Азастандаы «Кіші азан».

1925-1933 ж. арасында аза лкелік партия комитетіні 1-хатшысы ызметіне Ф.И.Голощекинні келуімен социализмні брмалануы кшейе тсті. Айматы ксемшілікдік идеясын станды. «аза аулы азан лебін сезінген жо, сондытан «Кіші азан» ткерісін жасау ажет» деген идеясын насихаттады. «Кіші азан» ткерісіні негізгі баыты 2 топа блінді: 1. Елдегі нерксіп саласын са жне орташа дегейге баыттап, дамыту. 2. Елді шикізат аймаына айналдыру. Ірі саяси айраткер жне экономист Смал Сдуаасов «Кіші азан» баытына арсы шыып, з идеясын сынды. нерксіпті шикізат кзіне жаындату. азастанды ірі нерксіп еліне айналдыру.

2. азастандаы экологиялы мселелер (1946-1991 жж.)

1950 ж. бастап азастан наыз экологиялы апат аймаына айналды. Семей обл. Орналасан атом полигоны лемдегі зі трпаттас скери объектілерді ішіндегі е ірілеріні бірі еді.Сондытан да оны зартаптары да айтарлытай еді. Б.азастандаы Капустин Ярда атом полгигоны жмыс істеп трды. Ресми мліметтер бойынша Семей полигонында 1949 ж. 1963 ж. дейінгі кезеде ауада уаты ртрлі 113 ашы жарылыс жасалан. 1964-1986 жж 19 азанына дейінгі аралыта уаты 150 кт-а дейін 343 жерастылы жарылыс жасалан. Сына жарылыстары азастан жері мен халына аса ауыр зардаптар тигізді. Полигондар, е алдымен, здері орналасан жерді тоздырды. Ол жерді ауа райы згерді. Суы тартылып, ауасы мен шбі ластанды. Арал ірлеріін шаруашылыы атты зардап шекті. Брын балы шаруашылыымен айналысып келген мыдаан адамдар жмыстан айырылды. Елді мекендер аырап бос жатты. Арал ірегіндегі экологияны крт шиеленісуіне «Байоыр» космодромы да лкен серін тигізді. 1957 ж. жмыс істей бастаан космодром тіректегі 180 мы га айматы шаруашылы жаынан іске жарамсыз етті. Ауаа гептил тарай бастады.

Азастан Республикасыны Конституциясы: рылысы мен мазмны.

1995 ж. 30 тамызында бкілхалыты референдум Р-ны жаа Конституциясын абылдады. Онда мемлекеттік жне оамды рылысты йымдастырылу жне болашаа бадар стай отырып ызмет ету станымдары белгіленген. Адамны жне азаматты конституциялы мртебесі, мемлекеттік билік пен мемлекетті леуметтік базасыны айнар кзі ретінде адам мен азаматты ытары, бостандытары мен міндеттері баян етілген.

Билет

  1. азастандаы ауыл шаруашылыын жымдастыру.

1927 ж. желтосанда Компартияны XV съезі ауыл шаруашылыын жымдастыру баытын жариялады. 1932 ж. кктеміне дейін лкеде жымдастыруды аятау белгіленді. 1933 ж. дейін азастанда кшпелі жне жартылай кшпелі шаруашылыты отырышылыа кшіруді аятау кзделді. 1929 ж. 2-ші жартысынан бастап республикада жымшар рылысы жедел дамытылды. Алашы МТС-тер( машина-трактор станциялары) рылды. Ауылдар мен оныстара 8 мы жмысшы жне 1204 «жиырма бек мыдышылар» жіберілді. Абыралы ауд.-70%; Жымпиты ауд. 60%; Жнібек ауд. 95% шаруашылы жымдастырылды. Шбартау ауданыында малды 80%-ы мемлекетке етке ткізілді. Балаш ауданына 297 мы мала салырт салынды.

  1. азастанда XX асырды басындаы халы аарту ісі.

19 2-ші жартысы мен 20 . бас кезіндегі азатар арасындаы халы аарту ісіні ерекшеліктерін тарихи оиалармен тыыз байланыста арастырып, оны рбу ерекшелігін шынайы трде крсетуге ммкіндік аламыз. Бл ретте азатар арасындаы мсылманды мектептер мен медреселерді халы білім берудегі рлі, оан отарлы билікті тосауыл ою масатын да орыстандыру міндетін жзеге асыратын орыс-тзем мектептерін ашуы, мсылманды білім беру ошатарына жаа серпін берген ждидтік, аымны алыптасу секілді дерістерге назар аударылды. Сонымен атар азатар арасындаы халы аарту ісінде зіндік орындары бар Ы.Алтынсарин, Н.П.Остроумов секілді т.б. айраткерлерді тлалы келбетіне кіл блінеді.

