Жедел ан тамыр жеткіліксіздігі, себептері, клиникасы, естен тану мен жне коллапсты клиникасы, жедел жрдем крсету.

Талу немесе синкопе жалпы блшы ет лсіздігімен, постуралды тонус тмендеуімен, жрек ан тамыр жйесіні жедел бзылысымен (А тмендеуі, жіп трізді тамыр соысы, аритмиямен) сипатталатын уаытша естен тану жадайы.

Синкопе жадайыны дамуында бас ми анайналымыны ретикулярлы формациясын белсендіретін ан аымыны транзиторлы жеткіліксіздігі негізгі себеп болып табылады. Бас ми анайналымыны метоболикалы процессі церебральды анаымына жне перфузиясына тікелей байланысты. Церебральды ан аымыны тмендеуі 10 сек кейін есті бзылуына алып келеді. Синкопе жадайыны себептері кп: тамырлы, кардиалды, неврологиялы, метаболикалы. Кбінесе синкопе ортастатикалы гипотензиядан, жрек ыраы (тахиаритмия, блокадалар) жне кардиодепрессивті висцеро висцералды рефлекс бзылуынан дамиды. Синкопе жадайындаы науастарды А горизантальды жне вертикальды жадайда лшеу, тамыр соысын есептеу, ЭКГ тіркеу ажет.

Талуды ауруханаа дейінгі сатысында келесі варианттарын ажыратамыз:

1.Вазвагальды талу

2.Тырысумен (судорожный) байалатын талу

3.Симптоматикалы талу

4.Дроп шабуыл

5.Аритмиялы талу

Талу кезінде парасимпатикалы белгілер, теріні бозаруы, А тмендеуі. Негізгі белгісі терлеу. Гипогликемия кезінде тырысулар жне гипогликемиялы кома дамиды.

Вазовагальды талу (жай талу)

Вазовагальды синкопе жадайына рекет ететін факторлар атты ору, рейлену, мазасызды, анды кргенде ору, жайсыз хабарлар, жадайлар, науас айылы жадайды кугері болса, стоматологиялы ем шаралардан ору жне кезекте тру, бдан баса медициналы емдік манипуляциялардан ору. Вазодеппресивті талу жиі ртрлі емдеу кезінде ауырсынудан кейін пайда болады. Вазодеппресивті талу дамуына за уаыт вертикальды алыпта болу, кезекте тру, ысты немесе апыры блмеде боланда, атты шаршау, дрыс йытамау ішімдік ішу, алтырау рекет етеді.

Патогенезі

Вазовагальды талу кезінде е алдымен симпатика белсенділеніп, депонирленген ан млшері лаяды. Жеткіліксіз ана толы сол жа арыншаны жиырылуы артып, арыншалы механорецепторларды жне кезеген нервті афферентті талшытарын белсендіріп, осыдан симпатикалы эфферентті тонус белсенділеніп, парасимпатикалы эфферентті тонус жоарылайды. Нтижесінде вазодилятация жне брадикардия, индуцирлеуші артериалды гипотензия жне синкопе жадайы дамиды.

Клиникалы крінісі: науас естен тану кезінде озалыссыз, тырысу байалмайды, терісі бозылт, суы тер басан. Жрек ан тамыр жйесін тексергенде брадикардия, кейде экстрасистолия, систолалы артериялы ан ысымы тмендейді (кейбір науастарда 70 тен – 50 мм.сын. ба). Бірата науасты горизантальды алыпта жатызсса А тез ктерілуіне рекет етеді. Талу бірнеше секунд немесе минута созылуы ммкін.

Диагностикалы маызы:

1.рекет етуші факторларды жиынтыы;

2.А тмендеуі жне естен тану кезінде брадикардия байалады;

3.Талуа алып келетін жадай;

4.Постсинкопе жадайында теріні жылылыы жне ылалдыы;

5.Эпилепсияа атысты анамнездік мліметтерді жне тырусуларды болмауы;

6.Кардиологиялы жне соматикалы ауруларды байалмауы.

Шыл кмек

Науасты Тренделенбург жадайында жатызу, ысып тран киімдерінен босату, таза ауамен амтамасыз ету, мрнына нашатыр спиртін иіскету, бетіне мздай су шашу. Тері астына 10% 1 мл кофеин немесе 2 мл кордиамин, адреномиметик мезатон 1 мл 1% ерітіндісін, 0,1 % 0,5 мл адреналин ерітіндісін т/астына енгізу керек.

