HTML-тіліні атаратын ызметі,командалары HTML-жатыны жалпы рылымы,негізгі тегтері

HTML гипертекстік тілін 1989 жылы World Wide Web гипертекстік жйесін блуді деу технологиясыны компоненттеріні бірі ретінде Тим Бернер – Ли сынаны белгілі. Гипертексті блу негізіне жатты рбір элементі тегтерімен оршаан элементтерді жиынтыы трінде крсетуге болатын жатты сипаттауды тегтік моделі жататын болан. зіні мні бойынша тегтер программалау тілдеріндегі «BEGIN / END» жаша ымдарына жаын жне локальды айнымалыларды HTML аттарыны арасындаы амалдарды облысын білдіреді , жаттаы тексттік э лементтерді тсіндіру ережелеріні амалдарын анытайды жне т. б.

HTML тіліні атаратын ызметі .

Web – паратары экранда ышам трде безендіріліп, крсетілгенмен, HTML тілі мтіндерді пішімдеп крсететін тілге жатпайды. йткені рбір ттынушы ртрлі компьютерлерді пайдаланады. Сол себепті жаа ана зауыттан шыан бір компьютерді Windows жйесінде жмыс істей алатын броузері бар болса, екінші бір ттынушы компьютері тек MS DOS жйесінде жмыс істейтін ескі броузерді пайдалануы ммкін. Бл екеуіні крсету ммкіндіктері ртрлі боландытан, бір файл екеуіне 2 трлі болып крсетіледі. Ал шінші компьютердегі Web – параты мтіндері заиптара арналан. Брайль аріптері арылы берілсе, оны нтижесі тіпті басаша болады. жаттарды ртрлі ттынушыны ртрлі рылыларда жне ртрлі броузер программалармен кретіндіктерін ескерсек, HTML тілін мтіндерді форматтау тсілдерін жазуа арналан тіл деп атауа болмайды. Ол Интернеттегі мтін бліктеріні атаратын ызметін анытап, соларды рбір ттынушыа бейімдеп жеткізе алатын жатты функционалды трде белгілейтін тіл болып табылады.

HTML командалары.

HTML тіліні бастапы мтінді белгілейтін командалары тег (tag) деп аталынады. Тег символдар тізбегінен трады. Барлы тег «кіші» (<) символдарынан басталады да, «лкен» (>) символымен аяталады. Осындай ос символ тізбегі брышты жашалар деп те аталады. Ашылатын брышты жашадан со команда аты болып табылатын тйінді сз – тег орналасады.

HTML тіліндегі рбір тег бір арнаулы ызмет атарады. Оларды жазылуында ріптер регисторы ешбір роль атармайды, бас ріпті де, кіші ріптерді де атар олдана беруге рсат етілген. Біра тег атауларын жай мтіннен айыру масатында оларды бас ріппен жазу алыптасан. HTML тіліні бір тегі детте жатты белгілі бір блігіне, мысалы бір абзаца ана сер етеді. Осыан орай екі тег атар олданылады. Бірі – ашады, екіншісі – жабады. Ашатын тег белгілі бір сер ету ісін бастайды, ал жабатын тег сол серді аятайды. Жабу тегтері иаш сызы символымен басталуы тиіс.

Кейбір тегтер з жазылу орнына арай тек бір ана серін тигізеді. Мндайда жабу тегі ажет болмай алады да, ол жазылмайды. Егер тег ретінде HTML тілінде олданылмайтын тйінді сз жазылып кетсе, онда оны ешбір сері болмайды. Броузер арылы жат экранда крсетілген жата тегтерді здері бейнеленбей, тек оларды жат мтініне тигізетін сері ана блініп тр.

Тег атрибуттары.

Кбінесе ашылу тегтеріні тигізетін серлерін трлендіретін оларды атрибуттары болады. Атрибуттар немесе сипаттамалар — тег атауыны жне бір бірінен бос орын арылы блініп жазылытын осымша тйінді сздерден трады. Кейбір атрибуттар оны мнін жазуды талап етеді. Атрибут мні оны тйінді сзінен тедік белгісі (=) арылы блініп жазылады. Атрибут мні остырнашаа алынып жазылуы тиіс, біра кейде остырнашаны жазбауа да болады.

HTML атрибуттары ш топа блінеді:

1. Жалпыа бірдей орта атрибуттар.Барлыы алтау, оны тек кбіне тртеуі олданылады: id, class, title, style.

2. Оиа (событие) атрибуттары.Блар javascript кодында олданылады.Мысалы, мені сайтымдаы р мааламны соында пікір алдыру деген тйме сондай атрибут арылы іске осылады.

3. Жеке зіндік атрибуттары.Мысалы, <a></a> сілтемеге арналан тегте зіні href атрибуты атар жреді.

азіргі уаытта HTML тегтеріні басым кпшілігіні атрибуттары CSS арылы сипатталып, жеке стильді файл ретінде HTML парашасына жктеледі.Сондытан, атрибутты маынасы CSS ке арналанмааламда лкен орын алып сипатталады

Тсініктемелер

Программалау тілдерінде тсінік беретін сздер – комментарийлер жазылатыны сияты мнда да программаны орындалуына еш сер етпей, оны тсінуді жеілдететін тсініктеме мтіндер жазып отыруа болады. HTML тілі комментарийлері арнайы символдардан басталады да, тсінік беретін мтін осыан жаласа жазылады.

HTML жатыны рылымы.жатты функциональды блігі мен негізгі блігі .

HTML жаты сол жатты негізгі мтіні мен белгілі тегтер деп табылады. Сондытан оны растыру шін жай мтіндік редакторды, Windows ортасындаы блокнотты пайдалана беруге болады.

1. HTML жатыны кез-келгені <html> тегінен басталып соан сйкес жабылу </html> тегімен аяталады.

2. Осы екеуіні ортасында жатты таырыпты блігі мен тласы болып келетін негізгі блігі орналасады. жаты таырыпты блігі <head>типтеріні ортасында труы, жалпы жат туралы млімет береді. детте бл блікті <title> тегтерімен шектелетін жатты ресми атауы орналасады. Бл атау терезе таырыбында тратын функцияны аты.

3. Жазылатын мтін жат тлaсы деп аталатын <body> </body> тегіні ортасында жазылады. Осы айтылан 4 тег HTML жатыны кез-келгенінде болуы тиіс.

Мысалы: <html> <head> <title> жат таырыбы </title>

</head>

<body>

бл мтін экрана шыады

</body>

</html>

 

HTML-документіні рылымы

HTML-документті табалауа арналан тег-ті тіл. Кез келген HTML тіліндегі документ элементтер жиынтыын крсетеді, жне р элементті басы мен соы арнайы тег арылы белгіленеді. Одан баса, элементтерді арнайы асиеттері бар атрибуттары бола алады(мысалы,font-элементіні тсі немесе шрифт лшемі). Атрибуттар ашылып жатан тег-ті ішіне жазылады. HTML-документіні фрагменттеріні мысалдары:

Екі тег арасындаы текст - ашылан жне жабылан. <a href="http://www.example.com">Бл жерде элемент href атрибуты бар, ол гиперсілтемені білдіреді.</a> Бос элемент мысалы:

кез келген HTML-документ HTML нсасыны спецификациясына жауап беретін <!DOCTYPE…> жолынан труы ажет, ол блай крсетіледі: