Таырып. Классицизм дісі. Сентиментализм нері.

1. Кесте бойынша 17-18 асырлардаы Батыс еуропа дебиетіндегі ай аыма тн сипатты ажыратыыз.

 

 
 
Дріс бойынша тапсырмалар Кейіпкері арапайым адамдар емес, патшалар, олбасы, батырлар. Сирек кездесетін тосын жайларды бейнелеуге тырысты. Жеке тла емес, оны мемлекет, оамдаы орны суреттелді. кілдері: Теофиль де Вио, Поль Скаррон, Шарль Сорель, Фюретьер, Сирано де Бержерак. Драматургия жанры ала шыты. Италиян тілінен аударанда «эшекейлі» деген маынаны береді. Шыармадаы тартыс парыз бен сезім арасынан туындады. Француз тілінен аударанда «лгілі» деген маынаны береді. Сатира жанры дамыды. деби жанрлар ата дегейленді. нердегі шьшдьщты баалап: «Мен аиатты тым атты адірлеймін», «Мен аиатты жасыратындай тым ашыпын» деп рандады. кілдері: Корнель, Расин, Мольер. Бл аымдаы аын-жазушылар айта рлеу шеберлеріні фэлсафалы фантастикасына ызыушыльщ танытты. Еліктеуді ажеттілігін остады. Е ірі кілі испан жазушысы - Кальдерон. Мысал жэне афоризм жанры осы аымны эстетикалы нормасына сай келді. ХІІ асырды басында Испанияда е мыты, е жемісті, тере халыты кркем баыт ретінде крінді. ш бірлікті ата сатауды талап етті. Теориясы Францияда туып, сол жерде рістеді. Таырыбы- ел міріндегі елеулі оиалар болды.


2.Берілген сипаттамаларды ай дуірді тынысынан хабар беретіндігін тарих ылымымен байланыстыра отырып, кесте арылы анытауа тырысыыз:

1.Кейіпкері кбіне шіркеу ызметкері.

2.Готика стилі дамыды.

3.Діни аидалардан ада, рухани туелсіз,

еркін нер пайда болды.

4.«Житие», «видение» жанрлары

 

 

 

5..нердегі кейіпкері арапайым адам

6. Бл кезеде теологияга, аскетизмге,

схоластикаа, мистикаа арсы шыты.

7.Е маызды ескерткіштері - эпос.

8. Гуманитарлы ылым дарды мбебаптыы.

9. дайы кітаптара негізделген

схоластика ылымы пайда болды.

10..Сенімі шін тауымет тартан

адамдар суреттеледі.

11.Адам тні эстетикалы демілікті

жоары крсеткіші ретінде суреттеледі.

 

10-таырып: дебиеттегі модернистік баыт-агымдар Тапсырмалар:

1. Классицизм теоретигі кім болды? Ебегін, ондагы негізгі тжырымдарды еске тсіре отырып, ХУІІ асырда француз короліні ойан срагына классицизмні негізін салушы саналатын Буалоны жауабын тауьш, оны жауабыны дрыс-брыстыына тарихи трыдан жауап берііз. Классицизм эстетика сыны біржатылыын мысалмен длелдеп крііз.

2. Аартушылы дуір эстетикасыны прогрессивті сипаты, біра біржатылыы неде? Оан ататы аартушылар Дидро, Руссо, Вольтерді ыпалы болды ма? Салыстыра отырып, анализ жасаыз.

3. деби баыт, деби аым, эдеби мектепті жаьшдыы жне айырмашылыы неде екендігін аылшын (сентиментализм), француз (классицизм), орыс (натурализм), аза (зар заман) дебиетіндегі агымдар бойынша салыстырып, ажыратыыз.

4. Натурализм аымыны кемшілігін, мір сруін тотатан себебін табыыз. Оан белгілі бір дрежеде дэл осы натурализм аымыны негізін салушы Эмиль Золя шыармаларьшьщ сері болан, болмаандыын «Нана» романы бойынша длелдеіз.

5. Импрессионизм, экспрессионизм, акмеизм неге деби аым дрежесіне ктеріле алмады? Себебін табыыз. З.абдоловты «Сз нері» оулыын пайдалана отырып, алымны не себепті бл аымдара сатиралы трыда баа берген себебін табыыз.

6. Декаданс сзі андай маынаны білдіреді? Декаданс аымы деби былыс ретінде зіне лайыты баасын алды деп ойлайсыз ба? Неге бгінгі тадаы кптеген жазушылар декаданс аымына бой рып жатады? Оан оамны, мір ауыртпалыыны себебі бар деуге бола ма? Болса, ойыызды таратыыз.

7. мір былыстарын табии алпында айтып, баяндауды масат ететін деби аымны бір трі.

8. деби аьм - тарихи категория деген тжырыммен келісесіз бе?

9. рбір деби аымны пайда болып, дамыанын, алай рыанын зерттейтін дебиеттану ылымыны бір саласы?

10. деби аымны стильден ерекшеліі. Мны теориялы оулытарды пайдалана отырып, таза тарихи трыдан длелдеп шысаыз.

11. ХУІІ асырда батыс еуропада бір емес, бірнеше деби аымдарды дниеге келгені млім. Біра соны ішінде Италия жерінде дниеге келген классицизм аымыньщ Францияда ке анат жайып, рістеуіні деби, эсіресе саяси себебі болды ма? Болса андай тарихи тламен байланыстыруа болады?

12. Классицизмдегі «ш бірлік» ережесі. Осы «ш бірлік» ережесін кардинал Ришелье андай масатпен енгізді деп ойлайсыз? Аталмыш ережені аьш-жазушыларды талантына, аынды шабытына, дарынына тосауыл ойып, кедергі жасап отырды ма?

13.Классицизм аымыны кемшілігі неде? Не себепті классицизм аымын тарих сахнасынан сентиментализм аымы ысырып шыарды? Оан оамньщ, тарихты атысы бар ма, лде тек оырманны талабына ана атысты ма?

13. Бір деби аыма жататын аламгерді дниетанымы, идеологиялы, суреткерлік концепциясы ртрлі болуы ммкін бе?

14. «Гогольды натуралды мектебінен» «Абайды аынды мектебіні» зіндік даралыы бар ма? лде шын мнінде Абай тек орыс дебиетіндегі жаашылдыты ана айталаушы болды ма? Абайды аза дебиетінде зіндік келбеті болмады ма?

Тест сратары: