КІЛІМ АТТЫ ТОРЫТЫ

 

Бармысы дай, жопысы,

Білді бе бізді хал жайды.

Бар болса абыл ете гр,

Даа лы ол жайды.

Жо болса жне зі біл.

Ар жаын ойым болжайды.

Болжай-болжай байаймын,

Жоыды ой кп толайды.

Орталанды кілім,

Су йса да толмайды.

тіп кеткен мірім,

Крген тстей болмайды.

Ел жртымнан айрылдым,

алайша жзім солмайды?!

Кндіз-тні айырсам,

Кілім неге обайды?!

Жректі басан айы-дерт,

Саат сайын зорлайды.

Ішім толан рт-жалын,

Мз салса да тобайды.

Кейбір кезде саым-ой,

шырып, анат омдайды.

Кп ойладым зіді,

Деп бір кні одайды!

 

Бермеді баса ырыты,

Салды атты рыты.

Одамады, крмеді,

Кілім атты торыты.

Траыды кп іздеп,

иялым да зорыты.

Біле алмадым, пайамбар,

алайша саан жолыты?

 

Басымнан кетіп адірім,

араы тнде аырдым.

дай діл деуші еді,

Осы ма сені ділі?

Жо, кртейіп алды ба,

Пендее жетпей мірі?

мытпастай кй болды,

Басыма салан жбірі.

Алтын сарай й болды,

Зорлыпен тнек камера.

Мынадан маан мы жасы,

Срасыз болса абірі.

Тарт, барайын жанымды,

алмады таат-сабырым.

Желмен шып барайын,

Алыс болса ауылы.

ле жазып жатайын,

Ауырмаса жауыры.

Ол жерде де бар шыар,

ле мар ауымым.

1943 жыл, рімжі трмесі

 

 

ЖАС КНІМ

Неткен ызы жас кнім,

Ішпей де жемей мас кнім.

Жуасыдым асаудай,

Жре-жре бас білдім.

 

Бір ызыын айтайын,

Жас кнімде істеген.

Алды-артымды байайын,

Барматы талай тістеген.

Суа да, жара итерді,

Жрем деп суы іспенен.

 

Жасты оты жалындап,

Имену деген болмайды,

Махаббат рыр арындап,

Кзіді келіп торлайды.

Тапса уел шаындап,

расы кейін борбайды.

ыры жаса келгенде,

Азайып айрат семгенде,

ткен жасты алыс ап,

Енді есіме онбайды.

Жасы кіші інішек,

Біз де сіздей клуші ек.

Іздеп барып онанда,

Тн араы боланда,

Ебектеп басып жруші ек,

ойнына барып кіруші ек.

 

Бозбалалар ла сал,

Талдап тауып біреуді ал.

ткен іске кініп,

Бір сырымды айтайын.

Жас кнімде алжабас,

Кп-а еді сайтаным.

 

Барайын деп бір кні,

йіне бардым Майсаны,

Майса деген енесі,

ара шаш слу айшаны.

Матанып сырта бртпей,

асыма адам ертпей,

Жекеше бардым жай шаын.

Белгі етіп ойымда,

Жанына амшы ойдым да,

Ала бйрек тайыншаны.

Алып шып жрегім,

Келмейді пахат тайсаым.

айшаа арнап аланмын,

Екі сомды май сабын.

 

Сйек тастап алдадым,

(Итке сйек арнадым).

Есіктегі ергеншек,

Жібін шешіп амдандым.

Ит разы сйекке,

Тапаннан со тамаын,

ылыындай баланы,

Жан-жаыма арадым.

йге кіріп болан со,

Есікке таы арадым.

йді іші араы,

Аз кідіріп отырдым.

 

Босаада ер жатыр,

стіне ала отынны.

Бір олында белбеуін,

Слдесіндей сопыны.

Шымылдыы желбіреп,

Слу жатыр млдіреп,

Жасыл тсті шымылды,

Тгіндей боп тотыны.

Ебектеп жылжып барамын,

Жолы за секілді,

ш метрлік араны.

Секем алып Майсадан,

Демімді іштен аламын.

Ыыранса Майсекем,

Селт етіп шошып аламын.

Кмген отты байамай,

Шоа да кйді табаным.

 

Бір кшемді ктеріп,

Жаындадым слуа.

марымнан шыуа,

Тлабойды ерітіп,

Іші-сыртым жылуа.

 

Байадым да айшаны,

О жаына ошалдым.

Шымылдыын трдім де,

Крпесін ашып ол салдым.

Келеуетті асында,

Шымылдыты ішінде,

Аз кідіріп оршалдым.

 

Клімсіреп жатандай,

айша жанны дыбысы,

йылы-ояу жатандай,

Сп-сйкімді тынысы.

ос танасын нсаппын,

Дл танадан стаппын,

Аат кеткен Ткені,

Сондаы осы бір ісі.

Суы олдан шошынып,

Демі алды тосылып.

Айайлады «апа! – деп,

Ойбай кім? – деп мнысы!»

Япырым-ау, япырым,

Сыбырлап мен де аырын.

Бір плеге алан со,

Шошытып баста алан со,

ндеме деп айтуа,

айдан барсын батылым.

ашуменен тылу,

Кткеншектеп жнелді,

Кйік кше батыры.

 

айша жанны даусымен,

Майса трды «ктек!» деп.

Аузы-басы шпектеп,

Есікке тра жнелді,

ашып шыып кетед, деп.

 

Дрсілдейді жрегім,

Сыртылдайды буыным.

Етпетімнен жатырмын,

Кеткендей біреу жентектеп.

«андай неме басынан!»

– Деп теді асымнан,

Тебініп жерді тепектеп.

 

Есік те шала байланды,

От жауа айналды.

Бза-сзе жнелдім,

Жасайын деп айламды,

Салайын деп сайранды,

Алысып жріп тгіппін

Астаудаы айранды.

Сонда крдім балалар,

Айрана ая тайанды.

Кездігімді алдым да,

Жібін идым есікті.

Асып-сасып шешіппін,

Майса жнге жібермей,

Аз кідіріп кешіктім.

Айтайын жне жаласын,

Жан айласы далбасым.

Аясын ба Майсеке,

Жіберіп алды балтасын.

Он шаты кн ауырып,

йтеуір ре сауыып,

Бастырмай жрді жамбасым.

Таы тыншым алмады,

айта барып жатпады,

лаымнан кетпеді,

Айайы мен аттаны.

Айтатап итпен жарысып,

Дретін де саптады.

Озандаан дауыспен,

Ит те тра аптады.

Етекті жлып ит алды,

Етке тісі батпады.

Сйек жеген кк ала ит,

Кілі біліп аппады.

Аман-есен тылып,

йтеуір дай сатады.

Адамды ота тсірер,

Суы жолды батпаы.

1943 жылы, рімжі трмесі