Есте сатау керек 0,2 % 1 мл ноадреналин к/тамырдан енгізу керек, себебі тері астына енгізгенде жмса тіндерді некрозына алып келеді. Жай талу кезінде ауруханаа жатызылмайды.

Тырысумен байалатын талу

Талуды бл трінде кеінен жайылан немесе парциалды тоникалы тырысулармен сипатталады. Кейде олара біртекті клоникалы дірілдеулер, арашыты кееюі, нистагм байалады. Сирек жадайда сілекей ауы, еріксіз зр шыаруы немесе дефакация байалады. Ессіз кй кейде бірнеше минута созылады. Талудан кейін жалпы лсіздік, су, іш аймаында жаымсыз сезім саталады. Ауыр талу стамаларын эпилепсиялы талулардан ажырату керек. Талудан кейін сирек жадайда йышылды байалады, эпилепсиядан айырмашылыы амнезия дамымайды.

Шыл кмек жай талу кезінде жне баса тырысу кезіндегі кмекке сас.

Симптоматикалы талу

Симптоматикалы талу соматикалы аурулара байланысты болуы ммкін. кпені созылмалы ауруларында гипоксияа алып келуі ммкін. Естен тану жтелгенде пайда болуы ммкін, себебі кеуде уысында ысымны жоарылауынан жне заа созылан жтелден (беттолепсия) бас сйегіні венозды ан аысы нашарлауына байланысты дамиды. Талуды генезін анытау шін тамыр соысыны жиілігін баылау, ЭКГ талдау жасай керек.

Дроп шабуыл

Сирек кездесетін пароксизмальды жадайа байланысты науасты кенеттен лауын айтамыз. Науаста лау шабуылы вертебробазилярлы жеткіліксіздік кезінде, кейде дені сау жкті йелдерде байалады. Талудан айырмашылыы лаан кезде естен тану болмайды. Дроп шабуыл кезінде шыл кмек ажет емес. Ауруханаа жатызу негізгі ауруына байланысты аныталады.

Аритмиялы талу

Жрек соуыны жиіленуі жне артуы бірден жректе минутты ан айдау клемін баяулатады, барлы азалара ан жетпей алады, сонымен бірге миа да сондытан талуа алып келеді. Ыраты бзылуы жрекшелерді жыбырлауы пароксизмальды трін осанда, клдене блокадалар, сирек идиовентрикулярлы ритм естен тануа алып келеді. Баса аритмиялар арынша стілік жне арыншалы тахикардия, траты жыбырлы аритмия, синатриалды блокада кезінде талу сирек байалады. Біра та белгілі бір дрежеде миокардтты жиырылу абілетіні тмендеуі атерсіз аритмия естен тануа алып келеді. Бас миыны за жне ауыр гипоксия кезінде естен тану кезінде тырысулар (Моргани Адамс Стокс стамасы) байалады. Науасты анамнезінде жрек ан тамыр жйесіні ауруы болса, жасына арап, пальпация кезінде тамыр соысыны згерісіне арап, айын тахикардия немесе брадикардия аныталса «Аритмиялы» талуа кдіктенуге болады. ЭКГ тіркемесіне тсіру.

Шыл кмек

Егерде за талу кезінде аритмиялы сипаттамасы белгісіз болса реанимациялы шаралар жргіземіз, жрек ызметі тотаанда жрекке тікелей емес массаж, кпені жасанды желдету керек. Тахиаритмия кезінде электроимпульсті терапия жргізу керек. Пароксизмалы арыншалы тахикардия кезінде дефибриляция жасауа болмаандытан, жрекше аймаына ждырыпен бір рет соу арылы айталауа болады. Брадиаритмия кезінде к/тамыра 0,1 % 0,75 мл атропин ерітіндісін жне к/тамыра тамшылатып 100- 200 мл 0,9 % натрий хлорид ерітіндісін, 1 мл 0,02 % изуприн ерітіндісін енгіземіз. Соынан антиаритмиялы терапия жргіземіз.

 

Коллапс

 

Коллапс жедел тамырлы жеткіліксіздігі, тамыр тонусыны тмендеуімен, бас ми гипоксия белгілерімен жне организмні мірге маызды ызметтеріні тмендеуімен сипатталатын ауру. Коллапс кез келген жадайда р трлі инфекция (вирус, бактерия), улану (сіресе сусызданумен байалатын) гипер жне гипогликемиялы комалар, бйрек сті безі ызметі жеткіліксіздігінен, пневмония, ртрлі ауруды, улануды терминальды сатысында пайда болады. Коллапс кезінде А тмендейді.

