Тсек жаймасын ауыстыру.
Тсек жаймасын аптасына бір рет гигиеналы ваннандан кейін ауыстырады. Кейбір жадайда быланан кезде осымша ауыстырылады.
Блімшеде жаймаларды бір сткелік оры болу керек. Жаймаларды орталы жылуландыруды радиаторына жайып кептіріп, айта науаса беруге болмайды. Ластанан жаймаларды клеенкалы апа салып дереу палатадан шыарады. Жадайы ауыр науастарды тсек жаймасын мейірбике кіші мейірбикені кмегімен ауыстырады. Науаса отыруа рсат болса мейірбике оны орындыа отырызады, ал кіші мейірбике бл кезде тсек жаймасын ауыстырады. Тсектегі жатан науасты тсек жаймасын ауыстыранда жайманы бас жне ая жаынан валик трізде орап жайлап шыарып алады. Екі жаынан ортасына дейін оралан таза жайманы науасты сегізкзіні астына жайлап салып науасты бас жне ая жаына арай баыттап тегістеп жаяды. Жаймада ыртыстар болмау керек. Жайманы баса тсілмен ауыстыруа болады: науасты тсекті ырына арай аунатып, ластанан жайманы зынынан бинт трізді орап, оны орынан таза жайманы жаяды. Науас кп физикалы кш жмсамау шін тсек жаймасын ауыстыруа екі адам атысады.
Кз ктімі
Крсеткіш: пациент жадайыны ауыр болуы.
Жабдытар: (стерильді): лоток, пинцет, дкелі дгелектер, кз), фурациллин ерітіндісі 1:2000, вазелинді май, мензурка, физиологиялы ерітініді, пипеткалар, олап, дезинфекциялы ерітінідісі бар ыдыс.
Таблица 1
| Этаптар | Негіздеу |
| 1.Ммкін болса пациентпен сенімді атынас орнату. | Бірігіп жмыс істеуге атысуды амтамасыз ету. |
| 2. Пациентке процедураны масатын тсіндіріп, оны келісімін алу. | Пациентті апарат алу ыын сатау, жмыса бірігіп атысу. |
| 3. Кзді арап, оны жадайын баалау | |
| 4. олды жуып, олап кию. | Инфекциялы ауіпсіздік |
| 5. Жабдытарды дайындау | Жмыста тиянатылыты сатау |
| 6. Бір мензуркаа стерильді вазелинді майды, екіншісіне – фурациллин ерітіндісін ю. | Асептиканы сатау. |
| 7. Мата дгелегін пинцетпен стап вазелинді майа батырып, мензурканы абырасына тигізіп шамалы сыу. | |
| 8. Мата дгелегін о ола алып кзді абаын оны сырты жаынан ішкі жаына арай баыттып срту. | Іріді абыршытарды жмсарту жне сыдыру. |
| 9. Осы баыт бойынша ра мата дгелектерімен кзді срту. | Кздегі сыдырылан абыршытардан тазалауды амтамасыз ету. |
| 10. Мата дгелектерін фурациллин ерітіндісіне батырып осы баыт бойынша сртуды айталау. | Кзді антисептикалы ерітінідімен тазалау. |
| 11. Мата дгелектерін ауыстырып кзді 4-5 рет срту. | |
| 12. Кзді брышында іріді бліністер байалса: а) сол олды с жне лкен саусаымен абаты арасын ашып , ал о олмен пипетка арылы коньюктива уысын физ. ерітіндімен шаяды. б) осылайша ра матамен сртеді. в) Екінші кзді де осы тсілмен тазалайды. | Коньюктива уысын тазалау. |
| 13. олданан мата, пинцет, мензурка жне пипетканы дезинфекциялы ерітінді йылан ыдыса салады. | |
| 14. олапты шешіп, дезинфекциялы ерітінді йылан ыдыса салады. | Инфекциялы ауіпсіздік. |
| 15. олды жуып, кептіреді. | Жеке гигиена. |
Ла ктімі
Сырты ла ттігінде оыр-сарыш масса - лы болады, олар жиналып есту абілітіні тмендеуіне себеп болады. Сау латы жылы сабынды сумен жуу арылы ктуге болады. Сырты есту ттігін шкір затпен тазалауа болмайды, себебі барабанды жара немесе есту ттігіні абырасы тесілуі ммкін. лаа лы жиналса мейірбике оны дрігерді баылауымен тазалайды.
Масаты: лыты жиналу себебінен есту абілетіні тмендеуін болдырмау.
