бап. Билiктi асыра пайдалану

1. Билiктi немесе ызметтiк кiлеттiктердi асыра пайдалану, яни бастыты немесе лауазымды адамны зiнi ытары мен кiлеттiктерiні шегiнен аны шыатын, азаматтарды немесе йымдарды ытары мен зады мдделерiн не оамны немесе мемлекеттi замен оралатын мдделерiн елеулi трде бзуа кеп соан рекеттер жасауы - бес мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не бес жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

2. Ауыр зардаптара кеп соан не:

1) ару немесе арнайы ралдар олданып;

2) зi немесе баса адамдар немесе йымдар шiн пайда мен артышылытар алу не баса адамдара немесе йымдара зиян келтiру масатында жасалан дл сол іс-рекет - белгілі бір лауазымдарды атару немесе белгілі бір ызметпен айналысу ыынан мір бойына айыра отырып, ал 2) тармата кзделген жадайларда млкі тркіленіп, бес жылдан жеті жыла дейінгі мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

3. Осы бапты бiрiншi немесе екiншi блiктерiнде кзделген, рыс жадайында жасалан іс-рекеттер - млкі тркіленіп, белгілі бір лауазымдарды атару немесе белгілі бір ызметпен айналысу ыынан мір бойына айыра отырып, жеті жылдан он бес жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

4. Осы бапты бiрiншi немесе екiншi блiктерiнде кзделген, соыс уаытында жасалан іс-рекеттер - млкі тркіленіп, белгілі бір лауазымдарды атару немесе белгілі бір ызметпен айналысу ыынан мір бойына айыра отырып немесе онсыз, он жылдан жиырма жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа не мiр бойы бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

452-бап. Билікті рекетсіздігі

1. Билiктi рекетсiздiгi, яни бастыты немесе лауазымды адамны зi немесе баса адамдар немесе йымдар шiн пайда мен артышылытар алу не баса адамдара немесе йымдара зиян келтiру масатында зіні ызметтік міндеттерін орындамауы, егер бл азаматтарды немесе йымдарды ытары мен зады мдделерiн не оамны немесе мемлекеттi замен оралатын мдделерiн елеулi трде бзуа кеп соса, - млкі тркіленіп, белгілі бір лауазымдарды атару немесе белгілі бір ызметпен айналысу ыынан мір бойына айыра отырып, ш мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не ш жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

2. Ауыр зардаптара кеп соан дл сол іс-рекет - млкі тркіленіп, белгілі бір лауазымдарды атару немесе белгілі бір ызметпен айналысу ыынан мір бойына айыра отырып, трт жылдан сегіз жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

3. Осы бапты бiрiншi немесе екiншi блiктерiнде кзделген, рыс жадайында жасалан іс-рекеттер - млкі тркіленіп, белгілі бір лауазымдарды атару немесе белгілі бір ызметпен айналысу ыынан мір бойына айыра отырып, бес жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

4. Осы бапты бiрiншi немесе екiншi блiктерiнде кзделген, соыс уаытында жасалан іс-рекеттер - млкі тркіленіп, белгілі бір лауазымдарды атару немесе белгілі бір ызметпен айналысу ыынан мір бойына айыра отырып, он жылдан жиырма жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

453-бап. ызметке салырт арау

1. Бастыты немесе лауазымды адамны ызметке елеулі зиян келтiрген салырт арауы - бір мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не бір жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

2. Ауыр зардаптара кеп соан дл сол іс-рекет - бес жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

3. Осы бапты бiрiншi немесе екінші блiктерiнде кзделген, соыс уаытында немесе рыс жадайында жасалан іс-рекеттер - ш жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

Ескерту. Осы бапты бiрiншi блiгiнде кзделген іс-рекеттi алаш рет жасаан скери ызметшi, жеiлдететiн мн-жайлар болан кезде, ылмысты жауаптылытан босатылуы ммкiн.