  1. азастанны геосаяси жадайы.

азастанны геосаяси жадайы лкен згерістерге шырауда. Осыан байланысты Р арулы Кштеріні скери доктринасы орташа мерзімді кзеге есептеліп жасалан (1999-2005 ) оранысты сипата ана ие. азастанны геосаяси жадайын талдау туралы азастанны халыаралы саясаты жне оны артышылытары туралы білімдерін олдана отырып, олара сер ететін факторларды талдау. Геосаяси- мемлекеттерді немесе мемлекет блоктарыны ауматы-кеестік ерекше жадайларыны жергілікті, айматы, рлыты жне лемдікк халыаралы дерістеріндегі орны мен наты тарихи ыпалын тсіндіретін теория. Геосаясат адамдарды белгілі бір масата жету шін билікті алайша тудырып оы сатауын бейнелеу шін олданылатын діс болып табылады. Мемлекует дегейінде бл діс мемлекетті мдделеріне жету жне ызметін атарудасаясат, экономика жне скери кшті алайша олданатынын крсетеді.

Билет.

  1. 1931-1933 жж. Ашаршылы.

Голощекин ауылды кеестендіру жмысы ді де лсіз, оны кшейту керек деп есептеді. Шабынды жне егістік жерде айта блу, тркілеу, азы-тлік салыы, кштеп отырышыландыру мен жымдастыру барысындаы зорлы-зомбылытардан кп азап шеккен е алдымен аза халы болды. Бар дниесінен, мал-млкінен, рал-саймандарынан, тіпті жертлесінен де айырылан азатар ашаршылыа шырап, босынкйге кшті. Мал шаруашылыы тере кзеліске шырады. жымдастыру арсаында азастанда 40,5 млн бас еді, ал 1933 ж. 1 атарында олардан аланы 4,5 млн бас еді. 1931-1933 ж. бкіл азастанды шаынаалан аштытан 6,2 млн республика халыны 2,1 млн-ы ырылды.лкелік партия комитетіні Торай ауданындаы укілі 1932 ж. ыркйегінде мнда р адам басына орта есеппен 56 кг ана асты жне 1 ана мал аланын, ал блар 6 айдан кейін млде таусылып, атарды соына арай, ысты ааан, сары аязында наыз иямет орнайтынын алдын ала ескертіп, дабыл аты. Ол сонымен бірге кейбір толы емес млімметтер бойынша ауданда е кемі 2042 адам ашты рбаны боланын, ал 8500 адам аштан лейіндеп жатанын рамысов пен Кахианиді, Исаев пен лымбетовты аттарына жолдаан ресми млімдемесіне ашы айтты.

  1. 1946-1980 жж. азастандаы мдениет.

Соыстан кейінгі жылдарда мдениетті материалды базасы лсіз болды. Тек 1950 ж. ішінде мдениетті дамыту жадайы біртіндеп тзеле бастады. 1950-1965 ж. арасында Республикадаы ылыми-зерттеу институтарыны, филиалдар мен блімшелеріні саны 38-ден 84-ке дейін, ал оларды істейтін ылыми ызметкерлерді саны 3,3 мынан 18,2 мыа дейін сті. ылым академиясында азастан алымдары жемісті ебек етті. аза КСР А-ны ылыми мекемелері 1946-1949 ж. халы шаруашылыына енгіз шін 900-ден астам сыныстар мен зерттеулер сынды. 1950 ж. ішінде оамды ылымдарды зерттеу ауымы кеейтілді.

  1. XXI асырдаы азастан Республикасыны экономикалы дамуы.

азастан экономикасы-азастанда наты жмыс істетін нарыты экономика рылды. 2006 ж. мамырда экономикадаы жмыспен амтыландар саны 7991,4 мы адам болды. нерксіптік жетекші салаларыны атарына тсті жне ара металлургия жатады. азіргі тада экономикалы дамуды негізгі кзі елді шикізат леуетін пайдалану болып табылады. 1985 ж. салыстыранда кмірдегі шикізатын ндіру клемі 225 пайыза сті, ал дни жзі бойынша бл крсеткіш 1,3 есге жуы сті. 2005 ж. мнай ндіру 61,9 млн. Тоннаа, табии газ ндіру 25, млрд текше м болды. азастанда болашата ашы кен орындарын игеру есебінен 2015 ж. арай 150 млн. Тонна мнай жне 79 млрд текше м газ млшерінде кмірсутегі шикізаты ндіріледі. 2009 ж. бастап мнай ндіруді негізгі сімі Каспий шельфінде байалады деп кзделіп отыр.

Билет