МАЙДАНДАЫ ЛЫ ЖАРАСХАНА

 

алам, Жарас, саынып.

Хат жазамын мен саан.

Жеті жылдай кре алмай

Болып жрмін кнде ала.

Трбиелеп жасынан

сірген сені мен аа.

нер-ылым білсін деп

Білімді адам болсын деп

Тілеуші еді ата-ана.

 

Жасынан баулып араым

Тілегіді тіледім.

Кптен бері кре алмай

Саынды сені жрегім.

ылым-нер білуге

Мектепте оып жр еді.

сірген баулып кеесті

Жайнаан жаа глі еді.

Білім алып жргенде

Жасы толып міндетке

Отанды орар лы еді.

 

Толан со жасы міндетке

Отанды кетті орауа.

Мен де тілеп трамын

Жаманды саан болмауа.

айраттанып арсы тр

асты ылан см жауа.

ораты ылып майданда.

ылма зіе жан сауа.

Геройлы етіп ата ал

Тырыс артта алмауа.

ан кешкен ызыл майданда

Тзіп йрен талмауа.

 

Беті айтты жауларды,

Геройларды кшімен.

Тзіп-шыдап тра алмай,

Айрылды дшпан кшінен.

Бізді ызыл ырандар

Уралап ала рандар.

Бл сияты баытпен

Келсе аман ааа,

Тірі кріп сйгізсе,

йдегі арт анаа.

Кім тілектес болмайды

Отанды орар балаа?

 

Советті жаа жастары

Отан шін туансы.

Толан со жасы міндетке

Майдана белді буансы.

Советті ызыл скері,

Отаншыл герой жастары

Басын кесіп дшпанны

ылышын ана суарсын.

Жеіліп жауды скері,

Отаншыл герой жастары

Басын кесіп дшпанны

ылышын ана суарсын.

Жеіліп жауды скері,

Тас-талан болып кштері

ызыл тумен тулансын.

Жауды жеіп герой боп,

Ата алан герой кп,

Сен секілді жастардан

Тілегі солай ааны.

Сау айтса жауды иратып,

уып шыып Отаннан.

амалын басса кйретіп,

Апарып таста шыра

Арам тнін сйретіп.

Тілегі солай ааны.

ош боп тр алам, кргенше,

Сау-саламат крісіп

Аманды ол бергенше,

Жатсам трсам сол тілек,

Саынады шын жрек

Аман-сау айтып келгенше.

1942 жыл

АЙДАРА

 

араым, айналайын, Айдарым-ай!

Кре алмай дидарыды аланым ба-ай.

Еркелетіп сірген аа едім,

Кетем бе жете алмастан арманыма-ай.

Бір кру сені, алам, арман боп тр,

Саынып ауру жеіп таланым-ай.

 

Мінеки он жыл болды крмегелі,

Крісіп аманды ол бермегелі.

Жан иып Отан шін жрсі, алам,

Болмаса саынасы сен де мені.

 

Балалы ызыыды крдім, алам

Соымнан ара болып ерді, алам.

Жарасхан екеуіді атар стап

Кеесті трбиесіне бердім, алам.

Бір жатан ата мініп келгенімде,

Жгіріп анат аып келді, алам.

Мінгізіп біріді арта, біріді ала,

Боланша аттан тспей трды, алам.

Бл кнде ауру жеіп, уат бітіп,

Тадырды тртібіне кндім алам.

 

Тннен етім арылып,

Дем алысым тарылып,

Кні-тні жтелден

Дауысым бітті арлыып.

уат кетіп тнімнен,

Кеміп тірлік снімнен.

Ажал кзге елестейді,

Айырам деп жанынан.

ауіпке ауру айналды,

Мгедек болан жай алды.

Сйлегенім сыбырлап,

атты дауыс байланды.

ош бол енді, Айдарым,

Кре алмай сені аланым.

Тадыр баса таянып ,

Кетеді іште арманым.

ош бол, алам, Айдарым,

Осылай болды жайларым.

шып, алам, сюге,

Болмас па нсіп дидары.

 

 

АЙЫРАЛИ ЖИЕНГЕ

 

Мына сзге ла сал,

араым, алам, жиенім.

Тадырына кім кнбейд

лім деген иені.

Алыста оып жатсада

Бетіді тосшы сйейін.

Осы хатты жазанда

аламды ола аланда,

Кзімні жасы іркіліп

Босады буын жйені.

 

Естігенде бл хатты

Жыларсы, алам, жабыып.

Ана менен туыса

Шыдай алмай амыып.

айылы хабар естіді

Жргенде кптен саынып.

Бір кре алмай жзіді

айыа тола жрегі

Клайым тті зарыып.

Амал бар ма ажала

Тілегенмен тарыып.

Арманда ткен жан болды

Кзінен жасы аылып.

Ажал тура келген со

Ауру медеп жеген со

лімге трды баынып.

Мереке, аби, Ерболат

Мекені ара жер болып.

Тірі болса егер де

Болып еді оланат

сіресе Ерболат

Арты еді брінен

Тілі сайрап жатыпты

Жан кеткеше тнінен

Осы айы Клайа

Батып еді брінен.

 

Аырында зіне

Ажал ауру кез болды.

Осыларды артында

Жарыласын жалыз ап

Жетім деген сз болды.

 

айырали, араым

ткенге жылап, кінбе.

айыа арсы айрат ыл

Тзімсіз болып кетілме.

атардаы жігіт бол

Білім алып жетіл де.

Жарыласын артынан

йрыы мен анаты.

Тірі болып ер жетсе

Тез-а адам болатын.

Келер жылы келгенде

Жгіріп шыса алдынан

айыды сол жоятын.

Бетінен саан сйгізсе

Мейірім анып тоятын.

 

Осыны ойлап араым

Туысым жо деп амыпа.

Уайым етіп лгенді

зіді-зі жасытпа.

ажымай, талмай айрат ыл

Оу оы, жалыпа.

Білім білсе жасыда

Боларсы басшы халыа.

Аылмаса сабата

айраттанса сабыр ып.

Осыны ста шыраым

Сзімді са абыл ып.

Аман болсам егер де

Менде сені тірегі.

Ойыма алып кн сайын

Тілегіді тіледім.

Жасы азамат боп шыса

уанады жрегім.

Жан мен тнім сау болса

Жарасханмен бірдей ып

Трбиелеп жремін.

 

Естігенде бл хатты

Жылатар сені еріксіз.

Жеіліп кетпе айыа

айрат ылмай беріксіз.

Айдарбек пен Жарасхан

Бтен емес ол саан

Емесссі, алам, серіксіз.

 

Тірі жрсем бріде

атар адам боларсы.

Оу оы, талап ыл

Жректі басып жарасын.

Білім білсе, араым

Тез-а бзып кетесі

айыны соан амалын.

 

Алдыда бар трбие

айыны жеіп,шат ылар.

Аылы бар жас бала

Тсінер соан жаттыар.

Білімні кзі ашылса

Жастара жеміс шашылар.

Жректегі дертіді

Брін жуып сап ылар.

 

Жмали ата тжол мен

Ол да саан аморшы.

Тілегін тілеп алыстан

Тірі бол, алам демекші.

Кілде жо алаы,

Ала ылмай баады.

Алдынан арсы шыатын

мірали іні бар.

Олар да сені саынып

Бір круге ынтызар.

Келер жылы келгенде

Бетінен барып сйгізсе

лгендер тіріліп келгендей

Саынан кіл бір тынар.

 

Осыларды ойлап сабыр ып,

Кп жылама, араым.

Оып, кріп сзімді

Кілді бас алаын.

Сабырлы етіп оыса

Орны бітер жараны.

Алыста оып ждесе

Орта болып айыа

Менде ждеп аламын.

Айтып болдым сзімді

Болсын деп сен тзімді

Тотасын енді аламым.

 

 

АРТ АНАМА

 

арт ана, алы алай, тірімісі

Жандарды айы тартан бірімісі?

айымен артайанда ждеді-ау деп,

Аузында сйлескенні жырымысы.

 

Жазысыз айыпталып бала кетті,

Алды арты жары емес, ара кетті.

амаан арулыны ортасында,

Басында ерігі жо таран кетті.

Кеткенде анасына сйгізе алмай,

Кілінде баланы ала кетті.

 

айырып кп жылама мені шін,

Мен-даы тзе алмаймын сені шін.

Сабыр ет, тілек тіле жасааннан,

Келеді онан арты неге кші?

Тілегі ата-ананы абыл деген,

Перзентті мерейі стем болу шін.

Жолдас кп бірге жрген, жалыз емен

лы той кппен крген мені ісім.

Шешер деп діл заы кіметті

Аса кп айырмаймын соны шін.

 

Жасты та ол атпаушы е ойыныма,

Мінгізді еркелетіп мойыныа.

Келгенше он жасыма, лі есімде,

Жатаным апа еркелеп ойыныда.

Аналы ебегіді атаан жо

Кеше гр арыз ылмай мойыныма...

1940 жыл