Клиникалы крінісі. Науасты жалпы жадайы ауырлайды, бозарады, суы тер басады, ерінні кгеруі, дене температурасы тмендейді, есі кейде сопорозды кйде, кей жадайда естен тану байалады, тынысы жиілейді, тахикардия, жректе кшейген шапала тондарын, веналы ан ысымы тмендейді, А тмендейді осыдан ауруды ауырлы дрежесін анытауа болады.

Шыл кмек.

Науасты горизантальды алыпта арасымен жатызу, басы дорсальды баыта баыттау, ысып тран киімдерінен шешіп, таза ауамен амтамасыз ету, жылы грелкалар ою. Іш аймаына массаж жасау. Ая олдарын этил немесе камфора спиртімен срту. Тері астына 0,1% 1 мл адреналин енгізу. К/тамыра 0,1 % 1 мл норадреналин + 5% глюкоза 250 мл тамшылатып минутына 50- 60тамшы, А баылауымен енгізу.1% 0,5 мл – 1 мл мезатон дене салмаына байланысты тері астына енгізу. Айналымдаы ан клемі азайанда дрігерді баылауымен плазма алмастырыш сйыты (стабизол, рефортан) 20 мл/кг 24 саат аралыында, преднизолон1-2 мг/кг тулігіне к/тамыра енгізу керек.

Алашы жрдем крсетілген со ауруханаа реанимация немесе интенсивті терапия блімшесіне жатызылуы тиіс.

 

Бйрекке тас байлану ауруы, этиологиясы, ршітетін факторлар, клиникалы белгілері, бйрек шаншу стамасында жедел жрдем крсету.

 

Бйрек тас аурулары урологияда жиі кездесетін ауру. Амбулаториялы науастарда 17% жадайда, ал стационарда 23% кездеседі. Жиі 30-55 жастаы адамдарда кездеседі. Тас кбіне сол бйрекке араанда, о бйректе жиі байалады. Тас пайда болуына бірнеше теориялар арастырылан, олар кристализация жне матрица. Кристализациятеориясына сйенсек бйректе тас кристала аныан зр соынан, ал матрица теориясы бойынша белокты негізге тз тну нтижесінен пайда болады. Эндогенді факторлар гиперпаратиреоидизм (фосфор кальций алмасуыны бзылуы), ттікше сйектеріні жарааты (ан рамында кальций дегейіні кбеюі), асорыту азасыны жне бауыр ызметіні бзылуы (зат алмасуыны бзылуы). Бйректе тас пайда болуына рекет етеді: зр мшесіні жне бйректі туа біткен аномалиялы згерістері, абыну процестері, уродинамиканы бзылуы, пиелонефрит, жлынны заымдануы, параплегия, полиомиелит, малярия, гиперпаратиреоз, ттікшелі сйектерді сынытары. Таам рамында А В Д витаминдеріні жеткіліксіздігі, несеппен щавельышылы, кальций кп млшерде шыуынан, ол соынан тас пайда болуына рекет етеді. Некроздалан тіндер тас пайда болуыны негізін райды, сондытан бйректі некроздалан емізікшесіні шына тз тнуына жадай жасалады. Ары арай тостаанша жне табаша, зр каналдарына микролит жиналады. Тас пайда болуына зрдегі инфекция лкен лес осады.

Пиелонефрит кезінде уродинамика бзылады, табаша жне тостаанша абыраларында фибринні тзілуі байалады, шырыш кптеп блінеді, зр азаюы байалады.

Химиялы рамына арай тастар органикалы емес (ураттар, фосфаттар, оксалаттар, карбонаттар, ксантиндер, цистинді, индигалы) жне органикалы(бактериалды, фибринді, амилоидтты). Оксалаттар оыр жне ср, фосфаттар а ср, ксантиндер ашыл сары, цистиндер ср, ураттар ызыл оыр тсті болады.

Бйрек тас ауруында патоморфологиялы згерісі ауруды затыына, тасты орналасуына немесе инфекцияа тікелей байланысты. озалмайтын тастара араанда, озалыстаы тастар бйрек ызметін, уродинамикасын бзады. Бйректегі тас инфекциямен асынуы ммкін. Бактериялогиялы зерттеу кезінде ішек таяшалары жне кк ірі таяшалары, протей, гемолитикалы стрептококк, а стафилакокк, клебсиелла аныталады. Инфицирленген зрді трып алуы пиелонефритті асындырып, инфекцияны гематогенді, лимфогенді, уриногенді жол арылы таратып (апостематозды нефрит, бйрек абцессі жне карбункул, пионефроз, педункулит, паранефрит дамуына) ауруды одан сайын асындырады.

