УАНДЫ–АРАЕКЕ АУЫЛЫНЫ АСААЛЫ ТІМГЕ

 

адірлі ел аасы тім аа,

уанды-араекеден заты аа.

Арын аа боланда, слем бізден,

дейі арнай жазан хатым, аа.

 

Ер басына кн туып сергелдеде,

Бейнетті жрміз дмін татып аа.

азаты азашылы жолыменен,

Орынды кпе айтамыз батып, аа.

 

уанды ыдыр онан ел еді ой,

Байып ба айран-шалап сатып, аа?

Сз жарасы сйекке таба болар,

Доса клкі болмайы, жата таба.

 

Арынны белді атасы уандытан,

Мааз бай, сбелі би, батыр шыан.

Сарыараны ен жайлап, мыды айдаан,

араекеде кім артты Саырытан?

ияш та тті дулеті асып-тасып,

Нрлан да тті жаланды жалпа басып.

Солардан мші алан мра бар ма,

Жан-жаа арадаршы кзді ашып?

 

Азына шыты шалып Сарыматайдан,

Ол-даы он жеті мы жылы айдаан.

Дастараны жиылмай ертелі-кеш,

Ат басын тартан емес Арын, Найман.

 

Алтайды мал сыймады аймаына,

т онып Аошар мен Сайдалыа.

Ба арап, ыдыр дарып толысыан,

Малайда Жанайдарды Мейрамына.

 

Оларды пейілі тар боп крген емес,

Желігіп жел нпсіге ерген емес.

Талтадап тиын санап, жала аса,

Дулет онар дегенге сенген емес.

 

Естігенде бзылан ниеттеріді,

Круге яламыз беттеріді.

От жапаса р ттін шыпас болар,

Орынсыз сз етеді текке кімді.

 

уанды Сарыараа анат жайан,

Шалыан ортасында Арын, Найман.

лы неден бзылды бгін сені,

Бата алан ел емес е арынбайдан?

 

Екі бие біткенге еліресі,

Тойып айран ішкенге семіресі.

азашылы алыпты млде мыт,

Керде аып, кекиіп, керілесі.

 

Біреу барса зімні ауылым деп,

аны бір айран аза бауырым деп.

Аяы аса, арасы жауыр жанны,

Сауысандай шоисы сауырын кеп.

 

Мз болып елді алды, тоымыз деп,

мірді еш арманы жоымыз деп.

Кні-тні дайдан тілейсідер,

Боталы тйе болсын боымыз деп.

 

Бл мінез ара тиіп, жана батты,

Кйініштен шыан сз тиер атты.

Кегі жо аайынды айтан назды,

Басы атты боланмен, тбі ттті

 

Адамшылы жатпай ма ят, ара,

Мал бітпес айыры жо пейілі тара.

Ауылыы іздеп барса шулайсыдар,

Секілді жемтік крген ара ара.

 

Арын аа баласы, ары бар деп,

аза ой азашылы аны бар деп,

Асап баран сорлыа тап бересі,

лген сартты ойнында наны бар деп.

 

Ол баран бір сорлы жан айдаудаы,

Баста еркі жо, ол-ая байлаудаы.

Мадай таса тигендей тіледі,

Бйырмай бір тостаан айран-даы.

 

Бас аманда ол-даы дурен срген,

Басынан ба тайан со тартан кірбе.

Атам аза ырым ып шыаратын,

А йып жыланды да йге кірген.

 

Бармайды ол тама іздеп табайын деп,

Барады жаын тартып, аайын деп.

Бас-аяын арайсы жылма аып,

Жарамды заты болса алайын деп.

 

Айырылып адірлі ата-анасынан,

Мал-млкі, сйген жары, баласынан.

Мал рлап, кісі лтіріп айдалан жо,

Жабылан жауыз жанны жаласынан.

 

Біз бір жан мспірлік сапардаы,

Елінен аула болып татар дмі.

«Ер арыса – руа...» деген бар ой,

Кешегі азаматтар атардаы.

 

Біз тскен жан тадырды азабына,

Бл мінез жат алы ел азаыма.

Клеке кзсіз болса аспас бойдан,

алмайы дос дшпанны мазаына.

 

Сіздерден срамаймыз бер деп кмек,

Аайына айтамыз оны не деп?

ара нарды жгі ауып айысанда,

Кз крсе, жібермей ме жат та демеп!

 

Туыстар темір жолды бойындаы,

Кетпесін арыз болып мойындаы.

ш жзді ортасынан азамат бар,

Айтаны кпе-назын ойындаы.

 

Деген бар «ба – буа, азбан – дуа»,

айысыз жан семірер ара суа.

Кре алмай араекені жасыларын,

Кездесіп жрміз бе лде см мен уа?

 

мала арын майды шірітетін,

Аз жаман рулы елді ірітетін.

Арты айтса биайып, кешірідер,

Ттындаы адамбыз кілі шетін.

 

Зілі жо, бл кпе-наз, зегі жо,

Кілде кір сатайтын кезегі жо.

«Тбі бірге – ттпейді», – деген маал,

Аайын – азары бар, безері жо.

 

Хат жазан алыс емес, жаыныыз,

Біз-даы здерідей ата лымыз.

Баста ерік жо, н бар ма сзімізде,

Теріс бос жрген шата малымыз.

 

Тадырды кермесіне кім келмес кез,

Біреуге ерте деген, біреуге тез.

Таы афу тініп, сзді аятап,

Абайдан келтірейік бір ауыз сз.

 

«Кеше бала е, келді ой талай жаса,

Кз жетті бір алыпта тра алмаса.

Адамды сй, Алланы хикметін біл,

Не ызы бар мірде онан баса!»

1953 жыл, Карлаг

 

 

АСАНБАЙ АСАРОВ

(1922–2001)

Аын, оам жне мемлекет айраткері Асанбай Асарлы Асаров – 1922 жылды 15 ыркйегінде Жамбыл облысыны Меркі ауданы, Ттті ауылында дниеге келген.

р трлі жауапты ызметтерді атаран. Экономика ылымыны кандидаты, Халыаралы Акмеология ылымдары академиясыны академигі, л-Фараби атындаы аза лтты университетіні профессоры. А.Асаров – «Тадыр» (1991), «Жма пен тоза жырлары» (1992), «Кзарас» (1997), «лы Транны лдары» (1998) жне т.б. кптеген кітаптарды авторы.

2001 жылды 13 тамызында Алматы аласында дние салан.