Материалды олмен деуде олданылатын жабдытар

ылауы (Надфиль; нем. nadelfeile):
1) беттерді тазалауа жне са жа тетіктерді деуге арналан са бедері бар кіші лшемді егеу;
2) са бедерлері бар кішігірім лшемді егеу. Беттерді тазалау, металдан, ааштан жне т.б. материалдардан жасалан са дл тетіктерді деу шін олданылады. ылауыты дгелек, жалпа, жартылай дгелек, ромб трізді жне шжаты трлері бар.

 

 

Тескіш рылысы: Бала:

Iскенже— дайындамаларды немесе тетіктерді деу немесе растыру барысында екі ерін (жылжымалы жне жылжымайтын) арасында ысуа жне стап труа арналан айлабйым; дайындаманы немесе тетікті дегенде немесе растырып жинаанда ысып стап бекітуге арналан рал.

Трлері:

1. мбебап іскенже (Универсальные тиски) — олданылуы р трлі тетіктерді ысуга арналан іскенже.

1. Білдектік іскенже (Станочные тиски) — машиналы іскенже.

2. ол іскенже (Ручные тиски) - ол жмысына арналан кіші лшемді теміршебер іскенже.

1. Машиналы іскенже (Машинные тиски) — металл кескіш білдекті стелінде дайындамаларды деу кезінде ысып труа арналан іскенже.

2. Орындыты іскенже (Стуловые тиски) — бру рылысы жо теміршебер іскенже.

3. здігінен центрленетін іскенже (Самоцентрирущие тиски) — ысу процесінде делетін дайындаманы центрленуін амтамасыз ететін машиналы іскенже.

4. Теміршебер іскенже (Слесарьные тиски) — шеберстелінде теміршебер жмыстарын орындауа арналан іскенже.

Тескіш - жа дайындамалара тесік салуа арналан шы сйірленіп біткен шынытырылан зынша ста аспабы.

Шеберстел - ол жмысына арналан арнаулы жмыс стелі. делетін бйымдарды бекітіп оятын айлабйымдары бар жмыс стелі

Брандакескіш тта (Клупп; нем. kluppe) — металл бйымдардан бранда кесуге арналан ол ралы. Тталары бар татайша трінде жасалады. Татайшаа кралды кескіш блігі, яни брандакескіш бекітіледі.

Брбi (Дрель; нем. drillbohrer) — металдан, ааштан жне баска материалдан тесіктер брылауа арналан электрлі немесе пневматикалы жетегі бар ол ралы немесе ол машинасы.

гі (нем. Senken) -1) алдын ала тесілген тпелі жне тйы тесіктерді деуге (гілеуге) арналан кп жэді кескіш рал. гі ттас, рамалы жне жиынты болып блінеді. Кп сатылы тесіктер жиынты гіде нделеді; 2) цилиндр тесіктерді гілеуге арналан кп жзді кескіш рал.

Трлері

Kpaмa гі (Сборный зенкер) — трысынан жне алмастырмалы кескіш бліктерден тратын гі.

Пісірілген гі (Сварной зенкер) — рылымды болаттан жасалан, саасы пісірілген гі.

Саалы гі (Зенкер с хвостовиком) — конусты саасы бар гі.

Саптама гі (Насадной зенкер) — ралбілікке бекітілуге арналан тесігі бар гі.

Ттас гі (цельный зенкер) - ралды материалдан ттас жасалан гі.

гілеу (зенкерование) — тесіктерді длдігін арттыру жне кедір-бдырлыын азайту шін оларды (тесіктерді) тазалай деу.

Тескіш, вертикаль-жаылаыш жне револьверлі білдектерде гі арылы жзеге асады.

гіш (зенковка) — гіштеуге арналан кп жзді кескіш рал.

гіш-тіліктегіш (зенковка-подрезка) — тпбйір беттерді тазалауа арналан гіш.

гіштеу (зенкование) — тесіктерді жне центр тесіктерді иыжиектеріні айналасындаы конусты немесе цилиндрлік гілдер мен тірек жазытытарды жну арылы деу.

Зілбала (Кувалда) — зінін массасы мен соу кшіні лкендігімен ерекшеленетін бала. Зілбала сталык цехтарда — соу, тзету операцияларын орындау шін жне й трмысында кеінен олданылатын аспап трі.

