Ылмысты процесте мерзімді ткізіп алуды іс жргізуішлік-ыты салдары

Іс жргізу мерзімдеріні мнділігі оларды ткізіп алуды нтижесінде пайда болатын ыты салдарларды сипатынан айын крінеді.

Сот ісіні шапша жргізілуіні кепілі ретінде мерзімні тіп кетуіні мынадай зардаптары болуы ммкін:

1.Белгіленген мерзімні бастапы іс жргізу маызыны жойылуы ммкін. Мселен, ІЖК-ті 399-бабында апелляциялы немесе кассациялы шаым жасау мен сот кіміне наразылы білдіруді он туліктік мерзімі кзделген. Шаым жасау мен наразылы білдіру ыын жзеге асыруды нтижесі, мысалы, засыз кімні кшін жою жне істі жаадан тергеуге немесе сотта карауа беру болуы ммкін. Аталан мерзімні тіп кетуі адамны кімге шаым жасау, ал прокурорды — оан наразылы білдіру ыынан айырылуын білдіреді.

2.Іске мдделі адамдарды іс-имыл жасауы шін негіз пайда болуы ммкін. Мысалы, ІЖК-ті 184-бабында ылмыс туралы арыздар мен хабарларды арау шін кзделген мерзімдерді ткізіліп алынуы арызданушыа прокурорды, тергеушіні немесе аныгаушыны іс-рекеттеріне шаымдану ыын береді (ІЖК 185-бап, 2-блік).

3.Мерзімні ткізіліп алынуы зге іс жргізу шешімін абылдау шін негіз бола алады. Мысалы, жасырынып алан айыпталушыны алдын ала тергеу мерзімі ткенге дейін іздептабу ммкін болмаса тергеушіні іс бойынша іс жргізуді тотата труы ммкін (ІЖК-ті 50-бабы).

4. Белгіленген мерзімдерді бзушылара іс жргізушілік ыпал ету шараларын олдану шін негіздер пайда болуы ммкін. Мселен, сотта істі каралуы кезінде белгіленген анытау мен тергеу мерзімдеріні длелсіз бзылуы оан ы орау органы басшысыны атына жеке аулы жіберу ыын береді (ІЖК-ті 59-бабы).

Процеске атысушылар ытары мен зады мдделеріні кепілдіктері деп крсетілген мерзімдерді тіп кетуіні салдары біршама згеше болады.

1. з ытары мен мдделері бзылан адамны іс жргізудегі жадайы мерзімні ткізіліп алынуы салдарынан дереу згеруі ммкін. Ол згеріс соны пайдасына болуы ммкін. Мысалы, 153-бапты 8-блігіне сйкес прокурор айьшталушыны камауа алу мерзімін зартуа рсат береді немесе тінішті анааттандырудан бас тартады. Егер ол зартылмаан болса, айыпталушы амау мерзімі аяталаннан кейін дереу босатылуа жатады. Егер амауа алу мерзімі аяталанда айыпталушыны одан рі амауда стау жніндегі шешім келіп тспесе, амауда стау орны кімшілігіні басшысы оны зіні аулысымен амаудан босатады (ІЖК-ті 153-бабыны 9-блігі).

2. Мерзімні ткізіп алынуы кілетті орган тарапынан тртіп бзушыа іс жргізушілік ыпал ету шараларыны олданылуына келіп соуы ммкін. Мысалы, ІЖК-ті 158-бабьша сйкес сезікті, айыпталушы, сондай-а ку мен жбірленуші шакыру бойынша длелді себептерсіз келмеген жадайда алып келуге (мжбрлеп келуге) шыратылуы ммкін.

Прменді прокурорлы адаалауды жзеге асырылуыны кепілі болып табылатын мерзімдерді ткізіп алынуыны ерекше іс жргізушілік-ыты салдарлары болуы ытимал. адаалау ызметіні мні прокурорды іс жргізушілік ыпал ету шараларын олдануы ретіндегі сол салдарларды сипатын айындайды. Аталан салдарларды процеске атысушыларды ытары мен зады мдделеріне кепілдік беруге баытталан мерзімдерді бзуды салдарларымен састыы кп.

3.Белгіленген іс жргізу мерзімдеріні аяталуы іс жргізу рекеттеріні жарамсыз, зады кші жо деп танылуына келіп соады. Ондай рекеттер іс жргізу рекеттері статусынан айырылады жне олардаы мліметтерді длелдеу масатында пайдалануа болмайды.

4.ткізіліп алынан мерзімді алпына келтіру масатында шаым берілген жадайда шешімні орындалуы ткізіліп алынан мерзімді алпына келтіру туралы мселе шешілгенге дейін тотатыла трады.

5.ткізіп алынан мерзімді алпына келтіру жніндегі арызды анааттандырудан бас тарту туралы шешім абылданан жадайда ол шешімге реттелетін ы атынастарыны рбір блігі шін белгіленген тртіппен шаым жасауа, наразылы білдіруге болады.

зін-зі баылау сратары:

1. Айыптау жне актау кімдерін таайындаанда, ылмысты істі ысартан жадайда азаматты талапты шешу.

2. Азаматты талап белігінде сотты кімі мен аулысын орындау.

3. ылмысты іс бойынша ндіріс барысында кеткен шыындарды теу мен ебекке аы тлеу.

4. ораушыны за кмегіне аы тлеу, аудармашыа, мамана, сарапшыа аы тлеу.

5. Жбірленушіге, азаматты талапкерге, азаматты жауапкерге жне оларды зады екілдеріне, жеке айыптаушыны ораушысына жне кіліне, кугерге, аудармашыа, мамана, сарапшыа, куа шыындарды теу.