Дрыс рекет» ндылыын зін-зі тану дісі ретінде длелдеіз.

Ертегі кнді болжау иын, біра бгінгі кнді пайдалануа болады. ткен кн – Кеше –тарих Келер кн – Ерте – сыр Ал Бгінгі кн - лкен сый. Тле би «Дрыс рекет-масата жеткізер жолды дрыс тадаудан басталады»

Махатма Ганди былай дейді: «зімді рбан етуге негіз кп, алайда, згені лтіруге еш негіз таппадым».

Адам дрыс жолды тадай білуі ажет: 1. Дрыс жол — аиатты дрыс тсіну. 2.Дрыс шешім—аиата сйкес з мірін згертуге баытталан ерік-жігер. 3. Дрыс сз — тірік айтпау, біреуді боса жамандамау, балаат сз айтпау, 4. Дрыс іс-рекет— ешадай тіршілік иесіне жаманды жасамау, рлы-арлытан ашы болу. 5. Дрыс трмыс алпы — адал ебек етуді детке айналдыру. 6. Дрыс кш жмсау — марлыпен, жаман оймен кресу 7. Дрыс ой баыты— дниені жалан, уаытша екенін тсіну.

ДРЫС РЕКЕТКЕ ТН АСИЕТТЕР « дет-зіні шынайы болмысын тсінуге негізделген. анаат-Тек тілек-алауын тыйанда ана адам еркіндікке ол жеткізеді. Ынтыматасты-адамдар р трлі адамдармен бірге мір сруге йрену шін оушылар мектепте тртіпке, зара сыйластыа, ынтыматастыа йренеді. Тртіп-адам іс-рекетіндегі жетістігіні негізі. Бл асиет баланы бойына сби кезінен бастап даруы керек. Парыз бен ризашылы-р адамны з отбасы, зі мір сретін оамы мен елі алдындаы парыздары мен міндеттері бар. Дрыс ой-адамны Дрыс рекетке бастайтын таза жне аса ойы болуы керек. Дрыс сз-тіл-бл шынайы трбиелікті крсеткіші. Айайлап, сауатсыз сйлеу, ашу мен ызаа толы сз- адам денсаулыына кері сер етеді. Дрыс рекет - жректен шыып,сосын сз ретінде бейнеленетін жне іс жзінде олданылатын ндылы. Аиаттан туындаанны брі – дрыс рекет. От парызы-жану. Онсыз жай ана кмір. ант парызы-оны тттілігі. Тттілігі болмаса жау ана сусымалы зат. Егер біз ар ятымыза сйсінбесек онда дрыс рекет болмайды. Малімні дрыс рекеті: Біз шін жрек тазалыы маызды. Е бастысы басаларды алай оытса, соан зіміз лайыты болуымыз керек.

ДРЫС РЕКЕТ- айрат пен табандылы, адалды, шешім абылдауда батылды, ынталылы. Дрыс мінез-лы — бл з борышын жне адамны оамдаы мртебесіне атысты міндеттемелерді орындауа байланысты мінез-лы трі рі ар-ятты ішкі дауысына сйкес ылытар.

Сздеріді, рекеттеріді, ойларыды, мінезіді, жрегіді адаала! Дрыс рекет – физикалы аспект. Барлы жалпыадамзатты ндылытар – бір адамдыты ыры. Дрыс рекет – рекеттегі Сйіспеншілік. Жан тыныштыы бар жерде, ішкі тартыстар болан жерде Сйіспеншілік глденеді. Жапыра, ааштан зіліп бара жатып, «алытап жрген андай керемет!», - деп ойлайды, оны жерге онаннан кейін не ктіп транын тсінбестен, артынан не боларын кейіннен ана тсінеді. АЫЛ- адамды баса тіршілік иелерінен ерекшелейтін аса маызды асиет Аылды айа тееуге болады. Себебі ай зінен жары шыармайды. Ол басалардан уат алады.

«ке мен бала» Ы. Алтынсарин Бір адам он бір жасар баласын ертіп, егістіктен жаяу келе жатса, жолда жатан атты ескі таасын кріп бала сына: Балам анау тааны, ала жр,-деді. Баласы кесіне: - Сынып алан ескі тааны алап неылайын –дейді. кесі ндемей тааны зі иіліп алды да,жре берді. аланы шетіне келгенде темірші сталар бар екен,соан жеткен со, кесі айырылып, жанаы тааны солара ш тиына сатады. Одан біраз жер ткен со, шие сатып отырандардан ол ш тиына бірталай шие сатып алады.Сонымен шиені орамалына тйіп, шетінен зі бір –бірден алып жеп, баласына арамай, аядап жре береді.Біраз жер ткен со. кесіні олынан бір шие жерге тседі.Артында келе жатан баласы тым –а ызыып келеді екен, жерге тскен шиені жалма –жан жерден алып,аузына салды.

Біраздан со жне бір шие, онан біраз ткен со жне бір шие, сонымен р жерде бір кесіні олынан тскен шиені он шаты рет иіліп, жерден алып жеді. Е соында кесі тотап трып, баласына шиені орамалымен беріп трып баласына: Крді бе, баана тааны жамансынып жерден бір ана иіліп ктеріп алуа ерінді, енді сол тааа алан шиені жерге тскенін аламын деп бір екеюді орнына он екейді. Мнан былай есіде болсын: Аз жмысты иынсынса –кп жмыса тап боласы. «Аза анаат ете білмесе- кптен р аласы»-дейді кесі. гімені негізгі ойы неде? Баланы рекеті жайлы не айтасыдар? Мтінні соы сйлемінен нені тйіндеуге болады?

