Ойма длдік шектер рісіні керумен орналасуы
Рісі
| Длдік кластары | Бралу зындытарындаы длдік шектер рісі | |||||
| S | N | L | S | N | L | |
| Сырты ойма | Ішкі ойма | |||||
| точный(Дл | )h4h3( | ]g4[h 4 | )h4h,5( | Н4 | Н5Н4 | 6Н |
| Орташа | h6h5 | ]6g[6h, | )7h6h( g67g | )G5(H, 5 | 6G]6Н[ | )7G(7Н. |
| )грубый(рескел | g6g5 - | 6f,6l,6d g8, )h8( | 7l 6l )g8g 9( | - | 7Н,7G | )G8(Н, 8 |
Ауыспалы ондырулар
, аула боланда олданады.)ойма осылыстарында, дірілмен бзыландар, жа абыраны блшектерде(1 бойынша тек келесідей жадайларда олданады, ашан жмыс істеу рдісінде осылыстарды озалмауын амту ажет боланда, біра лкен керу блшектерді блдіруге келетін жадайда 8-43842Ойма осылыстарда ауыспалы ондырулар МЕСТ
ажет, мнда ауыспалы осылыстарды олдану арастырылан, ондай жадайда осымша сыналанатын элементтерді ойластыран дрыс.)рылмасына(, ойма осылыстары конструкциясына )оан оса осылыстар саылаумен болса(анша дегенмен ауыспалы ондыруларда те кіші керулер блшектерді здігінен бралып босауын стай алмайтын болса
болаттан жасалан, ішкі оймалармен жанасатын блшектерде шойыннан, болаттардан, аллюминий жне магнилі орытпалардан жасалан. Ауыспалы ондыруларды оймалы осылыстарды баса материалдарды олдананда осымша трде оларды баылау ажет болады.)шпилканы бралатын шетіндегі оймасы(Ауыспалы ондырулар сырты оймалар шін арналан
кестеде келтірілген.2.2- суретте крсетілген, ал сынылатын ондырулар, яни р трлі длдік шек рістеріні йлесімділігі 14.2Н. Ауыспалы ондыруларды длдік шек рістеріні орналасуы 15Н, 4Н, 3 - ш длдік шек рісі )оймалы тесіктерге(m жне ішкі шін 2jk, 4j, 4jh, 4 - трт длдік шек рісі арастырылан )шпилкалар(Стандартпен сырты ойма шін
-кесте. Оймалы осылыстардаы ауыспалы ондырулармен2.21
сынылатын длдік шектер рісі
| Ойманы натылы диаметрі,мм | Ішкі оймалы блшекті материалы | Длдік шек рістері | ондыру Лар | |
| сырты оймаа | ішкі оймаа | |||
| дейін- тен 165 | Болат Шойын, алюминий жне магний орытпалары | m2jk, 4 m2jk, 4 | Н 6Н4 Н,6Н3 Н,6Н5 Н,6Н3 | Н6Н3Н,6Н,4 m2jk, 4 5Н,6Н,3Н,6Н m2jk, 4 |
| дейін03-ден81 | Болат Шойын, алюминий жне магний орытпалары | m2j, 4 m2j, 4 | Н,6Н4 Н,6Н3 Н,6Н5 Н,6Н3 | 4Н,6Н,3Н,6Н m2j, 4 5Н,6Н,3Н,6Н m2j, 4 |
| дейін54-тен53 | Болат, шойын, алюминий жне магний оспалары | jh4 | Н,6Н5 | Н6,Н5 jh4 |
Ойма длдік шектер рісіні тпелі ондырулармен орналасуы4.21
d.0,2...3d, алюминий жне магний орытпалары шін 1,5...1,521,-d, шойындар шін521...1,-Оймалы осылыстарды бралу зындыы ауыспалы ондырулармен олданылатын блшек материалыны ішкі оймасымен сйкес болып жне келесідей шектікте болулары керек: болаттар шін
дан аспауы керек. Кері конустылы рысат етілмейді.%52Сырты жне ішкі оймалар форма ауытулары наты орташа диаметрлерді е жоары жне е тменгі айырым арасымен аныталады, рі орташа диаметр длдік шегіні
ондырулар кернеумен
, болаттан жасалан ішкі оймамен осылатын, рі жоары беріктіліктегі титан орытпалары, шойын, алюминий жне магний орытпаларына арналан.)шпилка сонында оймалы бекітуге(1 белгіленген болаттан жасалан блшектерге сырты ойма шін8-8064Ойма осылыстар шін ондырулар керумен тек, керу арылы з бетімен босамайтын, басадай осымша сыналатын элементтерсіз болан жадайда олданылады. ондырулар керумен МЕСТ
