Иътикаф жасаушыа атысты шарттар
1 - Мсылман болу.
2 - Аыл есі дрыс болу.
3 - Бойдретті болу.
Иътикафті мкртрі
1 -Сауда жасау немесе дние ісімен шылдану.
2 -Млде сйлеспеу.
3 -Дниелік жне бос сз сйлеу.
Иътикафті бзатын нрселер
1 -Мешіттен себепсіз немесе мытып бір саата шыу. Алайда білім отырысына атысу шін, науасты кілін срау шін, жаназаа атысу шін, азыны шаыруымен ку болу шін, кенеттен ауырып аландытан шыуа болады. Айша анамыз, Алла таала оан разы болсын, былай деді:
( )
«Аллаты елшісі (саллаллау алайи уа саллам) басын блмеме кіргізгенімен, аятары мешітте болатын. Иътикаф кезінде ажетсіз йге млде кірмейтін»[984].
2 -Себеп аяталанда мешітке оралмауы.
3 -йел кісі шін хайыз бен нифасты келуі.
4 - Тсектік атынаса тсу немесе шатап аймалау.
Зекет
Тртінші тарау: Зекет
Бірінші блім: Зекет бліміне кіріспе
Анытамасы
Зекет сзіні арап тіліндегі атауы – " ".Онытілдік маынасы: тазару, су, ну, арту жне береке.
Зекетті шариатты маынасы: Алла таалаа ыыласпен баыну ниетімен мсылманны з малынан шариат белгілеген млшердегі блігін шыарып, оны паыр мсылманны иелігіне беруі. Берілетін мал да зекет деп аталады. Оны паыра берілуі арылы мсылманны жалпы малына береке онады.
Зекет арылы мсылман кнлрінан жне сарады асиетінен тазарады. Алла таала ран Крімде былай дейді:
«Ей пайамбар! Оларды малдарынан садаа ал. Бл - оларды кнлрін кетіріп, жан дниелерін тазарту шін..»[985].
Зекетті кімі
Зекет - ислам тіректеріні бірі. Зекет тлеуге шамасы келетін рбір мсылманны зекет беруі парыз айн.
раннан длел:
«Намазды орындадар жне зекет берідер!»[986].
Сннеттен длел:
( : )
«Ислам бес нрсеге негізделген: Аллатан баса тір жо екендігіне жне Мхаммед Оны елшісі екендігіне кулік беруге, намазды орындауа, зекет тлеуге, шамасы келген кісіге Аллаты йіне ажылы ылуына, рамазан оразасын стауа»[987].
Алла таала ислам мметі шін зекетті парыздыын шариата ижраны екінші жылында шуул айында рамазан оразасы мен пітір садаасынан кейін Мдинада енгізді. Оны парыздыы ранны 82 жерінде намазбен оса айтылан. Бл аяттар намаз бен зекетті бір-бірінен еш ажырамайтын берік байланыста екенін білдіреді. Шариат кімі орнаан елде зекетті парыздыын жоа шыарушы кісі кпір саналады.
Зекетті сыры[988]
Алла таала лдарыны арасына ризы пен абілеттілік трысынан згешелік жасады. Алла таала ран Крімде былай деді:
«Алла ризыта біреулеріді екіншілерінен арты етті»[989].
оамдаы мсылмандар арасында зара арайласуды аяына трызуда жне паырлар мселесін шешуде зекетті рлі те зор. Байларды малдарында паырларды аылары бар. Алла таала ран Крімде былай деді:
«Сондай-а оларды малдарында сраушыа да, жо-жітікке де лайыты лес бар»[990].
Дулетке блеген лдарын мала атысты сынау шін, Алла таала шариата зекетті парыз етіп, садааны ерікті етіп енгізді.
Зекетті сырына келетін болса, біріншіден, ол мал-млікті арам кздерден, рлышылардан орайды. Ибн Масъуд, Алла таала оан разы болсын, Аллаты елшісіні (саллаллау алайи уа саллам) былай дегенін айтты:
( )
«Мал-мліктеріді зекетпен орадар жне ауруларыды садаамен емдедер, сондай-а блеге арсы да зірледер»[991].
Екіншіден, зекет паырлар мен мтаждара олабыс. здеріне берілген зекет малымен олар шаруаларын аяына трызады. оам айыршылы дертінен аман болады. оамдаы дулетті кісілер паырлар шін жауап береді. Анас, Алла таала оан разы болсын, Аллаты елшісіні (саллаллау алайи уа саллам) былай дегенін айтты:
( : : )
иямет кні байлара паырлар тарапынан айы жетеді. Олар: «Раббымыз! Мыналар здеріне берулері парыз етілген лайыты аымыза ділетсіздік жасады. Сонда Алла таала: «стемдігіме жне лылыыма серт! лбетте, оларды тмен тсіріп, алыстатамын»-дейді[992]. Бл хадис лсіз дрежеде боланымен маынасын мына аят уаттайды: «Сондай-а оларды малдарында сраушыа да, жо-жітікке де лайыты лес бар»[993].
шіншіден, зекет мсылман адамны жан дниесін сарады пен ашкздіктен тазартып, басаларды жадайына арайласуа, тек зекет берумен шектелмей, зінде бар жасылыты жо-жітіктермен блісе алуа дадыландырады. зіні оамды бл міндетін атаруымен, ол тіпті, мемлекетті дшпаннан орау ажеттілігі туанда кідірмей мал-млкімен демеу крсетуге дайын трады. Жаадан дамып келе жатан мсылман оамында имани баытта тлім-трбие беретін ажетті оу орындар мен бала-башалар салу мселесі де осы дулетті мсылмандарды демеуімен ана шешіледі.
Тртіншіден, зекет беру мал-млік ныметі шін шкір ету саналады.