Партиялы-мемлекеттік басару жйесіні азастандаы айшылыты салдары.
Партиялы-мемлекеттік басару жйесіндегі Хрущевті реформасы жне оны тиянасыздыы. лт мселесіндегі шектеулерді кшейе тсуі. Одаты билік пен азастан кіметі арасындаы атынастарды крделілігі. Теміртау оиасы. Реформаторлы баыттаы шараларды жартыкештігі. КСРО мен азКСР арасындаы территориялы мселелерді шешудегі айшылытар – Мскеуді лтты мддені ескермейтіндігіні айын крінісі.
Ауыл шаруашылыын міршіл-кімшіл дістермен ктеруге баытталан шаралар. кімшілік дістерден экономикалы дістерге кшуге талпыныс. азастандаы ты жне тыайан жерлерді игеруді кезедері, табыстары, экологиялы жне демографиялы зардаптары. МТС-ті айта ру ауылшаруашылыын техникалы жабдытаудаы иыншылытарды жоюды іздестіру жолы. Колхоздарды ірілендіру жне совхоз рылысы. 1955, 1962 жылдарда шетелдік азатарды азастана оралуы.
Экономиканы басару саласындаы тиянасыз реформалар. Салалы министрліктерді таратылып, совнархоздарды рылуы. азастан нерксібіні шикізатты сипатыны тередей тсуі.
Кеес Одаыны ыдырауыны саяси, леуметтік-экономикалы алышарттары. азастанны туелсіздігіні жариялануы.
X асырды 80 жылдары соы мен 90 жылдары басында орталыа баынбау рекеттері рши тсті. Бл кезеде одатас республикалар зіні туелсіздігін жариялай бастады. 1990-1991 жылдары басты мселе жаа одатас келісімшарта ол ою болды. Келісімшарт жобасы жарияланды.
1991 жылы 17 наурызда КСРО-ны мір сру мселесі бойынша референдум тті. Референдума атысушыларды басым кпшілігі КСРО саталуы шін дауыс берді. Референдума Балты бойы елдері, Молдова, Грузия, Армения атыспады.
лтаралы айшылытар ршіп, ашы жанжалдара келді. (1989 жылы Сумгаитиде жне 1990 жылы Бакуда армян елді мекенін таландау, таулы араба мселесі, Ош облысындаы ырыздар мен збектерді атыысы, Грузия мен Отстік Осетияны 1991 жылы арулы атыысы).
лтты жанжалдар нтижесінде 1991 жылы КСРО-да 1 млн-нан аса трлі лттардан ралан босындар болды.
КСРО-ны лдырау аупі тнді.
1991 жылды кктемі мен жазында КСРО Президентіні Мскеу тбіндегі Ново-Огарево резиденциясында республика басшыларыны жиыны тті. за жне иын келіссздер нтижесінде 9+1 келісіміне ол жеткізілді. Орталыты 9 республикасы (Латвия, Литва, Эстония, Грузия, Армения, Молдовадан баса) одаты келісімшарта ол оюа шешім абылдады.
Келісім шарта ол ою 1991 жылды тамызында болады деп йарылды.
1991 жылы 19 тамызда ерге танан бастап Кеес Одаыны радиостанциялары В.И.Янаев, Павлов, О.Д.Баклановты ол ойан млімдемесін жариялады. Мнда М.С.Горбачевты денсаулыына байланысты КСРО Президенті міндетін атара алмайтындыы айтылды (М.С.Горбачев ырымдаы Фороста демалыста болатын, 1991 жылы 19тамыздаМскеугеайтуытиіс еді). 1991 жылы 18тамызда М.С. Горбачевке Фороса мемлекеттік, партиялы рылымдарды кейбір жоары шенді тлалары келіп, Бкіл КСРО аумаында ттенше жадай енгізуге арналан санкцияны талап етті. Президент бл талапты орындаудан бас тартады, сйтіп КСРО Конституциясыны 127 бабына сйкес КСРО Президенті міндеттері Янаев Геннадий Ивановичке теді.
Елді басару жне ттенше жадайлар тртібін нтижелі іске асыру шін, КСРО-да Ттенше жадайлар жніндегі мемлекеттік комитет келесі рамда рылады:
1. Бакланов О.Д. - КСРО ораныс Кеесі траасыны бірінші орынбасары;
2. Крючков В. А. - КСРО Мемлекеттік ауіпсіздік Комитетіні траасы;
3. Павлов В.С. - КСРО Премьер-министрі;
4. Пуго Б.М. - КСРО Ішкі Істер министрі;
5. Стародубцев В.А. - КСРО Шаруалар Одаыны траасы;
6. Тизяков А.И. - Мемлекеттік ксіпорындар мен нерксіп, рылыс, клік жне байланыс нысандары ассоциациясыны президенті.
7. Язов Д.А. - КСРО ораныс министрі;
8. Янаев Г.И. - КСРО Президенті міндетін атарушы.
1991 жылы 19 тамыз кні таы саат 4-тен бастап 6 айа дейін КСРО аумаында ттенше жадайлар енгізілді.
1991 жылы 20 тамызда ТЖМК-ні «Кеес халына жолдауы» манифесті жарияланды. Мнда айта ру тыырыа тірелгені, Отанды бірлік туралы жалпы лтты референдум нтижелері аяа тапталандыы, мыдаан Кеес адамдарыны мір уанышын жоалтандыы айтылады. Жолдауды екінші блімі ТЖМК удесінен ралады:
1. Жаа ода келісімшарты жобасын бкілхалыты талылау;
2. Задылы пен ыты тртіпті орнына келтіру;
3. Жеке ксіпкерлікке олдау крсету;
4. Азы-тлік жне трын й мселесін шешу.
Сол кні-а ТЖМК-ны №1 аулысы жарияланды, мнда КСРО задары мен Конституциясына айшы келетін билік пен басару органдарыны задары мен шешімдеріні кші жо деп есептелуі, митингілер мен демонстрациялара тыйым салу, баралы апарат ралдарына баылау орнату айтылды. Бааны тмендетуге, тілек білдірушілерге 0,15 га жер беру, ебекаыны кбейтуге уде етілді.
азастанда барлы республикалы газеттер мен радио жне телевидение халыа ТЖМК жаттарын жеткізді. КСРО Мемтелерадиосы траасы Л.Кравченконы кулік етуінше, Н..Назарбаев ТЖМК-ны олдау жне мойындау туралы арнайы бейне ролик дайындайды. Н..Назарбаевты тележолдауы Мскеуге жнелтілгенімен, бірінші арнадан крсетілмеді.
1991 жылы 19 тамызда Н..Назарбаевты азастан халына жолдаан ндеуінде халыты стамдылы пен сабырлылыа шаырды. азастан аумаында ттенше жадайды енгізілмейтіндігі айтылды.
19 тамызда «Азат», «Азамат», «Алаш», «Единство», «Невада-Семей», КДПО сияты демократиялы партиялар мен озалыстар кілдері митинг ашып, нааз шыарды. Болан оианы мемлекеттік ткеріс ретінде баалап, азастандытарды оан атыспауа шаырды. Ткерісті йымдастырушыларды сота беруді талап етеді.
Блік жеіліске шыраан со, Президент пен азастан Парламенті бірнеше акциялар жргізді.
1991 жылы 24 тамызда Н..Назарбаевты КОКП ОК саяси бюросы атына зіні оны рамынан шыатындыы жнінде млімдеді. Оны себебі КОКГТ ОК з рекеттері арылы блік кезінде лсіздігін корсетті деп тсіндірді.
