Тртіншіден, біз жмыспен амту жне ебек тлемі саясатын жаыртуа тиіспіз.

лемдік трасыздыты басты аупі – жмыссыздыты суі. Натылы жмыспен амту елімізде іске асырылатын оларды андай да блігі емес, мемлекеттік те, салалы та, барлы бадарламаларды амтамасыз етуі керек. Сонымен атар Елбасы кімет пен кімдерге 2013 жылы брын абылданан бадарламаларды барлыын ксіпкерлікті дамыту мен бизнесті олдауа кіріктіруді, жмыссыздар мен табысы тмен адамдар крсеткішіні жоары пайызы байалатын аудандара бюджеттік аражат блуді механизімін жасауды тапсырды.

леуметтік саладаы ойылан тапсырмаларды іске асыру шеберінде келесі азаматтар шін леуметтік кепілдіктерді амтамасыз ету бойынша жмыстар жаласатын болады:

- мірді иын жадайлары болан кезде арттар мен мгедектерге арналан медициналы-леуметтік мекемесінде, психоневрологиялы потологиялары бар адамдара арналан медициналы-леуметтік мекемесінде жне белгілі траы жо тлалара арналан леуметтік бейімделу орталыында тегін болу трінде леуметтік кмек беріледі (ММ-де арнаулы леуметтік ызметтерді крсету стандартыны 7 трі: леуметтік-психологиялы, медициналы, трмысты, ебектік, загерлік жне т.б. енгізілген).

- мтаж азаматтарды жекелеген санаттарына леуметтік кмек (леуметтік кмек пен ызметті 16 трі, олар: зейнеткерлерге, барлы топтаы мгедектерге, кп балалы отбасылара (62 мы адамды амту) алалы оамды кліктерде тегін жол жру); мерекелік кндерге біржолы тлемдер жне таы басалар.

- аз амтылан азаматтара атаулы леуметтік кмек, 18 жаса дейінгі балалары бар отбасылара мемлекеттік балалар жрдемаысын тлеу (2013 жылы табыстары е тмен кнкріс дегейіні клемінен 1,6% халыты лесін, оны ішінде атаулы леуметтік кмек алушыларды санын 6%-а тмендету жоспарлануда);

Бгінде атаулы леуметтік кмек, БМЖ, ТЖ алушылар саны тмендеп келеді. Бл нтижеге Жмыспен амту 2020 бадарламасын іске асыру шеберінде траты жмыс орындарына жмыса орналастыру, леуметтік жмыс орындарына т.б. жне ауданды кімдіктер жанындаы жмыс топтарыны белсенді жмысыны, жмыссыздытан леуметтік орауды белсенді шараларын олдану арасында ол жеткізілді.

Осыан арамастан, алдаы уаытта жмыссызды дегейін тмендету жне Астана аласы трындарыны леуметтік-экономикалы жадайын жасарту масатында 2013 жыла мыналарды жоспарлап отырмыз:

- энергетика, клік жне рылыс салаларыны жмыс берушілерімен кадрларды айта даярлау бойынша одан рі оларды жмыса орналастыру мселесін шеше отырып, ксіпорындарды базаларында ндірістік тжірибеден ту жмыстарын жргізу. Бл шін жмыс берушілер талап етілген мамандытар бойынша ксіпорындар шін кадрларды даярлау бойынша оу орындарымен шарттар жасасады.

- жоспарланан жмыс орындарына тек жмыс берушілерден тінім абылдааннан кейін ебек нарыында талап етілетін мамандытара жмыссыз азаматтарды оыту жне айта даярлау ткізу;

- жмысшылар мен ебек нарыында талап етілетін мамандарды о беделін баралы апарат ралдары (бейне-роликтер, банерлер, документальды фильмдер, жрмекелер жне т.б.) арылы жариялау;

- халыты леуметтік лсіз жіктерін, оны ішінде ммкіндіктері шектеулі адамдарды жмыса тарту масатында жмыс берушілерді ынталандыру бойынша (матау, салы тртібін оайлату жне т.б.) леуметтік серіктестік жне леуметтік жне ебек атынастарын реттеу жніндегі алалаы шжаты комиссияны жмысын жандандыру;

- барлы меншік тріндегі жмыс берушілермен укілетті органдар арылы жмыспен амту мселелері бойынша жмыса абылдау жне жымды шарттарды жасау жніндегі жмысты жандандыру.

