XXI асырдаы еуразияшылды : бгіні мен болашаы
Еуразия идеясын ХХІ асырда жааша саралау
азастан интенсивті саяси натысу жне тыыз экономикалы ынтыматасты станып келеді. азастан сондай-а ШЫ жне АСШК шеберлерінде тыыз іс-имыл танытуда. 2009 жылдан бастап азастан, Беларусь жне Ресей Бірттас экономикалы кеістігін алыптастыруды барлы загерлік мселелерін пысытау жмыстарын жргізіп келеді.
2012 жылды 1 атарынан Бірттас экономикалы кеістік руды практикалы кезеі басталды. Бірте-бірте ш елді экономикалы саясатын йлестіруді тетіктері, ызметтерді, капиталдар мен ебек ресурстарыны, біріздендірілген занамаларды трансшекаралы еркін озалысын амтамасыз ету шындыа айналды. Бизнесті лтты субъектілері БЭК-ке атысушы рбір мемлекетті инфрарылымдарына тедей ол жеткізу ммкіндігін иеленді. Болашата бірттас кліктік, энергетикалы жне апаратты жйе алыптасады.
ХХІ жзжылдыта Еуразиялы одаты жаанды дамуды наты баыланан трендтерінен тыс алыптасан жаанды кштерді табысты орталыы ретінде кз алдыа елестету ммкін емес. стіміздегі жзжылдыта айматану жалпылемдік рдіске
айналды. Еуропалы ода таяудаы жылдарда рамына Хорватияны, болашата Сербия мен Черногорияны жне баса елдерді осу есебінен одан рі кееюді жоспарлап отыр.
2010 жылы ЕЫ саммитіні Астана декларациясында бірттас жне блінбейтін Еуроатлантикалы жне Еуразиялы ауіпсіздік кеістігін ру масаты белгіленді. Сондытан бгінде ХХІ асырдаы алыс болашаа, ммкін тіпті, одан кейінгі асырлара бадарланан еуразиялы интеграция идеясын жааша саралау ккейкесті болып табылады.
Еуразиялы ода: болашаты стратегиясы
Еуразиялы ода – бгінгі кн мен болашаты крделі сынатарымен лшенетін мегажоба. Ол алыптасуы тарихтаы е кшті жаанды аржы-экономикалы дадарыстар ыпалымен басталан жаа лемдік архитектураны органикалы блшегі болуды барлы ммкіндіктеріне ие.
лем жаа технологиялы ткеріс табалдырыында тр. Бгінде азастан демелі индустриялы-инновациялы даму жолын бетке алды. Біз болаша лтты инновациялы экономиканы негізі ретінде заманауи ндірістік кштерді жаа рылымын рудамыз. Мндай міндеттер Ресейді, ТМД-ны зге де елдеріні алдында тр.
Сондытан бізді Бірттас экономикалы кеістігіміз инновациялар мен уатты технологиялы серпінділікті аумаы болуыны маызы зор. Бл шін бізді елдерімізді дамытуды модернизациялы жне инновациялы орта алгоритмін тзу ажет.
Кеден одаы елдеріні штігі пішінінде Еуразиялы сауда-ндірістік палатасын ру орынды. Оларды офистері Астанада орналаса алар еді. «Еуразия-24» туліктік жаалытар арнасын ру жніндегі жмыстарды бастау ажет. Бл бізді елдерімізді азаматтарын интеграцияны басымдытары мен барысы туралы объективті жне толы апараттандыру трысынан маызды.
ХХІ асырды екінші онжылдыыны басында еуразиялы интеграция идеясы Бірттас экономикалы кеістікті наты келбетін иеленіп келеді. Ол бізді елдеріміз бен халытарымызды ркендеу мен игілікке бастайтын сенімді жол ретінде зіні тарихи болашаын длелдей алды. Шешуші саяси шешімдер абылданды.
73. Еуразиялы ода лемдік даму рдісі мен жаандану жйесі аясында Еуразиялы экономикалы оамдасты 2000 жылы 10 азанда Астана аласында халыаралы экономикалы йым ретінде Кеден одаына атысушы мемлекеттерді басшылары ол ойан Еуразиялы экономикалы оамдасты (бдан рі – ЕурАзЭ) ру туралы шарта сйкес рылды. ЕурАзЭ-ты ру туралы шартта брын Кеден одаы жне Бірттас экономикалы кеістік туралы 1999 жылы [26 апандаы шартта айындалан масаттар мен міндеттерге ол жеткізу шін тыыз жне тиімді сауда-экономикалы ынтыматасты тжырымдамасы негізге алынан. ол жеткізілген уадаластытарды іске асыруды йымдастыру-ыты ралдары жне жасалан халыаралы шарттарды бір мезгілде жне бірдей орындалуыны тетіктері, абылданан шешімдерді іске асыруды баылау жйесін енгізу кзделген. ЕурАзЭ-ны ру туралы шартта Кеден одаы шеберінде брын абылданан шарттар мен шешімдерді сабатастыы амтамасыз етілген, оларды ішіндегі айындаушылары мыналар болып табылады: Кеден одаы туралы келісім; 1995 жылы 20 атардаы азастан Республикасыны Кеден одаына осылуы туралы келісім; 1996 жылы 29 наурыздаы Экономкалы жне гуманитарлы саладаы интеграцияны тередету туралы шарт; 1997 жылы 22 арашадаы Кеден одаын алыптастыру кезінде тарифтік емес реттеуді
бірыай шаралары туралы келісім; «арапайым адамдара арай он арапайым адам» млімдемесі.
ЕурАзЭ масаты мен міндеттері: Еркін сауда режимін толы клемде ресімдеуді аятау, бірттас кеден тарифін жне тарифтік емес реттеуді бірттас шаралары жйесін алыптастыру; мше мемлекеттерді ДС-мен жне баса да халыаралы экономикалы йымдармен зара арым-атынасындаы келісілген станымын тжырымдау; оамдастыты сырты шекараларында экономикалы ауіпсіздікті амтамасыз ету, контрабандамен жне кедендік ы бзушылыты зге де трлерімен крес; экономикаларды келісілген рылымды айта руын жргізу; бірлескен бадарламаларды зірлеу жне іске асыру, леуметтік-экономикалы даму; кліктік ызмет крсетулерді орта рыногын жне бірттас клік жйесін алыптастыру; орта энергетика рыногын алыптастыру; білімні лтты жйелерін йлесімдендіру, ылым мен мдениетті дамыту; оамдастыа мше мемлекеттерді азаматтарына оны барлы аумаында білім жне дрігерлік кмек алуда те ы беру; ЕурАзЭ шеберінде жасалан шарттар бойынша мемлекетішілік рсімдерді орындау мерзімдерін йлестіру; оамдасты шеберінде орта ыты кеістік ру масатында атысушы мемлекеттерді ыты жйелеріні зара ыпалдасуын амтамасыз ету болып табылады.