 

454-бап. Батып бара жатан скери корабльді тастап кету

1. Батып бара жатан скери корабльді зiнi ызметтік мiндеттерiн аырына дейiн орындамаан командирдi, сол сияты командирдi тиiстi кiмiнсiз корабль командасы рамындаы адамны тастап кетуi - екі мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не екі жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

2. Соыс уаытында немесе рыс жадайында жасалан дл сол іс-рекет - бес жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

455-бап. Соыс жргiзу ралдарын арсыласа беру немесе алдырып кету

Бастыты зiне сенiп тапсырылан скери кштердi арсыласына беруi, сол сияты рыс жадайы мжбр етпеген ретте бекiнiстердi, жауынгерлік техниканы жне соыс жргiзудi баса да ралдарын арсыласына алдырып кету, егер аталан рекеттер арсыласына ыпал ету масатында жасалмаса, - он жылдан жиырма жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа не мiр бойына бас бостандыынан айыруа не лiм жазасына жазаланады.

 

456-бап. Ттына з еркiмен берiлу

ораты немесе жiгерсiздiк салдарынан ттына з еркiмен берiлу - бес жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

457-бап. Мародерлік

Шайас алаында лгендер мен жараланандарды заттарын жымыру (мародерлік) - бес жылдан он жыла дейiнгі мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

458-бап. скери сипаттаы пия млiметтердi жария ету немесе скери сипаттаы пия млiметтер жеткізгіштерді жоалту

1. Мемлекеттiк пиясы жо скери сипаттаы пия млiметтер жеткізгіштерді ызметi бойынша сенiп тапсырылан адамны абайсызда жоалтуы, егер жоалту аталан жеткізгіштермен жмыс істеуді белгiленген аидаларын бзуды салдары болып табылса, - бес жз айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не тосан тулікке дейінгі мерзімге амаа алуа жазаланады.

2. Мемлекеттiк пиясы жо скери сипаттаы пия млiметтердi ызметi бойынша сенiп тапсырылан немесе белгiлi болан адамны жария етуi - екі мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не екі жыла дейінгі мерзімге бас бостандыын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

3. Осы бапты бiрiншi немесе екiншi блiктерiнде кзделген, iрi залал келтiруге немесе зге де ауыр зардаптарды туындауына кеп соан іс-рекеттер - бес жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

4. Осы бапты бiрiншi, екiншi немесе шінші блiктерiнде кзделген, рыс жадайында немесе ттенше жадай кезінде жасалан іс-рекеттер - жеті жылдан он екі жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

5. Осы бапты бiрiншi, екінші немесе шiншi блiктерiнде кзделген, соыс уаытында жасалан іс-рекеттер -

он жылдан жиырма жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

459-бап. скери млiктi асаана жою немесе блдiру

1. ару-жараты, о-дрiлердi, озалыс ралдарын, скери техниканы немесе зге де скери млiктi асаана жою немесе блдiру - екі мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не екi жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

2. Ауыр зардаптара кеп соан немесе кш олданып немесе оны олдану атерін тндіріп жасалан не адамдар тобы немесе алдын ала сз байласу арылы адамдар тобы жасаан дл сол іс-рекет -

бес жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

3. Осы бапты бiрiншi немесе екiншi блiктерiнде кзделген, рыс жадайында немесе ттенше жадай кезінде жасалан іс-рекеттер - бес жылдан он екі жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

4. Осы бапты бiрiншi немесе екiншi блiктерiнде кзделген, соыс уаытында жасалан іс-рекеттер - он жылдан жиырма жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

460-бап. скери млiктi абайсызда жою немесе блдiру

ару-жараты, о-дрiлердi, озалыс ралдарын не скери техника заттарын ауыр зардаптара кеп соан абайсызда жою немесе блдiру -

бес жз айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не тосан тулікке дейінгі мерзімге амаа алуа жазаланады.

 

461-бап. скери млiктi жоалту

ызметте пайдалану шiн сенiп тапсырылан ару-жараты, о-дрілерді немесе скери техника заттарын сатау аидаларын бзу, егер бл оларды жоалтуа кеп соса, -

екі мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не екі жыла дейінгі мерзімге бас бостандыын шектеуге не сол мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

462-бап. ару-жарапен, сондай-а айналадаылара ауiп тндіретін заттармен жне нрселермен жмыс істеу аидаларын бзу

