Жайлауды баласымен айтысан леі

Наданны кзі соыр клі ара,
азаа надан болмай бар ма шара?
Бір кні анан айтып келе жатсам,
Жр екен далада ойнап бір топ бала.

Брі де шуылдады слем беріп,
Олармен ісім бар ма, ттім желіп.
«Кісі-ау, кісе езіліп тсті ой»-деп,
Тамам бала айайды салды келіп.

арадым кісем тсіп алды ма деп,
Балалар соан айай салды ма деп.
Анытап, алдаанын білгеннен со,
рыстым балаларды алдына кеп.

йлыты менен орып тамам бала,
Аырдым «антран» деп келе сала:
-Міне, кісем зімні белімде тр,
Heгe тірік айтасы, жзі ара?

Бір бала жауап берді жаын келіп:
-Алыстан слем бердік сізді кріп,
лкен кісі деп рмет ылса-таы
Слемді алмадыыз бізді ескеріп.

Слемді дрыс па екен алмааны,
Тым болмаса латы салмааны.
Шынды алмаса, алар деп тірікті
Сол еді жалан айтып алдааным.

-Сен, бала, бл амалды айдан тапты,
Тілін кесіп алайын бл у жаты.
кесіндей кісіні алдаймын деп,
Айтан сзін арай кр аыматы.

-Аыма кім, аылды кім, білсе, жаным,
лімше мені де бар байааным.
лкендермен баланы салыстырса,
Кімні аыма екені болар млім.

-лкенге келе алмайды бала жуы,
Жол крмеген анадан жаа туып.
He мал емес, немесе тама емес,
Тас алып не ыласы торай уып.

-Біз ойнаймыз торайды рып алып,
Оны да алып па еді кзі шалып.
Сен-даы азаптанып а умаса,
Мойныа неге жрсі кескек салып?

-Пайдалы іс ой керекті а аулама,
Ондайдан сендей бала алсын саба.
Мен атсам - іске жарар а атамын,
Терісі киім болар, еті тама.

-Біз баламыз кнсіз ойына мас,
лкендерді лыны - мал менен ас.
зеленіп, лгенше тама іздеп,
Ары атаыз лген бе аш-жалааш?

-Сен расы, жазасыз бір торайды
ранмен ол керекті а болмайды.
Еш адам аш-жалааш лмесе де,
Мал мен азы жинайтын жан болмайды.

-Бл заман біз тзелер заман ба еді,
Кндан лкен кісі аман ба еді.
Сз сйлесе, мал демей сйлемейсі,
Мал сені ата ба еді, баба ба еді?

-лкенмен тедесуге бала ашы,
Кйлек жыртып ойнайсы, к....ді ашып.
Ескі жртты тіміскеп топай іздеп,
нер ме екен топай мен жиан асы?

-Біз ойнаса, лкенні несі шыты,
Залалымыз тимейді жана тіпті.
анаатсыз асырша ел зарлатып,
зіше ыл дейсі ой жуандыты.

-Етік былап, балшыты былшылдатып,
йде кл, тыста топыра брылдатып.
Тас ора лі соып, лі бзып,
Біз сендердей жрмейміз ыртылдатып.

-Сізде де бар лі жау, лі тату,
Алдаймын деп арама дінін сату.
алжатап бірін-бірі маза ылып,
у жігіт атанам деп боса шату.

Мінездері бір жмса, бірде ату,
Матанып, тірікті суылдату.
Зорлы, орлы, алдамшы, ары жоты,
He алды мнан арты былжырату?

-Мына бала - у бала, неткен залым,
Шын келмей ме осыны жеуге лім.
Жас басынан бір у жа бала екенсі,
ке аты кім еді, айтшы, жаным?

-тірік сз болмайды жана байлау,
Жарамас жасымын деп олмен сайлау.
Мен сендей жуан ата баласы емен,
кем атын сраса ры Жайлау.

-Адалды, тазалытан ры екенсі,
Баанадан байатпай тр екенсі.
Сені адам деп несіне айтысайын,
Бо жейтін жол кесерді лы екенсі.

-Айтысам жо аылым молдыынан,
Сзім дрыс, айтамын сондыынан.
рлы жаман болып па, ойлаызшы,
Ел зарлатан жуанны зорлыынан?