Бйрек тас аурыны негізгі симптомдары: бел аймаындаы ауырсыну несепаар арылы таралып, гематурия, тз жне тастарды жылжуы, дене температурасыны ктерілуі, дірілдеу, лосу, су, метеоризм, дизуриялы бзылыстара алып келеді . Бйрек тас ауруында бел аймаыны ауырсынуы тйы жне жедел болады. Тйы ауырсыну аз озалатын тастара тн. Ол кп имылдаанда, суытаанда, кп млшерде сйыты абылдаанда ауырсыну кшейеді. Жедел шаншып ауырсынубірден басталады, ол уыа ауырсыну берілуімен, дизуриялы бзылыстармен, интестинальды синдроммен, кейде дене ызуыны жоарылауымен жреді. Бйрек шаншуыны затыы ртрлі болады. Тас жне тз жылжыанда ауырсыну басылады. Тас несепаара тмен жылжыан сайын дизуриялы бзылыс кшейеді. Гематурия несепаарды немесе тостааншаны, табашаны кілегей абаты заымдану нтижесінде, пиелонефритта немесе бйректе венозды стазда байалады. Бйрек шаншуы кезінде несеп толыымен тотаса гематурия байалмайды, ол тек несеп жолдары алпына келгенде айтадан басталады. Лейкоцитурия несеп жолдарыны инфицирленген белгісі. Бйрек шаншу ауруында лейкоцитурия жо болып кетеді, біра науастарды алтырау жне жоары дене температурасы мазалайды. Тссіз зрді пайда болуы несеп аар жолыны алпына келуі. Бйрек тас ауруы бйректі жедел іріді асынуына алып келуі ммкін, сондытан мндай жадайда антибиотик кмектеспейді тек ана хирургиялы араласулар ана тура крсеткіш болып табылады.

Бйрек тас ауруы кезінде анурия постреналды жадай несеп жолдарыны екі жаты бітелуі. Анурия кезінде несеп шыару каналдарында бірден ауырсыну сезімі, дизуриялы бзылыс, несеп апты (мочевой пузырь) зрге толуы жне кіші дретке шыа алмау жадайы байалады.

Олигоурия екі жаты калькулезді пиелонефритте асынады, несепаар саылауыны жартылай жне толыымен бітелуіне болады.

Асынулар: пиелонефрит, гидронефроз, пионефроз, апостематозды нефрит, карбункул, бйрек абцессі, анурия, олигоурия, бйрек жетіспеушілік.

Эндовезикальды тексеріс: (цистоскопия, хромоцистоскопия, катетеризация, ретоградтты пиелография) бйректі жедел іріді ауруын шаыруы ммкін.

Дифференциалды диагностика жргіземіз: жедел аппендицит, холецистит, панкреатит, асазан жне он екі елі ішек ойы жарасыны перфорациясы, ішек бітелуі, жатырдан тс жктілік, аднексит, радикулит.

Несепаар тасы бйректе тасты тсуі. Олар бір жаты немесе екі жаты болады. Бйрек тастарымен осарлануы ммкін. Несепаарда тастар физиологиялы тарылан жерінде: несепаарды интрамуральды жне жамбас тамырларыны юкставезикальды иылысан жерлерінде орналасады. Бл сопаша жылтыр формалы. Олар уродинамиканы бзады, гидронефроз, уретрогидронефроз, пионефроздф, жедел іріді ауруларын дамытады. Бйрек шаншуы тасты млшеріне, диаметріне, орналасу дегейіне тікелей байланысты. Тас тар жерден ткен со ауырсыну басылады. Рентгенологиялы, цистоскопия т.с.с дістер арылы аныталады.

Зр апшыы (мочевой пузырь) біріншілік олар бйректен тседі. Зр апшыында тастар лкен клемді болады. Несеп апшыындаы біріншілік тастар зр шыару бзыланда байалады: аталы без ауруларында (рак, склероз, аденома), тз тну нтижесінде жне бгде заттар трып аланда, дренаж немесе жібек лигатуралар саланда байалады. Химиялы рамы оксалат, урат, фосфаттар жиналады. Ауырсыну жне дизуриялы бзылыстармен жреді. Науас зрге бара алмайды. Терминальды гематурия байалады. Кешке жаын несеп апшыыны аймаында сыздап ауырсыну байалады. Дизуриялы бзылыс кні бойы жаласуы ммкін. Таспен бітелген жадайда зрге бара алмау жне зрді стай алмау мазалауы ммкін.

