шбрышты жлдызшаа трлендіру
n-сулелі жлдызша жаланан кедергілерді кпбрышты эквивалентті
схемасына трлендіруде n(n-1)/2 те тарматарын аламыз. 4.1-суретте кп
сулелі жлдызша жаланан кедергілер бейнеленген . Осы схема шін
электрлік кйіне байланысты тедеулер рылады. Осы за бойынша
тарматаы токтарды крсетеді.
I1 = (1-0)g1 ; I2= (2-0)g2 ; I3= (3-0)g3 ; I4= (4-0)g4 ;
I5= (5-0)g5 . (4.1)
Кирхгофты бірінші заына тедік жазады да (4.1) ток мндерін ауыстырып
ояды.
І1+І2 +І3+І4+І5= (1-0)g1+(2-0)g2+(3-0)g3+(4-0)g4+(5-0)g5=0 (4.2)
Мндаы 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 0 – схеманы тиісті нктелеріндегі
потенциалдар. Соы тедеуден С нктесіндегі потенциалды аламыз.
0 = (1g1 + 2g2 + 3g3 + 4g4 + 5g5 )/(g1 + g2 + g3 + g4 + g5)
4.1-тедеуде мнін ауыстырады:
І1= (1-(1g1 + 2g2 + 3g3 + 4g4 + 5g5 )/(g1 + g2 + g3 + g4 + g5))g1=
1/g [(1- 2)g1g2 + (1- 3)g1g3+ …] .
Мндаы
g = gk =g1 + g2 + g3 + g4 + g5 ; k=1,2,3…
Алынан формулаа потенциалдар айырымын нктелер арасындаы 1,2,3...,... кернеу арылы ауыстырылады.
Uni= n- i
I1=U12(g1g2)/g +U13(g1g3)/g +U14(g1g4)/g +U15(g1g5)/g (4.3)
састы бойынша кез-келген ток шін:
In=Un1(gng1)/g +Un2(gng2)/g +Un3(gng3)/g +Un4(gng4)/g +Un5(gng5)/g (4.4)
Осы тедеуден n-сулелі жлдызша жаланан р тарматардаы токты жеке токтарды осындысы трінде крсетуге болады. Олар тиісті нктелер арасындаы кернеулерге пропорционал болып келеді. Мысалы,
I1=I12+I13+I14+…+I1h+…+I1n
Мндаы I12=U12*g1g2/g ; I13=U13*g1g3/g асты бойынша, кез-келген тарматаы ток шін:
Ih=Ih1+Ih2+Ih3+Ih4+…+Ihh+Ihn
(4.3-4.4) формулалар n(n-1)/2 тарматар санына те толы кпбрыш трінде келтірілген эквивалент схемасы шін
I1=U12g12+U13g13+U14g14+U15g15
I2=U21g21+U23g23+U24g24+U25g25
------------------------------------------------------------ (4.5)
I5=U51g51+U52g52+U53g53+U54g54
Кпбрышты тйін саны n-те, тйінмен байланысы ток саны n-1-мен жне рбір тарма кпбрышты екі тйінімен жаласан, сонда оларды тарма сандары n(n-1)/2 те. Демек, n-сулелі жлдызша жаланан схеманы,и кпбрышты схемаа трлендіруде
g12=g1g2/g , g13=g1g3/g
тедеуді пайдаланады.
Ал, кпбрыштан n-сулелі жлдызша жаланан схема трлендіру кері есеп болып саналады, жалпы жадайда n > 3 есепті шешімі табылмайды, йткені іздестіріліп отыран эквивалентті жлдызша жаланан тарматарды кедергілер (немесе ткізгіштер) саны n(n-1)/2 санынан аз. Шарт бойынша n(n-1)/2 анааттандыруа тиісті.
n-3 уаытында шарт саны n(n-1)/23 те, олай болса шбрыш кедергілерді рашан эквивалентті жлдызшаа трлендіруге болады.
(4.6) тедеуде n=3 кезінде ш суле жлдызды эквивалентті шбрыша тура трлендіреді, эквивалентті ткізгіштер шін:
g12=g1g2/(g1+g2+g3); g23=g2g3/(g1+g2+g3) ; g31= g3g1/(g1+g2+g3); (4.7)
немесе эквивалентті кедергілер шін:
R12=1/g12=R1+R2+R1R2/R3 ; R23=R2+R3+R2R3/R1 ; R31=R3+R1+R3R1/R2 ; (4.8)
Тек берілген кедергілерімен R12 , R23 , R31 шбрышты эквивалентті жлдызшаа трлендіру формуласын алу шін (4.8) тедігін белгісіз кедергілері ретінде олданамыз.
орытынды
Жер ыртысын геологиялы зерттеу, кен орындарын іздеу жне барлау, жер астынан атты, сйы жне газ кйіндегі трлі кен байлытарды алу, батпаты жерлерді рату, жер асты коммуникацияларын жргізу, т.б. кптеген жмыстар Брылау арылы іске асырылады. ыма Брылау кезінде тау жыныстарын бзып опаруды азір олданылып жрген тсілдері негізінен екі трге блінеді. Оны біріншісі — брылау аспабыны тікелей сер етуі арылы тау жыныстарын бзып опаратын механикалы діс, ал екінші тсіл бойынша тау жыныстары р трлі физикалы (термиялы, ультрадыбысты, т.б.) серлер арылы бзылады. Брылауды механикалы дісі айналдыра брылау жне соылап брылау болып екіге блінеді. Брылау аспабыны тріне (шнекті, штангалы, алмасты, тісті доалаты, т.б.), брылау машинасыны тріне (перфораторлы, пневмосоылы, турбиналы, т.б.), сондай-а, ыма азуды тсіліне (клбеу, тарматы, т.б.) арай Брылау бірнеше трге бледі. Тау жыныстарына физикалы сер арылы Брылау тсілдеріні ішінде термиялы Брылау ке тараан. опарып Брылау тсілін ндіріске енгізу ола алына бастады.
азіргі тада барлы кп фазалы жйелерді ішіндегі е ке тараланы ш фазалы жйелер, былайша айтанда, олар бірдей жиілікті жне бірлей амплитудалы, ал фазалары жаынан бір – бірімен салыстыранда, 1200 – а ыысан, ш электр озаушы кшіні жиынтыынан тратын – электр озаушы кшіні ш фазалы симметриялы жйесі болып табылады.
Айнымалы токты ш фазалы жйесін 1891жылы орысты ататы нертапышы инженер М.О.Доливо – Добровольский ашан болатын.Онда ол жйені негізгі туындысы болып табылатын – генераторлады, трансформаторларды,беріліс желілерін жне ш фазалы токты двигательдерін ойлап тапты жне зерттеді.
Пайданылан дебиеттер:
1.Касаткин А.С «Электротехника».
2.Зевеке Г.В, Ионкин Г.А, Нетушин А.В
«Основы теории цепей».
3.Балабатыров «Электр тізбектеріні теориясы».
4.Блажкин А.Г «Общая электротехника».
5.Бессонов Л.А «Электрические цепей».
6.Бычков Ю.А «Основы теории электрических цепей».