Атарушы механизмдер, жіктелуі жне олара ойылатын талаптар.

Атарушы рылылар басару сигналдарын басару обьектісіне реттеуші сер ретінде трлендіруге арналан. Атарушы рылылар автоматты реттеу тізбешігіні соы збесі болып табылады жне жалпы жадайда кушету блогы, атарушы механизмнан, реттеуші жне осымша органдардан трады. Атарушы рылыларды негізгі блогы атарушы механизм жне реттеуші орган болып табылады. Атарушы механизмдер ртрлі белгілері бойынша жіктеледі: 1)энергияны олдану тріне байланысты: электрлік, пневматикалы, гидравликалы, комбинирленген;2) рылымды орындауына байланысты:мембраналы, поршенді;3)кері байланыс тріне байланысты:периодты жне здіксіз рекетті болып блінеді. Электрлік атарушы механизмдер те ке тараан. Ол электрозалтыш пен элмагнитті ткізгіштен трады. Жалпы жадайда бл механизмдер эл.озалтыштан, редуктор,тормоз, байланыстырушы муфт, жмыс органдарышін арнайы орын ауыстыру ралдарынан трады. Атарушы механизмдерде айнымалы(кбінесе ысаша тйыталан роторлы асинхронды озалтыш) жне траты ток эл.озалтыштарын олданады. Шыыс органыны згеру сипаттамасы бойынша эл.озалтышты атарушы механизмдер трат ыжне айнымалы жылдамдыты, адамды болып блінеді. Оларды таайындалуы бойынша бір оборотты(360° дейін) жне кп оборотты деп бледі.Эл.озалтышты атарушы механизмді кбіне 53кН аспайтын кш бар жерде олданады. Пропорционал атарушы механизм екіпозициялы озалтыша сас, бір білікте екі эл.озалтыш орнатылады. 1-шісі бір баытта,2-шісі арама арсы баытта айналады. Эл.магнитті ткізгіш гидро жне пневмоткізгіш механизмді сонымен осаартурлі винтиль мен жапыштарды басару шін олданылады. Жмыс істеу принципі корпуста орналасан метал якорды ша катушканы эл.магнитті білігіне сйкес клемі бойынша демелі орынауыстырудан трады. Элмагнитті ткізгіш бір жне екі жаты рекетті болып болинеді. 1-ші озалыста якорь пружина арылы бастапы алпына келеді, ал 2-ші басарусигналыны баытыны згеруі арылы. Жктеме салу тріне карай элмагн.ткізгіш периодты жне здіксіз рекетті болады. Оларды кмегімен сызыты жне релелі басару іске асырылады. Эл.магн.вентиль(быртетін клапанды ашу шін колданылады) поршенді жне мембраналы болады. рекет ету принципі гаикага бекітілген винт осіні екі жаымен демелі орынауыстыруа негізделген.

 

11.Атарушы траты ток озалтыштарын басару, негізгі ерекшеліктері мен сипаттамалары.озалтыштар куштік жне атарушы болып блінеді. Кштік эл.озалтыштар арапайым озалтыштан рекет ету принціпіні ртрлілігімен, уаты жне габаритімен айырмашылы жасайды. Оларды уаты 1ден жуздеген ваттка дейін болады. Атарушы элозалтыштар ерекше жадайларда жмыс істейді жне бас.эл сигналын талап етілген брышты жылдамдыты жне айналу моментті білікті механикалы айналуына негізделген. Мндай озалтыштар жиі іске осу жне тотату шарттарында жмыс жасайды, йткені басару сигналы жйелі трде автоматты реттеу программасына сйкес згереді. Атарушы эл.озалтышын кейде басарушы эл.оз.депте атайды. Атарушы эл.озалтышыны 3трі болады:траты токты, асинхронды, адамды . Жмыс істеу сипаттамасы бойынша здіксіз жне дискретті рекетті деп блінеді. здіксіз рекетті атарушы эл.озалтышына траты ток жне асинхронды оз.жатады. Атарушы траты то озалт.ротор айналып откан магнит рісіні фазасымен траты айналады. Яни, тура сол жиілікпен айналып оймай,осы аиналып откан магнит рісіне синфазно баытталады. Роторды айналу жылдамдыы статорды магнит рісіні айналу жылдамдыына те болады. Орындаушы эл.озалтыштарды ерекшелігі:1)самоходты болмауы(басару сигн.токатагнда озалтыш роторы токтау керек); 2)механикалы сипаттамасыны минимал исы сызытыы(ке ауымды аиналу жиілігінде озалтышты орныты жмысын амтамасыз етеді); 3) басару тсіліні сенімділігі мен немділігі; 4)тезрекеттілігі(инерциясыны аздыы); 5)минимал озалу кернеуі-басару сигн.минимал мні;