Шыл кмек

Баралгин (брал, спазган) к/т баяу немесе 5 мл б/етке (ажет жадайда айталау керек) енгізу керек, баралгин 1-2 таблеткасын баса топты дрілерімен осып беруге болады, мысалы но шпа 0,04 (1 таблеткадан) 3-4 рет кніне таайындауа болады.

Глюкоза + новокаинмен бірге араластырып берілетін спазмолитиктер: 5% 100 мл глюкоза + 0, 25% 100 мл новокаин (платифиллин 0,2 % 2,0 мл немесе но – шпа 2% 2,0 мл) немесе 5 мл баралгин к/тамыра тамшылатып.

50% 1 мл анальгин (немесе 5 мл баралгин) + пипольфен (дипразин 2,5 % 2 мл)+платифиллин 0.2% 1,0 мл. б/етке.

0,04 – 0,08 но –шпа (1-2 таблетка) х кніне 3 рет немесе 2% 2,0 мл ерітіндісін б/етке, к/тамыра + 50 мг трамадол 1 капсуласын ішке.

Ке трде олданатын «литикалы коктейл» осындыларын б/етке енгізу:

Платифиллин ерітіндісі 0.2% 1 мл– 1% 1,0 мл промедол ерітіндісі, 2% 1,0 мл димедрол ерітіндісі.

1% 1,0 мл промедол ерітіндісі - 2% 1,0 мл димедрол ерітіндісі – 2% 2,0 мл но – шпа ерітіндісі.

50% 1 мл анальгин ерітіндісі, 2,5% 2,0 мл дипразин (пипольфен)ерітіндісі,платифиллин ерітіндісі 0.2% 1 мл.

Егерде 15- 30 минутта ауырсыну басылмасажылы ванна олданылады. Бастапы температура (38-400 С), аырындап температураны 40 0 С дейін жоарылатуа болады. Науас жылы ваннада 15-20 минуттар арты отырмау керек. Егде жастаы адамдармен жне жрек ан тамыр жйесі аурулары бар науастара жылы ваннаны аса сатыпен олдану ажет.

Ауруханаа крсеткіш

Егерде ауырсыну 2-4 саатта басылмаса, крсетілген ем нтижесіз болан жадайда міндетті трде урологиялы блімшеге жеткізіледі.

 

Этил спритімен улану

Жіктемесі

1. Жедел интоксикация

2. Созылмалы алкоголизм барысындаы шыл жадайлар Гайе Вернике Корсаков жедел алкогольді энйефалопатиясы, алкогольды делирия

 

Этил спиртімен жедел улану кезінде спиртті ішімдіктерді салынып ішетіндерде кездеседі. ОЖЖ ызметіні бзылуы ішімдікті млшеріне, ену жылдамдыына, сол уаытта абылдаан тама рамына, психикалы жадайына жне ара шарапа тзімділігіне байланысты болады. Брын басынан ткен ауыр бас ми жарааты жне аурулардан кейін аз млшердегі ішімдік млшерінен де тез уланады. Улану белгілері ішімдікті 1,5 г/л концентрациясына те. Есіні бірден крт тмендеуі 3,5г\л концентрацияа те. Ішімдікті лімге алып келетін дозасы 5 – 5,5 г/л. Ішімдікті максимальды концентрациясыны сері 1 -1 ½ сааттан кейін пайда болады. Егерде ішімдікті бірден кп абылдайтын болса улану ерте басталуы ммкін. Ішімдік асазан слімен бейтарапталмайды, себебі ішекте абсорбциялануына байланысты наркотикалы серге ие болады. Ішімдікті бауырда тотыып, бйрек арылы згеріссіз шыуынан ана тсіп организмге сіуі тез жреді.

Клиникалы крінісі бас ми ыртысы жмысыны тежелуімен, соынан тыныс жне гемодинамика бзылысымен жреді. Ішімдікті токсикалы сері микроциркуляцияны бзылысынан жне миды мірге ажетті бліктеріні оттегіге мтаждыын арттыруымен байалады.

