ауыншы мдениетіні е жасы зерттелген онысын ата
А) Пшы-Мардан
В) Атбе
С) аратал
Д) Талар
Е) анай
99. лата онысы нені орталыы болан?
А) Егіншілік
В) Зергерлік
С) Сауда
Д) Металлургия
Е) Дін
100. лы Жібек жолыны Сырдария, Жайы, Еділ бойы, Кавказ, ара теізге тетін тарматарын айсы тайпа з баылауында стаан?
А)йсіндер
В) алылар
С) ндар
Д) Сатар
Е) Тріктер
101. Са тайпалары ай дуірде мір срген?
А) Ерте палеолитте
В) ола дуірінде
С) Кейінгі палеолитте
Д) Мезолитте
Е) Темір дуірінде
102. Сатар діни наным-сенімдерінде кімдерге табынан?
А) Ата-баба аруаына
В) Жартастаы суреттерге
С) Жерлеу дстріні р трлі болуы
Д) Митра дайына
Е) Храмдара
103.Са дуіріні Орталы азастаннан табылан оныстарын ата
А) Берел, Майемер, лажора
В) Бдене, ызылсу
С) Темір, Шатпал, лсары
Д) Тегіскен, Таутары
Е) Тасмола, арамрын, Жалынды
104. Отстік азастанда таралан темір мдениетін крсет
А) Тасмола мдениеті
В) Беазы –Дндібай мдениеті
С) Алакл, Атасу мдениеті
Д) Отырар-аратау мдениеті
Е) лажора мдениеті
105.азастан далаларында ады стиль ашан глденіп, ркен жайан
А) Б.з.б. ІІ .
В) Б.з.б.І .
С) ІІІ- .
Д) ІІ .
Е) І .
106. Сатарда жерге алашы соа салу рметі берілген адам
А) Кедей
В) Шонжар
С) Шаруа
Д) Патша
Е) Феодал
107. Аппасиак-сатарды астанасын атаыз
А) Арайым
В) Александрия Эсхата
С) Шыры-рабат
Д) Бабыш-молда
Е) Баланды
108. Сатарды Шыры-рабат аласы
А) араанды
В) Алматы
С) Тараз
Д) ызылорда
Е) Шымкент
аласынан 300 шаырым жерде орналасан
109. Иран жазбалары сатарды не деп атайды?
А) «Дала скифтері»
В) «Азиялы скифтер»
С) «Кшпелілер»
Д) «Кймелілер»
Е) «Жйрік атты турлар»
110. Жазба деректерде крсетілгендей сатар з туелсіздіктері шін кімдермен соысан?
А) Парсылармен
В) ндармен
С) Эфталиттермен
Д) Гректермен
Е) йсіндермен
111. азастан территориясында жалпы тайпалы одатарды рылуы ай асырда болды?
А) Б.з.б. ІІ-І .
В) Б.з.б. І-ІІІ .
С) Б.з.б. Х-ХІІ .
Д) Б.з.б. ІІІ-І .
Е) Б.з.б. ІІ-І .
112. Геродот не себепті «тарихты атасы» деген атаа ие болды?
А) йткені, ол дниежзін е кп аралаан адам
В) йткені, ол грек-парсы соыстарыны тарихын жазды
С) йткені, ол тарихи кітаптарды грек тіліне аударды
Д) йткені, ол е алаш тарихты жазан адам
Е) йткені, ол е кп шыарма жазан адам
113. Парсы патшасы Дарий І-ді сатара жоры жасауы жне баындыруы ай жылы болды?
А) Б.з.д. 620-618 жж.
В) Б.з.д. 417-415 жж.
С) Б.з.д. 519-518 жж.
Д) Б.з.д. 814-812 жж.
Е) Б.з.д. 81-12 жж.
114. Са тайпалар одаыны жоары билеушісін атаыз
А) Томирис
В) Моде
С) Дарий І
Д) Аттила
Е) Чжи-Чжи
115. Са мдениеті ай кезеді амтиды?
А) Мезолит
В) Темір
С) Неолит
Д) ола
Е) Мыс
116. Б.з.д. І . сатар андай тайпалармен соыс жорытарын жргізді?
А) Аландар
В) Парсылар
С) ндар
Д) Монолдар
Е) ытайлар
117. Са орандарында табылан рал-жабдытар андай стильге жатады?
А) ытайлы стиль
В) Содылы стиль
С) Ады стиль
Д) с стилі
Е) Иранды стиль
118. Хаомаварга-сатар азастанны ай жерін мекендеген?
