Айтасы, деп жалан.
Кзі бар, миы бостарым,
Нр алмады жардан.

Сйтсем олар кере, соыр,
Кздегені — ара су.
лаы тас, пай отыр,
Жрегі мз, ардан.

Айуана алтын сатам деп,
Айландым мен аыма.
Бірі шп, бірі жемтік жеп,
Кетті алтынды таптап...

Сопы кетті мешіт жаа,
Тура жолдан адасып.
Кіріп кеттім мен кабакка
Таза шарапты матап.

Арамнан азы жегенді
Ала алмадым атап.
Тсемін ота дегенді,
ала алмадым сатап.

Бірі етімді, бірі ткті,
Талап кей айуан,
уып шыты, крге тыты,
лтірді екі жатап.

ызырды мгі сулары —
Алдан айтан айла.
Жарымны ерін дымдары —
Жан беретін пайдам...

Мас болып ап тепкенімде,
Ескі дние жо болар.
Мен айысам бар боп млде,
Алдап тр ой айдан?

мірден маст хаиат,
Соны ізденіп алма.
Нпсіге еріп болма мат,
Ол сені ота салма.

мір тбі — лім болса,
Мейлі жыла, мейлі кл.
Мы жыл саан ыдыр онса,
Ол суалып алма.
1929.

«Баанас, Байошарды кп сабазы...»

Баанас, Байошарды кп сабазы
Жиып ап ыран бркіт жйрік тазы.
Ебекші йым болмай, ашы болып,
Ойда жо бидай менен шпті азы.

Ашылы — біраз кндік кіл назы,
Мныа болар ма екен аыл разы.,
Кп ел жр малын ойын, жанын тілеп,
Машарда рыландай тас таразы.

Сендерге батпайды оны айы-назы,
Боп жрсі, айдын клді оыр азы.
Таусылып аздан кейін азытары,
Шыар ден зарлап жрме ашан жазы?
1931.

«Ашылы уелінде андай ттті...»

Ашылы уелінде андай ттті,
Еркіндік, кім жек крер салтанатты.
Бл кнде олы тыр табылса да,
Аздан со желдіктерсі, жауыр атты.

Айтпаймын сгейін деп азаматты,
Дей крме мны осы шал неге шатты.
Салынбай біржолата а уана,
Ебек пен ескере жр анаатты.

Толанып аын айтар рбір затты,
Сзімні іші жмса, сырты атты.
Алпыс жыл ашы болып алжыан шал,
Дерсідер бізге айтады насихатты.

Ойласа, бізді заман мнан жат-ты,
Ол дурен ойран болып, мдай батты.
Жмысы бл уаытты - адал ебек,
Заманы кгермейді бл саятты.
1931.

«Слем! бдіали бауырым...»

Слем!
бдіали бауырым, жалыза,
Осы німді йрен салыз да,
Бл — даусыа сені лайы н,
Тола!
Бір нктесін алызба!
Млы нмен басын майдалап,
Ортасын шырат «айдалап»,
Таы да баяулап.
Сызылтып сайрат
Жебей басып,
былтып,
Трлендіріп,
Тынар жерде жайнат!

Болан баяыдан жолдасым,
Жолдасым — арындаш,
Осымен ткен
жарым жас.
Бар сраана
слем айтайсы,
Емес еш адама
аным ас.

Аралап байды баласын,
Слемім тгел тарасын.
Жыа апам ауылын
мытып алмай;
Мса, ыздар. Ткеме
Тгелдеп айт,
Дл з кзім бардай.
айы-асірет жо
Бл кнде басымда,
Болмаса да
Жолдас асымда.
Мен еш нрсеге
Мтаж емеспін,
Дайын
Ішетын асым да.
Байошар барам, еріксем,
орама кетем, желіксем.

Ойлансам, толансам,
Мекенім сонда.
ле жазып,
ермек ып,
Жалыз жатам
Неше кндей онда
Маан
Осы мірім
Крінер бейістей.
Уайым жо
Сізді кейістей.
Дл кесімді
Ажал келіп жеткенше,
Ойдан
Сз теремін жемістей.

мірді сырын білгемін,
Талайдан сынап жргемін.
Патса бол,
Балан бол,
Пайда жо батан.
йтеуір,
Бір лайсы,
Аырда
Бл шірік ая татан!
Жеткіз слемімді
зімдей ініме.
Кейімесін
мынау кніне.
Шын жаралысты
Салан жолы бар,
Болар кні
Жалас тніне.

Адамды
Алдап асыыс.
Ойлатар
Нпсі талай іс,
ткен ба — кініш,
Не пайда онан.
Мы жыл жатса трмеде
тылан со.
Не зиян бар сонан
Міне, бл мірді
Сыры бар осындай
Кні тнге
Трмас осылмай.
Ба келсе-даы
Аспа, бауырым
Сор келсе.
Шыда шошымай.
иянат ылма адама,
Таза ебек істе замана
Осыны йретіп.
Балаа бастап,
айы крмей.
Тыныш т,
ып алып.
кінішті тастап!
1931.