Таырып. ОББ – ды негізгі принциптері

Жоспары:

1. Объекті-баытталан программалау тілдеріне тсінік.

2. Delphi бадарламасыны терезесі.

3. Delphi бадарламасыны компоненттері.

 

1. Объекті-баытталан программалау тілдеріні негізгі концепциясы– рылатын осымша зара байланысан негізгі объектілерден трады. Объекті-баытталан технологияда олданушы ш базалы элементпен: объектілер, хабар жне класстармен жмыс істейді.

Объектілер дегеніміз бірнеше рет олданылатын программалы модулдерден, яни байланысан мліметтер мен процедуралардан трады. Объект рылымы екі бліктен трады: айнымалылар жне дістер. дістер объект функциясыны алгоритмін анытайтын процедуралар мен функциялар жиынынан трады. Объектілі айнымалылар жй мліметтерден (сан, массив, текст) жне крделі рылымды информациялардан (график, дыбыс т.б.) трады.

Объектілерді зара байланысуына хабарлар олданылады жне ш блімнен трады: объект идентификаторы, аымдаы объектіде олданылатын діс аттары жне тадалан діс режимін алпына келтіретін осымша информациялар. Крделі программалар бірнеше біртипті объектілерді олдануы ммкін. Бл жадайда р объект шін дістер мен айнымалылар туралы информацияны жазу тиімсіз. Бл масата объектілер класы деген тсінік енгізілген. Класс дегеніміз біртипті объектілерге арналан шаблон жне объектілі айнымалылар типтері мен дістерін анытайтын информациялардан трады.

Объекті-баытталан технологияа негізделген программалау тілдері: SmallTalk/v, Object Pascal, ACT++, C++, Simula, Actor, Classic–Aga жне т.б.

Объекті-баытталан программалауды негізгі ш принципі бар: инкапсуляция, тымуалау, полиморфизм.

Delphi – дербес компьютерлер мен серверлерге осымша ру жне олдау шін олданылатын зірлеме ортасы. Delphi кез-келген Windows типті 32 разрядты амалды жйеде жмыс жасайды.

2. Delphi-де визуалды, яни кзбен кріп отырып баадарламалау технологиясы олданылады. Ттынушы зіні болаша бадарламасын безендіріп, зіні жмысыны нтижесін бадарлама іске осылана дейін кре алады.

осымшаны жазу рдісі екі бліктен трады:

1 – ттынушы зіні бадарламасыны терезесіне ажетті элементтерді крсетіп, оларды лшемін орнатады, асиеттерін згертеді;

2 – осымша жмыс істеп тран кездегі бадарламаны кодын, элементтерді асиетін жазады, терезені пайда болуына атысты оианы згеруін, батырманы басылуын таы басаларды жазады. Бадарламаны іске осанда экранда басты терезе пайда болады:

Басты терезі:

Мнда мзір атары, саймандар татасы, тстер палитрасы орналасады. Тстер палитрасында болаша бадарламаны крінетін жне крінбейтін компоненттері, кптеген таырыпты беттер бар. Крінбейтін компоненттер тек осымшаа жоба жасап, оны іске осанда ана крінеді. Басты терезе интеграцияланан орта жмыс істеп тран кезді барлыында ашы болады. Оны жапанда Delphi жабылып, ондаы барлы терезелер жабылады.

Басты терезедегі мзір мірлері мен саймандар татасы арылы Delphi бадарлама деу барысын басарады. Мнда пайдалану масатына арай топталан компоненттер орналасан. Мысалы, Standart тобыны элементтері: MainMenu, PopurMenu, Label, Edit, Memo, Button, CheckBox, RadioButton, ListBox таы басалары. Экрана сыймаан компоненттер соы крінген топты жанындаы баыттауышты басанда крінеді.