Туризмдегі ксіперлік орта жне ксіпкерлік ызметті бизнес жоспарлау

. Бизнес - жоспарлау процесіні негізгісі – ксіпкерлік жобаны бизнес - жоспарын жне йымны даму бизнес-жоспары.

ылыми негізде дайындалан бизнес-жоспар брыраан теізден кемені еш шыынсыз алып шыатын ксіпкерді олындаы компас іспетті.

йымны даму жоспарын дайындау кезінде ксіпкер бизнес-жоспарды айтарлытай ерекшеліктерін білуі тиіс.

– ксіпкерлер зіні ісін жоспарлау кезінде шаруашылы жргізу ережелеріні згерістерін , экономиканы дамуыны біралыпты болмайтынын ескеруі ажет.

– Ксіпкерлікке сырты ортаны аса жоары ыпалы, бизнес жоспар дайындау кезінде ксіпкерлік істерде аныталмаан жайттар кп кездесетінін ескеруді талап етеді.

– Бизнес-жоспар дайындау кезінде барлы сырты факторларды ескере отырып, бизнес-жоспарды блімдеріне сан жаынан (млшеріне) серін анытау ажет.

– азастанды ксіпкерлер бизнес-жоспарды санды крсеткіштерін, ріптестерді бсекеге абілеттілігін ескере отырып, здері есептеулері тиіс.

– азастанды ксіпкерлер мемлекеттік билік органдарыны шешім абылдаудаы кейбір ерекшеліктеріне байланысты зіндік асиеттері мен ммкіндіктерін асыра бааламауы тиіс.

Бизнес-жоспар ксіпкерлік жобаларды жзеге асыру жолында меншік жне несиеге алынан аржыларды, материалды, кадрлы ммкіндіктерді, трлі туекелдік жадайды ескере отырып, нарыты бсеке жадайында йымны негізгі блімдеріні даму барысын сипаттайтын жат.

йымны жалпы сипаттамасы (Резюме).Бл блім барлы баса блімдерді дайындап боланан кейін дайындалады. Негізгі баыт – аныталан масат жне стратегияа жету жолдары.

1) Тауарды сипаттамасы. Бл йымны е маызды іс-рекеттеріні нтижесі. Жмыса кірісер алдында ксіпкер ндіретін тауары мен крсететін ызметтері туралы ттынушылара аны, жан-жаты толы сипаттма беруі керек.

2) Тауар ткізу нарыы.Ксіпкерлік йым ттынушалар шін жмыс істейтін, сондытан сатып алушыларды анытап, нарыты талдауы, ндірілген тауары мен ызметтері нарытан “шыып алмауы” жадайын алдын-ала арастыру керек. детте ереже бойынша нарыты зерттеу 4 кезеге блінетінін естен шыармау керек.

3) ткізу нарыындаы бсеке Нары сатушылар мен сатып алушыларды арым-атынасын крсететін крделі механизм. Сатушы ретінде кптеген коммерциялы йымдар мен жеке ксіпкерлер болуы ммкін. Сондытан бсекелес ксіпкерлерді іс-рекеттерін алдын ала зерттеп, талдау ажет. Бл блімде нарыты конъюктураны талдау, нарыты стратегия мен тактика, бсекелестерді сипаттамасы крсетілуі тиіс.

4) Маркетингтік жоспар. Бл блімде ксіпкер ріптестеріне жне инвесторлара маркетинг жоспарын, оны негізгі элементтерін тсіндіруі тиіс. рбір тауар тріне арнайы жоспар болуы керек, сонымен бірге тауарлара байланысты нарыты згерістер, жаа тауар ндірісін дамыту мселелері арастырылып , осыларды барлы жиынтыы маркетингтік жоспар деп аталады.

5) ндірістік жоспар.Бл тек ана ндіріспен шылданатын ксіпкерлер шін ажет . Басты міндет ріптестерге ажетті тауарды тиісті млшерде талап етілген сапада мезгілінде ндіретінін длелдеу. Яни ажетті тауарды ндіру процесін, ндірісті йымдастыру. Бл блімні мліметтері 2-3 жыла жоспарланады, ал ірі ксіпорындар шін 4-5 жыла есептеледі.

6) йымдастырушылы жоспары. Бл бизнес жоспарды бл блімінде йымды басару дегейі, ксіпкер мен йым мшелеріні білімі, тжірибесі, ксіби мамандану дегейлері крсетіледі. Шаын ксіпкерлікте рбір маманны ролі маманды дегейі те маызды, сондытан ызметкерлерді лсіз жне кшті жатарын анытап, наты сипаттама берген дрыс.

7) Ксіпкерліктегі туекелділік. Бл блімде ксіпкерлік іс-рекеттердегі ммкін болатын ауіптерге туекелділік жадайлары сипатталады, ртрлі сырты жне ішкі ауіпті жадайлар мен оны зардаптарын жою жолдарын немесе алдын алу мселелері аралады.

Бизнес–жоспар дайындау кезінде ксіпкерлік істердегі туекелділік жадайларын басару мселелеріне айтарлытай кіл блінуі тиіс.

8) аржылы жоспар. Бл блім е орытынды ксіпорын іс-рекеттеріні нтижесін крсететін блім болып табылады. аржы блімінде ксіпкерлік іс-рекеттерді даму стратегиясы, аншалыты жзеге асырыланы крінеді.

9) осымшаларосымшаларда бизнес-жоспарды кейбір блімдерін натылай тсетін мліметтер болады. Оларды рамы мен млшері кздеген масата, бизнес ісіні мазмнына байланысты.

Бизнес-жоспарды сырты бетінде бизнес-жоспардаы мліметтерді ксіпкерлік пия екенін, сол істі иесіне ана арналанын крсетуді мытпаан жн.

Ксіпкерлік йымдарды аржыландыру дегеніміз– жай жне демелі ндірісті аржыландыру шарттары мен формаларыны, дістеріні жне принциптеріні жиынтыы. аржыландыру ымы йымны барлы салаларында аша ралдарыны пайда болуын крсетеді.

“аржыландыру” тсінігі инвестициялау тсінігімен тыыз байланысты, аржыландыру – ашаны пайда болуы, ал инвестициялау – сол ашаны пайдаа асыру, пайдалану. Оларды тыыз байланыстылыы сол, аржы кзін анытаудан брын, ол айда жмсалатынын алдын ала жоспарлау ажет.

аржыландыру кзін тадауда тмендегідей негізгі 5 міндетті шешу керек:

  1. ажетті капитал ыса немесе за мерзімге керек пе, анытау керек.
  2. олайлы аржылы рылымды анытау шін капитал активі рамында болатын згерістерді анытау керек.
  3. Траты тлем абілетін амтамасыз ету, яни аржылы тратылы.
  4. Жеке меншік жне арыза алынан аржыларды барынша пайда келтіретіндей пайдалану.
  5. Шаруашылы ызметті аржылыандыру клемін азайту.

Ксіпорынды аржыландыру кзі ішкі жне сырты болып екіге блінеді. Ішкі аржыландыру дегегніміз зіні (меншік) аржысы–таза пайда мен амортизациялы тлемдер жиынтыы.

Ксіпкерлікті аржыландыруды бірнеше трлері бар:

– баалы ааздар эмиссиясы;

– банк несиелерін пайдалану;

– йымдармен несиелік келісім жасау;

– коммерциялы несиені пайдалану;салыты жне инвестициялы-салыты несие;

– факторинг;

– лизинг;

– овердрафт;

– инвестициялы несие;

– форфейтинг жне т.б.