Персоналды гигиеналы трбиелеуге (жеке гигиенаа) ойылатын талаптар

228. Объектілерде персоналды жеке гигиена аидаларын сатауына жадай жасалуы тиіс. ол жуу шін араластырышы бар ысты жне салын су келтірілген, сабын жне жеке немесе бір рет олданылатын слгі орнатуа арналан рылымен жабдыталан ол жуатын олжуыштар орналастырылады.
229. Персоналды арнайы киімін жуу кір жуатын йымда (бар боланда) немесе зге де кір жуатын орында жргізілуі тиіс.
230. Ас блогыны ызметкерлері кемінде ш арнайы киім жиынымен (халат немесе шалбары бар кеудеше, бас киім) жне ажетті жеке гигиена аидаларын сатау жадайларымен амтамасыз етіледі. Ас блогыны ызметкерлері мынадай жеке гигиена аидаларын орындайды:
1) жмыс басталар алдында сырт киімді шкафа салады, олдарын сабынмен жне щеткамен мият жуады;
2) таза арнайы киімде жмыс істейді, шаштарын орамалды немесе алпаты астына жинайды;
3) жмыс процесінде саина, ала, саат жне баса да сынатын заттарды шешіп ояды;
4) ас блогынан шыатын жерде дретханаа баран кезде арнайы киімді шешеді, асханаа айтып келгенде олды ысты сумен, сабынмен жне щеткамен мият жуады, содан кейін арнайы киімді киеді.
зын тырна сіруге жне оны лакпен бояуа, арнайы киімді тйреуішпен тйреуге жол берілмейді.
231. Суы тию немесе асазан-ішек бзылу белгілері, ірідеу, тіліктер, кйіктер пайда болан кезде ызметкер бл туралы кімшілікке хабарлайды жне медициналы кмекке жгінеді, сондай-а отбасындаы барлы ішек инфекцияларымен сыраттану жадайлары туралы хабарлайды.
232. ызметкерде ішек инфекциясы, іріді тері аурулары, жоары тыныс алу жолдарыны абынуы, кйіп алу немесе кесіп алу жадайлары болса, уаытша жмыстан шеттетіледі жне тиісті тексеру жне дрігерді орытындысы бойынша медициналы баылау тексерісінен ткізілгеннен кейін жмыса жіберіледі.
233. Аспазды тиісті ксіби біліктілігі болу керек.

Оыту жне ндірістік практика жадайларына, мектеп оулытарын шыаруа ойылатын санитариялы-эпидемиологиялы талаптар

