Таырып 5. Шетел инвестицііялармен кэсіпорын кьізметін реттеу
Масаты:шетел инвестициялармен пайда болан ксіпорындарды рылу эдістерін зерттеу, шетел кэсіпорындары трлерін зерттеу, оларды тіркеу негізін зерттеу.
20 Шетел инвестицияларымен кэсіпорындарды рылу жолдары
21 Ксіпорындарды тіркеу
І.Шетел инвестііцияларымен ксіпорындарды рылу жолдары.Р территориясында ксіпкерлікпен айналысам деген эрбір тлаа Р занамасы трлі ммкіндіктер береді, ал ксіпті тіркеу крделі іс емес.
Р занамасы шетел инвестициясыны андай да бір формасымен негізделген, Р занамасымен рсат етілетін ызметті жзеге асыру азастан территориясында негізделген жеке немесе зады тлгалар ызметі сияты жагдай жасаланына кепілдік береді (кейбір шетелдік инвестициялар шін шектелген немесе жабы салалардан баса).Р «Инвестициялар туралы» Заына сйкес шетелдік немесе жергілікті инвестициялар айырмашылыы жоты асы. Шетелдік инвесторлар шін ксіпкерлікті жзеге асыруды келесі жолдары бар:
Шетелдік ксіпорын - бл азастан занамасына сйкес азастан территориясында рылган , толыгымен шетелдік инвесторды лесінде болатын (рылтайшы немесе рылтайшылары шетел азаматтары жэне шетелдік зады тлалар) зады тла.
Біріккен ксіпорын - бл азастан занамасына сйкес азастан территориясында рылан лесіні (акция) бір блігі шетелдік азамата (азаматтара) немесе шетелдік зады тлгаа тиесілі, ал бір блігі азастанды азамата (азаматтара) немесе зады тлага тиесілі болатын зады тла.
Зады тланы филиалы немесе кілеттілігі - бл азастан территориясында орналасан шетелдік йымны жеке рылымды блімі , жеке кэсіпкер.Баса елді территориясында тіркелген кэсіпорындара да азастан территориясында кэсіпкерлікпен айналысуа тыйым салынбайды. Мндай жадайда ксіпорын ызмет жасау орнында тіркелуге міндетті, салыты занамалар резиденты жэне “резидент емес” сияты ымдар арылы операцияларды жзеге асырады.
Резидент дегеніміз - азастан Республикасында трылыты тратын немесе мірлік мдделерді орталыы азастанда болатын жеке тла.
Р Резидент зады тлалар деп Р занамасына сйкес рылан жэне оларды тиімді басару органы Р территориясында орналасан зады тланы айтады. Бл сипата сэйкес емес жеке жэне зады тлалар резидент емес деп танылады.
*
2. Ксіпорынды тіркеу.Шетелдік кэсіпорын жэне біріккен ксіпорын шетел атысуымен болатын екі трлі ксіпорын. Шетел атысуымен рылан ксіпорынды, филиал мен кілеттілікті тіркеу азастанды зады тлаларды тіркеуді мемлекеттік тэртібімен теді. Одан блек ділет органдарына келесі жаттарды ткізуі тиіс:
- шетелдік зады тлалара - занамаа сйкес атаулы субъектті з еліні зады тла екенін растайтын жат, азаша жэне орысшага аударылан нотариалды расталан кшірме.(эдетте, мемлекеттік тіркеу жнінде кулік жэне устав)
-шетелдік азамат шін - тлжат кшірмесі, азаша жне орысшаа аударылан нотариалды расталан кшірме .
Сондай-а, шетелдік азаматтара азастана кірмей-а кілеттілік аркылы кэсіпорынды тіркеуге болады.
атысушысы шетелдік зады тла болатын зады тланы тіркеу кезінде келесіз жадайлар туындауы ммкін.Мндай жадайда Р «Мемлекеттік тіркеу туралы» Заы делет органдарына салык комитетінен берілетін азастанды бюджетке тленуі тиіс арыздарды барлыы немесе жотыы жнінде анытама ааз сратады.
Шетелдік заджы тланы филиалын немесе кілеттілігін тіркеу шін жоарыдаы анытама ааздарды ажеті жо. Филиалды ашып жатан зады тланы барлы жаттары азаша жэне орысша тілдерге аударылуы тиіс. Кэсіпорын атысушылары болып табылатын шетел азаматтарына да салы комитетіне тіркеліп, салы тлеуші куэлігін алуы ажет.
Р салы комитетіні пайымдауынша, жеке ксіпкер - бл зады тланы алыптастырмай-а ксіпкерлік ызметпен айналысатын жеке тла, резидент немесе резидент емес болуы ммкін. Салы кодексі эрбір кэсіпкерлікті жзеге асыратын резидент емес жеке тланы салы органына келіп, ксіпкерлік ызметті жзеге асыраннан бастап, 10 жмыс кні ішінде тіркеуге труына міндетті етеді. Резидент емес зады тланы траты мекемесі болып кэсіпкерлікпен ызметін жзеге асырумен байланысты ндіріс, сауда, кесе, офис орындарын тсінеміз. Алайда, салык салу трысынан аланда, шетел атысумен ксіпорынды Р резиденті етіп тіркеу оайлау болып табылады. Бл жадайда , ксіпкерлік ызметті субъектілері ретінде салы салудаы барлы нормалар олданылады.
Орытынды
Р занамасы шетел инвестициясыны андай да бір формасымен негізделген, Р занамасымен рсат етілетін ызметті жзеге асыру азастан территориясында негізделген жеке немесе зады тлалар ызметі сияты жадай жасаланына кепілдік береді. Шетел атысуымен рылан кэсіпорынды, филиал мен кілеттілікті тіркеу азастанды зады тлаларды тіркеуді мемлекеттік тртібімен теді.