Таырып. азастан Республикасыны аржы ы негіздері

Практикалы сабаты жоспары:

1. азастан Республикасыны аржы ыыны негіздері.

2. аржы ыыны негіздері.аржы саласындаы басару.

3. Бюджет жйесі.аржы органдарыны ызметі (аржылы ы бзушылытар).

4.азастан Республикасыны салы ыыны жалпы ережелері.

5. Салы тсінігі

6. азастан Республикасыны салы жйесі

7. Салыты атынастар

Сабаты масаты:

Бл сабата студенттерді аржы терминіні тсінігін, аржыны материалды маынасын, оны экономикалы категория ретіндегі тісінігін, аржы жне аша атынастарыны ара атынасын жне мемлекеттік аржылар мен жеке аржылар ымын жне оларды ерекшеліктерін; мемлекеттік аржыларды басты таайындалуын, аржы функцияларын жне мемлекетті аржылы ызметіні ымы мен оны рекет ету сферасын жне оны масаты туралы малмат беру жне мегерту. азастан Республикасыны салы жйесі, салыты ы аржылы ыты институты ретінде: пні жне тсінгі, салы ыыны жйесі, салыты атынастар, салыты ыты жалпы блімі, салы ыыны ерекше блімі туралы студенттерді білуі

Баылау сратары:

1 аржыларды мні неден трады

2 аржыларды негізгі аидаларына сипаттама беру

3 Мемлекеттік аржыларды арсында андай аржылар басты орынды алады

4.Р экономикасын реформалауда жария аржыларды тааратын ролі

5 Мемлекеттік аржыларды объектісін сипаттау

6 Мемлекетті аржылы ызметі функцияларыны рекет етуіні негізгі баыттары

Глоссарий

аржы - елдегі аша атынастары процесстерін сипаттайтын экономикалы, категория ретінде мемлекетті пайда болуымен жне аша озалысымен байланысты мемлекетті мхтаждыын анааттандыру шін аша аражатын амтамасыздандыратын аша орлары

Мемлекетті аржылы ызметі - аржы, несие жне мемлекеттік органдарды мемлекетті аша орларын алыптастыру, блу жне пайдалануа баытталан ызметі.

Мемлекетті аржылы жйесі- мемлекетті аша орларын алыптастыру жне блу шегіндегі мемлекеттік аржы атынастарды жиынтыы

аржылы ыты акт - аржылы ызметті жалпы жне арнаулы мселелері бойынша, з зіреттері шегінде укілетті мемлекеттік органдар абылдаан нормативтік актілер

Тапсырмалар, келесілер бойынша сызбалар сызу

1.Р аржы жйесіні негізгі элементтерін ашатын сызба сызыыз

2.аржылы ызметті жзеге асыру дістері негізінде оларды крнектеп жне іске асыруа мысал келтірііз зііз оитын Университетті басару органдарында пайдалынылатын андай ыты дістерді білесіз?

3.Мемлекетті аржылы ызметін жзеге асыруды ыты жне ыты емес нысандарына кем дегенде 5 мысал келтірііз

4.Келесі айтыландар дрыс па екендігін крсетііз:

«Мемлекет – аржылы ызмет субъектісі»

«Мемлекет – аржылы ы субъектісі»

«Мемлекет – аржылы ыты атынастар субъектісі»

Осы тезистерді мнін тсіндірііз.

Есептер

1.Арманов деген азамат радионы осанда, жаалытардан салы ставкаларыны згергендігін естіді. Келесі кні ол зіні таныс загер студентінен: «бл згерістерді ай замен олданылатындыын жне айдан оуа болатындыын срады. (Арманов ойан сратара жауап берііз)

2.Азаматов деген студент кімшілік ауматы блініс бойынша аржыларды топтастыра отырып, келесі аржы трлерін атады:

- Р аржылары

- Орта аржылар

- Жергілікті аржылар

- Мемлекеттік аржылар

- Мемлекеттік емес аржылар

- Ксіпорындарды аржылары

- Несие йымдарыны аржылары

- Халыаралы аржылар

Осы топтастыруды дрыстыына кейбір студенттерде кмн туды.(Сізді пікірііз андай)

Есептер.№1«Кірпіш- монтаж» А рлыс фирмасы пайдаа салы тлеуден толы босатылан. А- ды салан О-Т тапсырыс берушісі орындалан жмыса есептесе алмайды. Сондытан бензинмен есептесуді сынды. Егер А- осы сыныспен келіскен жадайда,оан андай салы тлеуі тиісжне андай жеілдік арылы.