Бірден улану ми ісінуіне алып келеді. Улану бастапы сатысында кіл кйді згеруімен байалады. Кіл кйі жабыраулы (депрессия, лжуаз) немесе эйфория, есерсоты, сзшедік байалады. Улануды кшеюіне байланысты атаксия, диплопия, дизартрия пайда болады. Сопор немесе кома дамыан жадайда тері жамылысыны кгеруі мен ызаруы аныталады. Суы тер басу, айталап су. Тыныс алу жиілігі тмендейді, беткейлік тыныс алу, дене температурасыны жне А тмендейді, тахикардия пайда болады. стамалы тырысулар, еріксіз зрді жне нжісті шыуын байауа болады.

Неврологиялы статуста блшы ет тонустары жне сіір рефлекстері тмендеген. Аса ауіпті белгісі кз арашыыны кееюі жне жарыа реакциясыны тмендеуі.

Жедел алкогольды улану кезінде ауыздан ішімдік иісіні шыуы тез арада комаа алып келетін себепті анытауа ммкіншілік береді. Барлы жадайда ан рамындаы ішімдік концентрациясын анытау керек.

Біріншіден ан рамындаы ішімдік дегейіне арап ажетті интенсивті терапия дрежесін анытаймыз.

Екіншіден ішімдіктен жедел улану кезінде бас ми жарааты мен инсульт белгілері байалмайды.

шіншіден осарланан улану кезінде ішімдік жне баса да улы заттар мен (транквилизаторлар, антигистаминді, йытататын дрілер) кезінде байалады.

Шыл кмек.

Ауруханаа дейін науасты ауыз уысын, мрын жтыншатарын кілегейден тазалау керек. Тілі тсіп кеткенде, жтыну бзылан жадайда трахеяа интубация жасап, асазанды зонд арылы жуу керек. Интубация тыныс жолдарыны ткізгіштігін жасарту шін олданылады. Науастар токсикологияа жеткізіледі.

Ауруханада ан рамындаы ант дегейін анытаан со к/тамыра 20% 500 – 700 мл глюкоза ерітіндісіне 20 ЕД инсулин тамшылатып енгізу, содан кейін 4% натрий бикарбонат (ацидозды алдын алу шін) енгізіледі. Енгізілетін натрий бикарбонат дегейі зрді шыарылу млшеріне сйкес. Б/етке 5% 20 мл Вит В-1, 1000 мкг Вит В 12. Ішімдіктен улануды ауыр трінде гипомагнемияа 25 % 10 мл магний сульфаты таайындалады. Олигоурия кезінде 40 мг фуросемид к/т немесе б/етке. Гипотермияда (35, 5- 35 С) науасты грелкамен жылыту керек. стамала тырысулар айталанса седуксен (брюзепам)10- 20 мг к/тамырдан енгізіледі.

Коллапс жадайында тек кортикостереоидтты гормондар таайындалады. Кофеин, метразол, кордиамин, бемегрид таайындалмайды. Кофеин ішімдіктен антогонистік асиетін жояды, кордиамин жне бемегрид гипоксиядан эпилептикалы стамалара алып келуі ммкін.

12- 18 саат аралыында ем нтижесіз болса, ан рамындаы алкоголь дегейі 3 г/л жетсе тез арада гемодиализ жасау керек.

Метил спирті (метанол) рамында кптеген улану заттары бар, организмде мырса ышылына дейін ыдырайды. Аз млшерде абылданса да (10- 20 мл) ми тіндерін жне кз торларын заымдайды.

Клиникалы крініс 4-6 сааттан кейін басталады. Жеіл трінде этил спиртімен уланандаы крініске сас. Орташа ауырлы дрежеде блшы ет ауырсынуы, дене температурасыны жоарылауы, тері жне кз круіні нашарлауы. Улануды ауыр трінде тыныс нашарлауы дейді, А тмендейді, кз тбі ісініп, соырлыа дейін алып барады, кз круіні тмендеуі, офтальмоплегия. Естен тану, стамалы тырысулар пайда болады. лімге алып келетін дозасы 50 – 250 мл.

Шыл кмек

1-2 % натрий бикарбонат ерітіндісімен жне сумен шаю. Улануды ауыр трінде гемодиализ, гипербарикалы оксигенация жасау керек. Этил спирті антидот болып табылады. Ауыр трінде 5-10% ерітінді тамшылатып 1 мл (кг/ту) 96 С спирт к/тамыра енгізіледі. Жеіл жне орташа дрежесінде 30 %100 мл этил спиртін, содан кейін рбір 4- 6 саат 50 мл ішке форсирленген диурез жргізіледі. Плазманы сілтілеу шін к/ 4% 200 – 300 мл натрий бикарбонатын тамшылатып енгіземіз. Инфузиялы кортикостероидтты гормон к/т таайындалады.