Сонымен атар бос орындар жрмекесін, дгелек стелдерді, шаын аукциондарды, бос лауазымды орындарды анытау бойынша жмыстар жаласатын болады. Жмыссыздарды жмыса орналастыру ммкіндіктерін кеейту шеберінде 2013 жылы 3 бос жмыс орындар жрмекесі ткізілді, оны ішінде бірінші«Астаналы жас тлек-2013»жрмекесі жастар мен оу орындарыны тлектерін жмыса орналастыруа баытталды. Жрмекеге барлыы 10 мы жмыссыз адам атысты. Сондай-а мгедектер мен жмыссыз йелдерді жмыса орналастыру бойынша 2 шаын жрмеке йымдастырылды.

Жмыссызды дегейіні тмендеуіне ыпал ететін тртінші жыл жмыс атаратын Астана аласы кімдігіні жанында жмыссыз азаматтарды жмыса орналастыру мселелері бойынша жмыс тобыны жмысын атап туге болады.

Жмыссыз азаматтарды анытау масатында йді аралау топтары рылып, жмыссызлдарды жмыса орналастыру бойынша іс-рекет алгоритмі рылды. Сауалнама, срау жне т.б. жргізу арылы халыты жмыссыз азаматтарын анытау бойынша іс-шаралар йымдастырылуда.

Жмыссызды дегейіні тмендетілген бір жадайларыны біріwww.job.astana.kz порталыны рылуы болып табылады.

Одан баса Р кіметіні тапсырмасына сйкес ебек нарыын реттеу жне ебек ресурстарыны сраныстары мен сыныстарыны тегеріміне ыпал ету масатында Астана аласыны Жмыспен амту жне леуметтік бадарламалар басармасы мдделі баса да мемлекеттік органдармен 2013-2015 жылдара арналан Астана аласыны Жмыспен амту картасын зірледі. Астана аласыны Жмыспен амту картасы Р Ебек жне халыты леуметтік орау министрлігімен бекітілді, азір Р кіметінде бекіту кезеінде.

