Апаратты лшеу бірліктері. Апаратты беруді формалары. Апарат клемі. Апаратты лшеу

Кнделікті трмыста адам шін апарат дегеніміз - бл бір нрселер жнінде хабарлау жне малуматтар беру. Ал кез келген хабар, деректер шін апарат бола ма? Мысалдар келтірейік: 1-мысал. Сені досы: "Кндіз - жары, ал тнде - араы" десе, бл хабар сені тек таалдырар еді, себебі ол белгілі нрсе. Демек адам хабардан апарат алу шін ол жаа, яни белгісіз болуы керек. 2-мысал. "Каузалды схема - леуметтік абылдауда талдау, себептілік принциптерін белгілеу шін олданылатын ым". Бл "Каузалды схема" ымыны анытамасы леуметтік психологиядан алынан. Біз бл анытаманы бірінші рет кездестірсек те, ол біз шін апрат емес, йткені біз леуметтік психология ылымымен таныс емеспіз рі оны терминдерін тсінбейміз. Демек хабар бізге апарат беру шін, ол тсінікті болуы, яни біз оны толы абылдау шін, алдымен сол салада сйкес біліміміз болуы керек. рбір адам шін берілген хабарды мні р трлі болуы ммкін (жаалыы, пайдалылыы, т.с.с. ) жне сонымен байланысты апарат болуы да, болмауы да ммкін. Ал техникалы кзарас бойынша рбір хабар апарат болып табылады. Сонымен апарат алу дегеніміз бізге тсінікті жаа млімет беруді, яни білімді толытыруды білдіреді. Мысалы, апарат тек нсаулар мен фактілер ана емес, ол бізді кіл кйімізге сер ете алады: уаныша блейді, толандырады, майтады. Сйлесу барысында алынан малуматтарды жалпы клеміні жартысынан кбі гімелесушіні дауыс ыраына, оны бет-лпетіні былуына, олыны имыл-озалысына, яни сйлесуді жалпы жадайына байланысты бааланады. Е крделі мселе апаратты саны жаынан баалау, яни лшеу мселесі. Мысалы, ылыми жаалытардаы, жаа музыкалы стильдегі, оамды даму теориясындаы апараттар клемін баалау те иын. Апаратты техникалы жаынан лшеуге болады. Техникада мамандара хабар жіберу жйесі арылы апаратты анша млшері тетінін, алдыы апарат жадта анша орын алып транын, келесі апарата анша орын керек юолатынын анытап отыру керек. Сондытан техникада жіберілетін хабарды маынасына арамай, адамны апаратты баалауын ескермей, здеріні апаратты санды баалауын енгізеді. Технкада саталатын, нделетін немесе жіберілетін табалар, символдар тізбегі апарат деп саналды. Бл ретте берілетін апаратты клемі наты хабардаы символдар санын санау арылы аныталады. Демек, хбарды апаратты клемі деп - хабарды зындыын, яни хабарды жазу шін пайдаланылан символдар санын айтады. Есептеуіш техникда кез-келген хабарды жазылуы екілік алфавитте жасалатыны бізге млім. Ендеше саталатын, берілетін апарат клемі ондаы екілік белгілер санына те. Осылай арастыранда хабарды е кіші лшемі бір екілік разряда немесе битке те болады. Апаратты лшеу бірлігі 1 битке те. Одан олайлыра лшем бірлігі - сегіз екілік разрядты жиынтыы - 1 байт, ол символдарды кодтауда жиі олднылады. Бір байт 8 битке те. Ыайлы болу шін биттер жне байттармен атар апарат клемін лшеуді аса лкен бірліктері енгізілген: 1 Кбайт (килобайт) = 1024 байт = 1000 байт 1 Мбайт (мегабайт) = 1024 Кбайт = 1 миллион байт 1 Гбайт (гигабайт) = 1024 Мбайт = 1 миллиард байт Мысалы, кітапта 190-а жуы бет бар, бір бетте шамамен 38 жол, ал бір жолда 68 символ бар делік. Кітапта суреттер жо жне ол тек мтінмен толтырылан деп есептесек, онда кітапта 190*38*68 = 490 960 символ боланы, басаша айтанда, оулыты апаратты клемі 490 960 байта немесе = 500 Кбайта те. Апаратты лшеу бірлігі белгілі боланнан кейін, ол андай жылдамдыпен берітеліндігін,яни уаыт бірлігінде апаратты андай клемі берілетіндігін анытауа болады. Апаратты жіберу жылдамдыы бит/с, байт/с, килобайт/с жне т.б. бірліктермен лшенеді. Мысалы, телефон сымы арылы жіберілетін апарт жылдамдыы шамамен 4 Кбайт/с, адамны мтінді оу жылдамдыы шамамен 38 байт/с, ал сйлеу жылдамдыы 16 батй/с жуы болады. Хабарламаны апаратты клемі хабарламадаы символдар санына те. Символдарды сегіз разрядты екілік сандармен, яни байттармен сыну абылданан. Клемі жз мегабайт болатын жада: - 50 000 беттік мтінді; -150 трлі тсті слайдтарды; -1,5 саатты сздік аудиожазбаны; -10 минутты стереомузыкалы зіндіні; -15 секундты фильмді орналастыруа болады.