1. ару-жарапен, о-дрiлермен, радиоактивтi материалдармен, жарылыш немесе айналасындаылара аса ауіп тндіретін зге де заттармен жне нрселермен жмыс істеу аидаларын бзу, егер бл абайсызда адамны денсаулыына ауыр немесе ауырлыы орташа зиян келтiруге, скери млiктi жойылуына не зге де ауыр зардаптара кеп соса, - екі мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не екi жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

2. Абайсызда адам лiмiне кеп соан дл сол іс-рекет -

бес жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

3. Осы бапты бiрiншi блiгiнде кзделген, абайсызда екi немесе одан да кп адамны лiмiне кеп соан іс-рекет -

бес жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

463-бап. Машиналарды жргiзу немесе пайдалану аидаларын бзу

1. Жауынгерлік, арнаулы немесе клiктік машинаны жргiзу немесе пайдалану аидаларын абайсызда адамны денсаулыына ауырлыы орташа зиян келтiруге кеп соан бзу - белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан екі жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, ш жз айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не жетпіс бес тулікке дейінгі мерзімге амаа алуа жазаланады.

2. Абайсызда адамны денсаулыына ауыр зиян келтіруге кеп соан дл сол іс-рекет - белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан ш жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, ш мы айлы есептік крсеткішке дейінгі млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не ш жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

3. Осы бапты бiрiншi блiгiнде кзделген, абайсызда адам лiмiне кеп соан іс-рекет - белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан бес жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, бес жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

4. Осы бапты бiрiншi блiгiнде кзделген, абайсызда екi немесе одан да кп адамны лiмiне кеп соан іс-рекет - белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан он жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, бес жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

464-бап. шу немесе оан дайындалу аидаларын бзу

Абайсызда адам лiмiне немесе зге де ауыр зардаптара кеп соан, шу немесе оан дайындалу аидаларын бзу, сол сияты скери шу аппараттарын пайдалану аидаларын бзу -

белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан он жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып немесе онсыз, ш жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

465-бап. Корабль жргiзу аидаларын бзу

скери корабльдерді жргiзу немесе пайдалану аидаларын абайсызда адам лiмiне не зге де ауыр зардаптара кеп соан бзу -

белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан он жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып немесе онсыз, ш жылдан он жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

466-бап. Адамны алкогольдік, есірткілік немесе уытмарлы маса кйде машиналарды жргізуі, корабльдерді жргізуі, скери шу аппаратын басаруы, скери техниканы осындай адамны жргізуіне немесе басаруына беру не жргізуіне немесе басаруына жол беру

1. Алкогольдік, есірткілік немесе уытмарлы маса кйдегі адамны жауынгерлік, арнаулы немесе кліктік машинаны жргізуі не скери корабльдерді жргізуі не скери шу аппаратын басаруы не осындай адама аталан скери техниканы жргізуге немесе басаруа беру, сол сияты осындай адамны скери техниканы жргізуіне немесе басаруына лауазымды адамны жол беруі -

белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан екі жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, бес жз айлы есептiк крсеткiшке дейiнгi млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не тосан тулікке дейінгі мерзімге амаа алуа жазаланады.

2. Абайсызда адамны денсаулыына ауырлыы орташа зиян келтіруге кеп соан дл сол іс-рекеттер -

белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан бес жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, бір мы айлы есептiк крсеткiшке дейiнгi млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не екі жыла дейiнгi мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

3. Осы бапты бiрiншi блiгiнде кзделген, абайсызда адамны денсаулыына ауыр зиян келтіруге кеп соан іс-рекеттер -

белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан алты жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, ш мы айлы есептiк крсеткiшке дейiнгi млшерде айыппл салуа не сол млшерде тзеу жмыстарына не бес жыла дейінгі мерзiмге бас бостандыын шектеуге не сол мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

4. Осы бапты бiрiншi блiгiнде кзделген, абайсызда адам ліміне кеп соан іс-рекеттер -

белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан жеті жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, бес жылдан он жыла дейінгі мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

5. Осы бапты бірінші блігінде кзделген, абайсызда екі немесе одан да кп адамны ліміне кеп соан іс-рекеттер -

белгiлi бiр лауазымдарды атару немесе белгiлi бiр ызметпен айналысу ыынан он жыла дейiнгi мерзiмге айыра отырып, жеті жылдан он екі жыла дейінгі мерзiмге бас бостандыынан айыруа жазаланады.