орташа диаметріне d)шпилкаа(Стандартпен сырты ойманы 2 орташа диаметрге D)оймалы тесікке(r жне ойма шін 3p, 3n, 3ш длдік шек рісі арастырылан 2 . Сырты ойма длдік шек рісіне d бойынша ,е6, ,с6, ал ішкі оймаа D) сурет5.21(Н 2бір длдік шек рісі 1 керуді.-С, айсылары сырты диаметр бойынша саылау амтамасыз етеді, ал орташа диаметр бойынша 5С, 4D, 5D, 4 -бойынша
Ойма длдік шектер рісіні керумен орналасуы
. Срыптауды ойма зындыы орта блімінен меншікті орташа диаметр бойынша жргізукерек.).6 сурет21(осылыстарда аздаан ана керуді лаюы кернеуді тез сіп лаюына келеді, ол з кезегінде пластикалы деформация пайда болуы ммкін, ал з кезегінде ойма блшектерде екі немесе ш лшем селективті срыптап жинастыру топтарын жргізу ажеттілігін тудырады
кесте. Ойма осылыстара керумен сынылатын длдік шек3.21
рістері
| Блшектер материалда-ры | Длдік шектер рісі | |||||
| Сырты оймалар | Р адымдаы ішкі оймалар | Р адымдаы ондырулар | расты-руды осымша талаптары | |||
| дейін-мм521, | мм жоары521, | мм дейін521, | мм жоары521, | |||
| Шойын жне алюминий орытпала-ры | Іp | D5Н2 )2(D5Н2 | С5Н5 )2(С5Н2 | D5Н2 r2 | С5Н2 r2 | - |
| Шойын, алюминий жне магний орытпала-ры | )і(n3 | )3(D4Н2 | )3(С4Н2 | D5Н2 r2 | С5Н2 r2 | Екі топа срыптау |
| Болат,жоа-ры берікті-ліктегі жне титан орытпала-ры | )3(n3 | )3(D4Н2 | )3(С4Н2 | )3(D4Н2 )3(n3 | )3(С4Н2 )3(n3 | ш топа срыптау |
Н6Н длдік шек ріс йлесімінде олдануа болады, біра бл ондырулар ауыспалыа жататын болан со, оларды олдану осымша тексеруді талап етеді.3а -ді лшем топтарына срыптамай-n3р жне 3Оймалы осылыстарды, бір аттас лшем топтарындаы ойма блшектерден жинастыру ажет. Длдік шек рістерін
Оймаларды топтары бойынша сорттау.1-сорттаусыз; 2-ондыру сорттаумен екі топа; 3-одыру ш топа сорттаумен6.21
Ойма осылыстаы керумен келтірілген растырушы, йлестірілген ондырулар длдік шек рістері 12.3-кестеде келтіріліп сынылан. Жаша ішінде срыптау топтар саны крсетілген.
Ішкі жне сырты оймаларды форма ауытуы жне бралу зындыа техникалы талаптар ауыспалы ондырулара арналан сияты.
Оймаларды баылау ралдары жне дістері
дифференцир(Ойма параметрлерін жекелей саймандарды жне т.б., сонымен атар технологиялы жабдытарды жнге келтіргенде рі жарамсыздыты себептерін анытаанда олданады.-жеке береді. Бл крделі жне ебек шыыны кп діс, буны тек ана те дл ойманы, калибрлерді, пробкаларды, ойма растырушы рал-жеке баылайды. рбір параметрге жарамдылыы жніндегі орытынды шешімді жеке- жне комплексті дістермен баылауа болады. Жекелей баылау дісінде орташа диаметрде, адымды жне кескін брышы жартысын райсысын жеке).
Шектік ойма калибрлері ндірісте олдану, сонымен атар жекелей баылау те крделі.)индивидуальн.(а ішкі жне сырты ойма диаметрлерін оймалы блшекті наты контурын шектікпен салыстыру жолымен. Ойманы баылауа арналан калибрлерді тек ана массалы, лкен сериялы кіші сериялы жекеленген - оймаларды баылауды комплексті дісінде олданады. Бндай жадайда бір мезгілде орташа диаметрді, адымды, кескін брыш жартысын баылайды, сондай) сурет7.21(
Оймалар калиблері
жаа болтпен немесе шпилкамен.- жаа гайкамен, тесік оймасын - олда бола беруі те иын, сондытан оймаларды кп немесе жаа блшек осылысымен брауа тексереді, болт оймасын немесе шпилкаларды )наборыны(Жндеу ксіпорындарында, айсыларында ойма осылыстар лшем типтеріні кптігінен ажетті калибрлерді, толы жиынтыы
Тиісті ойма калибрлерін немесе лгі ретіндегі блшекті тадау шін ойманы натылы адымын білу ажет, айсысын ойма лшеммен анытау е жеіл жол.
