Клиникалы крінісі.

Дріс таырыбы Асазан мен лтабарды ойы жарасы.Ойы жара ауруларыны асынулары.

 

Лекция жоспары:

1. Ауруды тсініктемесі.

2. Себептері

3. Жара ауруыны жіктемесі

4. Клиникалы белгілері

5. Лабораториялы тексерулер

6. Аспапты тексерулер

7. Емдеу шаралары

8. Алдын алу шаралары

Ауруды озу кезеінде асазана лтабара айтадан жара тсуімен сипатталатын созылмалы ауру.

Этиологиясы. НР ашылалы бері жара ауруы жпалы аурулар атарына жатызылды. Асазан жарасыны 90% -да лтабар жарасыны 100% -да НР , табылады. Жара ауруы негізінде геликобактерлік гастритті немесе дуоденитті нтижесінде дамитын ауру. лтабарды мекендеген НР жре келе жараны, эрозиялады дамуына алып келеді. НР емдеп жойса , асазан мен лтабарды моторикалы бзылыстары азаяды, гастринемия тмендейді, абыну процессі жойылып, жаралар тез жазылады жне оны айталануы тотайды. Сонымен атар никотин, алкогольді сері, ткір таамдара уестік, гастропатиялы сері бар дрмектер ( аспирин, индометацин, резерпин, глюкокортикоидтар) жне тым уалау факторы да жараны дамуына сер етеді.

Жара ауруыны жіктемесі.

Ауруды трі

А)алаш аныталан

Б) рецидивтеуші

Жараны орналасуы бойынша

А) асазанда

· Кардийлік жне субкардийлік

· Медиогастральдік ( денесіні, кіші жне лкен иіліміні)

· Антральдік

· Пилорикалы каналда

Б) лтабарда (бульбарлы, постбульбарлы)

Процессті фазасы:

А) ршу(жаралы ойыты жне асазанда немесе лтабарда абыну белгілеріні болу кезеі )

Б) басыла келген ршу ( жара жазылып бітелген, біра абыну белгілері жойылмаан кез)

В) ремиссия (жара жазылып бітелген жне абыну белгілері жойылан кез)

Ауруды аымы:

А) ауыр (ршуі жылына 3 рет жне одан жиі)

Б) орташа (ршуі жылына 2 рет)

В) жеіл ( ршуі 1-2 жылда 1 рет немесе одан да сирек)

Г) латентті ( клиникалы белгілері жо, кездейсо рентгенография немесе эндоскопия жасаанда аныталатын жара)

Секрециялы ызметі :

А) жоары

Б)алыпты

В) тмен

Г) ахлоргидрия

Асынулары:

А) ан кету

Б) пенетрация

В)перфорация

Г) тыртыты деформация

Д) пилородуоденальдік блікті стенозы:

· Компенсацияланан

· Субкомпенсацияланан

· Декомпенсацияланан

Е) малигнизация

Клиникалы крінісі.

Жараны клиникалы крінісі оны фазасына, орналасуына жне асынулары-ны болу – болмауына байланысты. Жара ауруыны ршу фазасына келесі синдромдар тн:

· Ауырсыну

· Асазанды диспепсия

· Ішектік диспепсия

· Астеновегетативтік

· Жаралы кемістік синдромы

· Асынулар синдромы

Жара ауруыны диагностикасын шаымдарды , анамнездерді зерттеуден жне физикалы тексеруден бастайды, біра диагнозды наты анытау шін эндоскопия жне гистологиялы, цитологиялы зерттеулер жргізілуі тиіс. Ауырсыну синдромы – жара ауруыны басты белгісі. Жара ауруындаы ауырсынуды туызатын себептер:

· Жара тбіндегі симпатикалы нерв штарыны тз ышылымен тітіркенуі

· Асазан жне лтабар моторикасыны бзылуы(пилороспазм жне дуоденоспазмнан асазанішілік ысымны биіктеуі, осыдан асазан блшыетіні кштеніп жиырылуы)

· Жараны айналасындаы тамырларды тйілуінен жергілікті ишемияны дамуы

· Кілегей абыты абынуынан ауырсыну сезімталдыыны кшеюі.

Ауырсынуды орналасуы. Асазан жарасында ауырсыну эпигастрий аймаыны ортасында немесе оны сол жартысында орналасады. лтабарды немесе препилорикалы блікті жарасында ауырсыну нктесі орта сызыты о жаында сезіледі. Асазанны биік жайасан жараларында (кардийді немесе субкардийді) тсті арты, жректі тсы, кейде жрек шы аймаы ауырсынады

Мндайда ауырсынуды трі стенокардияа немесе миокард инфарктына сайды, оны айыру шін міндетті трде ЭКГ тсірілуі тиіс. лтабарды буылтыынан кейін орналасан жарада ауырсыну эпигастрийді о жартысында немесе арада орналасады.

Ауырсынуды тамапен байланысы. Таматанумен байланысына арай ауырсынуды ерте, кеш, тнгі жне «ашарынды» трлерін ажыратады. Ерте деп таматананнан кейін 0,5 – 1 сааттан кейін пайда болатын ауырсынуды айтады. Мндай ауырсыну біртіндеп кшейіп, 1,5 – 2 саата созылады жне асазан босай келе, біртіндеп басылады. Ауырсынуды ерте трі асазанны биік орналасан жараларына тн.

Ауырсынуды кеш трі таматананнан кейін 1,5 – 2 кейде 3 сааттан кейін пайда болады. Науастар ауырсынуды кшеюінен орып, тбеті тартса да таматы тоя ішуден бас тартады немесе ауырсыну кшейген кезде з- зін стырады. Тнгі мезгілдегі ауырсыну – тнгі уаытта мазалайды, ал ашарынды ауырсыну таматананнан кейін 6 – 7 сааттан кейін пайда болып, тама немесе ст ішкеннен кейін басылады.

Ауырсынуды кеш, тнгі жне ашарынды трлері антральдік немесе онекіелішекті жараларында болады. Ауырсынуды ашарынды трі жара ауруынан баса бірде – бір ауруда кездеспейді.

Ауырсынуды сипаты. Науастарды кбі ішті орташа интенсивті сыздап ауырсынуына шаымданады, ал 30%- да ішті атты кесіп немесе тесіп ауырсынуы байалады.

Ауырсынуды басатын шаралар. Ауырсыну саннан кейін, антацидтерді немесе ст ішкеннен со жеілдейді. Ашарынды ауырсыну таматананнан кейін басылады.