Еуразиялы одаты экономикалы, саяси жне тарихи мні
Еуразиялы экономикалы оамдасты – ТМД кеістігіндегі е дамыан айматы бірлестіктерді бірі. Аталан айматы бірлестік жмысына атысу азастанны сырты саяси басымдытарыны бірі болып табылады. 2003 жылы желтосанда ЕурАзЭ Б Бас Ассамблеясы жанындаы баылаушы мртебесіне ие болды, бл осы интеграциялы бірлестікті дниежзілік оамдасты танып отыр дегенді білдіреді. ЕурАзЭ-а мше мемлекеттерді зара ыпалдастыы тауарлар аталымыны басым кпшілігі бойынша орта кеден тарифтері енгізілген, тарифтік емес реттеу бойынша келісілген шаралар жзеге асырылып жатан, шінші елдерге атысты орта сауда режимдері алыптастырыла бастаан кезеге жетіп отыранын атап ткен жн. Бірттас кеден аумаын ру басталды. Гуманитарлы салада бізді елдеріміз азаматтарыны білім, мдениет, денсаулы сатау жне леуметтік ытарын амтамасыз ету салаларындаы ажеттіктерін нерлым толыыра анааттандыруа ммкіндік беретін біратар натылы бірлескен адамдар жасалды. ЕурАзЭ ру туралы шарта ол ойылан сттен бері ЕурАзЭ ру туралы шартты нормалары мен аидаларын наты толытыру, оамдастыты басару органдарын ру жне оларды ызметін реттейтін жаттарды зірлеу, жаа халыаралы йымны лауазымды тлаларыны ыты мртебесін, артышылытары мен иммунитеттерін бекіту, оларды з міндеттерін тиімді жзеге асыруы шін ажетті жадайлар жасау бойынша халыаралы-ыты жмысты едуір клемі атарылды. 2003 жылы 27 суірде Душанбе аласында болан ЕурАзЭ Мемлекетаралы Кеесі барысында (мемлекет басшылары дегейінде) ЕурАзЭ Мемлекетаралы Кеесіні Траасы, азастан Республикасыны Президенті Н..Назарбаевты «Еуразиялы экономикалы оамдастытаы іс ахуалы жне интеграциялы ынтыматастыты жеделдету жніндегі сыныстар туралы» баяндамасы аралды, ол оамдастыты таяу болашатаы негізгі масаттары мен міндеттерін белгілейді. Осы баяндама негізінде Тараптар ЕурАзЭ-а мше мемлекеттер басшыларыны 2004 жылы 9 апандаы №152 шешімімен бекітілген «2003-2006 жне одан кейінгі жылдара арналан ЕурАзЭ шеберіндегі ынтыматастыты басым баыттарын» жне «2003-2006 жне одан кейінгі жылдара арналан ЕурАзЭ дамуыны басым баыттарын іске асыру жніндегі іс-шараларын» зірледі. ЕурАзЭ-а мше мемлекеттер осылайша оамдасты шеберіндегі интеграциялы процестерді одан рі тередету масатында бдан былайы адамдап жретін іс-имылдарын айындап алды. Бдан баса, оамдастыа мше мемлекеттер, экономиканы наты секторында мше мемлекеттерді зара іс-имылын дамытуды маыздылыын тани отырып, оамдасты шеберіндегі интеграциялы процестерге іскер топтарды тарту жніндегі жмыстарды жандандыру туралы шешім абылдады. Осы масатта 2002 жылы жазда «ЕурАзЭ Іскерлік кеесі» ауымдастыы рылды. 2003 жылы апанда Мскеуде ЕурАзЭ-ты алашы Экономикалы форумы тіп, онда ынтыматастыты р трлі баыттары бойынша сындарлы пікір алмасулар болды жне зара ызыушылы туызатын жобалар бойынша сыныстар енгізілді. 