Кеес кіметі ыдырааннан кейінгі аз ана уаыт ішіндегі экономиканы реформалау мен шаруашылы жргізуді нарыты моделіне ту жніндегі ке клемді шараларды жзеге асыру нтижесі – мемлекетті леуметтік-экономикалы процестерге араласуы – объективті ажеттілік екендігін тпкілікті тсінуге мжбр етті. Оны объективті халыты мірлік жадайын реттеу ажеттілігімен, экономикалы дамуды тепе-тедігін сатау мдделері мемлекеттік реттеуді объектісі болып табылатындыымен, макроэкономикалы рдістерді санды жне сапалы крсеткіштері згерісін траты трде зерттеп отыруды ажет ететіндігімен жне халыты нысаналы топтарын леуметтік орау жйесіні мемлекет тарапынан реттеліп отыруымен де тсіндіріледі. Себебі, азіргі тада елімізді экономикалы, саяси, демографиялы, леуметтік дамуыны басты шешуші факторы адам, яни ел азаматы танылады. Сонымен атар ол адамдарды белгілі тобы ебекке таы баса жарамсыз болуымен тсіндіріледі. Елбасымыз айтандай елімізді дамуыны кзі – бл халыты леуметтік-экономикалы жадайыны жоарылауымен сипатталады. Сондытан кейбір адамдар леуметтік орауды ажет етеді. Яни, мемлекет, ксіпорындар жне таы баса субъектілер арнаулы шараларды олдануды талап етеді. Бл жнінде олар бадарламаларды стратегиялы жоспарларды зірлеп, тиісті жмыс жргізуге араласу ажет. азаматтарды білім жне медициналы кмек сияты негізгі ытар мен ызметтерге ол жеткізуі. леуметтік орау жйесіні санды крсеткіштері экономикалы даму дегейімен аныталса, ал адамдар арасындаы ынтыматасты, мемлекеттік институттарды атысу дрежесі мен еекке ынталандыру дегейі тадалан леуметтік-экономикалы модельмен зара байланыста болады. Даму дегейі бірдей мемлекеттерді зінде де тарихи, мдени, саяси жне зге де факторлара байланысты, леуметтік орау жйесінде ынтыматастыты жне мемлекеттік институттарды атысуыны ртрлі дегейі орын алуда. Толы ынтыматастыа негізделген жйеде жарна мен тлемні арасында зара байланыс болмайды. Жне тлем алу ыы атерлі жадай орын алан сттен туындайды да, оны дегейі адамны жйеге осан лесіне туелді болмайды. аржыландыру бкіл салы тлеушілер мойнына тседі де, леуметтік орау жйесінен тлем алу ыына барлы азаматтар ие болады. Мндай жйеде табыстарды айта блу тетігі жне аржыландыруды бірден бір кзі мемлекеттік бюджет болып табылады, ал реттеуші ретінде мемлекет рекет етеді. Толы ынтыматастыа негізделген жйеде барлы азаматтара леуметтік орауды бірдей, детте, е тменгі дегейін сынады. Шектеулі ынтыматастыа негізделген жйеде тлемдерді алу ыы адамны жарнасына байланысты болады. детте, мндай жйе ебеккерлер мен жмыс берушілерді аударымдары есебінен аржыландырылады, ал жарнасына арай тлемдерді алу ыына аударымдар жасаан (немесе олар шін жмыс беруші аударым жасаан) азаматтар ана ие болады. Мндай жйелер, детте, халыты белгілі бір тобын, мысалы, ресми жмыс істейтін ебеккерлерді немесе белгілі бір ебек жымыны ебеккерлерін леуметтік орауды осымша кзі болып табылады. Бдан баса, ынтыматасты белгісі жо, р азамат мірдегі атер жадайына аражатты дербес жинайтын леуметтік орау жйелері де бар. Халыаралы тжірибеге сйене отырып, леуметтік орауды нерлым тиімді жне кешенді жйелері, детте: 1) мемлекеттік жрдемаылар; 2) міндетті леуметтік сатандыру; 3) жинатаушы зейнетаымен амсыздандыру; 4) леуметтік кмек сияты негізгі элементтерді амтиды деген орытынды жасауа болады. Мемлекеттік жрдемаылар леуметтік орауа жататын жадайлар туындаан кезде барлы азаматтарды кепілдікті тлемдермен белгілі бір дегейде амтамасыз етуге арналан. Жмыс берушілер мен ебеккерлер аударымдарыны есебінен аржыландырылатын міндетті леуметтік сатандыру жйесі тленген жарна дегейіне сай ресми жмыс істейтін ебеккерлерді осымша орауа арналан. Жинатаушы зейнетаы жйесі р азаматты зейнетаы жинатарын жасау процесін реттеуге арналан. леуметтік кмек азаматтарды жекелеген санаттарын бюджетті аражаты есебінен осымша орауа арналан. Бдан баса, азаматты леуметтік атерлерден зін зі ерікті сатандыруа ыы бар. Осындай аралас жйе ынтыматастыа негізделген жне дербестендірілген жйелерді артышылытарын йлестіруге ммкіндік береді. азастанда нарыты экономикаа кшу аяталып келеді. леуметтік орауды жйесі згерген экономикалы атынастара сйкес болуы ажет. тпелі кезені бастапы кезінде мемлекет инфляция, бюджет тапшылыы, ндірісті лдырауы, экономиканы бейресми секторыны суі жадайында леуметтік орауды аымды мселелерімен айналысуа мжбр болды. Жинатаушы зейнетаы жйесін енгізу мен заттай жеілдіктерді ашалай тлемдермен ауыстыруды оспаанда, леуметтік саладаы реформаларды нтижесі аымды мселелерді шешуге арналан жауап адамдар болды. Жргізілген айта рулара арамастан, азіргі кезде леуметтік орау жйесі крделілігімен жне занаманы жйелілігіні жеткіліксіздігімен, жйеге атысуа ынталандыруды тмен дегейімен сипатталады. Соы жылдарда экономикадаы олайлы згерістер жне траты суді амтамасыз ету жнінде абылданып жатан шаралар леуметтік орауды кешенді жйесін руды ола алуа ммкіндік беріп отыр. Осыан байланысты азастанны азіргі жне болашатаы басымдытары мен ммкіндіктерін ескере отырып, халыты леуметтік орауды жаа тжырымдамасын зірлеу ажеттігі туындады. Азаматтарды білім жне медициналы кмек саласында ызметтер крсетуге ол жеткізуі бл Тжырымдаманы шеберінде аралмайды, йткені олар баса бадарламалы жаттармен айындалады. Мемлекетті леуметтік саясаты. Мнда нарыты экономикасы алыптасан мемлекеттерді леуметтік саясатымен атар рынока кшіп жатан бізді елімізді леуметтік саясатыны ерекшеліктерін арастырамыз. Табыс рылуыны нарыты механизмі жне леуметтік саясат. Табысты нарыты блуді бір ана ділетті жолы бар, ол ндіріс факторлары иелеріні табыстары сраныс пен сыныс заыны шекті пайдалылы негізінде аныталады. Осы трыдан алып араанда, мысалы, жоары маманданан ебек иелеріні егер оан сранысы болмаса, табыстары тмен болуы бден ммкін. Ал асты баасыны динамикасын дл болжап крсете білген брокерді табысыны жоары болуы да ділетті. Рынокты механизм л-ауатты дрежесіне кепілдеме бере алмайды. Дегенмен, ХХ асырда Батысты нерксібі дамыан елдерінде мемлекеттен адамдар шін л-ауат стандартын талап ететін тжырымдамалар мен доктриналар кеінен тарай бастады. сіресе теория мен тжірибеде «берекелі мемлекетє деген ым, яни ауымды леуметтік шараларды, е алдымен, леуметтік амсыздандыру шараларын жзеге асыратын мемлекет деген ым алыптасты. Нарыты экономикасы алыптасан елдерде табысты блу тек рынокты кштерді еркін ойыныны нтижесінде ана емес, трлі табыстар аындарын мемлекеттік реттеу, айта блу негізінде де блінетінін байады. Мемлекетті леуметтік саясаты – оны оам міріні леуметтік-экономикалы жадайларын реттеу жніндегі ызметіні бір баыты. Мемлекетті леуметтік саясатыны мні оамдаы ділеттілік атынастарды олдау немесе оамдаы леуметтік таптарды арасындаы атынастарды реттеу, оам мшелеріні трмыс дрежесін, л-ауатын ктеруді жадайларын амтамасыз ету, оамды ндіріске атысу шін экономикалы ынталандыруды леуметтік кепілдіктерін жасау. Мемлекетті оамды ндірісі реттеу масатында жргізетін шараларды рамды блігі ретінде мемлекетті леуметтік саясаты елдегі бкіл экономикалы ахуалмен тыыз байланысты болады. Елбасымыздын жолдауы бойынша, леуметтік мселелер мемлекет шін басымдытар атарында болып келді жне болып ала да береді. 2005 жылдан бастап «Міндетті леуметтік сатандыру туралы За олданыса енгізілді. Зада келесі шаралара назар аударылды.

