Лекция №2. Химиялы жабдытарды жобалауды методологиясы

Химия машиналар мен аппараттарды топтастырылуы

Химия нерксіптері ксіпорындарыны технологиялы парктерінде олданылатын барлы машиналар мен аппараттар номенклатурасыны алуан трлілігі мен дйекті топтастырылу белгілеріні болмауы оларды жіктелуін елеулі крделендіреді. Сондытанда барлы аппараттар мен машиналарды таайындалуы бойынша сатау, жылу алмасу, массаалмасу, ртекті орталарда блу, реакциялы процестерді атаруа арналан деп трлендіреді.рекет ету принципі бойынша мезгілді жне здіксіз, жмысшы ысымына байланысты атмосфералы жоары ысымда жне вакуумде жмыс істейтін, жмыс температурасына арай тмен температурада байыпты жне жоары температурада жмыс істейтін болып блінеді.

Жылуалмасу аппараттары.

Жылуалмасу аппараттары келесі белгілері бойынша топтастырылады:

- конструкциясы бойынша: бырлы (аптамабырлы, бырдаы быр, себеленбелі, батырылмалы, ауамен суытылудаы); жылуалмасу беті табашалы дайындамадан жасалан (п ластиналы, спиралды, сатылы) ; бейметалды материалдан жасалан (графитті, пластмассалы, шынылы жне т.б)

- таайындалуы бойынша: суытыштар, ыздырыштар, булатыштар, конденсаторлар.

- аындарды озалу баыты бойынша: баыттас, арсыаынды жне иысан аынды.

Сонымен атар аталан жылуалмастыру аппараттарыны рбір конструкциясы конструктивті йлестірілуі бойынша да трленеді. Жылуалмастыру аппараттарыны перспективті конструктивті баыттарыны бірі, бл жоары жылуалмасу коэфициентін амтамасыз ететін аындарда арындатыш беттік элементті аппараттарды конструкциялау.

Массаалмастыру аппараттары.

Массалмастыру аппараттары детте диффузиялану белгілі жмысшы шартталуда диффузиялану кмегіменен зат бір фазадан келесі фазаа ту процестерін атаруа арналан. Мндай процестер атарына: рект ификация, абсорбция, десорбция, адсорбция, экстракция жне кептіру.

нерксіп ксіпорындарыны технологиялы паркіндегі массаалмастыру аппараттарыны лесі зор. Массаалмастыру процестерін атаруа арналан аппараттар бааналы (L/D>10) болып келеді де, аппаратта фазаларды рекеттесуіне йымдастыру тсіліне жне процесті атарылу ысымына арай трленеді.

Фазаларды рекеттесуін йымдастыруа байланысты массаалмастыру аппаратары табашалы, саптамалы жне пленкалы болып трленеді. Материалды кептіру аппараттар, яни делуші материалды жылулы сер ету барысында тзілген ылал буларын кетуге арналан.

нерксіп ксіпорындардаы кептірілуші материалдарды ауымды номенклатурасына орай кептіру аппараттары келесі белгілер бойынша топтастырылады:

-кептірілуші материала жылуды берілуіне орай - конвективті (материалды абатта кептіруге (барабанды ), материалда абатты шаын сйылту жне братану тртібінде кептіруге, материалды пневматасымалдау тртібінде, шашыратып кептіруге арналан); кондуктивті(срелі, барабанды айналмалы, білемшелі); арнаулы (терморадиациялы, жоарысалалы, сублимациялы). Бл кептіргіштер здіксіз, мезгілді рекетте жмыс істеуі ммкін.

ртекті орталарда блуге арналан аппараттар.

Химия нерксіптері ксіпорындарында жиі ртектері жне гетрогендік жйелерді блуге арналан процестерді кеінен олданады, жне де бл жйелер (суспензиялар мен эмульсиялар) жне газды (шады газдар мен аэрозольдар). Аэрозольдара шадар, тмандар жне ттіндер жатады. ртекті орталарда болу шін жиі гравитациялы, центрдентебу кші рісін, сзуді жне ылалтазалауды олданады.

Реакторлы аппараттар

Химиялы реакторлар немесе реакциялы аппараттар деп, накты затты алу масатындаы химиялы реакцияны атаруа арналан рылыны атайды. нерксіптік химиялы реакторлар ауымды конструктивті алуан трлілікке ие.

 

дебиеттер

1.Машины и аппараты химических производств: Учебник (И.И. Паникаров, О.А. Перелыгин, В.Н. Доронин, М.Г.Гайнуллин.-М: Машиностроение.

 

Лекция №2. Химиялы жабдытарды жобалауды методологиясы