бап. Мемлекеттік кімшілік ызметшілерді ротациялау

1. Мемлекеттік ызметті ткеру кезінде ксіби леуетті нерлым тиімді пайдаланылуын амтамасыз ету масатында мемлекеттік кімшілік ызметшілерді ротациялау жзеге асырылады.
"А" корпусыны мемлекеттік кімшілік ызметшілерін ротациялау деп мансапты жоспарлау шеберінде оларды "А" корпусыны бос немесе уаытша бос мемлекеттік лауазымдарына не "А" корпусыны мемлекеттік кімшілік ызметшілері арасындаы лауазымды орын ауыстырулар тсініледі.
азастан Республикасы дипломатиялы ызметіні ыты негіздерін, сондай-а жмысын йымдастыруды тртібін айындайтын зада кзделген жадайларды оспаанда, "Б" корпусыны мемлекеттік кімшілік ызметшілерін ротациялау деп "Б" корпусыны мемлекеттік кімшілік ызметшілері арасындаы лауазымды орын ауыстырулар тсініледі.
2. азастан Республикасыны дипломатиялы ызметіні ыты негіздерін, сондай-а жмысын йымдастыруды тртібін айындайтын зада кзделген жадайларды оспаанда, ротация жргізуді тртібі мен мерзімдерін, ротациялауа жататын мемлекеттік кімшілік ызметшілер лауазымдарын азастан Республикасыны Президенті айындайды.
Баса жерге ротациялау кезінде мемлекеттік кімшілік ызметшілер "Трын й атынастары туралы" азастан Республикасыны Заына сйкес жекешелендіру ыынсыз ызметтік й-жаймен амтамасыз етіледі.
Егер азастан Республикасыны дипломатиялы ызметіні ыты негіздерін, сондай-а жмысын йымдастыруды тртібін айындайтын зада згеше кзделмесе, мгедек, жкті, он трт жаса дейінгі баланы трбиелеп отыран, мгедек балалары, оны ішінде асырап алан балалары бар (ораншы болып табылатын) жалызбасты ата-ана болып табылатын немесе асырауында арт ата-анасы бар мемлекеттік кімшілік ызметшілерді баса жерге кшумен байланысты ротациялауа осы мемлекеттік ызметшілерді келісімі бойынша ана жол беріледі.
Аталан мн-жайлар жат трінде расталуа тиіс.

7-тарау. ЫЗМЕТТІК ТРТІП

43-бап. Мемлекеттік ызметшілерді жауаптылыы

1. Мемлекеттік ызметшілер здеріні ызметтік міндеттерін орындамааны немесе тиісінше орындамааны шін азастан Республикасыны задарына сйкес азаматты-ыты, тртіптік, кімшілік, ылмысты жауаптылыта болады
Мемлекеттік ызметші атару шін алынан кімні ыа сыйымды екеніне кмнданан кезде ол жнінде зіні тікелей басшысына жне кімді берген басшыа жазбаша нысанда дереу хабарлауа тиіс. Лауазымы бойынша жоары тран басшы осы кімді жазбаша трде растаан жадайда, егер оны орындау ылмысты жазалануа тиіс рекеттерге кеп сопайтын болса, мемлекеттік ызметші оны орындауа міндетті. Мемлекеттік ызметшіні ыа сыйымсыз кімді орындауыны салдарлары шін осы кімді растаан басшы жауапты болады.
2. Лауазымды адамдарды лауазымды кілеттіктерді атаруа атысы жо жне (немесе) азастан Республикасыны занамасын бзуа баытталан бйрытар мен нсаулар беруіне тыйым салынады.
3. Мемлекеттік ызметшілерді мемлекеттік орган здеріне атысты абылдаан шешімдер мен рекеттерге жоары тран лауазымды адамдара, укілетті органа немесе оны ауматы блімшелеріне немесе сота шаым жасауа ыы бар.

44-бап. Тртіптік теріс ылытар жне жазалар

1. Мемлекеттік ызметшіні тртіптік теріс ылыы (бдан рі – теріс ылы) – мемлекеттік ызметшіні зіне жктелген міндеттерді ыа айшы трде, кінлі трде орындамауы немесе тиісінше орындамауы, лауазымды кілеттіктерін асыра пайдалануы, ызметтік тртіп пен ызметтік депті бзуы, сол сияты азастан Республикасыны задарында белгіленген, мемлекеттік ызметте болуа байланысты шектеулерді сатамауы.
2. Терiс себептермен ызметтен шыаруа кеп соатын тртiптiк терiс ылы жасаан адамдарды з еркiмен ызметтен шыару, адамдарды мемлекеттік кімшілік лауазымдара ыа сыйымсыз таайындау жне (немесе) мемлекеттік кімшілік лауазымдардан адамдарды ыа сыйымсыз босату, мемлекеттік кімшілік ызметшілерге тртіптік жазаларды ыа сыйымсыз олдану, тест тапсырмаларыны жне зге де конкурсты сратарды мазмнын жария ету, мдделер атыысын болызбау жне реттеу жніндегі шараларды асаана абылдамау да тртіптік теріс ылы деп танылады.
3. Тртіптік теріс ылы жасааны шін мемлекеттік ызметшілерге мынадай жаза трлері олданылады:
1) ескерту;
2) сгіс;
3) ата сгіс;
4) ызметке толы сйкес еместігі туралы ескерту немесе мемлекеттік лауазымын тмендету;
5) атаратын мемлекеттік лауазымынан шыару.
азастан Республикасыны задарында зге де жаза трлері белгіленуі ммкін.
4. Мемлекеттік лауазымын тмендету тріндегі тртіптік жаза кез келген тмен тран бос мемлекеттік лауазым болан жне мемлекеттік ызметші осы мемлекеттік лауазыма белгіленген біліктілік талаптарына сай келген кезде олданылады. Мемлекеттік лауазымын тмендету конкурсты рсімдер ткізілмей жзеге асырылады.
ызметіне толы сйкес еместігі туралы ескерту тріндегі тртіптік жаза мемлекеттік лауазымын тмендету тріндегі тртіптік жазаны олдану ммкін болмаан кезде олданылады.
Атаратын мемлекеттік лауазымынан шыару тріндегі тртіптік жаза осы Зада, азастан Республикасыны занамасында кзделген негіздер бойынша олданылады.
5. Мемлекеттік ызметшіні осы Заны 50-бабы 1-тармаыны 1), 6), 7), 8), 10), 11), 12) жне 15) тармашаларында крсетілген тртіптік теріс ылыты айсыбірін жасауы, егер ол ылмысты жазаланатын іс-рекет не кімшілік ы бзушылы белгілерін амтымаса, мемлекеттік лауазымын тмендетуге, ал тмен тран бос мемлекеттік лауазым болмаан жадайда – ызметке толы сйкес еместігі туралы ескерту тріндегі тртіптік жазаны зада белгіленген тртіппен олдануа кеп соады.
Бірінші тртіптік теріс ылыы шін тртіптік жаза олданыланнан кейін бір жыл ішінде крсетілген тртіптік теріс ылытарды кез келгенін айталап жасау атаратын мемлекеттік лауазымынан шыаруа кеп соады.
6. Мемлекеттік ызметшіні осы Заны 50-бабы 1-тармаыны 2), 3), 4) жне 5) тармашаларында крсетілген тртіптік теріс ылыты айсыбірін жасауы, егер ол ылмысты жазаланатын іс-рекет не кімшілік ы бзушылы белгілерін амтымаса, ызметке толы сйкес еместігі туралы ескерту тріндегі тртіптік жазаны зада белгіленген тртіппен олдануа не ызметтен шыаруа кеп соады.
Бірінші тртіптік теріс ылыы шін тртіптік жаза олданыланнан кейін бір жыл ішінде крсетілген тртіптік теріс ылытарды кез келгенін айталап жасау атаратын мемлекеттік лауазымынан шыаруа кеп соады.
7. Мемлекеттік ызметшіні осы Заны 50-бабы 1-тармаыны 9), 13), 14), 16), 17), 18) жне 19) тармашаларында жне 2-тармаында крсетілген тртіптік теріс ылыты айсыбірін жасауы, егер ол ылмысты жазаланатын іс-рекет не кімшілік ы бзушылы белгілерін амтымаса, атаратын мемлекеттік лауазымынан шыаруа кеп соады.
8. Тртіптік жазаны:
1) лауазымды кiлеттiктерiне сйкес осындай ыы бар лауазымды адамдар (орган) олданады;
2) бірінші тртіптік жазаны олдану зады болан жне тртіптік жаза теріс ылыты ауырлыына сай келген жадайда на сол терiс ылы шiн айталап олдануа болмайды;
3) тртіптік жаза азастан Республикасыны занамасында айындалатын тртiппен олданылады.
9. Облыстарда, республикалы маызы бар алаларда, астанада, аудандарда, алаларда тиісті кімшілік-ауматы бірліктерді бюджеттерінен аржыландырылатын атарушы органдар шін бірыай тртіптік комиссияны руа жол беріледі. Жергілікті бюджеттерден аржыландырылатын облысты, республикалы маызы бар алаларды, астананы, ауданды, алалы атарушы органдарды бірыай тртіптік комиссиясы осы атарушы органдарды басшыларын таайындау ыы бар лауазымды адамны (органны) шешімі бойынша рылады.
Орталы мемлекеттік органны жне оны ведомствосыны ауданды, алалы ауматы блімшелері шін орталы мемлекеттік органны жне оны ведомствосыны іраралы немесе облысты ауматы блімшесінде бірыай тртіптік комиссияны руа жол беріледі. Ауданды, алалы ауматы блімшелерді бірыай тртіптік комиссиясы орталы мемлекеттік органны жне оны ведомствосыны іраралы немесе облысты ауматы блімшесі басшысыны немесе жоары тран органны шешімі бойынша рылады.
10. Тртіптік жазаны олдану тртібін азастан Республикасыны Президенті айындайды.

 

63-бап. Аттестаттау

1. Мемлекеттік кімшілік ызметшілерді аттестаттау тртібін, оны мерзімдерін жне аттестатталатын мемлекеттік ызметшілерді санаттарын айындайтын азастан Республикасы Президентіні шешімі бойынша ткізіледі.
2. Мемлекеттік кімшілік ызметшілерді аттестаттауды ткізу шін рамына кемінде бес адам кіруге тиіс аттестаттау комиссиясы рылады. Аттестаттау комиссиясын траа басарады.
3. Аттестаттау орытындысы бойынша аттестаттау комиссиясы мынадай шешімдерді біреуін абылдайды:
1) атаратын мемлекеттік лауазымына сай келеді жне мемлекеттік лауазымын жоарылатуа сынылады;
2) атаратын мемлекеттік лауазымына сай келеді;
3) атаратын мемлекеттік лауазымына сай емес жне мемлекеттік лауазымын тмендетуге сынылады;
4) атаратын мемлекеттік лауазымына сай емес жне ызметтен шыаруа сынылады.
4. Аттестаттау комиссиясыны отырысына длелсіз себеппен екі рет келмеген мемлекеттік кімшілік ызметшілер ызметтен шыарылуа сынылады.
5. Аттестаттаудан тпеген жне (немесе) мемлекеттік органдарда зге де, оны ішінде тмен тран мемлекеттік лауазымдарда мемлекеттік ызметті жаластырудан бас тартан мемлекеттік кімшілік ызметшілер ызметтен шыарылуа тиіс.
6. Аттестаттау орытындысы бойынша мемлекеттік кімшілік лауазымын жоарылату жоары тран бос мемлекеттік кімшілік лауазым болан жне мемлекеттік ызметші осы лауазыма белгіленген біліктілік талаптарына сай келген жадайда конкурсты рсімдер ткізілмей жзеге асырылады.
7. Аттестаттау комиссиясыны аттестаттау орытындысы бойынша абылдаан шешімі мемлекеттік ызметшіні жоары тран мемлекеттік кімшілік лауазыма сынуа, мемлекеттік ызметшіні мемлекеттік кімшілік лауазымын тмендетуге немесе оны ызметтен шыаруа негіз болып табылады.
8. Мемлекеттік ызметші мемлекеттік органны басшысына, укілетті органа немесе оны ауматы блімшелеріне не сота аттестаттау комиссиясыны шешіміне атысты шаым жасай алады.

Мемлекеттік ызметкерлер. Мемлекеттік ызмет ымы жне оны аидаттары. Мемлекеттік ызметкерлер де кімшілік ыты субъектілері болып табылады. азастан Республикасыны "Мемлекеттік ызмет туралы" Заы бар. Онда мемлекеттік ызметкер, мемлекеттік ызмет ымдарына анытама берілген. Мемлекеттік ызмет — мемлекеттік ызметкерді мемлекеттік билікті міндеттері мен ызметтерін іске асыруа багытталан мемлекеттік органдардаы лауазымды кілеттіктерін атару жніндегі ызметі. Мемлекеттік ызметкер — мемлекеттік органда белгіленген тртіппен аы тленетін ызметті иеленген жне мемлекетті міндеттері мен ызметін іске асыру масатында ызметтік кілеттігін жзеге асыратын азастан Республикасыны азаматы. Мемлекеттік ызметкерлер екі трге блінеді: саяси жне кімшілік ызметкерлер. Саяси-мемлекеттік ызметкер — таайындалуы (сайлануы), ызметтен босатылуы жне ызметіні айындаушы-саяси сипаты бар жне саяси масаттар мен міндеттерді іске асыруа жауапты мемлекеттік ызметкер. Мысалы, премьер-министр, министрлер, агенттіктерді траалары, кімдер. кімшілік-мемлекеттік ызметкер — мемлекеттік саяси ызметкерлер атарына кірмейтін, мемлекеттік органда траты ксіби негізде ызметтік кілеттігін жзеге асыратын мемлекеттік ызметкер. Мысалы, сот орындаушысы, сот мжілісіні хатшысы, ауданды оу бліміні мегерушісі жне басалары. Мемлекеттік ызмет мынадай аидаттара негізделеді:

· задылык;

· патриотизм, отансйгіштік сезім, іс-рекет;

· мемлекеттік билікті за шыарушы, атарушы жне сот тармаына блінуіне карамастан мемлекеттік ызмет жйесінін бірттастыы;

· мемлекет мдделеріні алдында азаматтардын ыы, бостандытары мен зады мдделеріні басымдыы;

· жртшылыа бірдейлігі (олы жететіндігі);

· азаматтарды мемлекеттік ызметке труа еріктілігі;

мемлекеттік ызметкерлердін з ісіне маманданандыы мен біліктілігі жне ксіби мыымдылыы (принципшілдігі);

· мемлекеттік ызметкерлерді баылауда болатындыы жене есеп беріп тратындыы;

· мемлекеттік ызметкерлердін з міндеттерін адалдыпен, бастамашылдыпен атарып, ерекше маызды рі крделі тапсырмаларды орындааны шін мадаталып ктермеленуі;

· бірдей жмыса тен ебекакы алатындыы;

· баынышты мемлекеттік ызметкерлер мен тменгі мемлекеттік органдар ызметкерлерінін жоары тран мемлекеттік органдар мен оларды лауазымды ызметкерлерінін здерініи кілеттігі шеберіндегі шешімдерін орындауды міндеттілігі;

· мемлекеттік пия больш табылатьш немесе замен оралатын пиядан баса, оамды пікір мен жариялылыкты ескеріліп отыратындыы;

· мемлекеттік ызметкерлерді ыты жне леуметтік трыдан коралатындыы;

· мемлекеттік ызметкердін ызметтік міндеттерін орындамааны немесе кілдегідей етіп орындамааны шін жне з кілеттігін асыра пайдалананы шін жеке басы жауапты;

· мемлекеттік ызметкерлердін біліктілігін здіксіз арттырып отыруы.

Мазмны

[жасыру]

· 1Мемлекеттік ызметкерлерді негізгі ытары мен міндеттері

· 2Мемлекеттік ызметке тру жне оны ту тртібі

· 3Мемлекеттік ызметкерлер кілеттігін тотату негіздері жне оларды жауапкершілігі

· 4Дереккздер

Мемлекеттік ызметкерлерді негізгі ытары мен міндеттері[деу]

Мемлекеттік ызметкер:

· з кілеттігіні шегінде мселелерді карауа атысуа жне ол мселелер бойынша шешімдер абылдауа;

· ызметтік міндеттерін атару шін керекті апараттар мен материалдар алуа;

· мемлекеттік ызметіне катысты материалдармен кедергісіз танысуа;

· біліктілігі мен іскерлігін, зіні ызметтік міндеттерін адал атаратындыын ескере отырып, ызмет бабында жоарылауа;

· орынсыз жала жабылан кезде ызметтік тексеру жргізуді талап етуге;

· ебек, денсаулы, ебекті ауіпсіздік шарттарын сатауа; леуметтік жне ыты жаынан оралуа;

· мемлекеттік ызметтен з еркімен кетуіне;

· зейнеттік жне леуметтік жаынан амтамасыз етілуге;

· жоары тран мемлекеттік органдар мен лауазым иелеріне мемлекеттік ызметті жетілдіру жнінде сыныстар тсіруге ыты.

Мемлекеттік ызметкерлер мыналарды орындауа:

· Республика Конституциясы мен занамасын сатауа;

· азастан Республикасыны Президенті бекіткен тртіппен мемлекеттік ызметкер антын беруге;

· азаматтар мен зады тлаларды ытарын, бостандытары мен зады мдделерін сатау мен орауды амтамасыз етуге, азаматтарды тініштерін карауа;

· олар жнінде кажетті шаралар абылдауа;

· зіне берілген ы шегінде кілеттігін жзеге асыруа жне ызметтік міндеттеріне сйкес мемлекеттік жне ебек тртібін сатауа;

· зіне замен белгіленген шектеулер кабылдауа; ызмет дептілігіні нормаларын сатауа;

· басшыларыны бйрытары мен кімдерін, жоары тран органдар мен лауазым иелеріні шешімдері мен нскауларын орындауа;

· мемлекеттік пияларды сатауа;

· мемлекеттік меншікті саталуын амтамасыз етуге;

· ксіби дегейі мен біліктілігін арттыруа міндетті.

Сонымен атар зада мемлекеттік ызметте болуа байланысты шектеулер де кзделген. Мемлекеттік ызметкерді кілетті органдарды депутаты жне жергілікті зін-зі басару органдарыны мшесі болуа; оытушылы, ылыми жне зге де шыармашылы ызметті оспаанда, баса аы тленетін ызметпен, ксіпкерлікпен айналысуа ыы жо. Мемлекеттік ызметке мынадай адамдар кабылданбайды:

· белгіленген тртіп бойынша іс-рекетке абілетсіз немесе абілеті шектеулі деп танылан;

· сот шешімі арылы белгілі мерзім ішінде мемлекеттік ызметке тру кыынан айырылан;

· мемлекеттік ызметке трмастан бір жыл брын сыбайласты жемкорлы ы бзушылыы шін тртіптік жауапкершілікке тартылан немесе касакана ы бзаны шін мемлекеттік ызметке трмастан бір жыл брын

· сот тртібімен кімшілік жаза колданылан адам;

· сотталан жне мемлекеттік ызметке кіру стінде жаза мерзімін теп болмаан немесе жазасы белгіленген за тртібімен алынып тасталмаан адам.

Мемлекеттік ызметке тру жне оны ту тртібі[деу]

Мемлекеттік ызметке труды замен бекітілген шарттарын екі топа блуге болады: саяси мемлекеттік ызметкерлерді мемлекеттік ызметке труы — таайындау немесе сайлау негізінде, сондай-а зге жадайларда занамада белгіленген тртіп жне шарттара орай жзеге асырылады; мемлекеттік кімшілік ызметке орналасу жне мемлекеттік кімшілік ызметкерді жоары санатты ызметке тру жолымен ызмет бабында жоарылауы бсекелік негізде жзеге асырылады. Азаматтар мемлекеттік ызметке тру шін мынадай талаптара жауап беруі тиіс:

· азастан Республикасыны азаматтыына ие болуы;

· занамамен тиісті ызметке байланысты зге талаптар белгіленбеген болса, жасыны он сегізден кем болмауы;

· тиісті білімі, ксіби дайынды дегейі жне ойылан біліктілік талаптарына сйкестігі.

Азамат мемлекеттік ызметке тран кезде, салы ызметі органдарына, оан ы ментттігі ретінде жататын мліктері мен алан табыстары жнінде мліметтер тапсыруа міндетті. Азамат міндетті, арнаулы тексерістен ткеннен кейін саяси жне кімшілік мемлекеттік ызметке тра алады. Саяси мемлекеттік ызметкерлер з халы мен Президентке ант береді. Азамат мемлекеттік кімшілік ызметке тран кезде, оан ш айлы, сына мерзімі белгіленуі ммкін. Мемлекеттік саяси ызметкерлер шін сынак мерзімі белгіленбейді. Мемлекеттік кімшілік ызметкерлер мемлекеттік ызметті атару кезінде аттестаттаудан туі керек. Мемлекеттік кімшілік ызметкерлерін аттестаттау — бл оларды ксіби даярлы дегейін, ыты мдениеті мен азаматтармен жмыс жасай білу абілетін айындау шін октын-октын ткізіліп тратын шара. Екікабат йелдерден баса барлы ызметкерлер аттестаттаудан ткізілуге жатады. Мемлекеттік ызметтегі келесі рбір ш жылы ткен сайын ызметкерлер аттестаттаудан теді. Саяси мемлекеттік ызметкерлер аттестаттауа жатпайды.

Мемлекеттік ызметкерлер кілеттігін тотату негіздері жне оларды жауапкершілігі[деу]

Саяси мемлекеттік ызметкерлер азастан Республикасыны Конституциясы мен занамаларыны негізінде ызметтерінен кетеді. ызметтен кету (отставка) дегеніміз — саяси мемлекеттік ызметкерді жазбаша тінішіні негізінде жзеге асырылатын тиісті мемлекеттік ызметтегі міндеттерін атаруды тотатуы. Мемлекеттік ызметте болумен сыйыспайтын ызметтік екілеттігін рескел бзу, теріс ылытар жасау оларды ызметтен кетуіне негіз бола алмайды, бл оларды жмыстан шыаруа негіз болады. Саяси жне мемлекеттік кімшілік ызметкерлердін ызметін токтатуына мыналар негіз болады:

· мемлекеттік органны жабылуы;

· замен белгіленген міндеттер мен шектеулерді сатамау;

· оны ез ы меншігіне жататын мліктерді сенімгерлік басармасына тапсырмауы;

· сыбайлас жеморлы ы бзушылыа жол беруі;

· саяси мемлекеттік ызметкерге атысты сотты айыптау кіміні за кшіне енуі;

· саяси мемлекеттік ызметкерді кілеттігін тотатуы жніндегі тікелей жазбаша тінішіні негізінде жоары тран басшылы оны ызметтен кетуін кабылдаан кезде;

· оны атарып отыран ызметіне таайындау (сайлау) кыы бар лауазым иесіні (органны) тиісті шешім шыаруы (кабылдауы);

· ызметтен з еркімен шыу туралы тініш беруі;

· келісімшарт мерзімінін бітуі немесе занамада кзделген негіздерге сйкес келісімшарттын бзылуы;

· табыстары мен млкі туралы жалан мліметтер беруі;

· азастан Республикасыны азаматтыынан айырылуы;

· зада белгіленген жадайларды коспаанда, мемлекеттік кімшілік ызметті бсекеден тыс иеленуі;

аттестаттауды жаымсыз нтижелері. Мемлекеттік кімшілік ызметкерді оны осы ызметке абылдауа ыы бар мемлекеттік органны тиісті лауазым иесі ызметтен шыарады. Саяси жне мемлекеттік кімшілік ызметкерлер мемлекеттік ызмет туралы зады бзаны шін жауап береді. Мемлекеттік ызметкер зіне жктелген міндеттерді орындамаан не ойдаыдай орындамаан, ызметтік кілеттіктерін асыра пайдаланан, мемлекеттік жне ебек тртібін бзан, сондай-а оны мемлекеттік ызметте болуымен байланысты белгіленген шектеулерді сатамаан жадайда мемлекеттік ызметкерлерге мынадай тртіптік жазалар олданылуы ммкін:

· ескерту;

· сгіс;

· ата сгіс;

· ызметіне толы сйкес еместігі жніндегі ескерту;

· ызметтен шыару.

Сонымен, мемлекеттік органда белгіленген тртіп бойынша аы тленетін ызметте отыран жне мемлекетті міндеттері мен ызметтерін іске асыру масатында ызметтік кілеттіктерін жзеге асыратын азастан Республикасыны азаматы мемлекеттік ызметкер деп танылады. Мемлекеттік ызмет мемлекетті аса маызды ралы болып табылады. Оны жоары дрежеде йымдастырылуы, задылы трыдан амтамасыз етілуі жне жоары білікті мамандармен жабдыталан болуы керек.^[1]