§ халыты леуметтік сатандыру жйесіне атыспайтын лсіз топтарына арналан леуметтік кмек тсілдері;

§ негізгі леуметтік ателарді алдын алу, ал ол туындаан жадайда леуметтік сатандыру тсілдері арылы сол атерді салдарынан айрылан табысыны бір блігін алпына келтіру;

§ траты, аылы ебекке ынталандыру;

§леуметтік орау – бл лдебір жадайлара (крілік, мгедектік, денсаулы жадайы, асыраушысынан немесе жмысынан айрылуы) жне зге де зады негіздерге байланысты экономикалы белсенді бола алмайтын рі лайыты аы тленетін ебекке атысу жолымен зін табыспен амтамасыз ете алмайтын азаматтар шін мірлік ажетті игіліктерді жне л-ауатты белгілі бір дегейін амтамасыз етуге арналан жйе. азастан мше болып табылатын Халыаралы ебек йымыны анытауы бойынша леуметтік орау жйесі мынадай шаралар кешенін амтиды: ірдей жадайына ие болу ммкіндігі шектеулі адамдара деген аморлыы болып табылады. Бл азаматтара кмектесу – бізді оамымызды ізгілену мен кемелдену дрежесіні крінісі, сіздер мен бізді борышымыз. Адам дамуыны басым міндеттерін шешуді маызы аса зор. Сондытан облыстарды дамытуды барлы бюджеттері тек ана білім беру, денсаулы сатау, сумен амтамасыз ету жйелерін дамыту масаттары мен трын й рылысы инфрарылымына пайдаланылуы тиіс.