Брандаойыш (Метчик) - ішкі брандаларды оюа арналан кесу жиектері бар цилиндр брандалы зек тріндегі кескіш рал. Жмыс принципі бойынша оларды жоа тсіру арылы бранда пішінін жасайтын Б. жоа тсірусіз, яни жоасыз бранда пішінін жасайтын Б. аралас тсілмен (жонумен жне сыымдаумен) бранда жасайтын Б. жне тегістегіш тістері бар Б. деп бледі.

1. Автомат брандаойыш (Автоматный метчик) — брандаларды сомын ойыш автоматтарда оюа арналан исы саалы брандаойыш.

2. Аналы брандаойыш (Маточный метчик) — аналы сомындардаы брандаларды оюа арналан брандаойыш.

3. Бунасыз брандаойыш (Бесканавочный метчик) — млшерлейтін блігіндегі бунатары жо жне сомындардаы немесе тесіктердеі брандаларды бір тумен оюа арналан брандаойыш.

4. Брандакескішті брандаойыш (Плашечный метчик) — дгелек брандакескіштерді бранда тесіктеріндегі ылауларды млшерлеуге жне сырта шыаруа арналан брандаойыш.

5. атты орытпалы брандаойыш (Цельный твердосплавный метчик) — атты орытпалы тілімшелермен жабдыталан брандаойыш.

6. ол брандаойыш (Ручной метчик) — брандаларды олмен оюа арналан брандаойыш.

7. Машиналы брандаойыш (Машинный метчик) — тескіш, револьверлік жне агрегатты білдектерде брандалар оюа арналан брандаойыш.

8. Реттелетін брандаойыш (Регулируемый метчик) — тесіктердегі брандаларды диаметрлерін кішігірім млшерде реттеумен бір ту арылы оюа арналан брандаойыш.

9. Сомынды брандаойыш (Гаечный метчик) — тесіктердегі брандаларды бір ту арылы оюа арналан зартылан саалы брандаойыш.

Бала (орыс. Молоток) — соу, шыдау жмыстарына арналан ол аспабы. Оны бір жаы Баланы басы, 2-сі сабы деп аталады. Атаратын ызметіне арай пішіні р трлі (темір ста Баласы, слесарь Баласы, ааш стасы Баласы, етікші Баласы, т.б.) болып келеді. Баланы басын кміртекті болаттан жасайды, негізгі жне осымша деп аталатын ос шйдесін шынытырып, соынан жалтыратады. Баланы кейде ааштан да жасайды.

Балалар трлері.

Ааш балa (орыс. Киянка) - аылтырмен ндеуге арналан тегіс соылы бетгі бала.

Безеулегіш бала (орыс. Чеканочный молоток) — безеулеу жмыстарына арналан электр, гидравликалы немесе пневматикалы жетегі бар бала.

Тойтарыш бала (орыс. Лепальный молоток) — тойтару жмыстарына арналан электр,гидравликалы немесе пневматикалы жетегі бар бала.

Электр бала (орыс. Электрический молоток) —электр жетегі бар балга.

Фрикциялы бала (орыс. Фрикционный молот) — абыршатарын кесумен жретін жоне салын кйінде жргізілетін таптау шыбытарынан майда шыдальыарды алыптауа арналан лайтын бліктерді кші 500-ден 1500 кг-а дейіні сталы машиналар.

Брандакескіш (орыс. Плашка) - бранда брлеу мен бранда жонуа арналан рал.

Брленген брандакескіш (орыс. Накатная плашка) — жмыс блігі брленетін пішінге сйкес пішінді екі тікбрышты призма жне екі немесе трт аунаша жинаы тріндегі брандакескіш, сонымен атар илемдік деформациялау арылы бранда немесе тістер жасауа арналан рал.

Ойыш брандакескіш (орыс. Нарезная плашка) — айналтта кмегімен олмен немесе брандама жоныш білдектерде бранда оюа арналан брандакескіш (мысалы, ттас дгелек, тілікті дгелек немесе кесу жиектерін жасау мен жоа шыаруа арналан бунатары бар кпжаты ойыш).

ысыш

1. механикалы деу немесе растыру жмыстары кезінде бйымды бекітіп оюа арналан рал. ысыш корпустан жне екі жатаудан трады. Станоктік жне слесарлы болып ажыратылады;

2. ызан темір, шо стайтын рал. Аузы жалпа, сабы зын болады.