234. Жалпы білім беру жне арнайы білім беру йымдарыны топтарын (сыныптарын) толытыру осы Санитариялы аидалара 9-осымшаа сйкес абылданады. Жалпы білім беру обьектілерінде мектепалды сыныптарын (топтарын) йымдастыруа жол беріледі. Мектепалды сыныптарды балаларына арналан кн тртібі осы Санитариялы аидалара 10-осымшаа сйкес абылданады.
Балалар жне жасспірімдер тулік бойы болатын йымдардаы, интернат йымдарындаы, КББО, жетім балалар мен ата-анасыны аморлыынсыз алан балалара арналан, дамуында ауытуы бар балалара арналан білім беру йымдарындаы, жалпы білім беру йымдарыны зартылан кн тобындаы кндізгі серуенні затыы кемінде 1,5 – 2 саатты, кешке кемінде 2 саатты рауы тиіс.
235. Жалпы білім беретін йымдардаы сабаты затыы 45 минуттан аспауы тиіс. Бірінші сыныптарда бірте-бірте оу жктемесін арттыра отырып, оу сабатарыны «сатылы» режимін пайдаланады. ыркйекте 35 минуттан 3 саба; екінші тосаннан бастап райсысы 35 минуттан 4 саба; екінші жартыжылдытан бастап сабатар 45 минуттан жоспарланады. Ебек сабаынан баса біріккен сабатара жол берілмейді. Бірінші сынып оушылары шін бір жыл ішінде осымша бір апталы демалыстар болуы тиіс.
236. Оу аптасыны затыына арамастан, оушыларды негізгі (инвариантты) оу жктемесі бастауыш мектепте кемінде бес сабаты жне негізгі мектепте кемінде алты сабаты райды.
Жалпы білім беретін йымдардаы оу жктемесіні нормалары осы Санитариялы аидалара 11-осымшаа сйкес келеді.
237. Саба кестесін ран кезде бір кн жне бір аптаны ішіндегі оушыларды аыл-ой ебегіне абілеттілік серпіні ескерілуге тиіс жне осы Санитариялы аидалара 12-осымшаа сйкес иынды бойынша пндерді саралау кестесі пайдаланылады.
238. Апта ішіндегі жоары сынып оушыларына арналан оу жктемесі сейсенбі жне (немесе) срсенбі кндеріне оны барынша кп клемі келетіндей; кіші жне орта сынып оушылары шін сейсенбі мен бейсенбіге келетіндей бледі. Осы кндері саба кестесіне е иын немесе орташа жне жеіл пндерді ояды жне алан кндерге араанда пндерді саны да кбірек болады. Срсенбіде кіші жне орта сынып оушылары шін жеілдетілген кн кзделеді. Бір кн ішіндегі баллды е аз саны дйсенбі жне сенбі кндеріне келуі тиіс.
239. Сабатарды кестесі міндетті жне факультативті сабатар шін блек растырылады. Факультативті сабатарды міндетті сабатар саныны барынша аз саны бар кндері жоспарланады. Факультативті жне міндетті сабаты соы сабаыны басталуы арасындаы зілісті затыы 40 минутты райды.
240. Бастауыш мектепте осарланан сабатарды ткізуге жол берілмейді. 5 – 9-сынып оушылары шін осарланан сабатар тек зертханалы, баылау жмыстарын, ебек сабатарын, масатты (шаы тебу, жзу) дене шынытыру сабатарын ткізу шін жол беріледі. 10 – 11(12)-сыныптарда осарланан сабатарды негізгі жне салалы пндер бойынша ткізуге жол беріледі.
241. Жалпы білім беретін барлы трдегі йымдарды оушыларына арналан сабатар арасындаы зілісті затыы кемінде 10 минут, лкен зіліс (2 немесе 3 сабатан кейін) 30 минутты райды. Бір лкен зілісті орнына 2 жне 3 сабатан кейін райсысы 20 минуттан 2 зіліс жасауа жол беріледі. зілістер кезінде таза ауа барынша кп пайдаланылан жадайда, озалыс ойындары жасалады.
Ауысымдар арасында ылалды жинау жне желдету шін затыы кемінде 40 минут зіліс кзделеді.
242. Пн оытушысы сынып журналына деректерді енгізіп, й тапсырмаларын орындау ммкіндігін ескере отырып, оушылара й тапсырмаларын береді. й тапсырмаларын орындау шін сынылатын уаыт (астрономиялы саатпен): 2-3 сыныптарда – 1,5 сааттан асырмау, 4-5 сыныптарда – 2 сааттан асырмау, 6-8 сыныптарда – 2,5 сааттан асырмау, 9-11 сыныптарда – 3 сааттан асырмау.
243. Мектепалды сыныптардаы сабатарды барынша кп рсат етілген саны затыы 25 – 30 минуттан трт сабатан аспайды. Сабатар арасындаы зілістер кемінде 10 минут болуа тиіс.
244. Жазы демалыс кезінде жалпы білім беретін йымдар жанында дене шынытыру-сауытыру, оу-трбиелік ызметті жне балалар мен жасспірімдерді мдени бос уаытын ткізуді жзеге асыратын мектеп жанындаы лагерьлерді (аладарды) йымдастыруа жол беріледі. Мектеп жанындаы лагерьлер жмыс істеп тран кезде таматануды жне кндізгі йыны йымдастыруа жол беріледі. Таматануды йымдастыру кезінде осы аидаларды талаптары ескеріледі. Кндізгі йыны йымдастыру кезінде 1 балаа кемінде 4 м² есебімен жатын й-жайы блінеді, жеке кереуеттер (жазылатын кереуеттер) орнатылады, жеке тсек жабдытары (жайма, жасты тыс, крпе тыс) жне кемінде 2 слгі (аяа жне ола арналан) кзделеді.
245. Тірек мектебіндегі (ресурсты орталыта) оу-трбиелеу процесі бірыай оу жоспарыны негізінде жзеге асырылады жне магниттік шаын жинаталан мектеп оушылары шін затыы он кн оу сессиясын жргізу енгізіледі (баытты – азанны бірінші он кндігінде, аралы – апанны бірінші он кндігінде, орытынды – суірді шінші он кндігінде). Сессия аралы кезеде ашытытан оыту жзеге асырылады.
246. Техникалы жне ксіби, орта білімнен кейінгі жне жоары ксіби білімні оу бадарламаларын іске асыратын білім беру обьектілеріндегі оу жктемесі белгіленген білім беру стандарттарынан асып кетпеуі тиіс.
Осы Санитариялы аидаларды жалпы білім беру йымдарындаы оу режиміне ойылатын талаптарына сйкес, сондай-а йымны ерекшелігіне жне бейініне сйкес арнайы білім беру йымдарында трбиені жне оу сабатарын йымдастыру кзделеді.
247. Бір сарынды ебек кезінде (конвейерлік ндіріс, са бйымдарды жинау жне басалары) жмысты рбір 50 минутынан кейін 10 минутты зіліс саталуы тиіс; жмыса дейін жне рбір 2 саат сайын ндірістік гимнастика жргізіледі (7 – 8 минут). Станокта жмыс істейтін тоыма ндірісі мамандытары шін жмысты 3 – 3,5 саатынан кейін 40 – 50 минутты зіліс жасалады.
248. ндірістік оу оу-трбиелеу процесіні графигіне сйкес жргізіледі. Оушыларды технологиялы жабдытарды жндеуіне жол берілмейді.
249. Балалар мен жасспірімдерге арналан спорт объектілерінде алашы медициналы кмек крсету шін медициналы пункттер кзделеді.
Спорт жне дене шынытыру сабатарында оушылар спорт киімімен келіп, спортты ая киімін киюлері тиіс.
250. Объектілерде с, а жне балы асырайтын тірі табиат брышын йымдастыран кезде ветеринариялы ілеспе жаты болуы ажет.