А) Ертіс зені бойында
В) Сырдария зені бойында
С) Орал зені бойында
Д) Мраб зені бойында
Е) Арал теізі бойында
119. Жабуды орынбасарларын алай атады?
А) Бйрытар
В) Елтебер
С) Сюбашы
Д) Кл еркін
Е) Ябу
120. Б.з.д. 490 ж. Марафон шайасында сатар кімдермен одатасып, кімге арсы соысты?
А) Гректермен одатасып, Парсылара арсы соысты
В) ндармен одатасып, ытайа арсы соысты
С) ытаймен одатасып ,Парсылара арсы соысты
Д) Парсылармен одатасып, Гректерге арсы соысты
Е) ытаймен одатасып ,ндара арсы кресті
121. Сатарды астанасы болан ба, болса ай ала?
А) Суяб
В) Тараз
С) Шигу
Д) Битянь
Е) Шыры - Рабад
122. Сатара арсы соыста жеіліп, лтірілген Парсы патшасы кім?
А) Дарий
В) Камбис
С) Полиэн
Д) Ксеркс
Е) Кир
123.Памирден шыатын лазурит са жері арылы
А) Иран мен Месопотамияа
В) Мысыр мен Персия еліне
С) Византия мен Генуяа
Д) Рим империясына
Е) ытай мен ашарияа
тасылды
124. Сатар мдениетіні ркендеуіне ай мемлекетті мдениеті ыпал жасады?
А) Грецияны
В) Монолияны
С) ытайды
Д) ндістанны
Е) Иран ахеменидтеріні
125.Са оамындаы ттындарды айда пайдаланады?
А) Айырбастау шін
В) Кеніштерде
С) й шаруашылыында
Д) рылыстарда
Е) скерде
126. Дарий І бастаан парсы скерін шл далада адастыран са малшысы.
А) Рстем
В) Спаргапис
С) Исмаил
Д) Шира
Е) Батияр
127. Жазба деректер сатарды з туелсіздіктері шін кімдермен соысандыы туралы хабарлайды?
А) Парсылармен
В) ытайлармен
С) йсіндермен
Д) ндармен
Е) Эфталиттермен
128. Сырдария сатарыны грек-македон басыншылыына арсы бкіл халыты ктерілісіні шыу себебі
А) Аса ауыр салы
В) Сатарды асиетті жерлеріні олдануы
С) Эсхата аласыны салынуы
Д) Басыншыларды атыгездігі
Е) Рекрута алуы
129.Тгіскен кесенесі салынан рылыс материалы
А) Халцедон
В) Кйдірілмеген кірпіш
С) Гранит
Д) Тататас
Е) Алебастр
130. Са оамында тайпалар одаы басында
А) Абыз
В) сір
С) Ру басы
Д) Тайпа ксемі
Е) Бек
трды
131.Сатар туралы ежелгі ирандытарды асиетті кітабы
А) Руникада
В) Шахнамеде
С) Авестада
Д) Махабхаратада
Е) Рамаянада
нды мліметтер бар.
132. Сатарды мал шаруашылыындаы е маыздысы
А) Шоша бау
В) Ешкі бау
С) Тйе бау
Д) Жылы сіру
Е) Ірі ара мал бау
133. Сарматтарды шаруашылы ызметіні негізгі трі
А) Егіншілік
В) Жартылай кшпелі мал шаруашылыы
С) Отырышы мал шаруашылыы
Д) Балы аулау
Е) Кшпелі мал шаруашылыы
134. Са оранынан табылан «Алтын киімді адамды» археологтар ай жылы азып алды?
А) 1950-51 ж.ж.
В) 1989-90 ж.ж.
С) 1940-41 ж.ж.
Д) 1979-80 ж.ж.
Е) 1969-70 ж.ж.
135. Шыры-рабат аласыны цитаделі храмнан баса андай орынны ызметін атарды?
А) Патша таайындайтын
В) Сауда жасайтын
С) Ататы адамдар жерленетін
Д) Сот процестерін ткізетін
Е) Жиналыс ткізетін
136.Са тайпаларында мал шаруашылыыны андай трі басым болды?
А) Тйе шаруашылыы
В) ой шаруашылыы
С) Жылы шаруашылыы
Д) Мйізді ірі ара сіру
Е) йрыты ой сіру
137.«Са кезеінде» (б.з.б. 1 мы жылдыты ортасы) шаруашылыты ай трі ке тарады?
А) Кшпелі мал шаруашылыы
В) й шаруашылыы
С) Отырышылы шаруашылыы
Д) Айырбас сауда
Е) ала мдениеті
138.Кімдерді «шоша бріктілер» деп атаан?
А) Хаомаварга сатарын
В) Тиграхауда сатарын
С) Массагеттерді
Д) Аландарды
Е) Савроматтарды
139.Кімдерді «теізді ары жаынан келгендер» деп атаан?
А) Парадарайа сатарын
В) Хаомаварга сатарын
С) Массагеттерді
Д) Аландарды
Е) Савроматтарды
140.Сатар здеріні ат мифологиясын немен байланыстырды?
А) Дауылмен
В) Желмен
С) Найзааймен
Д) Вулканмен
Е) Кн жне отпен
141.азастанда е алаш пайда болан тайпалы одатар алай аталады?
А) ндар
В) Сатар
С) Тркілер
Д) йсіндер
Е) алылар
142.Са мдениеті ай кезеде ке тарады?
А) Энолит
В) ола
С) Мезолит
Д) Темір
Е) Неолит
143.Сатар азастан жеріні негізгі блігін
А) Б.з.д. ІІ-І
В) Б.з.д. ІІ-ІІІ
С) Б.з.д. ІІІ-І
Д) Б.з.д. Х-ІХ
Е) Б.з.д. І-ІІІ
жайлады.
144.Са тайпаларыны Шыры-рабат, Бабыш- молда, Баланды ескерткіштері туралы малматтарды
А) Страбон
В) Тараз
С) Сократ
Д) Птоломей
Е) Плиний
айтан.
145.Иран жазбалары сатарды
А) «Дала скифтері»
В) «Азия скифтері»
С) «Кшпелілер»
Д) «Кймелілер»
Е) «Жйрік атты турлар»
деп атайды.
146.Диадорды айтуы бойынша ай тайпа Скиф жеріне басып кіріп, жер-суын басып алады да, халын ырына шыратады?
А) Сатар
В) ндар
С) Сарматтар
Д) арлтар
Е) йсіндер
147.Б.з.д. 519-518 жж. тиграхауд сатарына арсы
А) Александр Македонский
В) Кир
С) І-Дарий
Д) Ксеркс
Е) Атилла
жорыа аттанды.
148. ола дуірінде азастанны далалы айматарында андай згерістер болды?
A) олнер дамыды
B) Кшпелі мал шаруашылыы дамыды
C) Бау-баша дамыды
D) алалар кбейді
Е) Сауда дамыды.
149.Са оранынан табылан «Алтын адамды» археологтар
А) 1979 жылы
В) 1950 жылы
С) 1940 жылы
Д) 1969 жылы
Е) 1989 жылы
ашты.
150.Сатарды б.з.д. ІІ асырлардаы «от храмдарын» археологтар
А) Балхаш маында
В) Батыс азастанда
С) Жайы зені маында
Д) Жетісуда
Е) Арал теізі маында
ашты.
151.Са оамында тайпалар одаыны басында
А) Абыз
В) мір
С) Ру басы
Д) Тайпа ксемі
Е) Бек
трды.
152.Парсы патшасы І Дарий ай жылы сатара жоры жасаан, оларды зіне баындырды?
А) Б.з.д. 620-618 жж
В) Б.з.д. 519-518 жж
С) Б.з.д. 517-516 жж
Д) Б.з.д. 515-514 жж
Е) Б.з.д. 510-509 жж
153.Са оамындаы билеуші
А) Патша
В) Ата-баба рухы
С) Басы
Д) Абыз
Е) Ксем
154. Тгіскен орымы ай асырда салынан?
А) Б.з.б Х-ІХ асырлар.
В) Б.з.б. ІХ-ІІІ асырлар.
С) Б.з.б. ІІІ- асырлар.
Д) Б.з.б. -ІІІ асырлар.
Е) Б.з.б. ІІІ асырда.
155.Темір дуіріні арамке,Тере орымдары азастанны ай ірінде табылды ?
А) Жетісу
В) Балаш кліні отстік жаалауы
С) Сырдарияны тменгі аысы
Д) Маыстау жне стірт аймаы
Е) Отстік азастан
156.Іле Алатау бктеріндегі Есік обасыны диаметрі анша?
А) 60м
В) 50м
С) 40м
Д) 30м
Е) 20м
157.Есік обасынан табылан }Алтын адамны~ бойыны биіктігі?
А) 125м
В) 165м
С) 100м
Д) 105м
Е) 110м
158.Жетісу мен Отстік азастандаы сатарды археологиялы ескерткіштерінде кездесетін }дромос~термині нені білдіреді?
А) дліз тріздес кіретін жер
В) ас й
С) йді астындаы жер
Д) есік алдындаы жер
Е) тбені стіндегі жер
159.Тасмола мдениеті неше кезеге блінеді?
А) 2
В) 3
С) 4
Д) 5
Е) 1
160. Мйемер кезеіні аты неге байланысты аталан?
А) Нарым зеніні жоары аысындаы обалы орымны аты
В) Шу зеніні жоары аысындаы обалы орымны аты
С) Іле зеніні жоары аысындаы обалы орымны аты
Д) Талас зеніні жоары аысындаы обалы орымны аты
Е) Ертіс зеніні жоары аысындаы обалы орымны аты
161.Сатарда мемлекеттілікті маызды рміздеріні бірі
А) жазу
В) сызу
С) ту
Д) елтаба
Е) нран
162.}Алтын адам~ бас киіміндегі бейнелерді «алтын таулар мен ааштар» андай символды мні болды?
А) айа баынышты лем
В) кнге баынышты лем
С) жлдыза баынышты лем
Д) баалы тастара
Е) табиат кштеріне
163.Сатарды лкен Жетісу рбанды тасыны салмаы анша болан?
А) 164кг
В) 174кг
С) 184кг
Д) 154кг
Е) 134кг
164. ызыл-ауыз орымы ай тайпаа жатаады?
А) йсін тайпасына
В) Са тайпасына
С) ндара
Д) алылара
Е) Сарматтара
165.азіргі уаытта Шу алабынан йсіндерді андай оныстары ашылды?
А) апшаай-2
В) арабалта,Аламедин
С) Есік
Д) Тасмола
Е) Шілікті
166.йсіндерді астанасы Чигуге осарлана айтылатын }чин~сзі ытай тілінде андай маына береді?
А) ала
В) оран
С) бекініс
Д) жайлау
Е) кзеу
167. ырызстан археологтары су басып алан Ысты клді отстік жаалауынан андай лкен онысты ирандысын зерттеді?
А) Сарыды
В) Сарыала
С) Сарыблын
Д) Сарыамыс
Е) Самры
168.йсінні Телік обасынан табылан алтын аптырмада не бейнеленген?
А) шотыы биік айыр мінген салт кісі
В) ос анатты ат
С) пыраты аттар
Д) ос арбалар
Е) абан бейнесі
169.Отырышы сатар неге табынан?
А) кнге
В) жерге
С) ота
Д) суа
Е) айа
170.Кшпелі сатар неге табынан?
А) кнге,ота,соыс дайына
В) суа, аспана
С) жлдыза, ота
Д) соыс дайына,суа
Е) жерге,суа
171. Сатарды тілі андай болан?
А) шыыс иранды
В) тркілік
С) монолды
Д) латынды
Е) ытайлы
172.}Жетісу михрабы ~деп аталатын рбанды жозысы айдан табылды?
А) Алматыдан
В) скеменнен
С) Тараздан
Д) Атбеден
Е) Оралдан
173. Сатар шаруашылыында ерекше суару жйесі бар егістік айматар
А) Шу зені бойында Суяб онысы
В) Сырдарияны отстьік аарындаы Шірік-Рабат,Ббіш-молда оныстар
С) Маыстау жеріндегі Даылтан,Бйте орымдар
Д) Орталы азастандаы Тасмола ескерткіші
Е) Шыыс азастандаы Баанат орымы
174. Бектеніс,Карлуга, Кеткел орымдары ай тайпаа жатады?
А) йсін
В) са
С) алы
Д) н
Е) сармат
175.Жетісу сатарыны ескерткіштері неше кезеге блінеді?
А) екі
В) ш
С) трт
Д) бес
Е) алты
176. лыбай-Тасмола мдениетіні бірінші кезініні хронологиясын аныта
А) б.з.б IX-X.
В) б.з I -б.з I.
С) б.з.б.VI-V.
Д) б.з.б V-б.з.II
Е) б.з.б VIII-VII.
177. Дыылтас орымыны мерзімделуі
А) б.з.б. VIII.
В) б.з. I .
С) б.з. I.
Д) б.з. II .
Е) б.з. III.
178. Белгілі археолог-тарихшы лкей Марланны зерттеуі бойынша аргипейлер ай жерлерді мекендеген?
А) Сарараны солтстік-батысын
В) Сарараны орталыында
С) Сарараны шыысында
Д) Солтстік азастанда
Е) Отстік азастанда
179.Исседондар ай жерді мекендеген?