Сол кні Н..Назарбаевты 1991 жылды 22 тамызындаы «аза КСР прокуратура, мемлекеттік ауіпсіздік, ішкі істер органдарында, мемлекеттік арбитраж, соттарда жне кеденде саяси партияларды йымды рылымдарыны, баса да оамды бірлестіктерді жне баралы оамды озалыстарды ызметіні тотатылуы туралы» Жарлыы жарияланды.
1991 жылы 25 тамызда Президентті «аза КСР аумаындаы КОКП млкі туралы Жарлыы шыып, соан сйкес азастан аумаындаы КПСС млкі мемлекет меншігі» деп жарияланды.
1991 жылы 28 тамызда азастан Компартиясы ОК Пленумы болып, Н..Назарбаев зін азКП ОК бірінші хатшысы міндетінен босатты.
Пленум екі аулы абылдады:
1. аз КП ОК ызметіні тотатылуы туралы;
2. 1991 жылы ыркйекте «КОКП пен елдегі саяси жадайа байланысты азастан компартиясы туралы» кн тртібіндегі азастан компартиясы XVIII (ттенше) съезін шаыру туралы.
1991 жылы 28 тамызда Н..Назарбаев «Семей ядролы полигонын жабу туралы» жарлыа ол ойды.
1991 жылы 30 тамызда Президентті 28 тамыздаы «Мемлекеттік билік жне басару орандарында, саяси партиялар мен баса да оамды-саяси бірлестіктерде лауазымды ызмет атаратындарды басшылы лауазымдарда ызмет атаруына жон бермеу туралы» жарлыы жарияланды.
Сонымен атар Н..Назарбаев келесі жарлытар шыарды:
«аз КСР ауіпсіздік кеесін ру туралы»;
«Одаты баыныстаы мемлекеттік ксіпорындар мен йымдарды аз КСР кіметі арамаына туі туралы»;
«аз КСР алтын оры мен алмас орын ру туралы»;
«аз КСР сырты экономикалы ызметіні з бетінше амтамасыз етілуі туралы».
1991 жылы ыркйекте Мскеуде КСРО халы депутаттарыны V (Ттенше) съезі тті. М.С.Горбачевты сынысымен Н..Назарбаев КСРО Президенті жне одатас республика басшыларыны млімдемесін жариялады. Мндаы сыныстар:
біріншіден, республикалар арасында тез арада экономикалы ода ру;
екіншіден, тпелі кезе жадайында КСРО жоары билік органы ретінде мемлекеттік кеес ру;
1991 жылы 5 ыркйекте съезд тпелі кезедегі билік туралы Конституциялы за абылдады, сйтіп Мемлекеттік Кеес алдында зіні кілеттілігін жойды. М.С.Горбачевты бл адамы стті бола оймады. Кпшілік республикалар оз кілдерін мемлекеттік кееске жіберген жо.
КСРО жоары лауазымды тлаларынан ралан Мемлекеттік Кеес 1991 жылы 9 тамызда з жмысын бастады. Балты бойы республикаларыны туелсіздігі танылды. КСРО ресми трде 12 республикаа дейін ысарды.
азан айында 8 одатас республика экономикалы ауымынан туралы келісімшарта ол ойды, біра ол сатала оймады.
1991 жылы арашада Ново-Огаревода 7 республика (Ресей, Беларусь, зірбайжан, азастан, ырызстан, Трікменстан, Тжікстан) жаа мемлекетаралы рылым - Егемен елдер одаын (ЕЕО) ру туралы ниетін млімдеді. «Жетілік» лидерлері 1991 жылды соына дейін жаа одаты келісімшарта ол ою шешімін абылдады. 1991 жылы 25 арашада оны парафинделуі белгіленді.
Парафиндеу - кілетті тлаларды аты-жндерімен бкіл келісімшарта немесе оны жеке блімдеріне алдын-ала ол ою.
Мны зі бола ойан жо. М.С.Горбачев оз олын ойды, жоба 7 республиканы парламентіне бекітуге жолданды.
Мны брі сылтау еді. Негізінен барлыы 1991 жылы 1 желтосанда Украинаны туелсіздігі туралы референдумды ктті.
1991 жылы наурызда Украина халы КСРО саталуына дауыс берген болса, 1991 жылы желтосанда Украинаны толы туелсіздігі туралы дауыс берді. Сйтіп, КСРО-ны сатау туралы М.С.Горбачевты мітін зді.
Орталыты лсіздігі мынаан алып келді, 1991 жылы 8 желтосанда Беловежье орманында, Брест тбінде Белорусь, Ресей жне Украина басшылары Туелсіз Мемлекеттер Достастыын (ТМД) ру туралы келісімге ол ойды. Бл келісімде Кеес Одаы халыаралы ы субъекті ретінде мір сруін тотатты деп жарияланды.
1991 жылы 13 желтосанда Ашхабад кездесуінде Орта Азия мен азастан республикалары лидерлері Беловежье келісімін, оны ыты аспектілерін талылады. Жаа достасты руа атысуа дайын екендіктерін білдірді. Мны зі брыны КСРО республикаларыны Алматыда кездесуін йымдастыруына ммкіндік берді.
1991 жылы 20 желтосанда зірбайжан, Армения, Белорусь, азастан, ырызстан, Молдова, РСФСР, Тжікстан, Трікменстан, Украина жне збекстан басшылары ТМД руа байланысты мселелер талылау шін Алматыда жиналды. Грузия баылаушы ретінде атысты.
1991 жылы 21 желтосанда жергілікті уаытпен он бір саат отыз минутта туелсіз мемлекеттер басшылары азастан Президенті резиденциясында жиналды. М.С.Горбачев жиына шаырылан жо. Саат 15-ке арай алдын-ала дайындалан жаттарды талылау аяталды. Жергілікті уаытпен 17 саатта Алматыда 11 республиканы басшылары жиынны орытынды жаттарынан ол ойды. Осы уаыттан бастап Кеес Одаы мір сруін тотатып, Туелсіз Мемлекеттер Достастыы дниеге келді, оан кірген республикаларды барлысы те ылы рылтайшылар атанды.
Алматы кездесуінде абылданан жаттара сйкес:
мемлекеттер достастыына енген республикаларды
территориялы ттастыы бекітілді;
скери - стратегиялы кштерді бірыай басару жне ядролы аруа бірыай баылау орнату саталды;
ТМД жоары билік органдары «Мемлекет басшылары Кеесі» мен «кімет басшылары Кеесі» рылды.
Достастыты ашы сипаты жарияланды.
Алматы кездесуіндегі маызды келісімдерді бірі ядролы аруа атысты біріккен шаралар туралы келісім болды. Оан Белорусь, азастан, Ресей жне Украина, яни ядролы аруа ие республикалар ол ойды. Мемлекеттер келісімі бойынша атысушылар ядролы мселелер саясатын бірге жргізуі, барлы туелсіз мемлекеттер достастыына атысушыларды жымды ауіпсіздігін амтамасыз етуі тиіс болды.
1991 жылы 25 желтосанда М.С.Горбачев зін Жоары олбасшы ызметінен босату туралы Жарлыа ол ойып, КСРО Президенті ызметінен кететіндігін млімдеді.
1991 жылы 26 желтосанда КСРО Жоары Кеесі екі палатасыны бірі Республикалар кеесін жинап, КСРО мір сруіні тотатылуы туралы ресми Декларация абылдады.
Н..Назарбаев «асырлар тоысында» атты ебегінде КСРО-ны лауын XX асырды соындаы аламды айылы оиа деп атап крсетеді.
Н..Назарбаевты пікірінше, КСРО лауыны іргелі себептері мынадай:
- экономикалы дамып бара жатан технологияны артта алуы, оамны артта алуы;
- жарыса арулану Кеес Одаы лауыны бір себебі болды. Кеес Одаыны экономикалы кешен рылымын ндіруші салаларды сранысын анааттандыруа баытталды. КСРО-да скери негізде 9 министрлік жмыс істеді, олар шексіз амтамасыз етілді;
- лтты мселе де елді лауына себеп болды. лтты атынастар басаруа келмейтін жадайа жетіп, ушыты.
