Ебек кітапшасы, толтырылу, саталу тртібі

1.Ебек кітапшасы – ызметкерлерді ебек ызметі туралы мліметтерді амтитын жат болып табылады. 2. Ебек кітапшасыны нысанын, оны жргізу жне сатау тртібін ебек жніндегі укілетті мемлекеттік орган белгілейді. 3. Жмыс беруші ызметкерді ебек кітапшасына йымдаы ебек ызметі туралы тиісті жазбалар енгізуге міндетті. 4. Ебек кітапшасына ебек шартын тотатуды себептері туралы жазбалар осы Кодексті нормаларын крсете отырып жргізілуі тиіс. Ебек кітапшасын жргізу кадр бліміні ызметкерлері мен басшылардан лкен жауапкершілікті ажет етеді. Бл жатты лгісін, жргізу тртібін жне сатауын ЕК жне баса да нормативті актілер белгілейді.

Ебек шарты,ерекшеліктері,жасалу жадайлары Ебек шарты бойынша ызметкер сыйаы шін тиісті біліктілігі бойынша жмысты (ебек функциясын) атарады жне ебек тртіптемесін сатайды, ал жмыс беруші ебек жадайларын амтамасыз етеді, ызметкерге Р ебек занамасында, ебек шартында, жымды шарт, тараптарды келісімінде кзделген жалаыны уаытылы жне толы клемінде тлейді жне зге де тлемдерді жзеге асырады.Ебек шарты – тараптарды ебек ыы, атынастары туралы келісімді реттейтін жат. Ебек шарты жмыс беруші мен жмысшы, ал жымды ебек шарты жмыс беруші мен жмысшылар тобы арасында ебек атынасын реттейтін ресми жат. Ебек шартында мына талаптарды біреуіні болуы: 1) ызметкерді жмысты белгілі бір біліктілік, маманды, ксіп немесе лауазым бойынша орындауы; 2) міндеттемелерді ебек тртіптемесіне баына отырып жеке орындалуы; 3) ызметкерді ебегі шін жалаы алуы ебек шартыны шарттарды зге трлерінен ерекшелігі болып табылады. 1. Ебек шарты жазбаша нысанда жасалады, кемінде екі дана болады жне оан тараптар ол ояды. Шартты бір данасы тараптар ол ойаннан кейін ызметкерге беріледі.2. Ебек шартында, оны ішінде баса жмыса ауыстыру кезінде, згерістер мен толытырулар енгінзуді тараптар осы бапты 1-тармаында крсетілген тртіппен жазбаша нысанда жзеге асырады. Ебек шартыны талаптарын згерту туралы сынысты ебек шарты тараптарыны бірі жазбаша нысанда береді жне екінші тарап оны берілген кннен бастап кнтізбелік жеті кн ішінде арайды. 3. йымны атарушы органыны лауазымды адамдарымен ебек шартын йым млкіні меншік иесі не ол кілеттілік берген адам немесе орган рылтай жаттарында белгіленген тртіппен жасайды.

Ебек шартыны жарамсыз деп танылуы,згерістер мен толытырулар енгізу тртібі: 1) алдау, кш крсету, ауіп тндіру арылы ыпал етіп;2) наты немесе зады салдар туызу ниетінсіз (жасалан ебек шарты); 3) рекетке абілетсіз деп танылан адаммен; 4) осы Кодексті 30-бабы 2-тармаыны 3) тармашасында кзделген жадайларды оспаанда 14 жаса толмаан адаммен; 5) ата-анасыны біреуіні, ораншысыны, аморшысыны немесе асырап алушысыны келісімінсіз 16 жаса толмаан адаммен жасалан жадайда, сот оны жарамсыз деп таниды.Тараптарды келісімі бойынша ебек шартына Р занамасына айшы келмейтін зге де талаптар енгізілуі ммкін.Р ебек занамасымен салыстыранда ызметкерді жадайын нашарлататын ебек шартыны ережелері жарамсыз деп танылады.