Ке маынада леуметтік орау мына функцияларды жзеге асырады: экономикалы, леуметтік, талдамалы, технологиялы, апаратты жне ебек. Тар маынада: ндылыты, темаылы, ынталандырушы, бейімделуші

Экономикалы функция - мірлік дегейін ктеру шін траты экономикалы суге баытталан.

леуметтік функция - адамны мірлік дегейін жасы трмысын жоарылатуа леуметтік орауды баыттау, халыты леуметтік осал блігін мір сру кепілдігін амтамасыз ету.

Талдамалы функция - халыты мірлік дегейін жйелік талдауды жне ашты пен зге де леуметтік салдарлар шін леуметтік кмекке мтаж топтарды, ауматарды анытау масатында олданылады.

Технологиялы функция - барлы ебек сияты леуметтік орау белгілі бір кезедерден, операциялардан ралатын технологиялардан трады.

Апаратты функция - азаматтара зіні ызыушылыын орау бойынша адамны ытары мен ммкіндіктері туралы, азастанны жне оны айматарыны леуметтік-экономикалы жадайы, оларды нтижелері туралы толы жне сенімді апараттарды сыну кепілдігіні жйесін руа баытталан.

Ебек функциясы – бл наты масаты, заты жне ралы болатын наты ебек. леуметтік орау функциясын орындайтын леуметтік институттар жоары біліктілікті ебек ресурстарымен амтылуы тиіс.

леуметтік орау функциясы - наты леуметтік, экономикалы, саяси жадайлара байланысты згеруі ммкін. азастанда тпелі кезеде е алдымен леуметтік орауды ндылыты функциясы зіндік кшке баытталды. Нарыты атынастарды халыа ойылан жадайды жана бататындай бастап кешіруге ммкіндік беретін ерекше ызметті темаы функциясы алады. Кптеген ркениетті елдерде белсенділікті ынталандыру функциясы орындайды. Ынталандыру барлы леуметтік топтар жне азаматтар зіндік экономикалы жадайларын жасауа баытталан. Сонымен бірге, бейімдеуші функциясы жаа оамды натылыа халыты рилы санаттарын бейімдеуді амтамасыз етеді.

леуметтік орауды экономикалы, саяси, ыты механизмдеріні негізінде ртрлі принциптер (аидалар) жатыр. Бл принциптер мемлекетті зіні азаматтарыны мірлік дегейін олдауда жауапкершілік дрежесін крсетеді. Нарыты экономиканы леуметтік баыттау жадайында леуметтік орау жйесі келесі принциптерге сйенеді жне оларды келесідей блуге болады: жалпы, арнаулы

экономика мен саясатты леуметтік орау жйесіні зара байланыстыру принциптері Жалпы тарихымыз крсеткендей, кедейшілікпен кресуді негізгі аруы орташа ттыну дегейін суге ммкіндік беретін экономикалы су мен минималды мірлік дегей болып табылады. Саясаткерлер кедейлерге леуметтік кмек крсету бойынша шараларды анытайды, ал з кезегінде кез келген кіметті тадыры леуметтік орта мен жалпы экономикада іс-рекет жадайына байланысты. леуметтік орауды принциптері

Принциптер Жалпы Арнаулы Экономика мен саясатты леуметтік орау жйесімен зара байланыстыру Сатандыру леуметтік орау жйесіні рылуы мен дамуыны аырындыы Бірыай леуметтік кеістік леуметтік орау жйесін ру ке-зіндегі баламалылы леуметтік кмек «динамизациясыє атаулы леуметтік орау кілеттіліктерді шектілігі зін-зі басару Сатандыру мен ынты-матастыты йлесімі Шыындара атысу леуметтік амсыздандыру Превенция

