Студентті зіндік жмысы

Тапсырма 1. Дайын вакцинаны тексеруін ткізу:

Вакцинаны мінездемесін мазмндау - тірі, лтірілген немесе химиялы;

Вакцинаны сырты трі - ра, сйы, млдір немесе млдірсіз

Вакцинаны стерилдендігін тексеру - ЕПА, ЕПС, Китта-Тароцци оректік орталарына егу. Вакцинаны зиянсыздыын тексеру экспериментальды тышандарды тері астына 0.5 мл вакцинаны енгізу.

Микроскопия - Грам бойынша жынды бояп морфологиясын анытау.

Вакцинаны тбасын оптикалы стандартыны тбасымен салыстыру (1 млрд = тбаны 10 ЕД)

орытындыны альбома жазу

Тапсырма 2. Вакцинациядан кейін алыптасан иммунитет дрежесін анытау.

Баалау дістері:

- вакцина енгізілгендерді сарысуымен серологиялы реакция ою

- тері-аллергиялы сынама жргізу

Дифтерия мен сіреспеге арсы вакцина егілгендерді сарысуымен ТЕГР орытындысы нтижесін баалау. орытындысын альбомга жазу.

Тапсырма 3. Вакциналы препараттарды демонстрациясын кру, альбома мысалдарын жазу.

а) тірі вакцинамен келесі инфекциялара арсы арнайы сатандыруы
жргізіледі:

туберкулезден (БЦЖ);

полиомиелиттен (Сэбин вакцинасы 1,2, 3 серотиптері);

обадан (Е, В);

сібір тйнемеден (СТИ);

Ку-безгектен (М-44);

Грипп, ызылша (Л-16).

б) лтірілген вакцинамен келесі инфекциялара арсы арнайы
сатандыруы жргізіледі:

- ккжтел (АКДС),

- лептоспироз

- грипп

- кенелі энцефалит

в) химиялы вакциналар(протективтік антигендерді экстракциясы):

- менингококкты инфекция

- іш сзегі

- грипп (грипп вирусыны гемагглютинин мен нейраминидазадан)

г) анатоксиндер:

- стафилококкты

- адсорбцияланган сіреспелік анатоксин

- перфрингенс А адсорбцияланган анатоксині

- ботулинистикалы А, В, Е варианттарына

- дифтерияа арсы анатоксин

Ассоциацияланган жне комбинирленген вакциналар: АКДС-вакцина

Протоколды схема бойынша толтыру

Вакциналар бактериофагтар Сарысулар Диагности кумдар Эубиотик тер
тірі лтірілген емдік Диагнос-тикалы
             

 

Тапсырма 3. Демонстрациялы бактериологиялы препараттарды олдану баытын анытау

Препараттар Баыты
профил актика терапия диагностика инфекцияны жтыру кзін анытау
Мысалы: Стандартты стафилококкты бактериофагтар жиынтыгы        
АКДС        

 

Тапсырма 4. Демонстрациядаы иммуноглобулиндер препараттарын кру. Мысалдарын альбома жазу.

Сарысулы препараттар: емдеу-профилактикалы, диагностикалы, моноклональды антиденелер.

Интерферондар - жануардан алынган белок, жасушалармен вирусты инфекцияга арсы блінеді. Вирустарды репродукциясын тежейді, сондытан вирустара арсы препарат болып олданылады. Интерферондарды ш тобы аныталан:

- лейкоцитарлы

- фибробласты

- иммундык (Т-лимфоциттермен синтезделеді).

азіргі кезде интерферонды гендік инженерия дістерімен дайындалады.

 

Тапсырма 5. Кптеген инфекциялы ауруларда дамитын жоары сезімталдыты баяу типін тері-аллергиялы сынамада анытауга болады.

Таблицада адамны жпалы ауруларында тері сынамасы бойынша оздырыштаоыны антигендеріне жоары сезімталдыты баяу типі аныталан.

