Суды табии химиялы рамы мен химиялы ластануына байланысты ауруларды жіктеп тсіндірііз

Су — сутегі мен оттегіні алыпты жадайларда тратылыын сатайтын арапайым химиялы осылысы. Ауыз су, тіршілік кзі, ол Жер шарыны 3 / 4 блігін алады, тірі азаларды 60-70%-ы, ал сімдіктерді 90 % -ы судан трады.[1]

Жер бетінде тіршілік е алаш сулы ортада пайда болды. Су — бкіл тіршілік иелеріні негізгі рамдас блігі. Бдан баса суды тіршілік шін физикалы-химиялы асиеттерді: жоары жылу ткізгіштік жне жылу сыйымдылы, жоары тыызды, ауа тыыздыыны шамамен 800 есе артуы, млдірлік, ттырлы, атан кезде мзды клемін лайтуы жне таы баса олайлы асиеттері болады. Біржасушалы жне кпжасушалы азалар жасушаларыны биохимиялы дерістеріні барлыы сулы ортада теді. Су р трлі климатты жадайлардаы физиологиялы дерістерді калыпты туіне себепкер болады. Ол сондай-а кптеген минералды жне азалы заттарды жасы еруіне себепкер бола алады. Табии су рамында сан алуан тзды болатыны да сондытан. Азалар жымды заттарды тек еріген трінде сііреді.

Химиялы асиеті

Сутек пен оттекті химиялы осылысы.Массалы рамы: Н —11,19 %, О — 88,81 %.Молекулалы массасы 18,0153. Су планетамыздаы е кп тараан заттарды бірі; ол ш трде — бу, су жне мз кйінде шырасады; кшті еріткіш.Су айдауыш мнара- елді мекендерді сумен амтамасыз ету жйесіндегі су тімі (шыыны) мен ысымын реттеп отыруа арналан рылыс. Ол цилиндр трізді етіп арнайы болаттан немесе темір-бетоннан жасалан шаннан жне оны ктеріп тратын тіреуіш рылымнан трады. Мнараны биіктігі 25—30 м-ге, шаныны сыйымдылыы ондаан текшелерге жетеді. Тіреуіш кірпіш не ааштан жасалады. Шан ішіндегі суды ыста катып алмауы жне ластанбауы шін ол жылу ткізгіштігі тмен жеіл материалдармен апталып, сті шатырмен жабылады.

Су.Суды сапалы рамы сутек пен оттектен тратыны, ал санды рамы екі сутек атомы мен бір оттек атомынан тратындыы млім.

Суды айырылуы электр тогыны серінен жреді, бл реакциямен сендер сутекті алу дісі бойынша таныссыдар:

2H2O2H2+O2

Крделі затты рамдас бліктеріне айырылуы — анализ деп аталады.

Суды ластануы

1)Шаруашылы жне ауыз су ретінде пайдаланатын су тоандарына ятын аындардаы суды былаушы зиянды заттарды шептік млшері арнайы ережемен белгіленген жне онда зиянды заттар тізімінде 400- ден аса атау тіркелген.

2)ндірістік масатта пайдаланылатын суды зі жмыс істеушілерге зиянсыз, рал-жабдытарды жемірілуін, оларды тбіне тз труын туызбайтындар жненім сапасына кері сер етпейтіндей болуы тиіс.ауыл шаруашылыы алаптарын суаруа жмсалатын су сімдікке зиянсыз жне нім,тсім мен топыра сапасын нашарлатпайтын болуы тиіс.

 

3)Су оймалары да р трлі масатта олданылатындытан, оларды быланудан сатау шараларын негіздеу шін зияндылы дегенні, зі не екені, оны андай дрежелері, белгісі бар екенін анытап алу керек болады. «Жерсті суларын тгін сулармен быланудан сатауережелері» бойынша суды былнубелгісіне оны дм арылыбілінетін асиеттеріні згеруі рамында адама, жан-жануарлара, са, балыа, жемдік жне ксіптік азалар зиянды заттарды болуын жатызады. Сондай-а су азаларыны алыпты мір сру жадайын крт згертуі ммкіндіктен, суды ызуыда алыпты мір сру жадайын крт згертуі ммкіндіктен суды ызуыда баылауда болуы тиіс.

Соы жайт бкіл лемдік денсаулы сатау йымыны нсауында да арнайы крсетіледі, онда «егер су, оны рамын немесе тбіні бедерін згерту салдарынан су пайдалануды кез келген тріні бірі шін жарамсызды танытса, оны быланан деп есептеу керек» деп жариялаан. Су сапасына атысты жасалан «Тазалы ережесі жне жерсті суларын быланудан сатау ережесіні су бгендерін, оларды тазалы дрежесіне арай екі топа бледі. Бірінші топа ауызсу жне мдени-трмысты масаттаы су бгендерін, (оларды ) екінші топа балы шаруашылыы масатындаы су таамдары жатады. Ереже бойынша су бгендеріндегі алып жрген ермелер мен жзгіндер млшері, суды иесі, дмі, тсі, ызуы, РН мні, рамы жне ондаы минералды ермелерді,суда еріген оттекті ойырлыы, суды оттекке деген биологиялы сранысы, улы жне зиянды заттар мен ауру тараташ бактерияларды рамы мен шектік жіберімдік ойырлыы назарда сталып, тексерілуі тиіс. Тгін су млшері, соны ішінде рамында зиянды органикалы осылыстар бар тгін су млшері жылдан-жыла артып келеді. Сондытан оларды тазартуа оса баса кешенді шаралар жйесін олдану ажеттігі туады. Мысалы: сйы алдытарды сол ндірісті зінде андай да іске жарату, су пайдалануды азайт, ндіріс ішінде су айналымын алыптастыру, яни суды ата пайдалану, сусыз технологиялара кшу жолдарын ойластыру ажет.