Ел басшылары лт мселесі жнінде теориялы лсіздік крсетті. Жоары биліктегілер лт мселесімен айналысысы келмеді.
Н..Назарбаев лтты атынастар дадарысыны басты себептеріні бірі ретінде ел басшылыыны теориялы лсіздігін атап крсетеді. Жоарыдаыларды ешбірі мнымен маызды трде айналысысы келген жо.
Блік (путч) - шаын астанды жасаушылар тобыны жасаан мемлекеттік ткерісі, осындай реттегі авантюристік рекеті.
2. Республика егемендігін ныайту шарасы бойынша Республика Президентін бкілхалыты сайлау ажеттілігі туындады.
1991 жылы 16 азанда аза КСР Жоары Кеесі 1991 жылы 1 желтосанда сайлау ткізуді аулы етті. Бл мемлекет басшысыны тыш рет бкілхалыты сайлауы еді.
аза КСР Жоары Кеесі кезектен тыс сессиясында «Президентті сайлау туралы» за абылданды. Бл лауазыма Н..Назарбаевты кандидатурасы сынылды. Н..Назарбаевты мірбаяны азастан халына жасы таныс еді. Ол 1940 жылы Алматы облысы, аскеле ауданы, Шымалан ауылында дниеге келген. Білімі - жоары. Мамандыы - инженер-металлург. Экономика ылымдарыны докторы.
Ебек жолын 1960 жылы араанды облысы, Теміртау аласында «азаметаллургрылыс» тресті рылыс басармасында жмысшы болып бастады. Кейіннен шойыншы, диспетчер, газшы, араанды металлургия комбинатыны домна пешіні аа газшысы болып жмыс істеді. 1969 жылы Теміртау алалы партия комитетіні партиялы - кліктік бліміне ауысты.
1969-1971 ж.ж. Теміртау алалы комсомол комитетіні бірінші хатшысы. 1971 жылы Теміртау алалы партия комитетіні бірінші хатшысы болып сайланды. 1973-1977 жылдары - араанды металлургия комбинатыны партия комитетінде бірінші хатшы. 1977-1979 жылдары - араанды облысты партия комитетіні хатшысы, екінші хатшысы. 1979-1984 жылдары азастан Компартиясы ОК хатшысы. 1984 жылдан бастап аза КСР Министрлер Кеесіні траасы болып жмыс істеді.
1989 жылды маусымынан - азастан Компартиясы ОК бірінші хатшысы. 1990 жылы суірде аза КСР Жоары Кеесі Н..Назарбаевты аза Кеестік Социалистік Республикасыны Президенті етіп сайлады.
Хасен ожахметов - «Желтосан» лтты-демократиялы партиясыны тораасы 100.000 дауыс жинай алмаандытан, кандидат ретінде тіркелмеді. Сондытан Н..Назарбаевты кандидатурасы тті.
Сайлауа 8788726 адам, яни сайлау ыына ие адамдарды 88,23% атысты. Н..Назарбаева 8681276 сайлаушы немесе сайлауа атысандарды 98,78% дауыс берді.
1991 жылы 10 желтосанда жергілікті уаытпен 15-00-де Алматыдаы Республика Сарайында Президентті инаугурациясы тті.
Н..Назарбаев азастан Республикасы Президентіні антын абылдады. аза дстріне сай ол лтты киім киді, асаалдар бата беріп, игі тілектер тіледі.
кімшілік жйеден босаан кпшілік республикалар «Кеес» жне «социалистік» анытамалардан бас тартты. 1991 жылы 10 желтосанда республика Жоары Кеесіні сессиясы аза Кеес Социалистік Республикасы азастан Республикасы деп згертілсін деген шешім абылдады.