2004 жылы ыркйекте «ЕурАзЭ – Іскери лем» Халыаралы Конгресі тті. 2005 жылы 22 маусымда Мскеу аласында ЕурАзЭ Мемлекетаралы Кеесіні (мемлекет басшылары дегейінде) 13-ші мжілісі тіп, оны барысында Президенттер интеграциялы зара іс-имылдарды тередету бойынша бдан ары адамдарды талылады жне Тараптар кіметтеріне экономикадаы ынтыматастыты жандандыру жнінде наты тапсырмалар берді. 2005 жылы 27 ыркйекте ЕурАзЭ Мемлекетаралы Кеесі отырысында (кімет басшылары дегейінде) оамдасты елдеріні отын-энергетикалы, клік жне т.б. салаларындаы ызметін реттейтін біратар жаттар абылданды. Сондай-а ЕурАзЭ Орта кеден тарифін ру процесін жеделдету ажеттігі атап тілді. 2005 жылы 6 азанда «Орталы Азиялы Ынтыматасты» йымы мемлекет басшылары саммитінде бл йымды Еуразиялы экономикалы оамдастыпен біріктіру туралы шешім абылданды. Осылайша, оамдастыта збекстан секілді таы бір атысушы мемлекет пайда болды.
2006 жылы 25 атарда збекстан Республикасыны Президенті И.А.Каримовті атысуымен ткен ЕурАзЭ-а мше мемлекеттер басшыларыны кезектен тыс саммитінде 2000 жылы 10 азандаы Еуразиялы экономикалы оамдасты ру туралы шарта збекстан Республикасыны осылуы туралы хаттамаа ол ойылды, осылайша збекстанны оамдастыа толы ылы мшелігі ресімделді. оамдастыты одан рі стратегиялы дамуын белгілеген 2006 жылы оиаларды атарына збекстан Республикасыны ЕурАзЭ-а мшелікке кіруін, сондай-а оамдасты шеберінде кедендік одаты алыптастыру ісіндегі о сипатты нтижелерге ол жеткізілуін атап туге болады. 2007 жылы 6 азанда Душанбе аласында ткен ЕурАзЭ Мемлекетаралы Кеесіні (мемлекеттер басшылары дегейінде) отырысы оамдасты шін елеулі оиа болды, ол отырыста зірге ЕурАзЭ-а мше ш мемлекет – Беларусь Республикасы, азастан Республикасы жне Ресей Федерациясы – алыптастырып жатан кеден одаыны шартты-ыты базасыны негізі аланды. Осындай жолмен Тараптар брын 2006 жылы 16 тамызда Сочи аласында абылданан, Кеден одаын алыптастыру туралы шешімді іске асыруды практикалы кезеіне кірісті. 2008 жылы 25 атарда ЕурАзЭ Мемлекетаралы Кеесіні (кіметтер басшылары дегейінде) кезекті отырысы тті, онда ЕурАзЭ-ты Кеден одаын алыптастыру жне бірттас экономикалы кеістік ру туралы мселелер аралды жне тиісті жаттара ол ойылды. Бдан баса валюта саясаты, капиталды еркін озалысы жне инвестициялы саясат саласында тараптарды зара арым-атынасын реттейтін, сондай-а оамдастытаы збекстан Республикасыны мшелігін тпкілікті ресімдейтін біратар халыаралы жаттар абылданды. Сондай-а ЕурАзЭ-ты 2008 жыла арналан бюджетіні жобасы жне Еуразиялы экономикалы оамдастыты «Инновациялы биотехнологиялар» атты мемлекетаралы масатты бадарламасыны жобасы аралды. ЕурАзЭ-ты рушыларды бірі болып табылатын азастан оны ызметіне белсенді трде атысады жне ЕурАзЭ-ты жарылы жаттарында негізі аланан сондай-а оамдастыты нормативтік-ыты базасында пысыталан интеграциялы леуетті ке ауымда пайдаланады.