Раннія феадальныя княствы на тэррыторыі Беларусі
Тэма: №1
Старажытная Беларусь. Раннія феадальныя княствы.
Пытанні:
Неабходнасць і актуальнаць вывучэння курса
Раннія феадальныя княствы на тэррыторыі Беларусі
Культура Беларусі 12-13 стагодзяу
Баррацьба супраць крыжакоу і татарамангольскіх качэунікау
Неабходнасць і актуальнаць вывучэння курса
Гісторыя адносіца да ліку старажытных навук. Яна вывучае вытворчую і духоуную культурную дзейнасць людзей. Пераадызацыі – эта форма колькаснага і якаснага абазначэння пройдзеннага народам за час сваяйго гістарычнага развіцця. Гісторыя нашай краіны складаецца з наступных перфядау:
1. Старажытнага ( з 35 000 гаду да нашай эры да 5 стагодзя новай эры);
2. Сряднявечча (конец 5 стагодзя – 15 стагодзя);
3. Новый час (16 стагодзя пачатак 20 стагодзя);
4. Навейшы час (пачатак 20 стагодзя – да сёдняшніх дзён).
Старажытны перыяд:
1. Каменны век (35000- 40000 гадоу – 3000-2000 тысячы гадоу да нашай эры)
2. Бронзавы век (2000-3000 да нашай эры до 1 000 да нашай эры). У гэты перыяд на смену матрыархата прыходзіць патрыархат. Дамініруючую роль выконвае мыжчына
3. Жалезны век (з 1000 да 5 стагодзя). Працяг накопленнага ставараюцца на базе сямьі роды, абшчыны. Самыя раннія стаянкі першабытнага чалавека эпохі паліаліта у Беларусі адкрыты у 1926 годзе беларускім архіолагам Палікарповічам каля вёскі беррдыш чачэрскага раёна, і каля вёскі юравічы мазырскага раёна. Іх узрост 23-26 тысяч гадоу таму.
Этнічная гісторыя.
Кожны народ акрямя дзяржауніцкай культурнай духоунай гісторыі мае этнічную гісторыю, бо кожны народ праходзіць праз розыня формы этнічныя развіцця:
1. Род
2. Племя
3. Народнасць
4. Нацыя
У цэлым этнічная гісторыя дзеліца на 2 перыяда:
1. До індаеурапейскі (100 000 гадоу таму – 2 000 – 3000 гадоу да нашай эры)
2. Індаеурапейскі (2000 – 3000 гадоу да нашай эры і да сёняшніх дзён)
Літаратура:
1. Гисторыя беларуси пад рыдакцыяй Прафеса Новика Марцура у 2 частках 2007 года выдвння
2. Гисторыя беларуси Новік Яуген канстанцінавіч Качалау і Новік Наталья Яугенавна аднатомнік 2009
Засяленне беларусі сяланамі з 5 па 8 стагоодзе новай эры. Шляхі іхз’яулення з захаду, з балканскага полуострава, з рускай рауніны пауднёвы усход. На тыррыторыі сучаснай беларусі славяне сустрэлі балтау. У выніку славяна балскага сінтезу на тыррыторыі беларусіі у гэты перыяд з’явіліся этнічныя тыррытарыяльныя супольнасці:
У вярхоуя заходняй дзьвіны, дняпра, ловаці утварыліся сопльнасць “крывічы”. Гэта сёняшняя віцебсчына, Полацк, Віцебск. Крывічы ад слова родны, кроуны.
Большую частку сярэдняй Беларусіі паміж Мінскам і Брэстам ,паміж прыпяццю і заходня дзьвіной утварылася супольнасць “дрыгавічы”. Па берагам ракі “Сож” утварылася супольнасць “Радзівічау”.
Узнікненне Беларусі. Паходжанне назвау чорная і беларя русь. Адзінага адказу на гэта пытанне не існуе. Гісторыкі Польскія і вялікарускія адмауляюць існаванне у той час самастойнага беларускага этансу. нібыта раннефеадальны час (12-13 стагодзя). Гэта не адпавядве рыальнасцям, лінгвісты даказалі что гэта не адпавядае рэальнасці.
Існуе крыніцкая кансэпція. Аутары Лаустоускі і … .
Крывіцкадрыгаціка-радзівіцкая кансепція. Ауктары: Карскій
Балская канцепція. Аутар эдноутар Сядоу. Ён даказвае что беларусы абязаны сваёй паходжанем балтам.
У сярэдзіне 50 гадоу токарау даказвау што рускій, украінскій, беларускій народы выйшлі з адной старажытна-рускай супольнасці.
Гермаловіч Нікалай іванавіч у сваіх творау лічыць: рускій этнас сфарміравауся на аснове фінаугорскага устрату. Украінска-цюрскага устрату.
Заходняя частка беларусі і частка украіны да 16 стагодзя называліся чорнай руссю. Усходняя частка беларусі белай руссю. У 16-17 стагодзях паступова этнонім Беларусь выцісняе белую і чорную. А у пачатку 19 стагодзя калі Беларусь вайшла у склад расійскай імперыы Беларусь атрымовывае назву Беларусь.
Раннія феадальныя княствы на тэррыторыі Беларусі
Раннія феадальныя княствы: полацкае утворана 862 годзе. Полацкія князі Рагвалод і Зязлау Уладзіміравіч, Брачыслау Ізяслававіч і Усяслау Брачыслававіч (ён у 1067 годзе меу сражэнне с кіеускімі князямі яраслававічамі у мінску пацярпеу паражэнне). Дзяржауны улад полацкага княства. Заканадаучая улада веча аб’яуляла вайну і мір, выбірала князя. Выканаучая улада – князь камандавау войскамі, дзяліу зямлю, судзііу людзей. Такі падзел улады лічыца зараджэннем дзяржаунасці.
Тураускае княства утварылася у 9-10 стагодзяхэ. Тэрыторыя заселяна галоуным чынам дрыгавічамі першы вядомы князь Святакол Владіміравіч. Гісторыя княства складаеца з 4 перыядау з якіх першы перыяд 988 – 1015. І 4 1158 і пачатак 14 стагодзя. Яна існавала самастойна. А астальное время оні былі под пресам. Кароче іх херачілі вообсче не по децкі.
прыкметы джяржавы:
1.наяунасць выш и мясц органай улады
2.база дзейнасци - гістарычна склаушаяся терыторыя
дзяржава - наяунасць звода, агульна прызнаных і зацвержаных дзяржавай юрыдычных і маральных норм жыцця,
паводзін і дзейнасці даннага саюза грамадзян
Класы - вялікія групы людзей, якія звязаны агульнымі прыкметамі і складаюць ядро сацыяльнай культуры грамадства.
КІЕУСКАЯ РУСЬ
КР або старажытна руская дзяржава утварылася у 862годзе і першая сталіца - Ноугарад, праіснавала да пачатку 12 стагодзя
распалася ад феадальнай раздробленнасці, на яе месцы утварыліся самастойныя княствы: Куеускае, Чарнігайскае, сМаленскае,
Тураускае, Галенскае, Валынскае і г.д.
АДМЕТНЫЯ КНЯЗ"І КР
Юрык быу запрошан князямі ў ліку вараг.Дау назву першай расійскай дынастыі.
АЛЕГ у 882 годзе варвауся у Кіеу і зрабіу яго сталіцей забіу мясцовых князьеу
ІГАР
ОЛЬГА
СВЯТАСЛАУ
УЛАДЗІМІР ЯСНА СОНЕЙКА
ЯРАСЛАВ МУДРЫЙ
УЛАДЗІМІР МАНАМАХ
У 1223 годзе нападаК
ФЕАДАЛЬНАЯ ГАСПАДАРКА
галоуная крыніца даходау княжескага двора - сбор даніны ад вольных абшінікау
існавалі 3 уклады: -першабытна-абшыны
-рабауладальніцкі
-феадальны
ФОРМЫ ЗЕМЛЕУЛАДАННЯ У КР:
=водчынае (калі фаедал адтрымоулівай землю ад к нязя у спадчыну (з правам перадачы дзецям, у арэнду,
паздяліць паміж уласнікамі))
=паместнае(феадал адтрымоулівай землю на час сваей службы; не меу права передачы у спадчыну,
землю аддавай князю апасля службы)
ХРЫШЕННЕ
адбылося у 888-889 гадах пры вялікім князе кіеўскім Уладзімер Яснае Сонейка
хрышенье - вытясненне язычнества як паганай рэлігіі(многа бож"е, акруженне свету хз чем),
кананізіраваннай дзяржаунай релігіей праваслаў"е (хрысціянства + каталіцізм)
праваслауе прышло на русь разам з грэціей, разам з гречыскім алфавітам. Прынеслі это усе Кіріл і Мефодій у 2 мешках.