Злымды ылып елді жеп

Злымды ылып елді жеп,
Ойлады бден байырды.
Атану шін мырза деп,
Кріпке берді айырды.

лшылы ылдым деме р
обыза жаан шайырды.
Жазалы жаны сезіп тр
Жасыранмен зайырды.

дайа пара бересі,
Ыла пен отыр тайыды.
Жоалтандай кресі
Ел жылатан жайыды.

Олай емес, шыраым,
Мны тбі уайым-ды.
Параа берген ылаы
Ар, иманнан айырды.

Елден кешу алмаса,
Жалмауыздай жалмаса,
Тіріні малмен алдаса,
Алдыы орны дайын-ды!

«бден толып жары ай...»

бден толып жары ай,
Жоарылап рледі.
Таласып жара байамай,
Нры кемін крмеді.

Жар киесі атан со,
Секпіл тсті бетіне.
Асылы айтып шатан со,
аяу тсті шетіне.

Кн сайын кетті шегініп,
Кетіле берді, кетіле.
ялып бден жеіліп,
Жете алмады ниетіне.

абаы ана ылтиып,
ара салды бетіне.
Нрыны мінін ол тйіп,
Сонда тсті есіне.

арматай белі бгілді,
Таласудан тілді.
Жаны шыты, жыылды,
Таласты екен несіне?!

Ай лген со Кн шыты,
Мен жеемін оны деп.
«Айдан грі мен мыты,
Болмады Айды жолы»-деп.

Бізді жарды кргенше,
«ап, блем-ай, сені?!»-деп,
«Айша кеміп лгенше,
Тір алсын мені»-деп.

Кнні нрлы бетінде,
Алты-жеті даы бар.
Уайым сол ниетінде,
Креді-ау деп таы жар.

Жарым нрын шашты да,
Кн бетіне арады.
Кн ялып ашты да,
Тым тмендеп барады.

Нрын сртіп топыраа,
Зресі бден шты да,
ашарын білмей ай жаа,
Тыылды жерге тсті де.

Мені жарым андай жар?! -
Ай лді де, Кн ашты.
Маынасын байадар.
Сырлы сзім сырды ашты.

Кімге келсе бір бле -
Жар жіберген клеке.
Жасылы болса егерде -
Жар нрынан бір суле.

Бл лемні р трлі,
Блек емес ешбірі.
Брі де жарды бір сыры;
He клеке, не нры.

«ыры жылдан тіп жасым...»

ыры жылдан тіп жасым,
Аылым болды сырласым.
Отыз жылды замандасым,
Иманым - басшы, жолдасым.

Ои алмай ылым тілін,
Тман болып жары кнім,
асыпен аршыдым жылым,
He крмеді арып басым.

лемді ойменен кездім,
Перевод малтасын ездім.
Жарымны сулесін сездім,
Моланы атарып тасын.

абірден шыты кп нрлар,
Нры лшеусіз слу бір жар:
«Деме -деді-ылымым тар,-
Ерінбесе, мені аласы».

Есім шыып уананнан
Адастым мен ар-иманнан.
Кдер зіп шыбын жаннан,
Болып тр иманым - асым.

Жарымны нрына жанып,
Тнім кмір бола алып,
Жрегімді жарып алып,
Аызды арамын, насын.

Беріп тірім тілегімді,
Тазартан со жрегімді,
Деді: «стат білегіді»,
Дедім: «айда апарасы?»

«Адамзатты ылар ісін,
Иманын, ары, нпсісін
Жарамын, крсетем ішін,
Ниеті мен ішер асын».

уелі сопыны сойды,
Жрегін алдыма ойды.
Кріп ем талай тойды,
Дедім мен «астапыралда!

ылыпты тасбыын тза
Ілмиген бір момын аза,
Буынып, крген ол азап,
Дедім мен - «астапыралда!»

Сопы мен молдасын жарып,
Крсетті алдыма салып.
Кереметін кріп алып,
Дедім мен - «астапыралда!»

«ран», «Інжіл» ылып апан,
Адам аулап сойып жатан,
Шапанымен анын жапан...
Дедім мен - «астапыралда!»

Біреуді сойды «бл - пір» деп,
иянатты ылып жр деп,
Жрегіне ара бір деп.
Дедім мен - « астапыралда!»

Айуаншы лыылытап,
Мритін жр балытап,
Таып слемдесімен мытап...
Дедім мен - «астапыралда!»

Алып келіп а патсаны,
Бауыздалан шыып жаны.
Жарып, «крші,- деді,- кні
Дедім мен - «астапыралда!»

Іші толан адам тні,
Баласы м зорайаны,
Кейіні шыпаан жаны,
Дедім мен- «астапыралда!»

А жрек ой дегендерді
Терісін сойды да берді.
Еті - асыр, кзім крді!
Дедім мен - «астапыралда!»

Жне сойды би-екемді,
Жеді ой деп талай жемді,
«Анытап ара,- деп,- енді»
Дедім мен- «астапыралда!»

Жылан, шаян - жеген жемі,
Кілге аян пара екені.
Сасыпты жеміні дені.
Дедім мен - «астапыралда!»

лы болан талай мыты,
ылып жрген жуандыты,-
Ішінен кп пле шыты.
Дедім мен- «астапыралда!»

Кедейді ебегін жеген,
Жылатан ол талай неден,
Ісінен сескеніп денем,
Дедім мен- «астапыралда!»

иянатшыл арам досты
Басын кесіп, ішін осты.
Ол аузынан боын сты.
Дедім мен- «астапыралда!»

сер алыш нершілді
Алып келіп ішін тілді.
иянатын аян ылды,
Дедім мен - «астапыралда!»

Бір саудагер - сімшіл бай,
Оны сойды аналардай.
Сасыанда шыдай алмай.
Дедім мен- «астапыралда!»

Паралап ол лыты алан,
иянат пен осып жалан,
Сомына сом сім салан.
Дедім мен- «астапыралда!»

Кбімен бір істеген ісім,
Брын крген б бір тсім...
Бозаран со сонан ішім,
Дедім мен- «астапыралда».

«Аыл сы адаспай аспандаса...»

Аыл сы адаспай аспандаса,
лемде нрсе болмас оан таса,
Жетi кк жерден оай басыш болып,
арыша ол жетедi армаласа.
Жанны брi мендей жар табар едi,
Тере ой, сау аылмен шамаласа,
лiм маан мiрден мы есе арты,
Жара рбан ылуа жан жараса.
Доза отын кл ылып сндiремiн,
Жаралы жрегiмнен ан тараса.

Жарды крген кзiмнен сймек болып,
ажап па тамам айуан анталаса.
Хаиат жар нрына анса бiреу,
Оны жаны лмейдi балталаса,
Жар нрыны шыны осы ой деп,
Жанан ота шоынам жар араса.
От арылы жарыма бас рамын,
Тыдаман кпiрсi деп табаласа,
Адама перiштелер сжде ылан,
Адамнан жарым арты тым тамаша.
Жалтарып жардан нрын жасыраны,
Кн батып, жер жамылып ораласа,
Жер жзiне ып-ызыл гл бiтiрем,
Кзiмнен анды жасым сораласа.

Жарды крген кзiме шоынып жр,
Су брадап, майысып, жораласа,
Тау тапжылмай, ааштар алыр ма едi,
Бастарын жар сиыры торламаса.
Крсе, ерiксiз сайрай ма аын блбл,
Кiлiне глдi нры орнамаса.
Асысы деп айытар сккенiмен,
ялмай ма мас аыл орламаса?

Сау жрек тесiле ме о батпаса,
О орнынан бiздi ой - шaан маса,
Айы адам аармас iшкi сырды,
Байайды сол тесiктен мас араса.
Араа аыл, мастыа ой билетпек,-
Оай емес ертерек ойланбаса,
Ткaппар зiмшiлдi дай рар,
Аылына бас имей шалатаса.

Сопылара бiздi жар бiр араса,
Жары нрмен жрегiн араласа,
Жанын жан, ескi иманын иман демей,
Байстар алар едi-ау та-тамаша.

«Шам жардан жарыпын деп кнлі боп...»

