Баылауа арналан сратар

1.Табиатты пайдалану ызметі мен табии ресурстарды тымды пайдалануды жоспарлау маыздылыы неге байланысты?

2.Табии ресурстарды тымды пайдалану мен оршаан ортаны орауды лтты бадарламасы андай блоктардан трады?

3.Табии ресурстарды жекелеген трлерін тымды пайдалану мен оршаан ортаны жоспарлау дістемесін тсіндірііз.

Таырып. Ебек ресурстарын тымды пайдалану мен халыты трмыс дегейін жоспарлау

Дріс масаты: Ебек ресурстарын тымды пайдалану мен халыты трмыс дегейін жоспарлау дістемесін мегеру.

Негізгі сратары:

12.1 Жмыс кшіне ажеттілік пен оны сынысын жоспарлау

12.2 Мемлекетті леуметтік саясатыны динамикалыы жне оны жзеге асырудаы жоспарларды рлі

12.3 Халыты трмыс дегейін жоспарлаудаы леуметтік нормативтер мен е тменгі ттыну бюджетіні рлі

Жмыс кшіне ажеттілік пен оны сынысын жоспарлау

Ебек ресурстары –бл дене абілеті, арнайы білім мен тжірибе жиынтыына орай материалды жасай жне ызмет крсету саласында ебек ете алатын халы блігі.

Халыты жалпы санынан ебек ресурстарын блуді критерийлері мемлекет орнатып, оамды рлыса, адамдарды мір сру затыына, зге леуметтік-экономикалы факторлара байланысты болып, осыан орай ресми мемлекттік актілерді абылданатын ебекке абілетті жасты шектері болып табылады. Мысалы, АШ-та ебекке абілетті жасты е тменгі шегі лдар мен ыздар шін 14 жас, жоары шегі ерлер шін – 65 жас, йелдер шін – 63 жас деп белгіленген. азастан Республикасында ерлер шін ебекке абілетті жас 16-63 жас аралыын, йелдер шін 16-58 жас аралыын райды.

Ебек ресурстарыны рамына мыналар кіреді:

- ебекке абілетті жастаы ебекке абілетті халы

- жмыс істеуші жасспірімдер (16 жаса дейінгі);

- оамды ндіріске атысушы жмыс жасынан лкен халы.

Ебекке абілетті халыа жмыс істемейтін 1 жне 2 топтаы мгедектер, сондай-а жалпы тртіппен белгіленген жмыс жасынан жеілдетілген шартпен зейнеткерлікке ткен тлалардан баса, жмыса абілетті жастаы адамдар жатады.

Ебек ізметіне байланысты ебек ресурстарыны рамында санаттар ажыратылады.

- оамды ндірісте шылданатындар;

- жеке ебек ызметімен шылданатындар;

- й немесе жеке осалы шаруашылыпен шылданатындар;

- скери ызметшілер.

Ебек ресурстарыны санды жне сапалы сипаттамасы бар. Алашылара сан мен рам крсеткіштері (жасы, жынысы, оамды топтар жне т.б.), екіншілерге – білім дегейіні, ксіби біліктілік рлымыны жне т.б. крсеткіштері жатады.

 

Мемлекетті леуметтік саясатыны динамикалыы жне оны жзеге асырудаы жоспарларды рлі

Мемлекетті леуметтік саясаты –бл халыты материалды л-ауатын, рухани жне физикалы дамуын жасарту, мгедектер мен табысы аз азаматтара олдау крсету жніндегі йымды, экономикалы жне зге шараларды кешені.

«леуметтік саясат»тсінігіні кешенді жне сан ырлы аныталуы негізінде оны детте келесі раыш бліктерге бледі:

1) халы табысыны саясаты;

2) азаматтарды леуметтік орау;

3) денсаулы сатау, білім беру, мдениет, тауарлармен, ызымет крсетулермен, трмыс жадайымен амтамасыз ету жйесін дамыту;

4) жастар саясаты.

Мемлекетті леуметтік саясатында халы табысын алыптастыруды барынша тиімді механизмін зірлеу мен олдану сіресе маызды орын алады. Халыты экономикалы белсенді блігіне шамасы алынатын жалаы сомасынан, меншікті иелену тсімдерінен,оамды ттыну орларыны тлемдері мен кейбір згелерінен тратын аражат табуа ммкіндік беретін олайлы жадай жасау оны басты мазмны болып табылады. Табыс денгейіне сер ету ызметшілер мен жмыс берушілер арасындаы шартты атынастар, салы салу жйесі, жалаыны суі шін жадай жасау мен зге элементтер арылы жзеге асырылады.

Азаматтарды леуметтік орау халыты леуметтік лсіз топтарына (зейнеткерлерге, мгедектерге жне т.б.) материалды жне зге олдау крсету кіреді. Азаматтарды леуметтік орау рісінде халыты жмыспен амтуды амтамасыз етуді маызды орын алады.