Апаттар мен жарааттануды себептері.
ндірістегі айылы оиа деп, жмыс жасаушы зіні міндеттерінатару кезінде немесе басарушы тапсыран жмыстарды атару кезінде оан ауіпті ндірістік факторларды сер етуі оиаларын айтамыз. айылы оианы серінен адам жарааттанады, яни сырттан болатын рекеттерден аза лпаларыны заымдалады немесе ызметі бзылады.
айылы оиаларды болу себептері:
1. йымдастырушылы: ебекті орау ережелерін йретуді сапасыздыы мен болмауы, жмыс жасау жобаларымен таныстыруды болмауы мен сапасыздыы, ебекті орау нсауларыны болмауы, жмыс жасау мен демалу режиміні талапа сай болмауы, жмыс орнын, жаяу адам мен клік озалысын дрыс йымдастырмау, жеке орану ралдарыны, арнайы киімдерді жмыс талаптарына сйкес болмауы, жнделмеген болуы немесе тіптен жо болуы.
2. Техникалы себептер конструкциялы, технологиялы жне ызмет крсетуді жетіспеушілігі болып блінеді. Конструкциялыа сайман рылысыны ауіпсіздік ережесіне сай болмауы, технологиялыа деу, тасымалдау режимдеріні дрыс тадалмауы, ал техникалы ызмет крсетуді дрыс болмауына жоспарлы алдын-ала жндеу жргізу жмыстарыны мерзімдеріні саталмауы жатады.
3. Санитарлы-гигиеналы: олайсыз метео жадайлар, ша-тоза, газдану, нашар жарыталу, суле, т.б.
4. Психофизиологиялы: ебекті ауыр рі шиеленіскен болуы, шаршау, ыпсызды.
Жарылу аупі бар рылыс имараттарын орау.
Барлы имараттар мен трын жайлар 5 категорияа блінеді:
А – жарылу-рт аупі бар. Жаныш газдар блінетін технологиялы процестер жретін имараттар, тез ттанатын газдар 28° С; Р – 5 кПа-дан жоары;
Б – 28° С тез ттанатын газдар пайдаланылатын, жарылыш жне рт ауіпті оспалар тзілетін, 5 кПа-дан жоары жарылыс ысымы пайда болатын имараттар;
В – бір-бірімен жне оттегімен осылан кезде тез ттанатын жаныш жне иын жанатын сйытар, атты жаныш заттар пайдаланылатын технологиялы процестер жретін имараттар. Бл категориялар А жне Б категорияларына жатпайтын болса. Бл категория – рт аупі бар категория.
Г – жаныш емес заттар мен материалдар жаныш, нтаталан немесе ерітілген жадайда пайдаланылатын технологиялы процестер жретін имараттар.
Д – атты жаныш емес заттар мен материалдар салын кйінде пайдаланылатын технологиялы процестер жретін имараттар (металдарды механикалы деу).
Жарылу – орасан зор жылу жне газ заттарын шыарып, ирату кшін туызатын те тез жану процесін айтады.
Жану температурасы – зат ашы от кзінен ттанып, ол жойыланнан кейін де жана беретін минимальды температура.
здігінен жану температурасы – ашы от кзі болмаса да, химиялы реакция серінен оны ауадаы ттануы пайда болатын минимальды температура. Жаныш газдар мен шаны жарылуыны концентрациялы шегі болады.
Жарылу аупі бар айма – алыпты технологиялы процесс ту кезінде де, апатты жадайларда да жарылыш оспалар пайда болатын имараттар, оны блігі немесе имараттан тыс жерлер. Газдар шін:
В-І, алыпты жмыс режимінде жарылыш оспалар тудыратын жаныш газдар немесе ТТС булары пайда болатын имараттар.
В-Іа, апатты жмыс режимінде жарылыш оспалар тудыратын жаныш газдар немесе ТТС булары пайда болатын имараттар.
В-Іб, В-Іа-а сас, біра аздаан млшерде жарылыш оспаларды пайда болу процесі мен олармен жмыс ашы от кздерінсіз жргізілетін айма.
В-Ів, В-І-ге сас, тек аздаан млшердегі жарылыш оспаларды пайда болу процесі мен олармен жмыс ашы от кздерінсіз жргізілетін айма.
В-Іг, апатты жмыс режимінде жарылыш оспалар тудыруа абілетті жаныш газдар немесе ТТС булары пайда болатын айма немесе имарат (сырты электр рылыларыны айналасы).
В-ІІ апатты жмыс режимінде жаныш оспаларды пайда болуынан технологиялы процесс операцияларын жргізгенде орын алатын жарылу аупі бар айма.
В-ІІа, апатты жмыс режимінде жаныш оспаларды пайда болуынан технологиялы процесс операцияларын жргізгенде орын алатын жарылу аупі бар айма.