Экономикалы жоспарлауды нысандандырылан дістері

Нысандандырылан дістергеэкстрополиция дістері мен лгілеу дістер жатады.Олар математикалы теорияа негізделеді.

дістемелік жоспарда кез келген жоспарды негізгі ралы экстраполяция схемасы болып табылады.Экстраполяцияны мні жоспарлау обьектісіні брын жне алыптасан дамуды траты тенденцияларын зерттеуден трады.

Экстраполяцияны формалды жне болжамды трлерін ажыратады.Формалдыэкстраполяция жоспарлау обьектісі дамуыны брыны жне азіргі тенденцияларын болашата сатау туралы йарымнан трады,болжамды экстраполяция кезінде іс жзіндегі даму келешектегі трлі факторлар серіні згеруін ескере отырып зерттелетін дерісті динамикасы туралы болжаммен байланыстырылады.

Экстраполяция дістеріарасында е аз квадраттар дісіне ЕАК негізделген функцияны тадау дісі ке ріс алды.азіргі жадайда ЕАК модификацияларына реттелетін тренді бар экспоненциалды тегістеу дісіне жне бейімделме тегістеу дісіне баран сайын кп мн бере бастады.

Экстраполяция дістері барынша таралан жне пысыталан болып табылады.Экстраполяциялы дістерді негізін эмпирикалы атарды зерттеу райды.Эмпирикалы атар бл уаыт бойынша бірізділікпен алынан кптеген байаулар кеінен олданылады.Математикалы трыдан ол функцияны згеру заыны оны байау аясынан байау кесіндісінен тыс жатан ріске таралуын білдіреді.

Функцияларды іріктеу дісі экстраполяцияны таралан дістеріні бірі.Тренд экстраполяцияны басты кезеі эмпирикалы атарды бейнелейтін функцияны отайлы трін тадау болып табылады.Ол шін уаытты атарды тегістеу арылы туелділік трін тадауды жеілдету масатымен бастапы мліметтер алдын ала трлендіру ткізіледі.діс крсеткіштерді факторлара туелдлігіні балама нысандары болуын йарады.

Функцияларды іріктеудісімен экстраполяциялау салмаы бірдей бастапы атарды барлы мліметтерін ескереді.Е аз квадраттарды классикалы дісі лгідегі бастапы апаратты бірдейлігін йарады.Алайда тжірибе крсеткеніндей экономикалы крсеткіштерді ескеру тенденциясы бар.Барынша кейінгі байауларды болашатаы дерісті дамуына сері ертедегілеріне араанда елеулірек.Динамикалы атарлар мліметіні ескіру мселесін реттелетін тренді бар экспоненциалды тегістеу дісі шешеді.Ол барынша кейінгі байаулара ертедегілеріне араанда кбірек салма берілетін сонымен бірге байаулар салматары экспонент бойынша кеміп отыратын дерісті бейнесін руа ммкіндік береді.Нтижесінде дерісті орташа дегейін емес соы байау стінде алыптасан тенденцияны сипаттайтын туелділік параметрлеріні баасын алуа ммкіндік туады.

лгілеу дістері жоспарлау дерісінде математикаклы туелділіктер мен атынастар трінде зерттелетін экономикалы дерісті нысандандырылан бейнелеуін білдіретін алуан трлі экономика математикалы лгілер пайдалануды йарады.Келесі лгілерді ажыратады: матрицалы ,отайлы жоспарлау , экономика статистикалы трендтік,факторлы, эконометриялы тйсіктік шешімдер абылдау.

лгілеу обьектіні немесе дерісті алдын ала зерттеу негізінде лгіні руды ,оны елеулі сипаттамаларын немесе белгілерін ажыратуды йарады.лгілерді пайдалана отырып экономтикалы жне леуметтік дерістерді жоспарлауа лгілерді зірлеу оны тжірибелік талдау лгілер негізіндегі болжамды есептер нтижелерін обьекті немесе деріс кйіні іс жзіндегі мліметтерімен салыстыру кіреді.

Экономикалы жне леуметтік дерістерді басару дегейіне байланысты макроэкономикалы ,салааралы ,ауданаралы ,салалы,айматы лгілерді жне микродегей лгілерін фирма дамуыны лгілерін ажыратады.

Экономика дамуыны аспектілері бойынша негізгі орларды дайы ндірісін ебек ресурстарын бааларды жне т.б. жоспарлау лгілерін ажыратады.лгілерді жіктеуді біратар зге белгілері де бар:уаытты,клік,ндірістік.