Жылыту жйесіні гидравликалы есебі
азіргі кезде ке олданылатын орталытандырылан жылыту жйесі, ол уш негізгі рылымнан трады: жылу ндіргіш, жылу ткізгіштер – бырлар жне жылыту аспаптары. имаратты типтік жобасында р блмелерінде жылыту аспаптары мен тік бырларыны орны белгіленеді, жер тле жобасында жергілікті жылыту пунктіні (ЖЖП) орны мен тарату бырларыны тетін жолы аныталады.
Гидравликалы есепті жргізу шін аксонометриялы слба арастырылады, мнда учаскелерді нмірлері, жылу жктемелері мен су шыындары зындытары крсетіледі.
диаметрлерін тадау жне жоалатын ысымды анытау.
Жылыту жйесіні гидравликалы есебін ткізуді р трлі тсілдерін олдануа болады: зындыта меншікті ысым жоалуымен; кедергі сипаттамалары мен ткізгіштікпен; келтірілген зындыпен жне динамикалы ысыммен.
Сулы жылыту жйесіні гидравликалы есебін ткізу шін е ке олданылатын тсіл зындыта меншікті ысым жоалуымен.
Жылыту жйесіні учаскелеріндегі жоалатын ысым аныталады:
Р = Рл + Рм , Па (3.1)
Мнда Рл – бырды тік зындыында жоалатын ысым немесе зындыта жоалатын ысым дейді, Па; Рм – жергілікті кедергілерде жоалатын ысым, Па.
Жергілікті кедергілер ретінде: вентильдер, ысырмалар, штарамдар, крестовиналар, екі жаты ретегіш крандар, брылыстар, жылыту аспаптары жне т.б.арастырылады.
Жылыту жйесінде айналымды саиналар саны те: екі бырлы жйеде – жылыту аспаптарды санына, ал бір бырлы жйеде – тік бырларды санына. Гидравликалы есеп бірінші есепті айналымды саинаа жргізіледі, ол ЖЖП-дан е алыс орналасан тік быр арылы теді, содан кейін басаларына ткізіледі.
Жылыту жйесіні бырларыны оптималды диаметрлерін тадау шін екі крсеткіш белгілі болуы керек:
Есепті айналымды саинаны орташа меншікті ысым жоалуы:
R = 
, Па/м (3.2)
Мнда – йкелісте жоалатын ысымды ескеретін коэффициент, абылданады екі бырлы жйеде – 0,35; бір бырлы жйеде – 0,5.
Учаскедегі есепті су шыыны аныталады:
G= 
, кг/с (3.3)
Мнда Q -учаскені жылу жктемесі, Вт; с – суды жылу сыйымдылыы, абылданады 4198кДж/кс С; t-жылыту жйесіні беретін бырындаы суды температурасы; t - жылыту жйесіні айтатын бырындаы суды температурасы, С.
Немесе, айматаы жылу жеткізу шыынын мына формуламен де аныталады:
G=3.6/4.19*Q/ +=0.86 Q/ t
мндаы: G=жылу шыыны,Вт
быртартышты диаметрі жоалан ысым шыынын йкелісте 1 п.м бырда Па/м анытайды.
Rуд=0,9*0,65Р/l
Мндаы l – жалпы таратылан быр аймаыны зындыы.
Гидравликалы есебі шін кесте мына оулыа біріккен [І275 бет, осым 7] жне [6. 300 бет]
Диаметрлер екі циркуляциясыны саина арылы алынады, біреуі жйе тарматарына осымша, бірінші есептен саина басты стояктан орталы стояк арылы жне 1 ші абатты жылытыш ралы арылы келуі керек. Ал екінші саина басты стояк арылы жне 2-ші абатты жеткізуші ралы арылы келеді.
Кедергілер коэффиценті мына оулыта берілген [1; 277бет, осым 8].
КЕСТЕ № 3 кестесіні графалары былай толтырылады. 1 – 4 графалар еш иынды тудырмайды, оларды жылыту жйесіні аксонометриялы сызбасындаы берілген мліметтерді орындарына ояды. 5, 6, 7графаларды су шыыны йкелістегі жоалан ысым шыынын олдану арылы табады.
Rl (8 графа) млшері 4 жне 7 графаларды кбейту арылы табады.
Барлы айма саиналарыны диаметрлерін сараптама нтижесі бойынша аныталады. Айма саиналары шін жерді кедергілеріні коэффициенті есептеліп жазылады. КМС – ті жалпы суммасы 9 – графада жазылады. Жергілікті жердегі ысымны шыыны анытама арылы аныталады [6 ; 4 бет]жне
9 – шы осымшаны ара[1; 278 бет].
Есептік формула
ысым шыыны (графа 8 жне 10) рбір айма шін есептеледі жне орытынды 11 графаа жазылады. ысымны орнатылан жйесімен салыстыранда есептелген саинадаы ысымны соммалы наты ысымны шыыны орнатылан жйесімен салыстырылады.
ысымны жеткіліксіз резерві 
мына формула арылы аныталады:
жне ол 10% тмен жне 5% - тен жоары болуы тиіс. Егер 
зіні шегінен асып кетсе, онда бір-екі айматы айналым саинасыны диаметрін бір калибрге згертіп жне ысым айырмашылыын анытайды.
Екiншi абаттаы саиналы жылыту аспабы арылы ысымдарды байланыссыздыпен анытайды.
Жылыту жйесiн растыру мысалы жне бырларын есептеуi аныталады.