Крсеткіш: тсек режимінде жатан жадайы ауыр науас.
арсы крсеткіш: ла аланыны жне сырты ла ттігіні абыну аурулары.
Жабдытар: (стерильді): лоток, пинцет, мензурка, мата турундалары, олап, 3% сутегіні асын тотыы, дезинфекциялы ерітінді йылан ыдыс.
Таблица 2
| Этаптар | Негіздеу |
| 1.Ммкін болса пациентпен сенімді атынас орнату. | Бірігіп жмыс істеуге атысуды амтамасыз ету. |
| 2. Пациентке процедураны масатын тсіндіріп, оны келісімін алу. | Пациентті апарат алу ыын сатау, жмыса бірігіп атысу. |
| 3. олды жуып, кептіру | олды гигиеналы тазалау. |
| 4. Стерильді мензуркаа 3% сутегіні асын тотыын ю. | |
| 5. Сабынды ерітіндісі бар ыдысты дайындау. | |
| 6. олап кию. | Инфекциялы ауіпсіздік. |
| 7. Салфетканы сабынды ерітіндіге малып ла аланын сртіп, ра салфеткамен кептіру | ла аланыны гигиенасы. |
| 8. Мата турундасын пинцетпен алып 3% сутегіні асын тотыы ерітіндісіне батыру. | ла ттігіндегі лыты жібіту. |
| 9. Турунданы о жа ола алу. | |
| 10. Есту ттігін тзулету шін сол олмен ла аланын жоары жне арта тарту | Сырты есту ттігіне жету |
| 11. Турунданы есту ттігіне 1 см тередікке енгізіп 2-3 минуттай айналдырып озалтады. | |
| 12. Турунданы есту ттігінен айналдыра отырып шыарып алады . | Есту ттігінен лыты алу. |
| 13. Екінші латы есту ттігін осы тсілмен тазалайды. | |
| 14. олданылан турундаларды, пинцет, мензурканы дезинфекциялы ерітінді йылан ыдыса салады. | Инфекциялы деу. |
| 15. олапты шешіп, дезинфекциялау. | |
| 16. олды жуып, кептіру. | Жеке гигиена |
Мрынды кту
Жадайы ауыр науастарды мрыныны шырышты абатында кп млшерде шырыш жне ша жиналып алып, тыныс алуын иындатып, науасты жадайын ауырлатады. лсіз науастар здігінен мрын уысын тазалай алмаандытан мейірбике кнделікті мрын уысындаы абыршатарды тазалап отыру керек.
Масаты: мрынмен тыныс алуды бзылуын болдырмау.
Крсеткіш: пациентті жадайыны ауырлыы, мрында бліністерді болуы.
Жабдытар: (стерильді): лоток, мензурка, пинцет, вазелинді май, мата турундасы, олап, дезинфекциялы ерітінді йылан ыдыс.
Міндетті жадай: шкір заттарды олдануа болмайды.
Таблица 3
| Этаптар | Негіздеу |
| 1.Ммкін болса пациентпен сенімді атынас орнату. | Бірігіп жмыс істеуге атысуды амтамасыз ету. |
| 2. Пациентке процедураны масатын тсіндіріп, оны келісімін алу. | Пациентті апарат алу ыын сатау, жмыса бірігіп атысу. |
| 3. олды жуып, кептіру | олды гигиеналы тазалау. |
| 4. Мензуркаа стерильді вазелинді майды ю. | абыршыты жмсарту шін |
| 5. Пинцетпен турунданы алып, вазелинді майа батырып, шамалы сыу | |
| 6. Турунданы о ола алып, сол олмен пациентті мрныны шын жоары ктеріп, айналмалы озалыс жасап мрын уысына енгізу. | абыршыты жмсарту шін |
| 7. Турунданы мрыннан айналдыра отырып шыару | абыршыты алу |
| 8. Екінші мрын уысын осылайша тазалау | |
| 9. олданан турунданы, пинцетті, мензурканы дезинфекциялы ерітінді йылан ыдыса салады. | Инфекциялы ауіпсіздік. |
| 15. олапты шешіп, дезинфекциялау. | |
| 16. олды жуып, кептіру. | Жеке гигиена |
Ауыз уысын кту
Ауыз уысына кптеген микробтар жиналады, сондытан олар организм лсірегенде ауыз уысыны ауруларын тызып, адамны жалпы жадайын нашарлатады. Жалпы режимдегі пациенттер ауыз уысын здері тазалап, ктеді. Жадайы ауыр науастарды ауыз уысын рбір тама ішкеннен со мейірбике деп отырады. Ол науастарда кбнесе ауыз уысыны шырышты абатыны абынуы – стоматит жиі дамиды: тама ішкенде ауырсыну сезімі болады, сілекей аып, дене ызуы ктерілуі ммкін. Ауыз уысыны шырышты абатын медикаментозды емдеу оны шаю мен аппликациялау арылы жзеге асырылады. Аппликация - бл дезинфекциялы ерітіндіге малынан салфетканы 3-5 минута ауыз уысына салу. Бл емшараны бірнеше рет айталайды. Кейбір жадайда науастарда еріндері кеуіп, ауызыны брышында тілінулер байалады. Науасты жадайын жасарту шін суа батырылан салфетканы ерінге жабады, одан со ерінге май жаады. Ауызды керіп ашуа, тіліктерді олмен стауа жне пайда болан абыршытарды жлып алуа жне тіс щеткасын олдануа болмайды. Ауыз уысын рбір таматанан со шайып отыру керек.