Ебек шартыны мерзімі жне ебек шартын жасауа болмайтын жадайларЕбек шарты:1)белгіленбеген мерзімге; 2) осы бапты 1-тармаыны 3,4,5 тармашаларында белгіленген жадайларды оспаанда, бір жылдан кем емес белгілі бір мерзімге жасалуы ммкін. Брын бір жылдан кем емес белгілі бір мерзімге шарт жасасан ызметкерлермен жеке ебек шарты айтадан жасалан жадайда, оны ішінде ебек шартыны мерзімі зартылан кезде, ол белгіленбеген мерзімге жасалан болып есептеледі. Ебек шарты белгіленбеген мерзімге жасалан ызметкерлер шін кзделген кепілдіктер мен темаыларды беруден жалтару масатында ебек шарттарын белгілі бір мерзімге жасауа тиым салынады. Егер ебек шартыны олданылу мерзімі аяталан кезде тараптарды бірде-бірі тулік ішінде ебек атынастарын тотатуды талап етпеген болса, онда ол белгіленбеген мерзімге жасалан болып есептеледі. 3) Белгілі бір жмысты орындалу уаытына; 4) Жмыста уаытша болмаан ызметкерді ауыстыру уаытында; 5) Маусымды жмысты орындау уаытында жасалуы ммкін. 2. Жмыс беруші зады тланы атарушы органыны басшысы лауазымындаы жмыса ебек шарты жмыс берушіні рылтай жаттарында немесе тараптарды келісімінде белгіленген мерзімге жасалады. Егер ебек шартында оны олданылу мерзімі айтылмаса, онда шарт белгіленбеген мерзімге жасалан болып есептеледі. Ебек шартын: 1) медициналы орытынды негізінде адамны денсаулы жадайына айшы келетін жмысты орындауа; 2) ауыр жмыстара, ебек жадайы зиянды (ерекше зиянды) немесе ауіпті жмыстара, сондай-а жмыс берушіні млкі мен баса да ндылытарыны саталуын амтамасыз етпегені шін ызметкерді толы материалды жауапкершілігі кзделетін лауазымдар мен жмыстара 18 жаса толмаан азаматтармен; 3) сотты зады кшіне енген кіміне сйкес белгілі бір лауазыма тру немесе белгілі бір ызметпен шылдану ыынан айрылан азаматтармен; 4) Р кіметі белгілеген тртіппен шетелдік жмыс кшін тартуа жергілікті атарушы органны рсатын алана дейін немесе Р задарында белгіленген шектеулерді немесе алып тастауларды сатамай, Р аумаында уаытша тратын шетелдіктермен жне азамат- тыы жо адамдармен жасауа жол берілмейді.

жат,оларды топтастыру,негізгі трлері жат – латын тілінде “кулік”, “длелдеу тсілі” деген маына береді. Бгінгі олданыста оны негізгі 3 маынасы бар: 1. андай да бір фактіні не бір нрсеге деген ыты растайтын іс аазы; 2. Жеке басты ресми куландыратын жат; 3. Бір нрсе туралы жазбаша кулік.жаттарды топтастыру – оларды састытары мен айырмашылытары бойынша блу. Жазылу, толтырылу масатына арай жаттар тртке блінеді: 1. Ебек атынасын реттейтін жаттар (мірбаян, тйіндеме, мінездеме, жеке іс-параы, ебек кітапшасы, ебек шарты, кадрларды есепке алу жніндегі жеке параша, жеке рам бойынша бйрытар, тініш). 2. Азаматты арым-атынасты реттейтін жаттар (олхат, сенімхат, кепілхат, келісімшарт, тапсырыс). 3. Апаратты-анытамалы жаттар (анытама, хабарландыру, хабарлама, хат, жеделхат, телефонхат, акт, апаратты хат, шаырухат, тсіндірмехат, ілеспехат, кепілдік хат, шаымхат, жауапхат т.б.). 4. Басару немесе бйры-жарлы жаттары (бйры, нсау, жарлы, жары, шешім, кім, аулы, нсаулы, хаттама). • Белгілеу тсіліне арай – жазба, графикалы, акустикалы. • Мазмнына арай – йымды-кімдік, аржы-есеп, жабдытау-ткізу. • Атауына арай – ережелер, бйрытар, хаттамалар, арыздар т.б. • Тріне арай – типтік, лгілік, жекелік, алыпты, жалпыа бірдей. • Толтыру орнына арай – ішкі жне сырты (кіріс, шыыс). • Орындалу мерзімі бойынша – жедел жне жай. • Шыу тегіне арай – ызметтік жне ресми-жекелік. • Жариялылы дрежесіне арай – арапайым жне пия. • Задылы кшіне арай – шын жне жалан. • Жасалу сатысына арай – тпнса жне кшірме. • Саталу мерзіміне арай – 10 жылдан жоары траты мерзімге саталатын жне 10 жыла дейін уаытша саталатын. Кшірме іштей 3-ке блінеді.• Шыыс жатты толы кшірмесі;•жатты бір блігіні кшірмесі;•жат жоаланда берілетін екінші нса.