Ымаларды штангалы винтті сораптармен пайдалану

Кіріспе

Мнай жне газ кеніштеріндегі кмірсутегі орыны те тереде жне крделі геологиялы-литологиялы шарттарда орналасуына байланысты, ндірілген мнай рамындаы оспаларды бліп алуды иындыы заманауй техникалар мен технологияларды олдануды ажет етеді.

Мнай нерксібіні арынды дамуы шін - мнай-газ ндіруші ксіпорындары кеніштегі кмірсутегі орын толы игеруді, осыан сйкес абаттаы мнай мен газды ндіруді тиімді технологиясын дрыс тадауды, ыма німдерін ксіпшілік ішінде жинау, тасымалдау жне дайындауды, мнай рамындаы ілеспе газды бліп алып, оларды ажетті саласына пайдалануды, абат ысымын стап тру жйесінде пайдаланылатын жер асты жне техникалы суларды, сонымен бірге ілеспе газдарды абата айта айдау масатында оларды дайындауды амтамасыз ететін рылымдарды жйесін заманауй талаптара сай етіп жетілдіруі ажет.

ыманы пайдалану кезіндегі маызды жмыстарды бірі, крделі аржы салымы мен пайдалану шыындары клеміні аз болып, мнайды ндіруді тиімділігін амтамасыз ететін сорап ондырысын тадауа байланысты ылыми негіздер болып табылады.

Жмысты негізгі масаты ыманы механикалы пайдалану кезінде ыманы техника-технологиялы сипаттамасы мен оларды пайдалануды ксіпшілік-геологиялы шарттарын талдау нтижелері негізінде ыма ішілік жне жер бетіндегі жабдытарын тадау болып табылады.

ымаларды штангалы винтті сораптармен пайдалану

Ашабла кен орныны мліметтері бойынша ндіру ымалары механикалы діспен жмыс жасап тр. Оларды ішінде кеінен тараланы штангалы винтті сорапты ондырылар (УЭВН) болып табылады. Ол зіні конструкциялы рылымы арапайым, олданылуы ыайлы, сенімді, сонымен бірге жмыс жасауы бойынша баса сораптармен салыстыранда сйыты физика-химиялы асиеттері кедергі болмайды. Негізінен кен орнында «Kudu» фирмасыны сораптары олданылады.

ШСНУ жне УЭЦН сорап ондырыларыны кемшілігі, негізінен олара крсетілетін ызметті крделі болуында, жне сйыты ндіру жмыстары кезінде рамындаы механикалы оспалар мен газды жоары болуы, сонымен бірге шоырланан ымаларда сенімділікті тмен болуы.

Аталан кемшіліктерді алпына келтіру шін, жне де ттырлыы жоары сйыты айдауда баса сораптардан артышылыы бар винтті сорапты ондырылары тадалып алынды.

Винтті сораптарды пайдалануда электрортадан тепкіш сораптардан (УЭЦН) артышылыы, ол айдалатын сйыта мнай мен су эмульсиясыны тзілуі берік болмайды. Клапандар мен иын орналасан ту жолдарыны болмауы конструкциясыны арапайым екенін крсетеді жне де олар гидравликалы шыынды тмендетеді. Бл сораптар озалыс деталдарыны аз болуы мен, дайындалу жне пайдалануыны арапайымдылыымен атар метал сыйымдылыы немді болып табылады. Сйыты айдау кезінде ттырлыы жоары сйыты винт пен обойманы (ротор мен статор) аралыындаы байланыс серінен сорапты техникалы сипаттамасы жасарады. Сонымен бірге сйы рамында ілеспе газдарды, механикалы оспаларды жне де атты тйіршік заттарды болуы винтті сораптарды жмысына жне эластомерді ажалуына еш сер етпейді.

Винтті сораптарды дрыс олдану шін оларды келесі факторлара байланысты тадау жасау керек:

Мнай тріне. Ароматты кмірсутегілерді жоары болуы арзан эластомерлерді ісінуіне жне де бзылуына алып келеді. Жоары сапалы «буна» тріндегі эластомерлер аггрессивті ортаа арналан.

мны болуы. Эластомер сорап конструкциясыны негізгі элементі болып табылады, осыан байланысты ол мыты жне мны ажауынан сатану шін иілмелі болуы ажет.

атты жабынмен жабылан жне хромдалан роторларды мны млшері (>0,1%) асан кезде барлы жадайда олдануа болады.

Эластомерді тадау бойынша айдалатын сйыты температуралы ортасын есептеу керек. Егер эластомерді дрыс тадамаса, онда уаытынан брын тозуа алып келеді.

Сорапты німділігі ыманы барлы ндірген сйы клемі болып табылады. Практикада сорапты тадау алдаы уаыттаы ктілетін сйы німіне негізделеді. Негізінен німділігі жоары сораптар тадалады (егер талдау бойынша 100 айналыс минутта німділігі 25 м³/ту болса, онда 100 айналыс минутта німділігі 32 м³/ту болатын сораптар тадалады).

Ттырлыы жоары мнайды ндіру шін ыма саасын гидравликалы жетекпен жабдытау ажет, себебі ременді жетекпен салыстыранда оны жндеу аралы жне пайдалану мерзімін зартатын келесі артышылытары бар:

- ыманы іске осу жне тотату кезінде жеіл болады, жне де сорап статорында роторды ысылып алуыны алдын алады, сонымен бірге штангыны сынуыны немесе сорапты компрессорлы бырды айналып кетуіні алдын алады;

- винтті сорапты тотатпай а, сйыты алуды арындылыын реттеуге ммкіндік береді.

ыманы пайдалануды е маызды тапсырмаларыны бірі, сорапты ондырыны тадауда ылыми негізделген мнайды тиімді ндіру кезінде аз аржы жмсап, пайдалану шыынын амтамасыз ету болып табылады. Егер сорапты ондырыны уаты ымадан алынатын сйыты ндіру клемінен аз болса, онда жобаланан німді ыма амтамасыз ете алмайды.

Керісінше жадайда егер, сорапты ондырыны уаты ымадан алынатын жобаланан сйыты ндіру клемінен жоары болса, онда ымадан сйыты ндіру режимі бзылуы ммкін. Осыан байланысты мнайгаз кенішін за мерзімді жне дрыс пайдалану, ымаа сорапты дрыс тадауа байланысты болады.