Оразаны мкртрі

1 -Организмді лсірететін боландытан, хижама жасату, ан алдыру жне ауыр жмыс істеу. Анас ибн Млик, Алла таала оан разы болсын, зінен:

( : )

«Ораза стаан кісіге хижаманы натпаушы едідер ме?»-деп сраланда: «Жо. Тек лсіздік келтіре ме деп, натпаанымыз болмаса (жек крмейтінбіз)»-деп жауап береді[973].

2 -Таматы дмін тату. Кйеуіні мінезі нашар болан йелге таматы тзын байауына болады.

3 -Дмсіз шайыр (смола) шайнау. Егер ауызда бірігіп трса, мкр болады. Ал гітілсе, ораза бзылады. Кейін азасын тейді. мму Хабиба анамыз, Алла таала оан разы болсын, былай деді:

( )

«Ораза стаушыа шайыр шайнауа болмайды»[974]. азіргі кездегі саыздарда дм боландытан, оны ораза кісіге млде шайнауа болмайды.

4 - Шуат сезіміне стамды емес кісіге жбайын шатау немесе сю. бу урайра, Алла таала оан разы болсын, былай деді:

( )

«Бір кісі пайамбара (саллаллау алайи уа саллам) келіп, жбайын шатау жайында срайды. Аллаты елшісі оан рсат береді. Сосын таы біреу келіп срайды. Оан рсат бермейді. Сйтсе, зіне рсат берілген кісі шал екен. Ал рсат берілмеген жас жігіт екен»[975].

5 - Ауыз бен мрынды тереірек шаю.

6 -Ауыз ашуды дейі кешіктіру.

7 - Ауыза сілекей жинау жне оны жту.

 

 

Ораза стаушыа мкр емес істер:

1 -Шуат сезіміне стамды кісіге жбайын шатауы жне сюі. Айша анамыз, Алла таала оан разы болсын, былай деді:

( )

«Аллаты елшісі (саллаллау алайи уа саллам) ораза бола тра сйетін жне ораза бола тра шатайтын»[976].

2 -Мртты майлау.

3 - Срме жау. Айша анамыз, Алла таала оан разы болсын, былай деді:

( )

«Аллаты елшісі (саллаллау алайи уа саллам) ораза бола тра срме жаатын»[977].

4 -Организм лсіремейтін болса, хижама жасату, ан алдыру жне ауыр жмыс істеу.

5 -Мсуек олдану. Амир ибн Рабиъа, Алла таала оан разы болсын, былай деді:

( )

«Аллаты елшісіні (саллаллау алайи уа саллам) ораза бола тра мсуек олдананын анша мрте кргенімді санай алмаспын»[978].

6 -Шомылу жне ысты кні салындау масатымен суа малту немесе киімін сулап кию. бу Бкір ибн Абдурахман сахабаларды біріні былай дегенін айтты:

( )

«Аллаты елшісі (саллаллау алайи уа саллам) ораза бола тра, шл ысандытан, басына су йанын крдім. Немесе ысты ысандытан,-деді»[979].

 

Екінші блім: Иътикаф

«Иътикаф» сзі арапты ""сзінен алынан. Оны тілдік маынасы: бір орында біраз уаыт болу жне бір нрсеге берілу.

Шариаттаы маынасы: парыз намазы жамаатпен оылатын мешітте ораза стап, лшылыа берілу шін, бірнеше кн мешітте болу.

Иътикафті кімі:

1 -Рамазан айыны соы он кндерінде жасалатын иътикафті кімі сннет. Айша анамыз, Алла таала оан разы болсын, былай деді:

( )

«Пайамбар (саллаллау алайи уа саллам) Мдинаа келгеннен кз жмана дейін рамазанны соы он кндерінде иътикаф жасайтын..»[980].

2 -Алла таалаа берілген сертті негізінде жасалатын нзір иътикафті кімі ужіп. Алла Таала ран Крімде салиалы лдарына берген сипаттамасында былай дейді:

 

«Олар нзірлерін орындайды жне жамандыы шашырайтын кннен орады»[981].

 

Айша анамыз, Алла таала оан разы болсын, Аллаты елшісіні (саллаллау алайи уа саллам) былай дегенін айтты:

( )

«Кім Аллаа баынуа нзір берсе, Оан баынсын..»[982].

3 - Баса айларда кез келген уаытта иътикаф жасау мстахап.

 

Иътикафті затыы

Рамазан иътикафіні затыы он кн болуы шарт. Нзір иътикафті затыы е азы бір кн болуы лзім. Ораза иътикафті шарты боландытан, бір кннен аз жасалуы дрыс емес. Айша анамыз, Алла таала оан разы болсын, Аллаты елшісіні (саллаллау алайи уа саллам) былай дегенін айтты:

( )

«Оразасыз иътикаф болмайды»[983].

Нпіл иътикафті затыы имам бу Ханифаны кзарасында е азы бір кн, ал Мхаммедті кзарасында бір саат жне одан асырса болады, ал бу Юсупті кзарасында кндізді кп блігі болуы ажет.

 

Иътикафті дрыстыына ажетті шарттар

1 - Ниет.

2 - Мешітте кідіру (тру). Жамаат кп келетін мешітте жасалуы абзал. Нзір сзінде бір мешіт белгіленген болса, брібір, ай мешітте жасаса да, иътикафі дрыс болады. йел кісі мешітке араанда з йіні жанынан иътикафа арнап тігілген шатырда немесе арнайы блмеде жасааны дрыс.

3 - Ораза стау. Ораза тек нпіл иътикафта ана шарт емес.