Ауыз уысын деу
Масаты: стоматитті дамуын болдырмау.
Крсеткіш: жадайы ауыр, лсіреген, ызуы ктеріліген науастар.
Жабдытыр (стерильді): лоток, 2 пинцет, салфеткалар, 2 шпатель, алмрт трізді резекелі баллон немесе Жанне шприці, вазелин, гидрокарбонат натрий ерітіндісі бар флакон, 1% бриллиант кгі ерітіндісі, мензурка, орамал, суы бар стаан, лоток, дезинфекциялы ерітінді йылан ыдыс.
Міндетті жадай: ауыз уысын р бір таматананнан со шаяды, ал тісті кніне 2 рет тазалайды. Жадай ауыр науастарды ауыз уысыны шырышты абатын жне тісін 2 рет антисептикалы ерітіндімен сртеді.
Таблица 4
| Этаптар | Негіздеу |
| 1. Ммкін болса пациентпен сенімді атынас орнату. Пациентке процедураны масатын тсіндіріп, оны келісімін алу. | Бірігіп жмыс істеуге атысуды амтамасыз ету. Пациентті апарат алу ыын сатау, жмыса бірігіп атысу. |
| 2. Мензуркаа антисептикалы ерітіндіні ю. | |
| 3. Пациентті басын бір ырына бруа кмектесіп, мойны мен кеудесіне клеенка жабу, иегіні астына лоток ою. | стінде киімді быламау |
| 4. олды жуып, кептіру | олды гигиеналы тазалау. |
| 5. Науастан тістерін біріктіруді срау. | Процедураны жргізуге ыайлы болу шін. |
| 6. ртын шпательмен ашып, пинцетпен дкелі шарикті антисептикалы ерітіндіге батырып, рбір тісті ызылиектен бастап сру, азу тістерден бастап алдыы тістеріне арай сырты жаынан срту . | Сілекей бездеріне инфекция тспеуін алдын-алу шін. |
| 7. Мата шаригін лотока тастап, о жаын осылайша сртеді. | Инфекциялы ауіпсіздік |
| 8. Пациенттен аузын ашуын срап, дкелі шарикті ауыстып, баса тазасын алып анитсептикалы ерітіндіге батырып, рбір тісті ызылиегінен бастап, азу тістерден алдыы тістерге дейін ішкі жаын срту. | Ауыз уысыны жеке гигиенасы. |
| 9. Таза дке шаригін алып антисептикалы ерітіндіге батырып, жадайы ауыр науасты тілін тазалау. | |
| 10. Пинцетті лотока салу. | |
| 11. Науаса аузын шаюа кмектесу немесе резекелі алмрт трізді баллонмен шаю. Баллонды ысып ішіндегі суды шашырату арылы алдымен сол жа, содан со о жа ртты жуады. | Тама алдытарын, іріді механикалы жолмен тазарту. |
| 12. Ауызды айналасын ра салфеткамен ратып сртіп, ерінге вазелин жаады, еріндегі тіліктерді 1% бриллиант кгімен дейді. | Тама ішкенде науасты жадайын жасартады. |
| 13. олданан ралдарды, дкелі шариктерді дезинфекциялы ерітінді йылан ыдыса салады. | Инфекциялы ауіпсіздік. |
| 14. олапты шешіп, дезинфекциялау. | |
| 15. олды жуып, кептіру. | Жеке гигиена |