Табии жарытандыру нормативтері
ндірістегі табии жарытандыру жадайына баа беру, оны тулікті мезгіліне жне атмосфералы жадайлара байланысты, салыстырмалы крсеткіштерде табии жары коэффициенті -ТЖК бойынша жргізіледі. ТЖК - блмені ішіндегі арастырылатын нктедегі табии жарытандыруды (Ев) тікелей кн сулелерінсіз сырттаы клдене жарытандыруды (Ен) бірдей мезгілдегі мніне атынасы.
ТЖК пайызбен беріледі жне келесі рнек бойынша аныталады:
| ТЖК = | ЕВ | 100. |
| ЕН |
ТЖК мніне, блмені конфигурациясы, жарыты ойытарды клемі мен орналасуы, блмені ішкі беткейлеріні шаылыстыру абілеті жне оан клеке тсіретін нысандар серін тигізеді. ТЖК тулік мезгілі мен табии жарытандыруды згергіштігіне байланысты болмайды. й-жайларды таайындалу мен ондаы жары ойытарыны орналасуына байланысты ТЖК 0,1%- дан 10%-а дейін нормаланады. й-жайларды табии жарытандыру нормалары жары ойытарыны жоары жне бйірлік орналасулары шін, жеке-жеке алыптастырылады. Бір жаты бйірлік жарытандыру кезінде абырадан 1м ашытыта ТЖК-ні е аз мні нормаланады, ал екі жаты бйірлік жарытандыру кезінде блмені ортасында арастырылады. Жоарыы немесе йлескен жарытандыру арастырылан блмелерде жмыс беткейіндегі ТЖК орта шамалары нормаланады (абырадан 1м кем емес). ндірістік имараттарды трмысты й-жайларында ТЖК мні 0,25% кем болмауы тиіс.
Брыны ССРО-ны III климатты ендігінде орналасан имараттарды бірлескен жарытандыру жйесімен жарытандыру кезіндегі ТЖК мні 0,2%-дан 3%-а дейін раан.
й-жайлардаы табии жарытандыру дегейі, йнектелген беткейлерді ластануы салдарынан тмендеуі ммкін, ол ткізу коффициентін азайтады, ал абыралар мен тбелерді ластануы шаылысу коффициентін азайтады. Сондытан да, нормалар жары ойытарыны йнектерін ша, ттін мен кйе аз блінетін блмелерде жылына 2 реттен сирек емес, ал біршама ластанатын блмелерде 1 реттен кем емес тазартып труды арастырады .
Кн спектіріні белгілі бір бліктеріні жарыты тітіркендіргіштері, ртрлі психологиялы реакцияларды туызатыны белігілі. Спектрді кк-клгін блігіндегі суы редер организмге есені басатын, тежеуші сер крсетеді, сарыш-жасыл тстер - тыныштандыратын, ал ызыш сары-ызыл тстер -оздырушы, серді ынталандырушы сер крсетеді жне жылу сезімін кшейтеді. Жарыты спектралды рамыны бл асиеті, цехтарды эстетикалы шекейлеуде, рал-жабдытар мен абыраларды бояуда жарыты комфортты жадайын туызуда аса маызды.
Блмелер мен рал-жабдытарды бояу тсін тадау кезінде ССРО-ны мемлекеттік жобасымен шыарылан «ндірістік й-жайларды жне нерксіп орындарыны технологиялы ондырыларыны тстік делуі бойынша нсауларын» пайдалану ажет. Жмысшылары ебек сипаты мен жадайына немесе географиялы ендікке байланысты толыымен, не болмаса жартылай табии жары алмайтын ксіпорындарда УК-сулелену кздерімен (ритемді шамдар), табии УК-сулелерді орнын толтыратын жне адама айын бактерицидті, психо-эмоционалды сер крсететін УК-профилактиканы арастыру ажет. за сер ететін, жалпы жасанды жарытандыру жйесіне кіретін жне жне жмысшыларды жмыс уаыты бойына аз арындылытаы УК-аыммен сулелендіретін, ультраклгін сулелендіргіш ондырылармен «жарыты» ашыуды алдын алу жргізіледі. ыса мерзімдік серлі ультра клгін сулелендіргіштер -фотарийлер олданылады, оларды УК-суелелендіру бірнеше минут бойына жреді.
ндірістік имараттара, йнектену клемі лкен жарыты ойытар арылы кн сулесін тсіру, й-жайларды табии жарытандыруын біршама жоарылатады, тік жне шаылысан жары есебінен кзді шаылыстырады жне де шектен тыс кн кзінен орау шін, стационарлы жне ретке салынатын кннен орайтын рылыларды - кн аарларды, клдене жне тік экрандарды, арнайы кгалдандыруды, млдір жалюздерді, перделерді жне т.с.с. пайдалануа тура келеді.
ТФП Охрана труда 2-13.11.15
Кредит № 1.
Таырып №1. ауіпсіздік техникасы жне ебекті орау туралы жаттар.