Шам жардан жарыпын ден кнлі боп,
Сондытан тскен оны тіліне шо.
Айна сенен асылмын»—деген шін
Дара асылып, басына адалан о.

Бтін лем байланан сиырыа,
Мен жындымын асы боп сол нрыа.
Шірік иман, шыан жан арман емес,
олымды бір тигізсе брымыа.

Нра байсы. Нрынан — зекет, парыз,
Мен кедеймін, нр срап ылдым арыз.
Бір араса, тірілер лі денем,
арамаса, мойныда кетер арыз.

ызырды мгі суын сия ылып,
Тамам тнді сауыт ын ойсам йып.
Осы дние тозанша жазсам-даы
Бітіре алман ерніні сырын біліп.

Нресте, жас, кнсіз кн мен айым,
Етегіе ол тисе, адаспайым.
Жаратанны діреті толытыын,
Сені мінсіз нрынан байыптайым.

Мны меіреу табиат жарата алмас,—
Деймін де тере оймен соны ойлайым.
Сондытан жан-иманым бір сен шін,
Мейлі ск, мейлі нат, осы жайым.

Жз пайамбар «мжиза» крсетсе де,
Сені крмей мсылман бола алмайым,
Сені нры тспеген сопыларды
Бейіске кіреді деп ойламайым.

«Тауы неге шаырар саат сайын?...»

Тауы неге шаырар саат сайын?
Дей ме уаыт ткенін тырайын.
Кейде зарлы дауыспен ит лиды,
Білемісі, ылып тр нені уайым?

Глді крсе млы нмен блбл сайрап,
Айтып тр ма баянсыз мір жайын!
Та бозарса, аспанда йылжытып
нді неге салады бозторайы?!
ылымдылар тексеріп крді ме екен,
лемні иын сырлы осындайын?
Аылым соны сырын тап деп отыр,
Десем де ой жетпесті мен умайын.
Саламын сасанымнан ой-жотаа.
ыла алмай айуан тілін тіпті пайым.
Бос сайрап, текке лиды дейін десем,
Ол длелсіз екені ойа дайын.
рине, мнда бір сыр болса керек,—
Дейім де шешу таппай алатайым.
ншейін керексізді ле ылып;
Дегем жо ермек етіп бос ойнайын.
Бл да бір жаралысты иын сыры,
Деп едім білгендерден сыр срайын.»
Ешкім жауап бермесе бл сзіме,
зімні ой-жотамды енді айтайын:

Айуанда да аыл бар адамдайын,
Десе ойлап ондайдан сыр табайын:
Кіл кзін аш-таы аыла сал,
р лапен тыдама, алатайым!

Олар деп тр — ойа алып бір дайын,-
Зор діретін лемге тырайын.
лшылы, намазы мен иманы сол,—
Кнде бір, айында бір, саат сайын.

Демейді боса лып, тек сайрайын,
Деп тр ол оз тірін сипаттайын.
Нпсі кзін байлаан адамзаттан
Айуан арты біледі мір жайын.

Суыр неге азады тауды сайын?
Жаз жиып ысты азы ылар дайын.
ыс болса шала лерін айдан білді,
Деді ме азы жастап бір йытайын?

Сондай мір келерін сезіп тран,
Жан сыры ой, сіздерге байатайын.
Жаа туан жас озы тама іздеп,
Енесіні емшегін тапандайын.
ядан шан йрек бізді алдайды,
Далбырлап, анат ирап жатандайын.
Жайын, адар йірге арамайды,
Есептемей туатын мезгілді айын.
ысты жерді ояны кздігні
Дей ме дейі ардай боп аарайын?
Кгалдаы шегіртке жасыл болып,
Крді бе ырдаысы оырайын?
Осылар зін-зі жаратты ма,
Жауымнан тсіммен деп тылайын?..
Осындай сезімдерді уа берсе,
Тпсіз тере, сондытан тотатайын.
ылымда мны «соыр сезім» дейді,
Оны айтан ылым — соыр, олда, обайын.
Меіреуден маст, білім шыады деп,
Бтін лем айтса да мен нанбайым.