Умраны ужіптері

1 - Айналым санын жетіге толтыру.

2 -Саи.

3 -Шашты толы алу немесе ысарту.

4 - Ихрама миаттан кіру.

5 - Ихрамны тыйымдарын сатау.

Умраны бзылуы

Тауаф атарылмастан тсектік атынаса тсумен умра бзылады.Бзан кісіні ой шалуы жне умрасыны азасын теуі ужіп.

 

Екінші блім: Ереже бзушылы

Бірінші: Ал-Харам территориясымен байланысты ереже бзушылы

Ал-Харам территориясында а аулау немесе ааш сындыру ылмыс саналады. бу урайра, Алла таала оан разы болсын, былай деді: Мекке алынан со Аллаты елшісі (саллаллау алайи уа саллам) адамдарды алдына шыып, Алла тааланы пктеді жне мадатады. Сосын былай деді:

( , , , , , : )

«Расында, Аллаты тиым салуымен Меккеге Абраха келген піл де кіре алмады. Алайда бл алаа елшісі мен мміндерді кіруіне рсат етті. Менен брын ешкімге Меккеде соысуы адал етілмеді. Тек маан ана Меккеде кндізді бір ана саат уаытын соысуа рсат етілді. Бл рсат, енді ешкімге берілмейді. Бл жерде ашылы жасауа жне тікенекті сындыруа болмайды. Бл жерде біреуді жоалан млкі табылса, оны тек табыланын жариялау шін алуа болады. Мнда біреуді туысы лтірілсе, зардап шегуші тарап екі шешімні бірін абылдай алады: ылмыскер не лтіріледі, не лтірілген кісіні отбасына тлем тлейді...»[1254].

Ал-Харамда а аулап ойан кісіні жазасы сол аны нын садаа етіп ашалай паырлара лестіреді. Орнына ораза стауа болмайды. Міндетті трде ашамен тленуі шарт. Аулаан а лексе саналады. Етін жеуге де, сатуа да болмайды.

Сонымен атар ал-Харамда сіп тран ааштарды кесу мен сімдіктерді жлу ылмыс саналады. Сындыран немесе жлан сімдікті ны паырлара садаа етіледі.

 

Екінші: Ихраммен байланысты ереже бзушылы

Ихрам кезіндегі ылмыстар:

1 -Тсек атынасы. Кім Арафадаы трысынан брын тсек атынасына тсіп ойса, ой шалуы жне бзылан ажылыын аяына жеткізуі ужіп. Сосын келесі жылы ажылыыны азасын тейді. Кім йелімен Арафадаы трысын атаран со жне шашын алана дейін тсек атынасына тсіп ойса, бір тйе не сиыр шалып, ажылыын толы аятайды. Кім шашын алан со тсек атынасына тсіп ойса, ифада тауафын атаруа ихрамыны жаласуы шін бір ой шалады.

2 - Жбайын марлыпен стау, аймалау, шатау жне сю. Нтижесінде шует блінсе де, блінбесе де бір ой шалады.

3 -Кім шуетті ол ркетімен шыарса, бір ой шалады. Кім марлыпен біреуге араса не ойланса, ешнрсе темейді.

4 - Кім дене мшелеріне тір жаса немесе бір кн бойы тір себілген киім кисе, бі ой шалады.

5 -Кім бкіл денесіне толы немесе бір мшесіне май жаса, бір ой шалады.

6 - Кім бір кн бойы тігілген киім кисе немесе басын бркесе, ой шалады. Бір кннен аз уаыт болса, садаа береді. Сол секілді бетін бркеген йел кісі де осылай істейді.

7 - Шаштан, саалдан, олтытан жне мшеден трттен бірі ырылса, ой шалады. Бдан аз болса, бидайдан жарты са (1900г) садаа береді.

8 - Кім бір отыранда барлы тырнаын алса, бір ой шалады. Кім бірнеше мрте отырып алса, р бес саусаты тырнаы шін бір ойдан шалады. Кім бес саусатан аз алса, бидайдан жарты са садаа береді.

 

Себепсіз тір себінген, шашын алан, тігілген киім киген кісіні еркінде: не бір ой шалады, не алты міскінге ш са клемінде тама береді, не ш кн ораза стайды. Алла таала ран Крімде былай деді:

«рбанды малы з орнына жетпейінше шаштарыды алмадар. Кім сендерден науас болса не басынан зиян шексе (басы ауырса не биттесе), онда оны ораза стауымен, не садаа беруімен, не мал шалуымен тейді..»[1255].

 

Каъб ибн Ъажараны, Алла таала оан разы болсын, айтуынша Аллаты елшісі (саллаллау алайи уа саллам) Худайбия кезінде оны асынан тіп:

( . : . : ( )

«Басыдаы бит мазады алды ма?»-деп срайды. Ол: «И»-деп жауап береді. Сонда пайамбар (саллаллау алайи уа саллам) оан: «Шашыды алып таста. Сосын бір ойды рбан шал. Не ш кн ораза ста. Не болмаса, алты мскінді ш са рмамен таматандыр»-дейді[1256].

Мал Ал-Харам территорисында шалынуы шарт. Баса жерде шалынса, пидья (тлеу) жзеге аспайды. Ал ораза мен садаа елге ораланда атарылса да болады.

9 -А аулау. Алла таала ран Крімде былай дейді:

«й, иман келтіргендер, ихрамда боландарыда а лтірмедер. Сендерден кім оны біле тра лтірсе, оны жазасы тура сондай (нды) мал тлеуімен теледі. абаа[1257] жететін рбанды малды (нына атысты) кімді екі діл кісі береді. Немесе кінсін теу шін міскіндерді таматандырады. Немесе орнына ораза стайды. Бны брі - ісіні кесірін тату шін. ткенді Алла кешірді. Кім таы айталаса, Алла оан сазайын тартызады. Алла - стем рі жазалаушы»[1258].

 

Бл аятты негізінде ихрам кезінде еті адал а лтірген кісі тура сондай нды мал шалады. Немесе малды нын міскіндерге садаа етеді. р міскінге 3800г рма не арпа, немесе 1900г бидай береді. Немесе р міскінге берілетін таматы орнына бір кн ораза стайды.

Кім ихрам кезінде еті арам ады лтірсе, жазасы бір ойдан аспайды. Сол секілді кім с-жануарды жнін жлса, жмыртасын сындырса, нын тлейді.

 

шінші: Тауафпен байланысты ереже бзушылы

1 -Ифада тауафын дретсіз атаран кісі бір ой шалады. Ал жніп немесе етеккір кйінде атарса, тйе немесе сиыр шалады.

2 -Кім умра тауафын толы немесе кп блігін дретсіз немесе жніп кйінде атарса, бір ой шалады.

3 -Келу тауафы мен оштасу тауафын дретсіз атаран кісі садаа береді. Ал жніп кйінде атаран кісі бір ой шалады.

4 -Кім нпіл тауафын дретсіз атарса, садаа береді.

5 -Кім ифада тауафыны ш не одан да аз айналымын атарусыз алдырса, бір ой шалуы ужіп. Кім оны трт айналымын атарусыз алдырса, тауафты толы атармайынша ихрамнан млде шыа алмайды.

6 - Кім оштасу тауафын толы немесе оны трт айналымын атарусыз алдырса, бір ой шалады. Ал кім оны ш айналымын атарусыз алдырса, садаа беруі ужіп.

 

Ескерту: Меккеден лі шыпаан болса, екі жадайда да е абзалы - тауафты дретпен айта орындауы. йткені тауафын дретпен айта орындаан кісіні мойнынан мал шалу ужібі тседі.