 

 

ОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

 

467-бап. Осы Кодексті олданыса енгізу жне азастан Республикасыны кейбір занамалы актілеріні кші жойылды деп тану туралы

1. Осы Кодекс, 2017 жылы 1 атардан бастап олданыса енгізілетін 45-бапты, 2018 жылы 1 атардан бастап олданыса енгізілетін 48-бапты оспаанда, 2015 жылы 1 атардан бастап олданыса енгізіледі.

2. Осы Кодексті 287-бабында бекітілген ережелер жарааттайтын патрондармен атылатын ысыз атыс аруын, газды аруды сатауа жне алып жруге ішкі істер органдарыны рсаты бар адамдара 2016 жылы 1 атардан бастап олданылады.

3. Осы Кодекс олданыса енгізілген кннен бастап мыналарды кші жойылды деп танылсын:

1) 1997 жылы 16 шілдедегі азастан Республикасыны ылмысты кодексі (азастан Республикасы Парламентіні Жаршысы, 1997 ж., № 15-16, 211-жат; 1998 ж., № 16, 219-жат; № 17-18, 225-жат; 1999 ж., № 20, 721-жат; № 21, 774-жат; 2000 ж., № 6, 141-жат; 2001 ж., № 8, 53, 54-жаттар; 2002 ж., № 4, 32, 33-жаттар; № 10, 106-жат; № 17, 155-жат; № 23-24, 192-жат; 2003 ж., № 15, 137-жат; № 18, 142-жат; 2004 ж., № 5, 22-жат; № 17, 97-жат; № 23, 139-жат; 2005 ж., № 13, 53-жат; № 14, 58-жат; № 21-22, 87-жат; 2006 ж., № 2, 19-жат; № 3, 22-жат; № 5-6, 31-жат; № 8, 45-жат; № 12, 72-жат; № 15, 92-жат; 2007 ж., № 1, 2-жат; № 4, 33-жат; № 5-6, 40-жат; № 9, 67-жат; № 10, 69-жат; № 17, 140-жат; 2008 ж., № 12, 48-жат; № 13-14, 58-жат; № 17-18, 72-жат; № 23, 114-жат; № 24, 126-жат; 2009 ж., № 6-7, 32-жат; № 13-14, 63-жат; № 15-16, 71, 73, 75-жаттар; № 17, 82, 83-жаттар; № 24, 121, 122, 125, 127, 128, 130-жаттар; 2010 ж., № 1-2, 5-жат; № 7, 28, 32-жаттар; № 11, 59-жат; № 15, 71-жат; № 20-21, 119-жат; № 22, 130-жат; № 24, 149-жат; 2011 ж., № 1, 9-жат; № 2, 19, 28-жаттар; № 19, 145-жат; № 20, 158-жат; № 21, 161-жат; № 24, 196-жат; 2012 ж., № 1, 5-жат; № 2, 13-жат; № 3, 26, 27-жаттар; № 4, 30-жат; № 5, 35, 36-жаттар; № 10, 77-жат; № 12, 84-жат; 2013 ж., № 1, 2-жат; № 4, 21-жат; № 7, 36-жат; № 10-11, 54, 56-жаттар; № 14, 72-жат; № 15, 78-жат; 2014 ж., № 1, 9-жат; № 2, 11-жат; № 4-5, 24-жат; № 8, 49-жат), 2018 жылы 1 атардан бастап кшін жоятын 51-бабын оспаанда;

2) «азастан Республикасыны ылмысты кодексiн кшiне енгiзу туралы» 1997 жылы 16 шілдедегі азастан Республикасыны Заы (азастан Республикасы Парламентіні Жаршысы, 1997 ж., № 15-16, 212-жат; 2000 ж., № 6, 141-жат; 2002 ж., № 18, 158-жат; 2003 ж., № 24, 180-жат; 2009 ж., № 24, 128-жат; 2014 ж., № 8, 49-жат).

 

 

азастан Республикасыны Президентi

 

Н. НАЗАРБАЕВ

 

Астана, Аорда, 2014 жылы шілдені 3-і

№ 226-V РЗ