Оймалы шаблондар а мбебапты немесе аспапты микроскоппен лшеуге болады.- лшемнен ойма кескін толытыын анытау шін, токарлік бранды кескіш станоктарда сырты ойма жасаанда, соынан орташа диаметрді лшеу шін олдануа болады. Сырты ойма орташа диаметрін ажетті длдікке байланысты ойма микрометрімен, ш сым дісімен, сондай- лшем деріні негізгі міндеттері ойманы наьылы адымын іріктеп алып жне е ажетті ойма шаблонын салумен анытау. Ойма - тен 6мм дейін стандартталан метрикалы кескіндемеден тратын. Ойма 4,0 ойма адымдары )набор( тиісті болат пластикалар жиынтыы -лшемдер - немесе ойма) сурет8.21(
- Оймалар шаблондары
Оймалы микрометр 1. Оймалы микрометрлерді ойма длдігіне онша жоары талаптар ойылмаан уаытта олданады, йткені ауысымды шкірмелер лшеу нтижесінде лкен ателіктер енгізеді.)мм лшеу ауымындаы микрометрлер шін05...52(бойынша2 немесе арнайы орнатушы лшем)мм ауымды лшейтін микрометрлер шін52...0(тірелгенінше келтіріп)наконечники(озалмайтын кшесінде. Микрометрді нолге реттейді немесе шкірмелерді 3рашан микрометрді винтінде болуы керек, ал призмалы4)вставка(басалардан ерекшелігі ауысымды лшейтін шкірлерімен айырады. Конусты ендірме)сурет9.21(
Оймалы микрометр
ш сым дісі диаметрлерін, келесідей срыптайды, оларды тйісу ойма кескішімен ойыс ені, дес еніне те дегейде жргізілуі керек.)роликтер(. Калибрленген сымдар ) сурет0.121( орташа диаметрді длдекірек анытау шін арналан -
апсыратын лшем М ажетті длдікке байланысты микрометрмен, микроатормен, оптикалы лшеммен лшеуге болады, ал орташа диаметрді формула бойынша есептеп шыарады
d2).621(66р 8,0+d3 - М =
тарауда тсіндірілген. Ішкі ойма параметрлерін лшеу тіпті крделі. Керек болан жадайда ішкі оймадан тмен температурада балитын арнайы орытпаларды ою арылы кшірмесін алады жне оймалар параметрлерін мбебапты немесе аспапты микроскопта кшірме бойынша анытайды.-Оймалар параметрлерін лшеу дісі аспапты микроскопта VІ
Оймаларды орташа диаметрлерін ш сым дісімен анытау
Индикаторлы ойма-лшем . Ішкі оймаларды орташа диаметрлері бойынша сурыптау жне баылау шін олдануа болады.). Индикаторлы ойма лшегіш
гайкамен ауысымды оймалы пробка 1 сталынады. Пробканы кесілген блігі ішкі ойма типіне сйкес болуы керек, айсысын лшеу ажет.2бекітілген. Аспапты тменгі блгінде8индикатор9гайка0Корпуста 1
индикатормен белгілейдіі.8зекті лшеу ендірмелеріне тірелетін 11 жне оларды лшейетін тменгі конусты блігін басады. Конусты зекті жылжуы3упорды брып жне интермеші4 орналасан, айсысы серіппе тменгі жадайа сыады. лшеу кезінде босату кнопкасын 6 басады, айсысы5конусты зек0Корпус 1
жне ашытарын баылау шін олдануа болады.)жабы(лшемді ішкі оймалар диаметрі 16 мм дейінгі саылаусыз-Индикаторлы ойма
Оймалар калиблері
жаа болтпен немесе шпилкамен.- жаа гайкамен, тесік оймасын - олда бола беруі те иын, сондытан оймаларды кп немесе жаа блшек осылысымен брауа тексереді, болт оймасын немесе шпилкаларды )наборыны(Жндеу ксіпорындарында, айсыларында ойма осылыстар лшем типтеріні кптігінен ажетті калибрлерді, толы жиынтыы
Тиісті ойма калибрлерін немесе лгі ретіндегі блшекті тадау шін ойманы натылы адымын білу ажет, айсысын ойма лшеммен анытау е жеіл жол.
