Теріні орайтын ралдар

Теріні орайтын ралдар орау жне орауа икемделген кнделікті пайдаланатын киімдерден трады. орау киімдері изоляциялы (жалпы скерлік ораныс комплекті, жеіл блуші костюм Л-1 жне т.б.) жне фильтрлік (ораныс фильтрлі киім ЗФО-52 жне т.б.) болып блінеді. Егер арапайым киімдерге сабындымайлы эмульсияны сіірсе, оны ораныс ралдары ретінде пайдалануа болады.

Медициналы ораныс ралдары Медициналы ораныс рардары радиоораныс ралдарынан, антидоттардан, бактерияа арсы ралдардан жне жартылай санитарлы тазалау ралдарынан трады. Радиоораныс ралдары бл адам организмін радиоактивті заттара арсы ттеп беру ммкіншіліктерін арттыратын препараттар. Антидоттар деп улы заттарды адам организмінен жоюа арналан препараттарды айтады. Антибактериялды ралдарды биологиялы ауіпте пайдаланады. Жартылай санитарлы тазалау ралдарына ИПП-8 пакеті, АИ-2 жеке аптечкалары жатады.

Жеке аптечка

Жараат жне кйік кезінде, улы заттарды, бактериялы заттарды жеке ионды сулені лсірету жне алдын алу шін, зара жне зіне кмек крсету, антидот препараттары жне радиопротекторлар бар.

Жеке аптечка бірнеше ялардан трады:

1–ші яда – ауруды басатын заты бар шприц-тюбик орналасан. Ол атты жараат аланда, сйек сынанда жне кйгенде колданады. Оны пайдалананда сол олымен бдыр дгелегінен стайды да тюбикті денесінен о олымен стап саат тіліне арай айналдырады. Сосын инені жауып тран алпаын алып, шприц-тюбикті жоары аратып, ине шына тамшы пайда боланша ауаны шыарады. Сосын инеге ол тигізбей, санны жоары жаынан егеді. Жедел жадайда киімні сыртынан да егуге болады.

2-ші яда - фосфорорганикалы улы заттармен улануды лсірететін жне алдын алатын зат – торен (6 дана) таблеткасы дгелек ызыл тсті пеналда орналасан. Оны «Химиялы кауіп» белгісі берілгенде 1 таблеткадан абылдайды. Улану белгісі кштірек болса, таблетканы таы 1 данасын абылдайды. Келесі айталап абылдау 5-6 сааттан кейін болады.

3-ші яды – тссіз лкен пеналда N2 бактерияа арсы олданылатын зат – сульфадимотксин (15 таблеткасы) орналасан. Оны суле аланнан кейін азазан-ішек ызметі бзылуы пайда боланда 7 таблеткасын ішеді, кейіннен 2 тулікте 4 таблеткадан абылдайды.

4-ші яда – алызыл тсті, сегізырлы 2 пеналда, р айсысында 6 таблеткадан N7 радиоактивтіуланудан орайтын зат – цистамин орналасан. Оны суле алу аупінде 6 таблеткадан бір абылдайды жне таы суле ауіпі тнгенде 6 таблеткасын 4-5 сааттан кейін абылдайды.

5-ші яда – тссіз трт ырлы 2 пеналда, р айсысы 5 таблеткадан тратын N4 бактерияа арсы олданатын зат тетрациклин гидрохлориді орналасан. Оны бактериялы улану жне ауіп тнгенде, жараат жне кйік аланда пайдаланады. Алдымен 5 таблетканы су ішумен бірге абылдайды. Сосын 6 сааттан кейін 5 таблетка абылдайды.

6-ші яда – а тсті трт ырлы пеналда N2 радтоактивті уланудан орайтын зат калий иодиді 10 таблетка) орналасан. Оны радиоактивті заттар тскенде кніне 1 таблеткадан 10 кн абылдайды. Е алдымен балалара 1 таблеткадан береді.

7-ші яда – кгілдір тсті дгелек пеналда суа арсы олданатын зат этаперазин 5 таблетка) орналасан. Оны суле аланнан кейін тез арада жне бас жараатынан кейін лосу пайда боланда 1 таблеткадан абылдайды.