Ауру Аллерген
Туберкулез РРД (туберкулин)
Бруцеллез Бруцеллин
Алапес Лепромин
Трихофития Трихофитин
Туляремия Тулярин
Іш - сзегі Vi - тифин

 

Тері-аллергиялы сынама орытындысы уаыт жне багалау критериялармен есептеледі: кріністер дамуын 24-48-72 саатта баылайды. Егер сынама орнында инфильтрат клемі 5 мм лкен болса реакция о нтижелі.

Тест тапсырмалары:

1.андай алым алаш рет (1923) зіндік тн сипаттар бойынша жіктеуді:

A). Д.И.Ивановский

B).Р.Кох

C).Д.Берджи

D). И.И.Менчиков

E). Л.Пастер

2. Бактериялар озалыштыын андай зерттеу дісімен анытауа болады:

A). "ілінулі" тамшы

B). бекітілген жын

C). агарда даылдандыру

D). ГАТР

E). ИФТ

3.Туберкулезбен ауыратын науас аырыынан жасалан жын-препаратты бояанда сл имектелген ызыл таяшалар фибрин жіптеріне сас келеді, ал баса микроорганизмдер кк тске боялан. андай бояу дісі олданылан:

А) Грам

В) Нейссер

С) Бурри-Гинс

Д) Романовский-Гимзе

Е) Циля-Нельсон

4. Грам дісіні олданылу масаты:

А) грам теріс бактерияларды грам о бактериялардан ажырату

В) талшытарды анытау

С) протопластарды анытау

Д) ядролы субстанциясын анытау

Е) бактерияларды идентификациялауда олданылады

5.ртрлі сахаролитикалы белсенділігіне негізделген оректік ортаны тадаыз:

А) висмут-сульфит агар

В) казеинді-кмірлі агар

С) Гисс ортасы

Д) Чистович ортасы (СТА)

Е) анды-антты агар

6.Анаэростат – бл:

А) оптимальді температуралы жадайды жасауа арнала арнайы ты

В) инертті газ оспаларын толтыруа арналан ты

С) оректік орталарды зарарсыздандыруа арналан аппарат

Д) аэробтар мен анаэробтарды бірге даылдандыруа арналан ты

Е) микроорганизмдер даылдарын сатау мен консервілеуге арналан ты

7.Микроаэрофилдер-бл:

А) оттегін бос кйінде ажет ететіндер

В) заттарды ыдырауы арылы энергияны бос оттегісіз алатын трі

С) оттегіне индифферентті

Д) О2 тменгі аныпасын ажет ететіндер

Е) СО2 жоарыы аныпасын ажет ететіндер

8.Бактериофагтар:

А) Бактерия вирустары

В) Баса бактериялара антогонистік атынасы бар трлері

С) Бактерия типтері

Д) Бактерияларды жоятын макроорганизм жасушалары

Е) сімдік вирусы

9.Тауы эмбрионында вирустарды идентификациялау шін олданылатын реакциялар:

А) гемагглютинацияны тежелуі

В) гемадсорбцияны тежелуі

С) цитопатикалы серін анытау

Д) тстік сынаманы тежелуі

Е) иммуноферментті талдау

10. Белгілі бір кзден алынан жне баса тр кілінен айырмашылыы бар таза микроб даылы алай аталады:

A). клон

В) штамм

С) трасты

Д) колония

Е) вариант

11. Микроорганизмдерді алашы ашылуын сынан:

A). Л. Пастер

B).Р. Кох

C).А. Левенгук

D). П. Эрлих

E). И. Мечников

12. р бактериологиялы зертханада арастырылу ажет:

A). оректік орта дайындау жне ыдыстарды зарарсыздандыруа арналан блме

B). вирустарды жеке топтарымен жмыс істеуге арналан бокстар

C). микроскопиялы саыраулатар топтарымен жмыс істеуге арналан бокстар

D). оу аудиториялары

E). препаратты блмесі

13. Грам дісі бойынша бояуды масаты:

A). Грам о бактерияларды грам теріс бактериялардан ажырату

B). Талшытарды анытау

C). Протопластарды анытау

D). Ядролы субстанцияны анытау

E). Бактерияны идентификациясында олдану

14. Жасуша абырасынан айырылан микроорганизм:

A). микобактерия

B). микоплазма

C). микоз оздырышы

D). риккетсия

E). хламидия

15. Фазалы-контрастты микроскопия дісі:

A). контрасты бояу олдану арылы бактерия рылысын оу шін олданады

B). оптикалы заттармен фазалы тербелістерді амплитудалыа айналуына негізделген діс

C). тірі жасушалардан жасалан препарттарды зерттеуге ммкіндік бермейді

D). жасушаішілік рылымрады анытауа кмектеседі

E). грам о бактерияларды грам терістерден ажыратады

16. Микробиологияны дамуындаы физиологиялы кезе кімні атымен байланысты:

A). А. Левенгук

B).Л. Пастер

C).Д.И. Ивановский

D). П. Эрлих

E). И.И. Мечников

17. Стафилококктар жында орналасады:

А) жалыздан

В) екі-екіден

С) пакет,тюк трізді

Д) тізбек трізді

Е) жзім трізді

18. Электронды микроскопты рсат етліген шектеулі абілеті те:

A). 20 нм

B).2 мкм

C).0,1-0,2 нм

D). 0,2 мм

E). 0,02 мкм

19. Бактерия пептидогликаны:

A). бактерия цитоплазмасыны рамына кіретін осындылар трінде

B).грам о жне грам теріс бактериялар жасуша абырасыны рамына кіреді

C).грам о бактерияларда бір абатты, жасуша абырасыны жоары ткізгіштігін амтамсыз етеді

D). жасуша абырасыны серпімділігін амтамсыз етеді

E). бактерияларды фагоцитоз жне комплементке тратылыын амтамсыз етеді

20. арапайым бояу дісіні масаты:

A). абырасын анытау

B).Пішінін анытау

C).Спораны анытау

D). Капсуланы бояу шін

E). Бактериальді жасушаны ультрарылысын анытау шін

21. Бактерияны даылды асиетері:

A). оректік ортада су сипаты

B).Бояуа абілеттілігі

C).Биохимиялы активтілігі

D). Антигендік рамы

E). Бактериальді жасушаны пішіні

22. Аэробтар - бл:

А) оттегін ажет ететін микробтар

В) заттарды ыдырауы арылы энергияны бос оттегісіз алатын трі

С) оттегіне индифферентті

Д) N2 ажет ететіндер

Е) СО2 жоарыны аныпасын ажет ететін микробтар

23. Вирион – бл:

A). жасушалы геном рамындаы вирусты нуклеин ышылы

B). вирустарды шоырлануы

C).вирусты жасушадан тыс трі

D). вирустарды таза даылы

E). жасушаішілік осынды

24. Вирустар даылдандырылады:

A). Эндо ортасында

B).Левин ортасында

C).Плоскирев ортасында

D). тауы эмбрионы, жасуша даылы, жануарлар

E). сарыуызды агар

25. Фагты наты анытамасын крсетііз:

A). Вирустарды лтіретін бактериялар

B).Бактерияны лтіретін вирустар

C).Эукариотты жасушаларды лтіретін бактериялар

D). Бактерияны паразиті жне вирусы

E). Эукариотты жасушаларды паразиті жне вирусы

26. Вирустар туралы ілімні негізін алаушы:

A). И.И. Мечников

B).Л. Пастер

C).А. Левенгук

D). П. Эрлих

E). Д.И. Ивановский

27. Капсуланы анытау шін андай бояу дісі олданылады:

A). Грам

B). Циль-Нильсен

C). Ожешко

D). Бурри-Гинс

E). Романовский-Гимзе

28. Бактериялар озалыштыын андай зерттеу дісімен анытауа болады:

A). бекітілген жын

B). агарда даылдандыру

C). "ілінулі" тамшы

D). Циль-Нильсен

E). ИФТ

30. Сулелі микроскопты рсат етліген шектеулі абілеті те:

A). 0,2 мкм

B). 20 нм

C). 2 мкм

D). 0,2 мм

E). 0,02 мкм

31. Иілген бактериялара жатады:

A). спириллалар

B). тетрракокктар

C). бациллалар

D). сарциналар

E). клостридиялар

31. Микроаэрофильді бактериялар:

A). арапайым оректік ортада даылдандыру

B).ауада О2 30-40% боланда жасы седі

C).ауада О2 5-10% боланда жасы седі

D). анаэробты тыныс алуа бейімделген

E). зертханлы жадайда даылданбайды

32. Бактериологиялы діске жатады:

A). оздырышты ары арай идентификациялау масатында бліп алу

B).жынды микроскопиялау

C).антигенді анытау

D). антиденені анытау

E). экспериментальді жануарлара инфекцияны жтыру

33. Вирустарды басты белгілері:

A). ДН немесе РН болуы

B).ДН жне РН болуы

C).млшері микронмен лшенеді

D). жасанды оректік ортада суі

E). жасуша абырасы бар

34. Лизогенді бактерияны профагы:

A). бактериальді жасушаны хромосомасына интеграциялануы

B).лизисті шаырады

C).осындылары болып табылады

D). даылдарды фаготиптеу шін олданылады

E). хромосомаларды шоырлануы

35. Вирусты жасушамен зара рекеттесуіні продуктивті тріні аяталуы:

А) заымдалан жасушада синцитилерді тзілуі

В) вирусты нуклеин ышыылыны жасуша геномына интеграциялануы

С) вирусты алыпты жасушалы метаболиттер ндіруімен бірге тынышты кйге ауысуы

Д) вирусты рпаты тзілуі, жасуша лизисі

Е) барлыы дрыс

Жадайлы есептер:

1. Зерттеуші жын препарат дайындауда затты шыныа дистилденген су тамшысын тамызып оан туліктік агар даылын осып араластырып, жынды кептірді, оттыта бекітті. Микроскопияда бактерия крінбеді. Себебін тсіндірііз.

2. S.aureus жне E.coli оспаларынан алынан, Грам дісімен боялан жынды микроскопиялаанда шар жне таяша трізді ызыл жасушалар аныталан. Суретті біркелкілігіні себебін крсетііз.

3. Зерттеуші волютин дндерін анытау шін Ожешко дісін олданды. Микроскопиялау кезінде жасушада ызыл осындылар аныталды. Аталан діс андай бояу дісіне жатады.діс дрыс тадалан ба?

4. Анаэробты бактерияны сіру шін зерттеу материалын Петри табашасындаы етті-пептонды агара егіп термостата ойды. Зерттеу нтижесінде жіберілген ателіктерді крсетііз.


олданылан дебиеттер:

1. Б.А.Рамазанова, .дайбергенлы Медициналы микробиология Алматы, 2011. 683 бет

2. В.В.Тец, Л.Б.Борисов Руководство к практическим по медицинской микробиологии, вирусологии и иммунологии Москва «Медицина» 2002. 352с.

3. А.А.Воробьев, Ю.С.Кривошеин Медицинская и санитарная микробиология Москва, 2008. 464 с.

4. .Т.Арыпаева, К.Х.Алмаамбетов Микробиологияжневирусология (жалпыблімі): Оуралы / Астана, 2006. – 207 бет

5. Поздеев O.K., Медицинская микробиология /Гл.ред В.И. Покровский - М.: ГЭОТАР МЕДИЦИНА, 2007. 1200 с

6. Воробьев А.А. Медицинская микробиология, вирусология и иммунология: Уч-к для ст-в мед.вузов/ред.Воробьев А.А. – М.: МИА, 2008. – 704 с.

7. Зверев В.В., Бойченко М. Н. Медицинская микробиология, вирусология и иммунология : в 2 т.: учебник :. - М. : ГЭОТАР-Медиа 2010, 2011. - 448 с.

8. Царев В. Н. Микробиология, вирусология и иммунология: Учебник / ред.. - М. : ГЭОТАР-Медиа, 2010. - 581 с

9. Воробьев, В. Н. Царев А.А., Практикум лабораторных работ с иллюстрированными заданиями по микробиологии, иммунологии и вирусологии : учеб. пособие для студ. мед.вузов. - М. : Мед.информ. агентство, 2008. - 320 с

10. Азизов И.С. Основы клинической микробиологии. – Караганда: Б-н, 2006 – 280 с.

11. Сбойчаков В.Б.Санитарная микробиология М. : ГЭОТАР-Медиа, 2007. - 191 с