Оймалы шаблондар а мбебапты немесе аспапты микроскоппен лшеуге болады.- лшемнен ойма кескін толытыын анытау шін, токарлік бранды кескіш станоктарда сырты ойма жасаанда, соынан орташа диаметрді лшеу шін олдануа болады. Сырты ойма орташа диаметрін ажетті длдікке байланысты ойма микрометрімен, ш сым дісімен, сондай- лшем деріні негізгі міндеттері ойманы наьылы адымын іріктеп алып жне е ажетті ойма шаблонын салумен анытау. Ойма - тен 6мм дейін стандартталан метрикалы кескіндемеден тратын. Ойма 4,0 ойма адымдары )набор( тиісті болат пластикалар жиынтыы -лшемдер - немесе ойма) сурет8.21(
- Сурет. Оймалар шаблондары8.21
Оймалы микрометр 1. Оймалы микрометрлерді ойма длдігіне онша жоары талаптар ойылмаан уаытта олданады, йткені ауысымды шкірмелер лшеу нтижесінде лкен ателіктер енгізеді.)мм лшеу ауымындаы микрометрлер шін05...52(бойынша2 немесе арнайы орнатушы лшем)мм ауымды лшейтін микрометрлер шін52...0(тірелгенінше келтіріп)наконечники(озалмайтын кшесінде. Микрометрді нолге реттейді немесе шкірмелерді 3рашан микрометрді винтінде болуы керек, ал призмалы4)вставка(басалардан ерекшелігі ауысымды лшейтін шкірлерімен айырады. Конусты ендірме)сурет9.21(
Сурет. Оймалы микрометр9.21
ш сым дісі диаметрлерін, келесідей срыптайды, оларды тйісу ойма кескішімен ойыс ені, дес еніне те дегейде жргізілуі керек.)роликтер(. Калибрленген сымдар ) сурет0.121( орташа диаметрді длдекірек анытау шін арналан -
апсыратын лшем М ажетті длдікке байланысты микрометрмен, микроатормен, оптикалы лшеммен лшеуге болады, ал орташа диаметрді формула бойынша есептеп шыарады
d2).621(66р 8,0+d3 - М =
тарауда тсіндірілген. Ішкі ойма параметрлерін лшеу тіпті крделі. Керек болан жадайда ішкі оймадан тмен температурада балитын арнайы орытпаларды ою арылы кшірмесін алады жне оймалар параметрлерін мбебапты немесе аспапты микроскопта кшірме бойынша анытайды.-Оймалар параметрлерін лшеу дісі аспапты микроскопта Оймаларды орташа диаметрлерін ш сым дісімен анытау
Индикаторлы ойма-лшем . Ішкі оймаларды орташа диаметрлері бойынша сурыптау жне баылау шін олдануа болады.).11-сурет21(
.Индикаторлы ойма лшегіш
гайкамен ауысымды оймалы пробка 1 сталынады. Пробканы кесілген блігі ішкі ойма типіне сйкес болуы керек, айсысын лшеу ажет.2бекітілген. Аспапты тменгі блгінде8индикатор9гайка0Корпуста 1
индикатормен белгілейдіі.8зекті лшеу ендірмелеріне тірелетін 11 жне оларды лшейетін тменгі конусты блігін басады. Конусты зекті жылжуы3упорды брып жне интермеші4 орналасан, айсысы серіппе тменгі жадайа сыады. лшеу кезінде босату кнопкасын 6 басады, айсысы5конусты зек0Корпус 1
жне ашытарын баылау шін олдануа болады.)жабы(лшемді ішкі оймалар диаметрі 16 мм дейінгі саылаусыз-Индикаторлы ойма
Оймаларды баылау ралдары жне дістері
саймандарды жне т.б., сонымен атар технологиялы жабдытарды жнге келтіргенде рі жарамсыздыты себептерін анытаанда олданады.-жеке береді. Бл крделі жне ебек шыыны кп діс, буны тек ана те дл ойманы, калибрлерді, пробкаларды, ойма растырушы рал-жеке баылайды. рбір параметрге жарамдылыы жніндегі орытынды шешімді жеке- жне комплексті дістермен баылауа болады. Жекелей баылау дісінде орташа диаметрде, адымды жне кескін брышы жартысын райсысын жеке)дифференцир.(Ойма параметрлерін жекелей
Шектік ойма калибрлері ндірісте олдану, сонымен атар жекелей баылау те крделі.)индивидуальн.(а ішкі жне сырты ойма диаметрлерін оймалы блшекті наты контурын шектікпен салыстыру жолымен. Ойманы баылауа арналан калибрлерді тек ана массалы, лкен сериялы кіші сериялы жекеленген - оймаларды баылауды комплексті дісінде олданады. Бндай жадайда бір мезгілде орташа диаметрді, адымды, кескін брыш 
жартысын баылайды, сондай) сурет7.21(