) леуметтік орау жйесіні рылуы мен дамуыны аырынды принципі. Дамыан елдердегі олданылып жатан леуметтік орау жйесі – за жылдардаы дамуды нтижесі. Оларды алыптасуы эволюциялы жолмен жзеге асырылады. Крсетілетін леуметтік кмек клеміні лаюы экономикалы сумен бірге жреді. Сондытан да за уаыта еркін жне оамды рылысты сатап алу шін леуметтік саясатты еркіндігін бекітуге мтылуа тырысу керек. б) леуметтік орау жйесін ру кезіндегі баламалы принципі. Бл принцип леуметтік орау жйесін ру кезіндегі оны жеке раушыларыны негізінде (аржыландыру, йымдастырушылы рылым, леуметтік орауа жататын тлалар шебері, леуметтік орауды клемі мен формасы) «маневрдыє еркіндігінде крсетіледі. Бл раушылар зара тыыз байланысты жне оларды бліп арастыруа болмайды. в) кілеттіліктерді шектілік принципі. леуметтік кмек мемлекеттік, айматы, дергілікті жне дегейлерінде жзеге асырылады. г) леуметтік орау жйесіні зін-зі басару принципі. Оны мні мынада: зін-зі басару органдарыны тікелей мемлекеттік басару жйесінен блінуі, яни леуметтік орау жйесі ралдарыны масатты олданылуы мен оамды шиеленістерді лсіреуін жзеге асыру. д) шыындара атысу принципі. Белгілі леуметтік бадарламаларды аржыландыру азаматтарды жеке ралдарыны атысуымен іске асырылады. е) превенция принципі. ¦леуметтік кмекті беру ажеттілігінен тылу шін апатты леуметті жадайды туындауын ескерту (денсаулы сатауда алдын алу шаралары, ндірісте айылы оиаларды болдырмау, леуметтік оалтулар) ж) сатандыру принципі. Сатандыру – нарыты экономика жадайында халыты леуметтік орауды е тиімді ралы. Адамдар ммкін немесе болмай оймайтын сипатты жадайларды алдын ала жеткілікті ойламайды. Олар жиі жадайларда мндай жадайларды ршуіне байланысты телінетін толы шыындар клемін дер кезінде таба алмайды жне аша аражаттарын жинамайды немесе жиналан аржы жеткіліксіз болуы ммкін. Сондытан мемлекет жмыскерлерді сатандыру бадарламалары арылы мжбрлі сатандыру жолымен жадайды жеілдетуге ммкіндік береді. Ал леуметтік кмекті аржыландыру арнайы сатандыру тлемдері есебімен іске асырылады.

Таырыпты пысытау сратары:

1. леуметтік саясат жне леуметтік ауіпсіздік мні неде ?

2. леуметтік ауіпсіздік кепілін атаыз

3. леуметтік саясатты негізгі фукциялары

сынылатын дебиет

 

1. Аженов М. Социальная стратификация в Республике Казахстан. Алматы 1997ж.

2. АгафоновА.Н.,Менлибаев К.Н. идр.Основы теории социальной работы.Караганда2002.

3. леуметтік орау. Алтын Орда. 16 мамыр, 2002 ж.

4. Бабакумов Е.Ж. Социальная политика государства. Алматы, 1996

5. Зейнышев И.Г Взаимосвязь социальной политики и социальной работы-
М, 1996

 

8- ші дріс.

Таырып.Халыты леуметтік ораудаы леуметтік –саяси негізді мазмны

Негізгі масаты:Халыты леуметтік ораудаы леуметтік –саяси негізді мазмнын ашып беру

Негізгі тсініктер: леуметтік орау, леуметтік саясат

Жоспары

1. Халыты леуметтік ораудаы леуметтік –саяси негізді мазмны .

2. леуметтік мемлекетті принциптері мен тжырымдамасы.

Тоталитарлы оамда леуметтік саясат леуметтік саладаы тоталитарлы тртіпке дейін тарылады. Демократиялы оамда- леуметтік саясат демократиялы мемлекетті жне баса азаматты оам субъектілерімен біріккен функцияны атарады. Тоталитарлы оамнан демократиялы оама т кезінде ерекше тпелі кезеі леуметтік саясатын алыптастырады.

Тоталитарлы оамдаы леуметтік саясат абсолютті мемлекеттік кімек талабымен, халыты толы пассивтігімен іске асады. Тоталитарлы кезенен кейінгі оамны демократияа ту мемлекеттік басаруды абсолютизмінен жне халыты пассивтіліктен алшатаумен амтамасыз етіледі. Тоталитарлытан кейн оамны пассивтілігі, йымсыздыы, леуметтік рылымсызды - леуметтік сасатты, мемлекеттік кімні бзылуыны негізі. Барлыы тпелі кезеі мемлекетті мінездемесіне, оны халыты, елді ызыушылытарына назар аударуыны дегейіне байланысты. Бл жадайда мемлекеттік кіметті тарихи жауапкершілігі, халыты жне барлы топтар мен оамдастытарды жадайы туралы сра крделенеді.

