Азастан Республикасыны азіргі замандаы сырты экономикалы байланысы, баыттары.

азастан Республикасыны сырты саясаты белсенділігімен, тепе-тедік сатауа мтылысымен, прагматизмдігімен, сындарлы схбат жргізуге талпынысымен жне кпжаты ынтыматастыа баытталандыымен ерекшеленеді. Халыаралы аренада мемлекетіміз зіні тарихи, геосаясатты жне экономикалы факторларына байланысты кп асырлар бойы сырты саясатын халыаралы ынтыматасты, кршілес мемлекеттермен татуласты жне оларды аймакты бірттастыын крметтеу принципіне негіздеп жргізіп келеді. азастанны зге мемлекеттермен те ылы жне екі жаа да тиімді арым-атынас руа дайындыы оны бгінгі кні дипломатиялы байланыс орнатан шет мемлекеттерді саныны кптігімен длелденіп отыр. 1991 жылы туелсіздік алан сттен бастап бізді республика лемні 130 мемлекетімен дипломатиялы арым-атынас орнатты. Кптеген себептерге байланысты Орталы Азия мен азастан аймаы лем саясатында азіргі кезде ерекше назара ие. азастан екпінді даму арыныны арасында ipi транслтты корпорацияларды, зге мемлекеттерді лкен ызыушылыына ие. Бл тсінікті де, азастан Орталы Азиядаы географиялы сипаты бойынша е ipi мемлекет болып табылады, оан оса экономикалы даму арыны бойынша бізді мемлекет аймактаы кшбасшы. Осы ретте елімізді болашата даму ммкіндіктеріні мол екендігін ескере кету керек. Бгінгі кні азастанды сырты саясат басымдылыы е алдымен Ресей, ытай, АШ, ЕО, Орталы Азия аймаындаы кршілес мемлекеттермен, ислам лемімен те ылы арым-атынас руга баытталып отыр. Бл трыда 2006 — 2007 жылдары аталмыш мемлекеттермен жне айматармен ей жакты байланыс едір ала басты. Ел мддeciнe атысты бірталай маызды жата ол ойылан мемлекет басшылыыны Вашингтон, Мскеу, Брюссел, Лондон, Бейжі, Каир, Тегеран, Ташкент, Бішкек жне таы да баса мемлекеттерді астаналарына ресми сапарларыны орытындылары да осыны айатай тсуде. Осылайша мeмлeкeтiмiздi лемні жетекшi державалары мен кршілес ТМД мемлекеттepi арасындаы стратегиялы серіктестігі жаа дегейге ктерілді деуге болады.

азастан Республикасыны азіргі кездегі дамуы зара баыныштылы жне зара араласу процесіні кшейген кезеінде жріп жатыр. Р-ны геосаяси орны, жалпы шекарасы, баса айматармен байланыс жасайтын клік атынасы, сондай-а бай табии ресурс уаты ндірістік нерксіпті кооперацялауа, біріккен ксіпорындар йымдастыруа, агронерксіптік кешендерді ызметіні дамуына алы шарттар жасайды. Айта кететін жйт, жаа жадайда брыны ода мемлекеттеріні араатынасындаы стиль де згереді. азастан ТМД елдері мен сауда-экономикалы байланыстарында дние жзінде белгіленген сауда-ы негіздеріне, сауда жне тариф жніндегі бас ассосация йымыны принциптеріне сйенеді. Саудадаы ртрлі лицензия трінде квота, баж салыы, т.б. кедергілерден тылуа алашы адамдар жасауда.

азіргі кезде жалпы экономикалы бірігуді ртрлі жолдары бар екені белгілі болды: ТМД елдерімен екі жаты келісімдер негізінде, кпжаты келісімдерді тередету, айматы интеграциялы бадарламаларды іске осу (азастан, збекстан, ырызстан). Сырты сауданы либерализациялау жне оны еркін іс-рекетіне жадай жасау сырты сауда айналымыны дамуына ыпал етеді. Шетел мемлекеттерімен сырты сауда саясатын іске осу ралдарына мемлекетаралы комиссиялар жатады, олар екі жаты байланыстарды дамуы мен йымдастыру жмыстарын, сондай-а ынтыматасты клемінде туындаан кезек кттірмейтін мселелерді.

Сырты экономикалы ызметті рі арай либерализациялау азастан экономикасына шетел инвесторыны атысуы, азастанны интеграциялы мддесі жне таы басалар кедедік саясат ралы мен кеден масаттарын сатай отырып, кеден ісіні элементтерін унификациялауды, жетілдіруді ажет етеді. Мемлекеттік жоары билік органдарыны кеден саясаты мен сырты экономикалы ызметті мемлекеттік реттеу саласында дрыс шешім абылдауы шін оны макроэкономикалы жадайларын зерттеуді, сырты сауда динамикасына, рылымына, дегейіне негізделген наты талдауды маызы зор.

Кеден статистикасын руа кіретін мемлекеттерге тауарларды декларантпен рсімдеуде толтырылан кеден декларациясындаы жк жнінде белгіленген апарат жатады.