орытынды: Дрыс рекетке йретуді масаты – рухани-адамгершілік ндылытара баытталан, ойы, сзі мен ісі бір жерден шыатын, жетілген мінезі бар адамды алыптастыру. Оушыларды бойларына рухани адамгершілік асиеттерін дрыс рекет арылы сііре білуіміз ажет. Рухани-адамгершілік сана-сезімі оянан адам ана мгі ндылытарды уаытша ндылытардан, шынайылылыты жаландытан ажыратып, баытты болып, згелерді баытты етеді. Дрыс рекет жасауа кедергі болатын уаытты жауларын тауып, оны болдырмауа байланысты. міріміз тынышталып, зімізбен-зіміз жне айналадаы адамдармен арым-атынасымыз ізгілікке, сйіспеншілікке ралатыны сзсіз. р саба сайын баланы бойынан ндылытарды шыара білуіміз керек. Бнда балаларды бойынан дрыс рекетке, риясыз жасылы жасауа, дрыс ойлауа, дрыс сзйлеуге, парызды орындауа ризашылы алуа, дрыс шешім жасауа, анаат етуге, деп сатауа, арсыласпай, іштей икемделуге йретіп ана оймай ізгілікті бойынан шыара білуіміз керек.

 

Адам мен лем ттастыы. Адам, оам жне табиатты зара рекеттестігіндегі зін-зі тануды маызын ашып крсетііз.

Бір кезде дай адамды жаратты. Бны Ол нені рметіне, не масатпен жасады? Неге жеткісі келді? Блкім, Ол жалызсыраан болар, жне Оан гiмелесушi керек болан шыар, лде жай озалып,ттынып ана емес, ойланып, толанып, жаа бір нрсе жасап шыаратын уырша керек болды ма екен? Олай болса, Ол оны негізгі аиаттан айырып, зіне сатып жаратан болар еді. Адам дай болмас шін, Оны орнын басуа тырыспас шін, Ол адамды барлы нрседегі аиаттан айырар еді. Жаратушы адама жннатты сыйлады, ештееге зарыпас шін барлы нрсені берді. Ал содан кейін, бір керемет шата, Ол баса лемдерді жарату стінде, адамды мытып кетті. Адам араусыз, зімен-зі алан кезде, алаанындай мір сруді бастады.

Аиатты білмегеннен со, адам ателіктер жасай бастады, олар кннен-кнге арта тсті, жне аыр аяында дайды жаратан жннаты зіні келбетін жоалтып, брыны тріне самай кетті. Бны тсінген адам зіні жаратылу себебін, міріні мнін іздей бастады, жне дайды, Оны аыл-сиеттерін, нсауларын есіне алды, біра брібір зіні ателіктеріні ха себебін тсіне алмады, Жаратушыа з зарын естірте алмады, жне жннатты лдырау рдісін тотата алмады.
Сол кезде адам жерге тсті. Жер бір ана адам шін тым лкен болды, жне адам зіні кп болатынын шешті. Осылайша, адамзат пайда болды.

Адамзат жер бетіне оныстана бастады, жерді бліп, бір-біріне самас шін, ртрлі тілдер, киімдер, трлі теріні, кзді, шашты тстерін жаратты, жне сайып келгенде мемлекеттер ра бастады.

Басаларды жері кеірек, нарлыы молыра екенін тсінгенде, адамдарда тартып алып, згенікін иемдену тілегі туындады, сол себепті олар здеріне састарды жойып жіберу аруларын жасап йренді, уаыт те келе бл арулар одан да орынышты, одан да мейірімсіз бола тсті.

Бдан кейін, соыстар, байлыты масат ттан соыстар басталды, йткені адама тсініксіздікпен жне мірді мні мен аиатты танымаандыпен бірген келген сарадыты шегі жо болып шыт

Осылайша, адам зіні шексіз адасушылыы мен ателіктеріні нтижесінде зі тратын тозаты жаратты, кеудені кініш жаулаан минуттарда адамны сол тозатан тылып, сытылып шыысы келеді, біра нпсі мен ажеттілікке ауырлаан кйде наданды пен араылыты батпаына одан да тере батады.

Кейде, тыырыа тірелгенде ол дайа жалбарынады, алайда кптеген конгломераттара, конфессиялар мен тілдерге блінген дауыс гбірлеп, аны шыпайды, арама-айшылы пен арсы трушылыа батан ол дауыс, Жаратушыа естілетін бірыай уатты ндеу тудырмайды.

Не істеу керек? Барлыы арапайым, аиатты зінен табуы керек, дайды зінен іздеуі керек, барлыы бірттас, блінбейтін бтін екенін, Жаратушыны, жне жннатты тек бірге ана айтаруа болатынын тсінуі ажет. Тек бір-бірімізге ол созып, бірыай хорда мгілік ндылытарды: жасылы пен ділеттілікті, мейірімділік пен махаббатты, бейбітшілік пен татулыты асататуымыз керек.

 

И, бл иын, тіпті есерілмейтін жол, дегенмен, біз ол жолмен жріп туге міндеттіміз, себебі баса жол жо.