№2 Атырау аласыны №8 кітапхана мемлекеттік бюджеттік мекеме болып табылады.Біра оны толы аржыландыра маандытан жергілікті кімшілік кітапханаа тлем шін бьіршама ызметтер крсетуге рсат берді. Бл тлем млшері жергілікті кімшілікпен бекітіледі. Кіткпхана бірлескен йым бола отырып, осы жоарыда аталан ызмет бойынша С тлеуі тиіс пе?(Жергілікті кімшілік сынан зіреттер шегінде жзеге асырылатын ызмет бойынша) Кітапханашы аыа кітаптарды проката бергені шін С салына ма?

№3Бараков деген азамат тиісті жыла табысы туралы декларацияны салы инспекциясына сынбааны шін айыппл тріндегі кімшілік шараа тартылды. Баракова олданылан салы санкциялвры салынуы тиіс жне андай млшерде айыппл салынуы тиіс? Осы аталан ы бзушылыы шін жауапкершілік андай нормативтік ыты актілерінде кзделген?

№4 «Азовсталь» ксіпорыны кп жыл жмыс жасааны шін зіні ызметкері Табышова ол зейнет аыа шыанда трт блмелі птер сыйлады. Бірата птерді рсімдеуде одан млік салыы соммасы сталынды, ол млік сыйа тарту тртібінде ауысты, содан со ауданды салы инспекциясына оан оса ж\еке табыс салыы есептелінді. Бл зады ма? Салы органыны рекетіне заи баа берііз.

№5опашевтар отбасы Алматы аласынан Астана аласына жаа трын жерге Астана аласында птер иелену масатында кшуді алайды, олар птер, саяба, гараж сатуа мжбрлі. опашевтара заи кеес берііздер: Осы мліктерді сатудан алынан соммалар табыс алу болып табылама жне жылды жиынты табыса жатады ма?

№6Солтстік Батыс сауда кемелері матросы осщанов судна жндеу уаытында кемелер жолдамасы бойынша Швед сауда фирмасына «Осы фирма суднасындаы жмыстар туралы» контракт бекітті. Салы инспекциясы осщановты контракт бойынша, шетел валютасы бойынша алынан аражваттара жеке табыс салыын енгізуді міндеттеді. осщанов бл талапа жоары тран салы инспекциясына шаымданды. осщанов шаымын анааттандыру ммкін бе?

№7 Байганов деген азамат инфарктан айтыс болды. з сиетінде ол жекешелендірілген птерін те лесті зайыбымен здерімен бірге тратын зіні аайынды арындасы- Ермаамбетоваа, ал москвич автоклігін зіні жиен інісі азамат сеновке алдыратынын крсетті. Аудан салы инспекциясы сиет алдыран Ермаанбетова мен сеновке млік салыын есептеу шін арнайы коммисия таайындады. Салы тлеуден тек зайыбы босатылдлы, себебі ол сиет алдырушыны жаын туысы боландытан. Мрагерлер салы инспекциясы шешімі бойынша сота шаымданды. Салы инспекциясы мен за бзушылытара жол берілді ме? Егер жіберілсе ол нелер болып табылады?

№8Атырау облысы территориясындаы «АССМ» неміс фирмасы трын й рлысын скери ызметшілер шін салуда.

Осы фирма жол орына салы тлеуге тиіс пе, егер тиіс болса андай млшерде?

Блиц – тест

Мемлекетті аржы ызметі процесінде тундайтын оамды атынасыны аржы ыыны несі болып табылады?

А) пні;

B) дісі;

С) ыы;

D) жйесі;

E) ерекшелігі.