А) Сарыараны орталыы
В) Сырдарияны орта аысында
С) Сарыараны ортасында
Д) Сырдарияны тменгі аысында
Е) Сырдарияны жоары аысында
180.йсін тайпалары ай тілде сйледі?
А) нді-иран
В) Ежелгі трік
С) Араб
Д) Монол
Е) ыпша
181.йсіндер жайлы деректерді ай ежелгі тарихшы алдырды?
А) Геродот
В) Сыма-Цянь
С) Страбон
Д) Плиний
Е) Птоломей
182.аралы диадемасында бейнеленген пыраты аттар нені білдіреді?
А) Жерді
В) Аспанды
С) Айды
Д) Кнді
Е) Жлдыздарды
183.Атас траы ай тайпаа жатады?
А) йсін тайпаларына
В) Са тайпаларына
С) ндара
Д) алылара
Е) Сарматтара
184.ытай жылнамаларындаы кшпенділерге атысты деректерді е алаш орыс тіліне аударан алым:
А) Н.Я.Бичурин
В) Н.Э.Масонов
С) А.Г.Максимова
Д) П.Агапов
Е) Н.В.Кюнер
185.Кне ытай тіліндегі «Шин-Го» сзі андай маына береді?
А) «Отырышы мемлекет»
В) «Кшпелі мемлекет»
С) «Жартылай кшпелі мемлекет»
Д) «ала трындары»
Е) «Астананы аты»
186.йсіндер тайпасыны ксемін ата
А) азыбек би
В) Тле би
С) Ханды би
Д) йтеке би
Е) Ман би
187.йсін байларында анша жылы болан?
А) 4-5 мы жылы
В) 2-3 мы жылы
С) 1-2 мы жылы
Д) 5-6 мы жылы
Е) 7-8 мы жылы
188.йсіндерді шыыс блігі кімдермен шектесті?
А) Аландармен
В) Сатармен
С) аылармен
Д) Сарматтармен
Е) ндармен
189.Н.Я.Бичуринні йсін мемлекетіне байланысты мліметтер андай ебегінде келтірілген?
А) «Китайские известия о народах Южной Сибири, Центральной Азии и Дальнего Востока»
В) «Собрание сведений о народах, обитавших в Средней Азии в древние времена»
С) «Летопись трех тысячелетий»
Д) «Гунны»
Е) «Тюрки»
190. Б.з.д. ІІ асырдаы йсіндерді билеушісі
А) йтеке би
В) Елжау би
С) Ннду би
Д) азыбек би
Е) Тле би
191.азастан территориясында рылан е алашы мемлекеттік рылымды ата
А) йсін мемлекеті
В) Са мемлекеті
С) Трік мемлекеті
Д) н мемлекеті
Е) алы мемлекеті
192.йсін оамында жылы малы, арыма ат, тлпар нені символы болды?
А) Байлыты, ерлікті, слулыты
В) Тесіздікті
С) Жеке меншікті
Д) Кедейлікті
Е) Батылдыты
193.ытай билеушісі йсін жылысын алай деп атады?
А) «Жерді жаратушы»
В) «Кн братаналары»
С) «Шо жлдыздар»
Д) «Ккпен жаластырушы»
Е) «Тір тау сйглігі»
194.йсіндерде жоары билікте андай улет трды?
А) Ксемдер улеті
В) Билер улеті
С) Патшалар улеті
Д) Шадтар улеті
Е) Хандар улеті
195.Б.з.б. 44 жылы йсіндерге кімдер шабуыл жасайды?
А) Сарматтар мен сатар
В) Сатар
С) ндар мен алылар
Д) алылар мен сатар
Е) ндар мен сарматтар
196.йсін оамында лауазымды кісілерді олындаы билікті символы не?
А) Жер
В) Жебе
С) О
Д) Мал
Е) Мр
197.йсін оамындаы меншікті трі
А) Жеке меншік
В) Орта меншік
С) Аралас меншік
Д) Кпшілік меншік
Е) Жоары меншік
198.йсіндерде андай мал шаруашылы жйесі болан?
А) Жартылай кшпелі мал шаруашылыы
В) Кшпелі мал шаруашылыы
С) Отырышы мал шаруашылыы
Д) Жазды мал шаруашылыы
Е) Кздік мал шаруашылыы
199.йсін оамындаы леуметтік тесіздік неден крінеді?
А) олнерден
В) ару-жаратардан
С) Археологиялы ескерткіштерден
Д) Саудадан
Е) алалардан
200.йсін орандары клемі жаынан нешеге блінеді?
А) Екіге
В) Тртке
С) шке
Д) Беске
Е) Алтыа