Идеологиялы трыдаы брыны атауы басаша ре алды.
Сонымен бір уаытта брыны тарихи атауларын айтару масатында алалар мен кшелерді атауы да згертілді. за тсіндіру жмыстарынан со, оан халыты кзі жеткізілді. 1989-1992 жылдары Гурьев аласы - Атырау болып, Целиноград - Амола болып, Шевченко - Атау болып згертілді.
Республика картасынан «Коммунистік», «Социалистік», «Октябрь» атаулары жоалды.
1991 жылы 12 желтосанда Н..Назарбаев «азастанда 1986 жылы 17-18 желтосандаы оиалара атысандыы шін жауапкершілікке тартыландарды атау туралы» Жарлы шыарды. Желтосан оиаларына атысандыы шін ылмысты, кімшілік жне тртіптік жауапкершілікке тартылан тлалар аталды.
Біра, Жарлы асаана айшылы рекеттер жасап сотталандара тиісті болмады. Республика Жоары Кеесіне аза КСР Жоары Кеесі Президиумыны жоарыда крсетілген оиалара байланысты скери ызметкерлерді, ы орау органдары ызметкерлерін мемлекеттік наградалармен наградтау туралы Жарлыын ате абылданан ретінде айта арау сынылды. Сонымен атар КСРО Жоары Кеесіне осы оиа бойынша наградаа сынылан барлы лауазымды тлаларды орден жне медальдармен наградтау туралы КСРО Жоары Кеесі Президиумыны Жарлытарын жою туралы тініш жасауа йарылды.
1991 жылы 16 желтосанда Республика Жоары Кеесі «азастан Республикасыны мемлекеттік туелсіздігі туралы» Конституциялы за абылданды.
1-бапта азастан Туелсіз демократиялы жне ыты мемлекет болып жарияланды. азастан территориясы бірттас, блінбейтін деп крсетілді.
Заны 2-бабына сйкес республиканы барлы лтыны азаматтары аза лтыны тарихи орта тадырымен біріге отырып, бірттас азастан халын райды, ол егемендік пен мемлекеттік билікті айнар кзі болып табылады. Мжбрлі трде республика аумаын тастап кетіп, баса.республикаларда мір сріп жатан барлы азатар баса мемлекеттерді азаматтылыымен атар азастан азаматтыын алуы танылды.
3-бап. Мемлекеттік билік органдарыны рылымын анытады. Мемлекеттік билік келесі аидалар мен бліністерге орай зады іске асырады:
1. занамалы;
2. атарушылы;
3. сотты.
азастан Республикасы мен оны атарушы билігіні басшысы Президент болып жарияланды.
4-бап. Мемлекетті экономикалы негіздерін анытады. Зада азастан з бетінше жеке экономикалы жйеге ие болып, барлы меншік формаларыны алуан трлілігі жне тедігімен негізделеді делінген.
Жер мен оны табии байлытары, суы, уе кеістігі, сімдіктер мен жануарлар дниесі, баса да табии ресурстар мемлекет меншігі болып жарияланды.
азастан Республикасы халыаралы ы субъекті болып табылады, ол сырты экономикалы ызмет мселелерін оз бетінше шешеді. Арнайы бапта бл за азастан Республикасыны жаа Конституциясын зірлеуге негіз болады деп айтылан.
Осы кннен бастап, азастан зады трыдан егемен мемлекет болып мір сре бастады.
1992 жылды атарыны ортасына арай азастанды туелсіз мемлекет ретінде лемні 30-дан астам мемлекеті таныды. Оларды атарында АШ, Тркия, ытай, Иран, Пкістан, Швейцария, Канада елдері бар. 1992 жылы 2 наурызда азастан Республикасы Біріккен лттар йымыны толы ылы мшесі болды. Республика йым Жарысын сзсіз орындау міндеттемесін абылдады.