-Апырай, мына бала, неткен бала,
Бос ойыны тбіне жеткен бала.
Татумыз деп ойнасып, уадаласып,
Асы шін араз боп кеткен бала.

-арай кр мына сзді шатасына,
лкендер мойынснбас атасына.
Ойында ортамыздан талас шыса,
Жгінеміз асыты саасына.

Алшылы-шік боланны жолы болса,
Біз мойынды брмаймыз шаасына.
ыса кнде ыры ран соса-даы
лкендер тра ма екен батасына?

-Айбарым, а патсадан кем емеспін,
алжатама, мен саан те емеспін.
зідей бір ужаты келейін,
Сенімен айтысарлы мен емеспін.

-келсе келе ой, отырайын,
Сырттан орып несіне шошынайын.
з ойныды толтырдым кп мініе,
Оны да пкел, етегін толтырайын.

-ап, блем, ашпай, енді ара да отыр,
ш ужа бар, жап-жаын арада отыр.
бдіахмет дейтын есепор бар,
Бір-бірлеп са мды санап отыр.

Тасы - ожа кедей бір жолкесер,
ткен, кеткен кісіні анап отыр.
Байділда - айласы кп ждігй бар,
Бір зін мы кісіге балап отыр.

He ылсам соны бірін келейін,
орыпаса осы орында, балам, отыр.
«йтсем де, бар мінімді бетке басып,
Бала ылды бетімді ара отыр.

Бл леді жатырмас замандасым
Заманыма байлаулы мені басым.
Ойласам, зімні де ылыым сол,
кпелеме бл сзге, ш рдасым.

Жмбатар

I
лшеусіз, тпсіз тере бір дария бар,
Крмейміз, р естиміз аны хабар.
Дарияны суын тгел ятын
Ол сиярлы ыдыс бар кішкентай, тар.
Дарияны сол ыдыса я білсе,
Керек суы болады кзге даяр.
Одай біра дарияны естімейміз,
Кзбен аны креміз байа, дос-жар.
Ол суда ылай да бар, тны та бар,
Ылай суды тнытан кім айырар?
Ылай судан тазасын айыруа
Дария крген адамны брі мар.
Дария не, ыдысы не, тазасы не?
Крген кім? Айыран кім? Табыыздар.
Бес шешуі бір жерден табылмаса,
Шешкен емес, бірталай ой сандалар.

II
Тамам сзді сйлейді, сйле десе,
Етінен ет кесемін, сйлемесе.
Айт десем, айтпайтын жауабы жо
Сйгенімді сйлеттім лденеше.

III
Бір нрсе, жрта млім, кзден айып,
стауа еш болмайды, олдан тайып,
He сынап, не тстеуге самайды,
Кейде кп, кейде кетер тіпті азайып.

IV
Киім, тама, денеден жо бір нса,
Жылдам кіріп шыады, жылдам тыса.
Мадайда жалыз кзі жарыраан,
Тлымны бірі зын, бірі ыса.
Кей-кейде екі рытау мінезі бар
Шаып алып жрмесін байап ста.
Бір кеткен со олыа тсу иын,
Айрылып алып жрме апылыста.
Шаршау жо, арытау жо, талабы жо,
Адам оны жмсайды кп жмыса.

V
Тоыз атын жиылып бір толатан,
Бірін-бірі буаз ып, жуандатан.
Тоызыны киімі тоыз трлі,
Келген кісі сияты р тараптан.
Босананда, тоызы бір л тауып,
Балаа екі трлі киім жапан.
Бір киім шешесіне саса да,
Бір киімі келіп тр бтен жатан.
атындар не? Киім не? Баласы не?
Кпке киім жетеді не себептен?

VI
Кішкентай кре ызыл, дп-дгелек,
Тамаа бден тойса, болады кк.
ана тойып алан со арны лкейіп,
лкендігі кетеді он есе боп.

VII
Бір нрседен ш сипат ылдым хайла,
Бл жмбаты шешерлік адам айда?
Бір сипатын ортадан кесіп алсам,
Орнында таы болар екеу пайда.
Біреу деп кесіп алып тастааным,
шеу болып жатады баса жайда.

VIII
Бір де емес, тамам санны бірі де емес,
He лкен, не кішкене, ірі де емес,
ылым тапан сипатты бірі онда жо,
Бл жмба лі де емес, тірі де емес.