леуметтік саясатты келесі мазмнды мінездемесі - леуметтік саясата белсенді атысушыларыны з алдыларына оятын масаттар жйесі. Бл- оамды згерістерді нтижелі крсеткіштері. леуметтік топты райссысы зіні наты жадайын жне жасыа згеру мімкіндігін толы сезінеді.Егер леуметтік топ белсенді оамды іс-рекет жасаса (леуметтік саясатты субъетісі болса) ол зіні оамдаы жадайыны жасаруын з іс-рекетіні масаты деп сезінеді. Егер леуметтік топ пассивті болса, онда оны масатыны орнында арман, ажап жадайды кту немесе леуметтік саясатты «мейірімді» субъетісіне кудер болады.

Тоталитарлы оамда кптеген субъектілер шынайы емес, декоративті келеді. леуметтік сасатты наты субъектілері тек басшылы ететін леуметтік топ, алан барлыы- леуметтік саясатты объектілері.

Демократиялы оамда бір субъектілі жадайды болуы ммкін емес. Сондытан, леуметтік саясатта барлы субъектілерге бір масатты болуы ммкін емес. леуметтік саясатты наты субъектілеріні р айсыны зіндік масаты бар. леуметтік масатты кптігі- бл кп субъектілі азаматты оамны нтижелі алпы. Масатттарды ртрлі болуы негізгі масат болып табылады жне оамны сапалы ерекшелігіні белгісі. Бл кез келген оамны масаттарыны бір болу идеясынан, лшылды идеясынан, ндылытарды бір болуынан алшатамайды. Демократиялы оамда бл масаттар тоталитарлытан ерекше ойылап шешіледі.

леуметтіксаясатрылымдыоамдыарым-атынасболыптабылады.

леуметтіксаясаттыкелесітрлерінбліпарастыруаболады:

- леуметтіктратыоамдаылеуметтіксаясат ( оамдыформацияларда);

- жйелікризистердегіоамдардылеуметтіксаясаты (революциялыжадайдаы);

- деформацияжадайындаыоамдардаылеуметтіксаясат (оамдыжйеніперманентікризистерінде);

- крделіреформаларарылыжйелікризистерденшыужадайындаыоамдаылеуметтіксаясат, янитпелікезенілеуметтіксаясаты.

леуметтіктратыоамдаылеуметтіксаясаттыерекшіліктері:

леуметтіктоптаржнекласстардыарым-атынасындаытратытртіптіболуы;

- зжадайыменанааттанбаанкейбіртоптарабілімберу;

- басаранкласстардыжнеоныблігініызыушылыыныбаланстаболуы. Бндайбасарудытріытыоамформасындабелгіленеді;

Сонымен, андайдабірмемлекетболмасынхалытытрмысы

нашарлауынажолбермеудікздейтін, халытыебекпенамтудыжнежмыссыздытышектентысспеуінадаалапотырудыіскеасыратын, халытытрлітоптарыменжіктерінматериалдыжадайыментрмыстіршілігінбіртіндепжасартуабаытталанлеуметтіксаясатжзегеасырылуытиіс.

Негізінен леуметтік саясат дегеніміз- ішкі саясатты рамдас блігі, жне адамдарды оамды, топты мдделерін йлестіру жне экономикалы леуметтік саяси, идеологиялы жаынан амтамасыз ету жніндегі саяси ызмет болыпта былады.

 

Таырыпты пысытау сратары:

1. леуметтік саясат жне леуметтік ауіпсіздік мні неде ?

2. леуметтік ауіпсіздік кепілін атаыз

3. леуметтік саясатты негізгі фукциялары

сынылан дебиеттер:

1. Конституция РК – Алматы, 1995

2. Вилли Брандт Демократический социализм (статьи и речи) – М.: Изд. «Республика», 1998

3. Б.В. Ракитский Социальная политика, социальная защита, самозащита трудящихся в обществе. Часть первая. Социальная политика – М.: Институт перспектив и проблем страны, 1998

 

№9 ші дріс.