азастан адам ытарыны Жалпы Декларациясында бекітілген жеке адамны ытары мен бостандытары басымдылыын тани отырып, лемдік ауымдыа лайыты трде кіруге талпынатынын млімдеді.
3. азастан Республикасы туелсіз мемлекет болып, жан-жаты даму жадайына ие болды.
Мемлекет экономикалы жне саяси трыдан зіні ішкі жне сырты саясатын ркениетті трде з бетінше дербес жргізе алса ана, туелсіздік мртебесіне ие болады. Ол шін азастан оамыны наты даму тжырымдамасы ажет. Н..Назарбаев «азастанны туелсіз мемлекет ретінде алыптасу жне даму стратегиясы» атты ебегінде Туелсіз азастанны негізгі даму баытын мазмндап берді. Мнда азастан шін кез келген перспектива тн деп айтылан.
1992 жылы маусымда алыптастырылан стратегиялы масаттар келесі трыда болып келді:
Саясат саласында:
жас туелсіз мемлекетті кшті президенттік республика етіп алыптастыру баытында дамыту;
кппартиялы жйе ру;
басты саяси масат ретінде тратылыты амтамасыз ету;
азастанны туелсіздігі мен егемендігін амтамасыз ететін жан-жаты жне трді нсалы скери саяси, экономикалы Одатарды бекіту;
адамны демократиялы бостандытары мен ытарын сатай отырып, лемдік ауымдастытаазастанны саяси беделін арттыру, лемдік экономикада азастанны жеке рі лайыты орнын іздестіру;
лемдік шаруашылы байланыса ену технологиясында азастанны тымды геосаяси жадайын пайдалану. Экономика саласында:
леуметтік нарыты экономиканы ру;
адамны экономикалы зін-зі анытауын іске асыру шін, ыты жне баса да жадайлар ру;
азастанны табии ресурстары негізінде лемдік тауар рыногында зіндік жеке орынды жеіп алу;
ттынушы рыногын толтыру;
азастанды дамыту шін, шетел инвестицияларын тарту жне пайдалану. леуметтік салада:
барлы адамдарды игілік жадайы амтамасыз етілетін оам ру;
рбір алаан адама ксіпкерлік бостандыын амтамасыз ету;
азастанны этникалы зіндік ерекшелігін дамыту жне лтты-мдени алуан трлілігін сатау;
Экономиканы суі мен тратануына, оны лемдік шаруашылы байланыстара интеграциялануына орай ебек кірістерін, зейнетаыны жне жрдемаыны арттыру, засыз баюа жол бермеу.
Сйтіп, азастанны концептілік даму моделі ашы типтегі демократиялы, бейбітсйгіш мемлекет руды арастырады:
а) кшті президенттік республика болып табылатын, адамны ытары мен бостандытарына кепілдік беретін, траты азаматты лемді жне лтты келісімді, сенімді ораныс пен ауіпсіздікті амтамасыз ететін, халыаралы ауымдастыта лайыты орын алатын мемлекет;
) трлі меншік формалары бар жне леуметтік жауапкершілікті ксіпкерлікке, салауатты бсекелестікке, шетелдік инвесторларды саналы атысуына ие, дамыан нарыты экономикаа сйенетін мемлекет.
б) зіні абілетін пайдалану мен жасы мір сруі шін барлыына те жадай жасайтын, р халыты лтты ерекшеліктерін сатайтын, траты даму ретінде лтты консенсус саясатын жргізетін айын баыты бар мемлекет.
азастанда либералды немесе халыты капитализм, жаартылан социализм емес, жай ана нарыты экономикаа ие алыпты демократиялы оам болады. Ол рбір адама зін-зі анытауа, зіні экономикалы, леуметтік, лтты жне саяси мдделерін іске асыруа ммкіндіктер береді. оамда за жне салауатты ой стемдік рады. Алыр жне ебексйгіш адамдар ауатты азаматтара айналды.
Осы міндеттерді шешімі табылуына кіметті бкіл ызметі баытталды.