Тланы йлесімді дамуына арналан денсаулы сатаушы технологияларына талдаыз
Тланы жан- жатылыы оны адамзат мдинетін мегеруіне байланысты дамуыны мазмнды сипаты ретінде. Тланы жан жаты йлесімді дамуы туралы тсініктер сонау кне дуірді философиялы ілімдерінде, айта ркендеу дуіріні гуманист-педагогтарынын ебектерінде кездеседі.
Бізді заманымызда да бл ым зекті орын алып отыр. Трлі тарихи кезедерде жан-жаты йлесімді даму ымына трлі тсініктер берілтен. Тек адамны жасы болуа, жан-жаты жетілуге деген мтылысы ана бірдей болан.
Барлы халы ертегілерінде, аыздарында жаымды кейіпкерлер образдары арылы адам тласын жан-жаты жетілдіру ойлары оры алып отыран. Жан — жаты жетілген адам тураты кзарас дебиет пен нер шыармаларында, халы шыармашылыында дамытылып отыр.
Жан-жаты’ йлесімді дамыан тланы алыптастыру -трбиені басты масаты. Біра, кез келген оамда трбие масатыны екі трлі маынасы болатынын айтып ету керек, яни тланы екі педагогакалы идеалы болады. Бірінші идеал те жоары дегейде арастырылады, ол идеал-масат, ол трбиені е жоары мнісін- мірге келген р адама зін-зі іске асыруа, здігінен дамуа ммкіншіліктер жасауды камтамас етуге баытталан армана сайды. Ол трбиеленушілерді нерлым жаыныра жетелейтін жарын лгі, негізгі баыт-бадар. Екінші идеал нерлым, шындыка жаыныра кнделікті мірде орын алуы ммкін. Трбиеленушілер шін олар жарын тлалар, сол заманны белгілі ардагерлері, жаымды кейіпкерлер, соларды орнында болуды армандайтын, лгі алысы келетін ататы адамдар.
Трбиені жалпы масатын іске асырудаы иыншылытар жалпы білім беретін мектепті міндеттерін айта арастырып натылауды талап етеді. леуметтік институт ретінде мектеп педагогикалы процесске атысушьшарды зін-здері іске асыруларына жне здерінін мірдегі орнын анытай алуларына жадай жасауа тырысады.
Тланы жан-жаты дамыту идеясын іске асыру негізінде батанын жас ерекшеліктері мен ммкіндіктерін ескере отырып, оны аыл—ойын дене бітімін, кш-жігершілігін йлесімді дамыту заынын талаптары жатыр.
азіргі кезде ылыми-педагогикалы дебиеттерде педагогтарды трбие мазмны жайлы айтатын пікірлері бірдей емес. Мектепті ізгілендіру жне демократияландыру процесстерімен атар баса да сратар кеінен талыланып, оларды шешілуі трбиені жаа сапалы дегейге ктеруі тиіс. Біра барлы зерттеуші-педагогтарды трбие мазмны жайлы ізденістері мынандай маызды идеялара негізделген:
1.Трбиені масаттарын наты трде ою.
2.Мектепті, жаняны педагогикалы процессінде балалар мен лкендерді ынтыматастыы.
З.Адамны мірдегі з орнын анытай білу мдениеті.
4.Трбиені жеке тлаа баытталуы. Аса кп кіл бадарламалар мен іс-шараларды орындауа емес, тек балаа блінуі керек.
5.Баланы абілеттерін, ызыушылытарын, ескере отырып, баланы з еркімен трбиеге атыстыру.
6.жымдылка баыттау.
азіргі кезде кптеген авторлар трбие ымын жеке тланы жалпы адамзатты мдениетке ндіру процесі ретінде, жне оны жоары ндылытар негізінде’ зін оршаан шынайы мір мен йлесімді бірігіп тіршілік ету абілеттерін алыптастыруды арастырады.
Трбиені жалпы масатьгмен бірге трбие процессінде р трбиеленуші шін жеке масат, жеке даму жолы болуы тиіс. Себебі р бір адам дара, айталанбас жан. р адамны зіні жан дниесі, з масаттары, мтылыстары, зіні мірлік станымдары болады.
Егер де біз жеке тланы ттас рылым деп арастыратын болса, онда оушы тласын алыптастыру мселесі оушылара іс-рекет мазмнын, трін, формасын тадап алуа ммкіндігі мол оу материалын мегеру кезінде де жне оудан тыс жмыста да шешіледі.
Трбие стратегиясыны наты станымдары «азастан Республикасындаы білім беру йымдарында трбиелеуді кешенді бадарламасында» аныталан. Мектептегі ттас педагогикалы процессті йымдастыру барысында малімдер тмендегі аталып отыран принциптерді іске асыруа абілетті болулары ажет:
— педагогты трбиеленушіні з дамуына зі жауапты субъект ретінде арастырып отыр, трбиені гуманистік баытта жргізілу принципі;
— табии жэне леуметтік мдени процесстерді зара байланысын ылыми трыдан тсінуді арастыратын табиата сйкестілік принципі;
— жалпы адамзатты ндылытара негізделген лтты мдениет ережелері мен регионалды дстрлерге сйкес трбиелеуді арастыратын мдениетке сйкестілік принципі;
— леуметтік бейімделу дадыларын, зін-зі іске асыруды амтамасыз ететін леуметтік рекеттестікті тиімділік принципі;
— тланы леуметтік жне мдени зырлыын (компетенттігін) дамыту принципі.
Трбие мазмны жеке тланы жан-жакты дамуын амтамасыз ететін іс-рекет трлері арылы іске асады. Оан: кзарасты алыптастыру, адамгершшікке, ебекке баулу, тланы саяси-идеялы, эстетикалы дамуы, дене шынытыру, оушыларды трлі іс-рекеттеріне,сыныптан тыс жне мектептен тыс жмыстара жадай жасау жатады