Жеке химиялы пакет денені ашы бліктеріне жне киімге тскен тамшы – сйы улы заттарды залалсыздандыру шін олданады.

Комплектегі бранды апаа жеке дегазды ертіндісі бар флакон жне 4 маталы-дкелі тампондар кіреді.

Тамшы сйы улы заттар денені ашы бліктеріне жне киімге тскенде тампондарды флакондаы сйыа малып, ластанан дене бліктерін жне киімді сртеді. Егер жеке химиялы пакет болмаса, тампон ретінде кдімгі мата мен дкені олдануа, ал дегазды ертіндіні олдан дайындауа болады. Бірдей млшердегі 3% тотыан сутегі ертіндісі мен 3% сілтілі натрий ертіндісіні оспасын немесе 3% тотыан сутегі ертіндісі мен 150 г. конторлы силикатты желімні оспасын олдануа болады.

Жеке таба пакеті

Жеке таба пакетіні зындыы 7 м., ені 10 см. дке-бинттен жне зындыы 17,5 см, ені 32 см мата-дкелі жастышалардан трады. Жастышаны біреуі дке-бинтті басына озалмайтындай етіп бекітілген, екіншісі озалмалы, оны бинтті бойымен озалтуа болады.

31.ТЖ кезінде олданылатын жымды ораныс ралдары.Халыты авария, апат, зілзала салдарынан, сондай а осы заманы заымдау ралдарыны заымдаыш факторларынан орауды е негізгі тсірдеріні бірі бл оларды жымды ралдары болып табылатын ораныс имараттарын жасыру. А жне ТЖ жйесінде пайдаланылатын мндай имараттара панаханалар, радияциялардан орау орындары(РО) жне арапайым жасырыну орындары жатады.

Панаханa толын соысынан,жары сулесінен, ткіш радияциялардан жне радиоактивті заымданудан ядролы жарылысты заымдаыш факторларынан, сондай-а улаыш заттар(УЗ), бактериалы ралдар мен атты сер ететін улы заттардан (УЗ)ыпалынан сенімді орауды амтамасыз етеді.

Сонымен атар панаханадаы адамдар жоары температурамен рт жадайындаы азы тлікті жануына, лаан имаратты блшектеріні заымдауынан орана алады.

ндіріс кштерін осы заманы заымдау ралдарынан, зілзаладан, радияциялы жне химиялы ауіпті обьектілердегі авариялардан орау маызды мемлекеттік міндеттерді бірі. ткен уаыттаыдай, азір де осы міндетті шешу жолдарыны бірі елді мекендерде адамдарды паналатуа арналан ораныс имараттарыны р трлі лгілерін жасау болып табылады.

ораныс имараттары адамдар жасырынуа тиіс жерлерге ммкіндігінше жаын орналасуа тиіс.

ораныс имараттары салыну мерзімі бойынша уаытта жылдам салынуа жне ауіп тнген кезде жылдам трызылуа тиіс.Жылдам трызылатын панаханалар (ЖТП) дер кезінде салынан панаханаларды жеткілікті саны жо жадайда соыс барысында немесе шабуыл ауіпі кезінде алалар мен ндіріс обьектілерінде салынады олар ыса мерзімді (бірнеше тулік бойында) темір бетон жиналмалы рылысынан немесе ааш материалынан жасалынады. Мндай панахананы сыйымдылыы 50-200 адам.азіргі алаларда панахана ретінде ыайластыруа болатын сан алуан жер асты имараттары бар: метро, клік немесе жргіншілер ткелдері, жерасты клікжайы, кафе, кино. нерксіп объектілерінде адамдар ндірістік корпустары арасындаы жалаыш тоннель.Pадиациядан орайтын орын( РО) ауылды жерлердегі жне ядролы соы беру ытималдыы те тмен шаын алалардаы, сондай а ірі алаларда ауылды жерлерге кшіріп оныстандырылан халыты радиоактивті заымданудан орау шін пайдаланылады.